• §Æc ®iÓm cña cäc khoan nhåi • Ph©n lo¹i cäc khoan nhåi • ThiÕt bÞ khoan vμ më réng ch©n cäc khoan nhåi • C«ng nghÖ gia c«ng vμ h¹ lång thÐp • C«ng nghÖ ®æ bªt«ng

- Cäc bªt«ng ®óc t¹i chç ®−îc thi c«ng b»ng c¸ch ®μo ®Êt, ®ãng khu«n hay khoan lç s©u trong ®Êt tíi cao tr×nh thiÕt kÕ råi ®æ bªt«ng lÊp ®Çy lç t¹o ra cäc ngay t¹i vÞ trÝ thiÕt kÕ.

- Cã nhiÒu c¸ch t¹o lç: • §μo thñ c«ng. • §ãng 1 èng thÐp hay èng v¸ch lμm khu«n. • Khoan b»ng c¸c tæ hîp m¸y khoan hiÖn ®¹i.

- Nh÷ng lo¹i cäc nμy cã thÓ kh¸c nhau vÒ ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ:

• Kh«ng hoÆc cã èng v¸ch. • Kh«ng hoÆc cã ch©n më réng. • Kh¸c nhau vÒ c«ng nghÖ t¹o lç, lÊy ®Êt, ®óc cäc,...

- Cäc ®óc t¹i chç ®−îc thi c«ng theo c«ng nghÖ kh¸c nhau:

• C«ng nghÖ hæn hîp ®ãng khu«n vμ ®óc cäc t¹i chç, gäi

lμ cäc nhåi.

• C«ng nghÖ khoan vμ ®óc cäc, gäi lμ cäc khoan nhåi.

H×nh 1: Mét sè lo¹i cäc bªt«ng ®óc t¹i chç ®−êng kÝnh lín a. Lo¹i cã èng v¸ch b. Lo¹i kh«ng dïng èng v¸ch c. Lo¹i cã më réng ch©n d.Lo¹i t¨ng c−êng ma s¸t quanh th©n cäc

- −u ®iÓm:

• Rót bít ®−îc c«ng ®o¹n ®óc s½n cäc • Kh«ng cÇn ®iÒu ®éng nh÷ng c«ng cô vËn t¶i, bèc xÕp cång

kÒnh, cÈu l¾p phøc t¹p nhÊt.

• Cã kh¶ n¨ng thay ®æi kÝch th−íc h×nh häc ®Ó phï hîp víi thùc tr¹ng cña ®Êt nÒn ®−îc ph¸t hiÖn chÝnh x¸c h¬n trong qu¸ tr×nh thi c«ng.

• Cao ®é ®Çu cäc còng cã thÓ quyÕt ®Þnh l¹i cho phï hîp ®iÒu

kiÖn ®Þa h×nh vμ ®Þa chÊt.

• Trong ®Êt dÝnh t¹i bÊt kú phÇn nμo, ®iÓm nμo trªn th©n cäc vÉn cã thÓ më réng thªm gÊp 2-3 lÇn ®−êng kÝnh; phÇn trªn ®Ønh còng dÔ dμng më réng ®−êng kÝnh.

• Cã kh¶ n¨ng sö dông trong mäi ®Þa tÇng kh¸c nhau, dÔ dμng

v−ît qua ch−íng ng¹i vËt.

• Th−êng tËn dông hÕt kh¶ n¨ng chÞu lùc theo vËt liÖu. • Kh«ng g©y tiÕng ån vμ chÊn ®éng m¹nh lμm ¶nh h−ëng c«ng

tr×nh vμ m«i tr−êng xung quanh.

• Cã thÓ trùc quan kiÓm tra c¸c líp ®Þa tÇng b»ng mÉu ®Êt lÊy lªn tõ hè ®μo; cã thÓ thÝ nghiÖm ngay t¹i hiÖn tr−êng, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu lùc cña ®Êt ®¸y hè khoan.

• Cã thÓ sö dông ®Ó më réng cÇu cò, còng nh− sö dông tèt ë

nh÷ng n¬i ®Þa h×nh dèc.

H×nh 2

- Nh−îc ®iÓm:

• S¶n phÈm trong suèt qu¸ tr×nh thi c«ng n»m s©u d−íi lßng ®Êt, c¸c khuyÕt tËt x¶y ra kh«ng kiÓm tra trùc tiÕp b»ng m¾t th−êng.

• Th−êng ®Ønh cäc nhåi ph¶i kÕt thóc trªn mÆt ®Êt, khã cã thÓ kÐo dμi th©n cäc lªn phÝa trªn → ph¶i lμm bÖ mãng ngËp s©u d−íi mÆt ®Êt hoÆc ®¸y s«ng..

• RÊt dÔ x¶y ra c¸c khuyÕt tËt, ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng cäc. • Thi c«ng phô thuéc vμo thêi tiÕt, cã khi ph¶i dõng thi c«ng vμ lÊp lç khoan t¹m thêi. HiÖn tr−êng thi c«ng dÔ bÞ lÇy léi khi sö dông v÷a sÐt do bÞ bªt«ng träng cäc ®Èy ra ngoμi.

• Riªng ®èi víi ®Êt c¸t, nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p cã thÓ x¶y ra: më réng cäc rÊt khã thùc hiÖn ®óng víi kÝch th−íc mong muèn.

• Cäc nhåi nÕu bÞ lón trong c¸t sÏ g©y hiÖn t−îng sôt mÆt ®Êt

vμ ¶nh h−ëng xÊu cho c¶ nh÷ng c«ng tr×nh xung quanh.

