B CÔNG TH NG ƯƠ
TR NG Đ I H C KINH T - K THU TNG NGHI PƯỜ
KHOA CÔNG NGH THÔNG TIN
I GI NG
TRUY N THÔNG ĐA PH NG TI N ƯƠ
Đ i t ng: HSSV trình đ Đ i h c, Cao đ ng, TCCN ượ
Ngành đào t o: Công ngh thông tin
L u hành n i bư
2
M C L C
L I GI I THI U ..................................................................................................1
Ch ng 1ươ . NH P MÔN MULTIMEDIA ...............................................................
1.1. T ng quan ..........................................................................................................
1.2. Mô hình truy n thông con ng i ườ .....................................................................
1.2.1. H th ng v t lý ......................................................................................................
1.2.2. S mã hóa đ n gi n ơ ...............................................................................................
1.2.3. S c m nh n ...........................................................................................................
1.2.4. B nh .....................................................................................................................
1.2.5. H th ng nh n th c ...............................................................................................
1.2.6. H th ng nh ..........................................................................................................
1.3. c l ng và h i t Ướ ượ .........................................................................................
1.3.1. S h i t c a vi n thông tin h c .....................................................................
1.3.2. Các ki n trúc cho các ng d ng m ng ế .................................................................
1.3.3. M ngy tính ........................................................................................................
1.3.4. Tích h p ...................................................................................................................
1.3.5. Tính toán có th v n chuy n đ c ượ ........................................................................
1.3.6. Các trình n thông minh .........................................................................................
1.3.7. S h i t .................................................................................................................
Ch ng 2. KHÁI NI M CHUNG V ÂM THANH AUDIOVIDEO ươ ............
2.1. K thu t Audio ..................................................................................................
2.1.1. Khái ni m ................................................................................................................
2.1.2. ng d ng ................................................................................................................
2.1.3. K thu t Audio s ..................................................................................................
2.1.4. Gi i thi u v âm thanh và h th ng x lý âm thanh ...........................................
2.1.5. M t s khái ni m toán h c trong x âm thanh ................................................
2.1.6. Các mô nh dùng trong x lý âm thanh ................................................................
2.2. K thu t Video ..................................................................................................
2.2.1. T ng quan v x nh và video s ....................................................................
2.2.2. Khái ni m c b n v x nh ơ ............................................................................
2.2.3. Các ph n t c b n c a h th ng x nh s ơ .................................................
2.2.4. Lý thuy t toán ng d ng trong x nh và video s ế ........................................
3
Ch ng 3. NGUYÊN LÝ, K THU T VÀ CÁC CHU N NÉN D LI Uươ
MULTIMEDIA: ÂM THANH, HÌNH NH, VIDEO K THU T S .................
3.1. Công ngh đ ng truy n t c đ cao ườ .............................................................
3.2. M ng đa ph ng ti n, các công ngh và ki n trúc. ươ ế ......................................
3.3. Các giao th c truy n thông đa ph ng ti n th i gian th c ươ .........................
3.4. Nguyên lý nén d li u ........................................................................................
3.5. L ng t hóa nh (Image Quantization) ượ ........................................................
3.6. Các ph ng pháp mã hóa (Shannon – fano và Huffman) ươ ...............................
3.7. K thu t nén nh, video ...................................................................................
3.7.1. K thu t nén nh JPEG .........................................................................................
3.7.2. Chu n nén MPEG, chu n H.26X ..........................................................................
Ch ng 4. B O Đ M CH T L NG D CH V (QoS) TRUY N THÔNG ĐAươ Ư
PH NG TI N ƯƠ .......................................................................................................
4.1. Các lo i d ch v c b n và yêu c u chung c a chúng v chát l ng d ch ơ ượ
v ................................................................................................................................
4.1.1. D ch v tho i/telex/Fax/nh n tin ...........................................................................
4.1.2. D ch v truy n thông đa ph ng ti n ươ ..................................................................
4.2. Nhu c u và xu h ng phát tri n c a các lo i d ch v truy n thông đa ướ
ph ng ti n ươ ..............................................................................................................
4.2.1. D ch v VoIP ...........................................................................................................
4.2.2. D ch v Video th i gian th c ................................................................................
4.2.3. D ch v VPN ...........................................................................................................
4.2.4. Tích h p d ch v vi n tng trên m ng truy n hình cáp (CATV) .....................
4.2.5. D ch v tr c tuy n (Online services) ế ....................................................................
4.2.6. Thông tin cá nhân toàn c u - D ch v cho t ng lai. ươ ............................................
Ch ng 5. M T S NG D NG MULTIMEDIAươ ..................................................
5.1. M ng thông tin toàn c u ....................................................................................
5.2. H th ng h i th o truy n hình (Videoconference Systems) ...........................
5.3. H th ng truy n hình theo yêu c u (Video-on-demand System) ....................
TÀI LI U THAM KH O ........................................................................................
DANH M C T KHÓA ..........................................................................................
