Bài giảng về Kháng sinh

Chia sẻ: K Loi Roong | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

257
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung của bài giảng "Kháng sinh" trình bày đại cương về kháng sinh, định nghĩa về kháng sinh, phổ tác dụng kháng sinh, tác dụng của kháng sinh, phân loại kháng sinh, các nhóm kháng sinh và một số vấn đề về sử dụng kháng sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng về Kháng sinh

KHÁNG SINH
- Đại cương - Các nhóm kháng sinh - Một số vấn đề về sử dụng kháng sinh
1. Đại cương - Định nghĩa - Phổ tác dụng - Tác dụng - Phân loại kháng sinh
1.1. Định nghĩa Năm 1928 Alexander Fleming phát hiện ra Penicilin G từ penicillium notatum. Năm 1941 penicilin G được dùng trong lâm sàng, mở đầu cho thời đại kháng sinh. Sau nhiều lần bổ xung, đến nay kháng sinh được định nghĩa như sau: “ Kháng sinh là những chất có nguồn gốc vi sinh vật hoặc những chất hoá học bán tổng hợp hay tổng hợp, có khả năng đặc hiệu kìm hãm sự phát triển hoặc diệt được vi khuẩn với nồng độ rất thấp”.
- Vi sinh vật: nấm và vi nấm (penicilin G) - Bán tổng hợp: thuốc được tạo ra dựa trên một công thức có sẵn như ampicilin được bán tổng hợp từ penicilin G - Tổng hợp: một hóa dược được nghiên cứu và tìm ra tác dụng chữa bệnh như dx quinolon ( ciprofloxacin) , dx 5 nitroimidazol ( metronidazol)
1.2. Phổ tác dụng Mỗi kháng sinh chỉ có tác dụng trên một số chủng vi khuẩn nhất định, gọi là phổ tác dụng của kháng sinh (hay phổ kháng khuẩn ). 1.3. Tác dụng trên vi khuẩn Kháng sinh ức chế sự phát triển của vi khuẩn gọi là kháng sinh kìm khuẩn. Kháng sinh huỷ hoại vĩnh viễn được vi khuẩn gọi là kháng sinh diệt khuẩn.
1.4. Phân loại kháng sinh Dựa theo tác dụng điều trị, kháng sinh được chia 3 loại: - Kháng sinh kháng khuẩn*** - Kháng sinh kháng nấm - Kháng sinh chống ung thư Trong nội dung bài sẽ chỉ trình bày về kháng sinh kháng khuẩn - là nhóm kháng sinh được dùng nhiều nhất.
Dựa vào cấu trúc hoá học và phổ tác dụng, kháng sinh kháng khuẩn được phân thành 9 nhóm sau: Nhóm - lactam (gồm các penicilin và các cephalosporin) Nhóm aminoglycosid (hay aminosid) Nhóm phenicol Nhóm tetracyclin Nhóm macrolid Nhóm lincosamid Nhóm rifamycin (xem trongbài thuốc chữa lao) – Nhóm peptid Nhóm kháng sinh tổng hợp gồm: + Quinolon + Dẫn xuất 5 - nitro imidazol
2. Các nhóm thuốc kháng sinh 2.1. Nhóm - lactam - Các penicilin - Cephalosporin
Cơ chế tác dụng của các - lactam Các thuốc tạo phức bền với transpeptidase, enzym xúc tác cho phản ứng tạo cầu peptid, nối các peptidoglycan để tạo vách tế bào vi khuẩn. Kết quả, vi khuẩn không tạo được vách nên bị tiêu diệt. Là nhóm KS diệt khuẩn, nhóm này được chia thành 2 nhóm nhỏ: + Các penicilin + Các cephalosporin.
2.1.1. Các penicilin (có tính acid) + Penicilin G + Dẫn xuất của penicilin G + Phenoxymetyl penicilin + Các penicilin bán tổng hợp
2.1.1.1. Benzylpenicilin TK: Penicilin G postasium (Na) Penicilin G sodium (K) – Tính chất : dạng bột trắng, bền ở nhiệt độ thường, dễ hút ẩm và bị làm giảm tác dụng. Dung dịch nước phải bảo quản lạnh và chỉ vững bền ở PH = 6 - 6,5. Thuốc mất tác dụng nhanh ở PH < 5 hoặc PH > 7,5.
Phổ tác dụng + Cầu khuẩn gram (+): liên cầu (loại - tan huyết), phế cầu và tụ cầu không sản xuất penicilinase (penicilinase là enzym do vi khuẩn tiết ra mở được vòng - lactam làm kháng sinh mất tác dụng). + Trực khuẩn gram (+) ưa khí (than, subtilis, bạch hầu...) và kỵ khí (clostridium hoại thư sinh hơi…). + Cầu khuẩn gram (-): lậu cầu, màng não cầu. + Xoắn khuẩn, đặc biệt là xoắn khuẩn giang mai ( treponema pallidum) Thuốc không tác dụng trên các trực khuẩn gram (-) và bị - lactamase (hay penicilinase) của nhiều vi khuẩn phá huỷ.
Dược động học + Bị dịch vị phá huỷ nên không uống + Thường tiêm bắp, nồng độ tối đa trong máu sau 15 - 30 phút (300mcg - 400mcg/ml ), giảm nhanh (sau 4 giờ nồng độ huyết tương chỉ còn 3 - 4 mcg/ml). Vì vậy, phải tiêm cách 4 giờ 1 lần. + Thấm dễ vào các mô. Khó thấm vào xương và não. Khi màng não viêm, nồng độ trong dịch não tuỷ = 1/10 nồng độ trong huyết tương. Qua được rau thai và sữa. Người bình thường t/2 khoảng 30 - 60 phút. + Thải chính qua thận ở dạng còn hoạt tính. Probenecid ức chế thải penicilin G qua thận.
Tác dụng không mong muốn + ít độc, song là thuốc kháng sinh có tỷ lệ dị ứng cao (1 - 10%): từ phản ứng rất nhẹ đến tử vong do choáng phản vệ (dị ứng chéo với mọi - lactam và cephalosporin). Trước khi dùng phải khai thác kỹ tiền sử dị ứng của người bệnh. + Bệnh não cấp: có thể gặp sau truyền tĩnh mạch lượng lớn (trên 30 triệu UI/ngày). + Chảy máu: có thể gặp khi dùng liều hơn 40 triệu UI/ngày (do giảm kết dính tiểu cầu). + Loạn khuẩn ở ruột.
– Chỉ định + Nhiễm khuẩn do liên cầu, phế cầu, tụ cầu như thấp khớp cấp, nhiễm khuẩn hô hấp, viêm nội tâm mạc cấp và bán cấp, viêm xoang, nhiễm khuẩn huyết,... + Viêm màng não do não mô cầu + Nhiễm khuẩn do lậu, giang mai, than, hoại thư sinh hơi, uấn ván... ( Nhìn chung thuốc tác dụng trên các vi khuẩn còn nhạy cảm theo phổ tác dụng) – Chống chỉ định: người mẫn cảm với thuốc và khi dùng phải khai thác kỹ tsử dị ứng Cách dùng và liều lượng: đọc tài liệu