2.1-Ph©n theo kh¶ n¨ng chÞu lùc cña ®Êt nÒn:

- Còng nh− c¸c lo¹i cäc kh¸c, cäc khoan nhåi ph©n lo¹i theo 2 thμnh phÇn lμ

lùc ma s¸t xung quanh cäc vμ lùc chèng d−íi ch©n cäc.

- Ta cã thÓ ph©n thμnh 3 tr−êng hîp sau:

• Cäc khoan nhåi trong nÒn ®Êt ®ång nhÊt: kÕt hîp 2 thμnh phÇn lùc ma

s¸t vμ lùc chèng d−íi ch©n cäc.

• Cäc chèng trªn ®Êt cøng.

• Cäc chèng trªn ®¸.

2.2-Ph©n theo kÝch cì: cã 2 lo¹i • Cäc cã ®−êng kÝnh nhá • Cäc cã ®−êng kÝnh lín. 2.3-Ph©n theo h×nh d¹ng: cã 2 lo¹i

• Cäc th¼ng, cã tiÕt diÖn h×nh trô trßn ®Æc, tiÕt diÖn kh«ng ®æi. • Cäc më réng ch©n nh»m gi¶m chiÒu dμi cäc, cäc cã thÓ më

réng thªm 1 sè ®ît t¹i 1 sè ®iÓm trªn th©n cäc.

2.4-Ph©n theo c«ng nghÖ: cã 3 nhãm 2.4.1-C«ng nghÖ khoan kh«: - Tr×nh tù thi c«ng:

• Khoan t¹o lç vμ më réng ch©n cäc nÕu yªu cÇu. • §æ bªt«ng bÞt ®¸y. • §Æt lång thÐp phÇn trªn cäc.

H×nh 3: C«ng nghÖ khoan kh« a. Khoan lç b. §Æt lång thÐp c. §æ bªt«ng 1. §Êt dÝnh 2. §Çu khoan 3. èng ®æ bªt«ng 4. Cèt thÐp

- Ph−¬ng ph¸p nμy ®−îc ¸p dông:

• Trong tr−êng hîp ®Êt dÝnh, sÐt chÆt trong suèt chiÒu s©u

khoan cäc.

• §èi víi c¸t pha sÐt th× mùc n−íc ngÇm thÊp h¬n ®¸y lç khoan hoÆc n−íc thÊm vμo kh«ng ®¸ng kÓ vμ cã kh¶ n¨ng b¬m hót c¹n.

2.4.2-C«ng nghÖ khoan èng v¸ch: -Tr×nh tù c«ng nghÖ:

• Khoan t¹o lç trong ®Êt dÝnh. • Thªm v÷a sÐt vμo lç khi ®· khoan ®Õn líp ®Êt rêi, thÊm

n−íc.

• H¹ èng v¸ch khi ®· qua líp ®Êt rêi. • LÊy hÕt v÷a sÐt vμ lμm kh« lç khoan. • TiÕp tôc khoan ®Õn cao ®é thiÕt kÕ. • Më réng ch©n b»ng c¸nh xÐn g¸ l¾p t¹i ®Çu khoan. • §æ bªt«ng ®ång thêi kÐo èng v¸ch ra khái lç khoan.

H×nh 4: C«ng nghÖ dïng èng v¸ch thi c«ng cäc khoan nhåi 1. §Êt dÝnh 2. §Êt rêi 3. §Çu khoan 4. V÷a sÐt 5. èng v¸ch 6. MÆt bªt«ng t−¬i 7. Dung dÞch trμn ra khe gi÷a èng v¸ch vμ ®Êt

H×nh 5: Dùng èng v¸ch

- èng v¸ch ®−îc sö dông trong tr−êng hîp:

• Thi c«ng cã n−íc mÆt. • Lç khoan cäc xuyªn qua c¸c tÇng ®Êt sÐt nh·o, c¸t sái cuéi

rêi r¹c.

• Qua c¸c hang ®éng vμ bªn c¹nh nh÷ng c«ng tr×nh ®· cã. • Khi khoan gÆp n−íc ngÇm, ®Êt cã m¹ch n−íc ngÇm dÔ sôt lì.

- èng v¸ch cã thÓ ®Ó l¹i hoÆc rót ®i:

• Khi ®Ó èng v¸ch l¹i: kho¶ng c¸ch gi÷a ngoμi èng v¸ch vμ ®Êt cã ®Çy v÷a sÐt hoÆc dung dÞch khoan ph¶i ®−îc thay thÕ b»ng c¸ch b¬m v÷a xim¨ng cã chÊt phô gia víi ¸p suÊt cao trong 1 èng dÉn ®−a s©u vμo khe, xuèng tËn ®¸y líp v÷a sÐt. • Khi rót èng v¸ch: cÇn tiÕn hμnh ngay khi bªt«ng vÉn cßn ë thÓ nh·o. MÆt tho¸ng cña bªt«ng t−¬i trong èng ph¶i cao h¬n mÆt tho¸ng cña v÷a sÐt → ®Ó thay thÕ v÷a sÐt cßn tån ®äng bªn ngoμi chung quanh èng v¸ch. Ph¶i tÝnh to¸n chi tiÕt ®Ó khèi l−îng bªt«ng ®ñ lÊp ®Çy lç khoan

2.4.3-C«ng nghÖ dïng v÷a sÐt hoÆc dung dÞch khoan: -Tr×nh tù c«ng nghÖ:

• Khoan qua líp ®Êt dÝnh. • Thªm v÷a sÐt khi gÆp ®Êt dÔ s¹t lì hoÆc cã n−íc ngÇm. • §Æt lång thÐp vμo hè khoan vÉn ®Çy v÷a sÐt. • §æ bªt«ng d−íi n−íc b»ng èng ®æ th¼ng ®øng cho tíi khi bªt«ng thay chæ vμ dån hÕt v÷a sÐt ra ngoμi bÓ chøa.