4
Ch ng 1 : NH P MÔN MULTIMEDIAươ
1.1. T ng quan
S n ph m c a công ngh Multimedia đã đang m nh p ngày càng sâu,
r ng vào m i lĩnh v c c a đ i s ng xã h i. Có th nói các s n ph m c a ng ngh
có m t kh p m i n i, t công s đ n gia đình. Nó xu t hi n trong nhi u lĩnh v c ơ ế
t giáo d c, y t , đ n vui ch i gi i trí, nghiên c u khoa h c v..v.. ế ế ơ
S c m nh c a c s n ph m do công ngh Multimedia mang l i s đa d ng
phong phú c a các d ng thông tin. Ng i ta th thu nh n, s thông tin thông ườ
qua th giác, thính giác nh âm thanh, nh nh, văn b n ng ngh Multimedia
mang l i. Đi u này làm cho hi u qu thu nh n, s thông tin cao h n so v i thông ơ
tin ch d ng văn b n.
Ý t ng đ t n n ng cho lĩnh v c công ngh y đã t năm 1945. Ôngưở
Vanner Brush ,giám đ c c quan nghiên c u phát tri n khoa h c c a chính ph M ơ
lúc b y gi (Director ofthe office Scientific Research and Development in the US
Gouverment) đã đ a ra câu h i là, li u th ch t o đ c lo i thi t b cho phépư ế ượ ế
l u tr các d ng thông tin đ thay cho sách, nói m t cách khác ch ng nh m i thôngư
tin ch th l u tr d ng sách ? Nh n th c đ c ý nghĩa quan tr ng c a lo i ư ượ
thi t b tính ch t trên, hàng lo t các nhà khoa h c, công ngh đã t p trung nghiênế
c u. Nó là c s hay n n t ng c a công ngh Multimedia ngày nay.
Năm 1960 Ted Nelson Andrries Van Dam đã công b công trình nói v k
thu t truy nh p d li u d i cái tên g i Hypertext và Hypermedia. K thu t y cho ướ
đ n nay v n đ c gi nguyên tên đ c s d ng r ng rãi trong d ch v Web trênế ượ ư
Internet. Năm 1968 Engleband đã đ a ra đ c h th ng s d ng Hypertext trên yư ượ
tính v i cái tên NLS. B qu c phòng M thành l p t ch c DARPA (US deference
advanced Research Pr ject Agency) đ nghiên c u v công ngh Multimedia. Năm
1978 phòng thí nghi m kh ng l MIT Media Laboratory chuyên nghiên c u v ng
ngh Multimedia đ c thành l p. Ch sau m t th i gian ng n ho t đ ng, nh n th c ượ
đ c t m quan tr ng ý nghĩa h i c a công ngh Multimedia, ng i ta đã đ uư ườ
t g n 40 tri u USD cho phòng thí nghi m này. M t lo t các công ty, các hãng l n đãư
cho ra đ i c phòng thí nghi m v Multimedia nh AT & T, BELL, Olivity...Nh ng ư
n l c không ng ng c a các nhà khoa h c,công ngh đã cho phep ng i ta g t hái ườ
đ c nhi u k t qu có tính ch t n n móng cho lĩnh v c Multimedia .ượ ế
Nh ng k t qu này đa nhanh chóng đ c tri n khai ng d ng trong c lĩnh ế ượ
v c truy n hình, vi n thông v.v...
5
1.2. M t vài khái ni m và đ nh nghĩa
1.2.1. D li u Multimedia
Thông th ng chúng ta th ng ghi nh n thông tin d ng văn b n , các vănườ ườ
b n y đ c hoá l u gi trên y tính, khi đó chúng ta d li u d ng văn ượ ư
b n. M t câu h i đ t ra n u thông tin chúng ta thu nh n đ c m t d ng khác nh ế ượ ư
âm thanh (voice) , nh nh (Image) thì d li u c a d ng o? Chính đi u này
d n đ n m t khái ni m m i ta g i đó là d li u Multimedia. ế
D li u Multimediad li u c d ng thông tin khác nhau.
Ví d d li u Multimedia là các d li u c d ng thông tin nh ư
- Âm thanh (Sound)
- Hình nh (image)
-Văn b n (text).
- K t h p c a c ba d ng trên.ế
Khi nghiên c u các d li u c d ng tng tin trên, ng i ta nh n ra r ng c n ườ
ph i phân chia d li u Multimedia nh h n n a. B i d li u c d ng âm ơ
thanh, hình nh trong quá trình "v n đ ng" theo th i gian có nh ng tính ch t r t khác
so v i d ng tĩnh. Đi u này đòi h i k thu t, công ngh x r t khác nhau.Vì v y
trong lĩnh v c công ngh Multimedia ng i ta chia d li u multimedia các d ng: ườ
1. Văn b n (Text)
2. Âm thanh (sound)
3. Audio (âm thanh đ ng, có làn đi u)
4. Image/ Picture (Hình nh)
5. Motion picture ( nh đ ng)
6. Video ( nh đ ng k t h p âm thanh đ ng) ế
7. Animation (hình nh s d ng theo nguyên t c chi u phim) ế
8. AVI (Audio-Video Interleaved AVI)
9. K t h p gi a các d ng trên.ế
1.2.2. Công ngh Multimedia
M t cách đ n gi n công ngh Multimedia công ngh x d li u ơ
multimedia
Chúng ta c n l u ý r ng khái ni m x lý d li u trong công ngh thông tin bao ư
m các công vi c sau: mã hóa, l u tr , v n chuy n, bi n đ i, th hi n d li u. V i ư ế
ý nghĩa đó công ngh Multimedia công ngh a, l u tr , v n chuy n, bi n ư ế
đ i, th hi n d li u multimedia.