→ C«ng nghÖ nμy thay thÕ èng v¸ch trong mäi t×nh huèng ®Þa chÊt. -Khi thùc hiÖn c«ng nghÖ nμy cÇn chó ý:

dung dÞchdÞch khoan

•• LL−î−îngng vv÷÷aa sÐtsÐt vvμμ dung

khoan phph¶¶ii ®®¶¶m m bb¶¶oo tt¹¹o o rara ccéétt dung dÞchdÞch khkh¸¸ caocao vvííii ttûû trträängng llíínn hh¬¬nn nn−í−ícc thth×× mmííii thth¾¾ng ng dung ®−®−îîcc ¸¸p p llùùcc nn−í−ícc ngngÇÇmm, , ¸¸p p llùùcc ®®ÈÈyy ngang

ngang ccññaa ®®ÊtÊt..

• Ph¶i cã biÖn ph¸p duy tr× chÊt l−îng v÷a sÐt hoÆc dung dÞch

khoan theo c¸c tham sè quy ®Þnh 1 c¸ch nghiªm ngÆt.

H×nh 6: C«ng nghÖ v÷a sÐt thi c«ng cäc khoan nhåi 1. §Êt dÝnh 2. §Êt rêi 3. V÷a sÐt 4. Cèt thÐp 5. BÓ chøa

H×nh 7: B¬m ®ung dÞch

*/Ngoμi ra, trong 1 sè tr−êng hîp cã khi chØ dïng cét n−íc ®Ó ®¶m b¶o cho v¸ch lç khoan kh«ng bÞ s¹t lë. §©y lμ 1 trong c¸c gi¶i ph¸p ®¬n gi¶n vμ kinh tÕ; thùc chÊt lμ gi÷a cho mùc n−íc th−êng xuyªn trong lç khoan lu«n lu«n cao h¬n mùc n−íc s«ng hoÆc n−íc ngÇm xung quanh ®Ó t¹o ra 1 ¸p lùc gi÷ cho v¸ch khoan kh«ng bÞ sôt. Tuy nhiªn, nÕu khoan qua c¸c líp ®Êt rêi, h¹t to nh− c¸t th«, sái cuéi hoÆc bïn nh·o sÏ khã cã kh¶ n¨ng gi÷ cho v¸ch khoan vμ cét n−íc trong lç khoan ®−îc æn ®Þnh.

- D©y chuyÒn c«ng nghÖ ®óc cäc t¹i chç lo¹i ®−êng kÝnh lín gåm 3

c«ng ®o¹n chÝnh: • T¹o lç trong nÒn ®Êt ®¸. • ChÕ t¹o vμ h¹ lång thÐp. • §æ bªt«ng ®óc cäc.

- §Ó ®¶m b¶o chÊt luîng vμ hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®iÒu cèt yÕu lμ ph¶i chän ®−îc tæ m¸y khoan ®ång bé vμ chuyªn dông, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt, thñy v¨n cô thÓ n¬i x©y dùng vμ yªu cÇu kü thuËt cña c«ng tr×nh. 3.1-ThiÕt bÞ khoan t¹o lç: -Tïy theo ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt, thñy v¨n vμ yªu cÇu kü thuËt, c¸c nhμ chÕ t¹o ®· s¶n xuÊt nh÷ng tæ hîp m¸y khoan cã tÝnh n¨ng phï hîp, ®¶m b¶o n¨ng suÊt vμ hiÖu qu¶ cao. MÆc dï cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, nh−ng c¨n cø vμo nguyªn t¾c ho¹t ®éng nãi chung thiÕt bÞ khoan t¹o lç chuyªn dông cho cäc nhåi cã thÓ nhãm l¹i trong 3 kiÓu chñ yÕu sau:

3.1.1-M¸y khoan dïng èng v¸ch: - §Çu khoan ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c gÇu ngo¹m nh−ng cã khèi l−îng rÊt nÆng, b¶o ®¶m n¨ng suÊt ph¸ vμ bèc ®Êt ®¸ cao. Hμm gμu ngo¹m cã r¨ng bÞt hîp kim r¾n, cã thÓ khoan t¹o lç trong mäi lo¹i ®Êt ®¸ (trõ ®¸ r¾n).

H×nh 8: Gμu ngo¹m kiÓu bóa 1. èng v¸ch 2. Gμu ngo¹m 3. KÝch

- Tr−êng hîp lùc c¶n lín, th−êng dïng kÕt hîp víi m¸y chÊn ®éng hoÆc chÊt t¶i thªm träng l−îng,... ®Ó cã n¨ng suÊt cao. NÕu ®Êt ®¸ cøng r¾n cã thÓ dïng ®Çu khoan choßng hoÆc khoan xoay víi mòi khoan cã nhiÒu lo¹i cÊu t¹o kh¸c nhau: kiÓu l−ìi træ, kiÓu b¸nh r¨ng hoÆc mòi dao cøng.

H×nh 9: Tæ hîp khoan Benoto EDF-55

1. èng v¸ch 2. Gμu ngo¹m 3. KÝch thñy lùc 4. §ai choßng

- Cïng víi m¸y khoan trong c«ng nghÖ nμy, èng v¸ch ®−îc sö dông suèt toμn bé chiÒu s©u cäc. NÕu chØ dïng t¹m thêi ®Ó khoan vμ lÊy ®Êt ®¸, sau ®ã rót lªn dÇn dÇn dång thêi víi ®æ bªt«ng ®óc cäc, c¸c ®o¹n èng v¸ch ®−îc liªn kÕt b»ng bul«ng ®Çu ch×m tiÖn th¸o l¾p; ng−îc l¹i cã thÓ dïng liªn kÕt hμn.

3.1.2-M¸y khoan vËn hμnh ng−îc: - C¸c ®Çu khoan trong m¸y vËn hμnh ng−îc còng cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau tïy theo ®Êt ®¸. C¸c ho¹t ®éng ®μo ®Êt, hót n−íc vμ mïn khoan, bæ sung dung dÞch khoan,...theo nguyªn t¾c tuÇn hoμn theo kiÓu PS cña h·ng Salzgitter. Tuy nhiªn, viÖc lùa chän ®Çu khoan nªn c¨n cø vμo c−êng ®é chÞu nÐn cña ®Êt ®¸.

H×nh 10: S¬ ®å nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ PS-150 Salzgitter 1. Mòi khoan 2. BÓ l¾ng 3. C¬ cÊu ®iÒu khiÓn 4. èng dÉn mïn khoan 5. B¬m x¶ 6. Lμm l¹nh 7. B¬m 8. Thïng chøa

H×nh 11: M¸y khoan vËn hμnh ng−îc ë c«ng tr×nh cÇu ThuËn Ph−íc

- §èi víi ®Êt nh− bïn, sÐt, ¸ sÐt, ¸ c¸t, c¸t c¸c lo¹i, c¸t lÉn sái,... cã trÞ sè xuyªn tiªu chuÈn N<50 cã thÓ chän c¸c lo¹i mòi khoan trõ ®Çu khoan b¸nh r¨ng v× dÔ t¾c nghÏn. §èi víi ®Êt cøng vμ ®¸ mÒm nªn chän c¸c mòi khoan chuyªn dông t−¬ng øng, ®Çu khoan cã 3, 4 c¸nh cã r¨ng cøng còng kh«ng phï hîp.

- Khoan b¸nh r¨ng chØ thÝch dông víi nham th¹ch. Trôc khoan lμ nh÷ng èng thÐp rçng cã ®−êng kÝnh trong 100-300mm ®Ó dung khoan vËn hμnh ng−îc trë vÒ bÓ chøa vμ sau khi sμng läc l¹i cho xuèng lç khoan.

- HiÖn nay, ph−¬ng ph¸p khoan vËn hμnh ng−îc cã xu h−íng ph¸t

triÓn vμ øng dông phæ biÕn.

3.1.3-M¸y khoan ®Êt: - §Çu m¸y khoan theo nguyªn t¾c ch©n vÝt hoÆc gμu xoay rÊt hiÖu qu¶ ®Ó khoan lç cho nh÷ng cäc ®−êng kÝnh lín trªn nÒn ®Êt vμ ®¸ yÕu. §èi víi ®Êt dÝnh dïng ®Çu khoan kiÓu vÝt xo¾n (guång xo¾n), ®Êt sau khi xÐn ®−îc chuyÓn liªn tôc ra ngoμi. Tr−êng hîp ®Êt dÎo vμ ngËm n−íc dïng ®Çu khoan kiÓu gμu, ®Êt do c¸nh xÐn c¾t vμ ®−îc g¹t vμo gμu ®Õn khi ®Çy ®−îc kÐo lªn ®æ ra ngoμi.

H×nh 12: M¸y khoan cäc nhåi kiÓu MBC-1, 7 1. C«ngson 2. CÇn trôc chÝnh 3. CÇn trôc phô 4. R«to 5. CÇn trôc lång 6. §Çu khoan 7. Gμu ngo¹m 8. §Çu choßng 9. §Çu khoan xo¾n 10. C¬ cÊu më réng ch©n cäc

H×nh 13: M¸y khoan ®Êt

- KÕt hîp víi chèng v¸ch b»ng v÷a sÐt, gμu khoan xoay cã thÓ kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nÕu khoan trong nÒn ®Êt yÕu vμ c¶ ®Êt xèp rêi mμ kh«ng cÇn dïng èng v¸ch.

- Do kh«ng dïng èng v¸ch vμ nhiÒu tr−êng hîp kh«ng dïng c¶ v÷a sÐt, nªn rÊt th«ng dông trong c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt kh¸c nhau, kÓ c¶ ®Êt cã rÔ c©y, ®¸ t¶ng, ®¸ må c«i,...ChØ khi nμo ®Êt cã kh¶ n¨ng s¹t lì vμo lç khoan míi chèng t¹m b»ng 1 ®o¹n èng v¸ch, h¹ èng v¸ch b»ng c¸ch dïng èng kelly kho¸ ®¸y vμo ®Çu èng v¸ch ®Ó vÆn vμ Ðp èng v¸ch xuèng ®Êt.

- Khi khoan trong n−íc hoÆc trong v÷a sÐt cÊu tróc cña ®Êt ë ch©n cäc dÔ bÞ ph¸ ho¹i. Muèn gia cè nÒn ®Êt ch©n cäc, cã thÓ dïng c¸ch phun v÷a.

3.2-Më réng ch©n cäc: - Cäc khoan nhåi më réng ch©n cã kh¶ n¨ng h¹ gi¸ thμnh do chiÒu s©u khoan cäc gi¶m vμ bít ®−îc bªt«ng cäc. CÇn so s¸nh thêi gian thi c«ng më réng ch©n cäc víi thêi gian khoan tiÕp ®Ó t¨ng chiÒu dμi cäc ®¶m b¶o cäc vÉn th¼ng vμ søc chÞu t¶i t−¬ng ®−¬ng. §èi víi cäc nhá (<76cm) th−êng kh«ng më réng ch©n cäc.

- C«ng nghÖ khoan më réng ch©n cäc, th−êng dïng c¸c ®Çu khoan cã g¸ l¾p thªm c¸nh xÐn ®ãng më côp xoÌ vμ xoay quanh cÇn khoan hoÆc èng kelly. VÒ cÊu t¹o c¸nh xÐn ®Ó më réng ch©n cäc, cã 2 lo¹i chÝnh:

H×nh 14: Cäc khoan nhåi më réng ch©n a. Lo¹i xÐn ®Êt h×nh nãn côt b. Lo¹i xÐn ®Êt h×nh chám cÇu 1. èng kelly 2. èng v¸ch 3. C¸nh xÐn 4. H−íng më

• Lo¹i xÐn ®Êt h×nh nãn côt • Lo¹i xÐn ®Êt h×nh chám cÇu.

H×nh 15: C¸c ®Çu khoan më réng

-Trong ®Êt dÝnh, t−¬ng ®èi kh« hoÆc ®¸ cã thÓ dïng biÖn ph¸p thñ c«ng ®Ó më réng ch©n cäc. Tuy nhiªn, ph¶i chó ý b¶o ®¶m an toμn lao ®éng.

- Khi dïng m¸y khoan më réng ch©n cäc trong ®Êt kÐm æn ®Þnh nhÊt thiÕt ph¶i dïng ®Õn dung dÞch v÷a sÐt hoÆc ph¶i gi÷ cho cét n−íc trong lç khoan lu«n cao h¬n mùc n−íc ngÇm kho¶ng 2m.

3.2-C¸c thiÕt bÞ phô trî: 3.2.1-èng v¸ch: -èng v¸ch th−êng ®−îc dïng nh− 1 thiÕt bÞ phô trî quan träng ®Ó gi¶i quyÕt nhiÒu tr−êng hîp khã kh¨n, nhiÖm vô chñ yÕu lμ: • Chèng gi÷ cho v¸ch khoan ®−îc æn ®Þnh, b¶o vÖ cho mÆt ®Êt

xung quanh vÞ trÝ lç khoan khái lón sôt.

• T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhiÒu c«ng ®o¹n thi c«ng kh¸c

nhau: ®μo ®Êt, hót n−íc, vÖ sinh lç khoan, ®óc cäc,...

- èng v¸ch th−êng ®−îc h¹ b»ng c¸ch ®ãng, rung hoÆc võa nÐn võa

xoay vμ ®−îc rót dÇn trong qu¸ tr×nh ®æ bªt«ng cäc.

H×nh 16: C¸c ph−¬ng ph¸p h¹ èng v¸ch

⇒ èng v¸ch ph¶i ®¹t ®−îc nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:

• §ñ c−êng ®é vμ ®é æn ®Þnh nhÊt lμ ®Ønh vμ ch©n èng, kh«ng

bÞ mÐo mãp.

• H×nh d¹ng ph¶i trßn ®Òu vμ thËt th¼ng ®Ó tr¸nh va ch¹m víi

®Çu khoan.

• Thμnh èng ph¶i kÝn khÝt (kh«ng cã lç hoÆc khe dß) ®Ó ch¾n

bïn c¸t lät vμo hè khoan.

• §−êng kÝnh trong èng v¸ch ph¶i lín h¬n ®−êng kÝnh ngoμi ®Çu khoan tõ 4-15cm tïy theo c«ng nghÖ, ®−êng kÝnh vμ ®é s©u h¹ cäc.

• MÆt trong vμ ngoμi èng ph¶i nh½n ph¼ng, Ýt ma s¸t t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi khi h¹ còng nh− khi nót èng ®−îc dÔ dμng. • §é dμi èng v¸ch tuú theo ®iÒu kiÖn thuû v¨n, ®Þa chÊt, ®é s©u

khoan cäc vμ thiÕt bÞ c«ng nghÖ sö dông.

- CÊu t¹o èng thÐp:

• Khi ®−êng kÝnh Φ ≤1m → δ=9-16mm, Φ > 1m → δ=16-

25mm.

• èng ®−îc chÕ t¹o thμnh tõng ®o¹n tõ 3-4m ®Õn 8m, trong

tr−êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ chÕ t¹o c¶ chiÒu dμi cäc.

• Cao ®é miÖng èng v¸ch tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:

H×nh 17: Cao ®é miÖng èng v¸ch

a. Mùc n−íc ngÇm n«ng b. Cã n−íc mÆt c. Mùc n−íc ngÇm ë s©u

o Khi dïng n−íc, miÖng èng v¸ch cao h¬n MNN hoÆc n−íc mÆt ≥2m ®Ó cã thÓ b¬m n−íc bæ sung, gi÷ cè ®Þnh ë møc cao h¬n bªn ngoμi 2m. Cßn dïng v÷a sÐt cao tr×nh miÖng èng cã thÓ thÊp h¬n.

o Khi MNN ë s©u qu¸ 2m so víi mÆt ®Êt, miÖng èng còng ë

cao tr×nh mÆt ®Êt.

• Cao tr×nh ®¸y èng tuú thuéc ®Þa ®iÓm thi c«ng vμ ®iÒu kiÖn

®Þa chÊt:

o Khi cäc bªn c¹nh nh÷ng c«ng tr×nh ®· x©y dùng, cÇn chó ý kh«ng ®Ó x¶y ra hiÖn t−îng s¹t lë d−íi lç khoan lμm ®Êt lón sôt → khoan ®Õn ®©u chèng v¸ch ®Õn ®ã vμ khi cäc s¸t c«ng tr×nh nªn ®Ó l¹i èng v¸ch kh«ng rót lªn; tr−êng hîp ®Æt ch©n èng v¸ch cao h¬n ch©n cäc ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý.

o NÕu d−íi cïng lμ tÇng ®Êt dÝnh, ch©n èng v¸ch cã thÓ kÕt thóc t¹i ®ã ë trong tÇng ®ã. Khi tÇng kh«ng thÊm ë qu¸ s©u còng cã thÓ ®Æt ch©n èng t¹i líp trªn Ýt nhÊt kh«ng nhá h¬n 1.5 lÇn ®é s©u tõ mÆt ®Êt ®Õn MNN.

H×nh 18: Cao ®é ch©n èng v¸ch

- Tïy theo ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh, kÝch th−íc èng v¸ch, chiÒu s©u h¹ ®Ó tÝnh to¸n vμ chän thiÕt bÞ h¹ èng v¸ch cho phï hîp. ThiÕt bÞ h¹ èng v¸ch th−êng cã nh÷ng d¹ng sau: • Sö dông thiÕt bÞ xylanh thñy lùc kÌm theo m¸y khoan ®Ó

xoay l¾c èng v¸ch h¹ hoÆc nhæ èng v¸ch lªn.

• H¹ b»ng kÝch thñy lùc Ðp xuèng. • Sö dông bóa rung ®ãng èng v¸ch xuèng kÕt hîp víi viÖc lÊy ®Êt bªn trong lßng èng v¸ch b»ng m¸y khoan, gμu ngo¹m hoÆc hót bïn.

3.2.2-V÷a sÐt (bïn khoan): -Ngoμi gi¶i ph¸p dïng èng v¸ch, ®Ó gi÷ æn ®Þnh lç khoan chèng sËp lë, trong c«ng nghÖ khoan nhåi th−êng dïng v÷a sÐt cã tû träng cao: dung dÞch bentonite, 1 dung dÞch cã h¹t rÊt mÞn, ho¹t tÝnh vμ c¸c xóc biÕn cao, tû träng lín h¬n n−íc.

H×nh 15: Bentonite

- Nãi chung, trong c«ng nghÖ cäc khoan nhåi v÷a sÐt cã c¸c t¸c dông chÝnh

sau: • Gi÷ cho v¸ch khoan ®−îc æn ®Þnh, kh«ng bÞ s¹t lë v× do:

o V÷a sÐt cã tÝnh xóc biÕn cao chui vμo kÏ gi÷a c¸c h¹t rêi t¹o thμnh

mμng liªn kÕt dμy 2-4mm bäc quanh v¸ch lç khoan.

o Nã cã tû träng lín nªn t¹o ra ¸p lùc ngang ®ñ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn

c©n b»ng c¬ häc cho phÇn tö v¸ch.

• Lμ dÞch thÓ cã tû träng cao vμ ë tr¹ng th¸i sÖt, lùc ®Èy næi lμm cho m¹t khoan vμ c¸t ®¸ kh«ng l¾ng ch×m ®−îc d−íi ®¸y hè khoan→nªn lÊy ®−îc dÔ dμng vμ do kh«ng v−íng m¹t khoan ë ®¸y lç→nªn ®Èy nhanh tèc ®é khoan nhÊt lμ khoan choßng. Khi më réng ch©n cäc nhÊt thiÕt ph¶i dïng v÷a sÐt hoÆc dung dÞch khoan.

- Dung dÞch v÷a sÐt trong cäc khoan nhåi ph¶i ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu sau:

• Tû träng ph¶i lín ®Ó t¹o ra ¸p lùc t¸c dông lªn v¸ch lç khoan gi÷ æn ®Þnh thμnh v¸ch → dung dÞch bentonite cã tû träng 1.05-1.25kg/cm3, c¸c dung dÞch kh¸c 1.15-1.35kg/cm3.

→ ChØ tiªu nμy ®−îc ®o b»ng tû träng kÕ ë hiÖn tr−êng. • §Ó chèng sù l¾ng ®äng cña m¹t khoan, dung dÞch cã ®é nhít Marsh tõ 1-20s ®Õn 30-36s, ®©y lμ 1 ®Æc ®iÓm biÓu thÞ tÝnh linh ®éng dung dÞch. → ChØ tiªu nμy ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«n Marsh hoÆc ®o b»ng thêi gian

ch¶y cña 500cm3 dung dÞch qua phÓu chuÈn.

• §é pH cña n−íc cao hay thÊp ®Òu cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng chÊt l−îng dung dÞch v× g©y ra ph¶n øng ho¸ häc. §é pH cho phÐp tõ 7-9.5. Vïng n−íc lî vμ n−íc mÆn dung dÞch sÏ bÞ ph©n huû→ph¶i xö lý tr−íc khi sö dông.

• §é ph©n tÇng lín sÏ g©y ra kÕt tña c¬ häc (t¸ch n−íc). §é ph©n tÇng 1 ngμy ®ªm kh«ng lín h¬n 4-8%; ®©y lμ 1 ®Æc tr−ng cho tÝnh æn ®Þnh cÊu tróc cña dung dÞch.

→ §o b»ng träng l−îng n−íc trªn mÆt dung dÞch trong èng nghiÖm sau 1

ngμy ®ªm.

• §é thÊt tho¸t n−íc biÓu thÞ kh¶ n¨ng æn ®Þnh hμm l−îng n−íc khi tiÕp xóc víi ®Êt ®¸. TrÞ sè thÊt tho¸t cho phÐp kho¶ng 10-25cm3 sau 30phót, nÕu lín h¬n sÏ thay ®æi chÊt l−îng dung dÞch vμ t¹o ra líp vá dμy bäc xung quanh lç khoan qu¸ 4mm.

→ ChØ tiªu nμy ®o b»ng hiÖu tû träng cña 2 nöa cét dung dÞch ë phÝa trªn

vμ phÝa d−íi 1èng ®Æc biÖt cã më kho¸ ë gi÷a trong 1 ngμy ®ªm.

• øng suÊt c¾t tÜnh lμ ®Æc tr−ng ®é bÒn cÊu tróc vμ tÝnh xóc biÕn cña dung

dÞch, trÞ sè nμy kho¶ng 15-40mg/cm2.

• Hμm l−îng c¸t trong dung dÞch ph¶i <8% theo träng l−îng vμ ®é l¾ng

c¸t ph¶i ≤5%.

→ Hμm h−îng nμy ®−îc x¸c ®Þnh bëi sù läc röa dung dÞch thÝ nghiÖm.

- Chó ý:

• Cμng khoan s©u v÷a sÐt cμng gi¶m mËt ®é v× c¸c h¹t sÐt ®· x©m nhËp vμo nh÷ng lç rçng ®Ó t¹o v¸ch→ph¶i bæ sung vμ ®iÒu chØnh tû lÖ thμnh phÇn v÷a sÐt trong lç khoan.

• NÕu mùc dung dÞch tôt ®ét ngét ph¶i dõng khoan ®Ó t×m nguyªn nh©n

- B¬m v÷a sÐt vμo lç khoan th−êng dïng c¸c lo¹i m¸y b¬m chuyªn dông, ¸p

vμ cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi.

suÊt cã thÓ tíi 49MPa, b¬m ®Õn 1 khèi l−îng v÷a sÐt 1403lÝt/phót.

- Qu¸ tr×nh khoan cã 3 viÖc chÝnh: khoan ph¸ cÊu tróc ®Êt ®¸, lÊy ph«i khoan ra khái lç vμ gia cè chèng s¹t lì v¸ch khoan. Tïy theo ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thñy v¨n cô thÓ, trong x©y dùng cÇu cã thÓ dïng c¸c ph−¬ng ph¸p sau:

4.1-C«ng nghÖ dïng èng v¸ch: - èng v¸ch th−êng l¾p ch©n xÐn b»ng hîp kim cøng vμ s¾c. Khi xoay èng, träng l−îng b¶n th©n vμ kÝch nÐn lμm cho èng h¹ dÇn xuèng→th¶ gμu ngo¹m kiÓu bóa nÆng xuèng ®Ó ph¸ vμ ®μo lÊy ®Êt trong èng v¸ch ra, èng v¸ch cã t¸c dông ng¨n kh«ng cho ®Êt bªn ngoμi s¹t lì vμo lç ®μo.

- Tr−êng hîp gÆp ®Êt chÆt hoÆc ®¸, dïng gμu ngo¹m kh«ng hiÖu qu¶, tèt nhÊt

dïng ®Çu khoan choßng.

- §Êt ®¸ lÉn sái cuéi, ®¸ må c«i,...th−êng g©y khã kh¨n cho c«ng viÖc khoan t¹o lç theo c«ng nghÖ nμy. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, gμu ngo¹m ®cîc chÕ t¹o ®Æc biÖt nh»m lμm cho hμm cøng h¬n ®Ó ph¸ ®Êt ®¸ vμ t¹o lç. NÕu khèi ®¸ kÝch cì nhá tõ 10-50cm, dï kÑt d−íi ch©n èng v¸ch còng cã thÓ ngo¹m lªn ®−îc sau khi lõa khèi ®¸ vμo trong èng 1 c¸ch khÐo lÐo (rót nhÑ vμ xoay èng v¸ch ®Ó l¸i khèi ®¸ vμo bªn trong).

-NÕu gÆp khèi ®¸ lín kh«ng ®−a ®−îc èng vμo, cã thÓ ph¸ ®¸ b»ng ph−¬ng ph¸p kh¸c: dïng thuèc næ nh−ng khèng chÕ møc tèi thiÓu tõ 30-100g cho mçi ngßi næ råi dïng gμu ngo¹m ®μo lªn; tr−êng hîp kh«ng ®−îc g©y næ ph¶i dïng m¸y ph¸ ®¸ cã l−ìi ®ôc tÊt c¶ nÆng 4tÊn hoÆc cã thÓ dïng ho¸ chÊt.

- Nguyªn t¾c h¹ èng v¸ch ë n¬i ®Êt cøng: tr−íc khi h¹ ph¶i cho ®Çu khoan ®i tiÒn tr¹m 1 ®o¹n nÕu cÇn cßn ph¶i ®μo réng thªm ra kho¶ng 20cm ®Ó èng v¸ch bít c¶n lùc sÏ dÔ dμng tôt xuèng. §èi víi ®Êt dÝnh, viÖc ®μo tiÒn tr¹m sÏ dÔ dμng vμ s©u h¬n cã khi ®Õn 6m. §èi víi ®Êt rêi dÔ lón sôt, ®Êt sÐt yÕu hoÆc phï sa th× kh«ng nh÷ng tr¸nh ®μo tiÒn tr¹m mμ cßn ph¶i ®¶m b¶o æn ®Þnh cña ®Êt trong èng v¸ch kh«ng bÞ tråi.

-Khi khoan vμ h¹ èng v¸ch th−êng x¶y ra c¸c tr−êng hîp sau:

• Trong líp ®Êt c¸t sái ngËm n−íc, nÕu ®μo tiÒn tr¹m c¸t sÏ ®ïn vμo lμm cho ®Êt xung quanh bÞ rêi r· vμ t¹o nh÷ng khe rçng bªn ngoμi èng v¸ch. MÆc nhiªn, ®−êng kÝnh cäc sÏ réng h¬n ®−êng kÝnh danh ®Þnh, ¶nh h−ëng tíi khèi l−îng bªt«ng ®óc cäc sau nμy. Cho nªn th−êng ph¶i b¬m thªm n−íc vμo lç khoan, t¹o ®é chªnh mùc n−íc trong lç khoan cao h¬n mùc n−íc ngÇm bªn ngoμi ®Ó kh¾c phôc hiÖn t−îng trªn.

• N−íc trong èng v¸ch (nÕu cã) sÏ c¶n trë vμ lμm gi¶m n¨ng suÊt cña gμu ngo¹m: tèc ®é r¬i tù do chËm h¬n, ®éng n¨ng khi c¾m vμo ®Êt gi¶m nhiÒu, kh«ng ®ñ søc ngo¹m 1 khèi l−îng ®Êt ®Çy gμu. Do ®ã cÇn kh¾c phôc b»ng c¸ch ghÐp thªm 1 träng l−îng bæ sung vμo gμu ngo¹m phï hîp víi søc cÈu cña m¸y. HiÖn nay, nh÷ng gμu ngo¹m cã g¾n m¸y chÊn ®éng ®· ®−îc sö dông ®Ó lμm viÖc d−íi n−íc rÊt hiÖu qu¶.

4.2-C«ng nghÖ dïng m¸y khoan vËn hμnh ng−îc: - Thùc chÊt c«ng nghÖ nμy lμ dïng cÇn khoan ®Ó hót dung dÞch hæn hîp mïn m¹t khoan vμ v÷a sÐt b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: m¸y hót thuû lùc, erlip, b¬m ch×m, phun n−íc vßi xãi,...

- Trong c«ng nghÖ nμy, th−−êng dïng c¸c ®Çu khoan ®Æc biÖt gåm 3 phÇn c¬ b¶n: phÇn cè ®Þnh, phÇn chuyÓn ®éng vμ phÇn c¸c mòi dao. Trôc hoÆc cÇn khoan ®−−êng kÝnh kho¶ng 15cm cã t¸c dông treo ®Çu khoan vμ lμm èng hót dung dÞch lÉn ph«i m¹t khoan ra ngoμi.

- Tïy theo ®Þa chÊt cã thÓ sö dông nh÷ng lo¹i ®Çu khoan:

• §èi víi ®Êt cã trÞ sè SPT N<50, th−êng dïng lo¹i ®Çu khoan 4 hoÆc 3

c¸nh hμm, r¨ng bÞt hîp kim cøng.

• §èi víi ®Êt ®¸ r¾n, dïng ®Çu khoan kiÓu b¸nh r¨ng cã tÝnh n¨ng lμ mòi dao ®−îc chÕ t¹o tõ hîp kim cøng cã kh¶ n¨ng khoan vμo ®¸ c−êng ®é tíi 70MPa, cã khi tíi 97MPa. C¸c b¸nh r¨ng cña ®Çu khoan t¹o ra c¸c chuyÓn ®éng quay cho muic dao trung t©m vμ 3 mòi dao vÖ tinh. Quü ®¹o cña c¸c mòi vÖ tinh cã d¹ng ®Æc biÖt, ®¶m b¶o c¸c vÕt xÐn kh«ng trïng nhau, mμ chØ chêm vÕt sau lªn vÕt tr−íc; ®ång thêi lïa ®−îc phèi khoan vμo èng rçng cña cÇn khoan vμ ®−îc hót ra ngoμi (vËn hμnh ng−îc).

• §èi víi lo¹i nham th¹ch mÒm h¬n, c−êng ®é kho¶n 30MPa, cã thÓ

dïng ®Çu khoan kiÓu gμu ngo¹m vμ ®Çu khoan kiÓu b¸nh r¨ng.

• Tr−êng hîp dïng ®Çu khoan kiÓu b¸nh r¨ng nÕu gÆp ®¸ må c«i sÏ khã kh¨n, cho dï èng rçng cña cÇn khoan dïng tíi møc tèi ®a kho¶ng 326mm. Do ®ã th−êng ph¶i dïng gμu ngo¹m hoÆc ®Çu khoan b¸nh r¨ng ®Æc biÖt ®Ó ph¸ ®¸. NÕu ®¸ må c«i n»m t−¬ng ®èi n«ng, cã thÓ dïng thî lÆn xuèng ph¸ ®¸, hoÆc ®ãng èng v¸ch vμ b¬m hót n−íc ®Ó ph¸ ®¸ b»ng c¸c biÖn ph¸p th«ng th−êng.

- Trong c«ng nghÖ khoan vËn hμnh ng−îc cã thÓ kh«ng dïng èng v¸ch mμ dïng ¸p lùc cét n−íc tÜnh cao h¬n MNN ®Ó gi÷ æn ®Þnh cho v¸ch khoan.

- Tèc ®é khoan t¹o lç vμ tèc ®é cña bμn quay ph¶i ®iÒu chØnh phï hîp lo¹i ®Êt ®¸ vμ ®−êng kÝnh ®Çu khoan. NÕu quay nhanh qu¸ → hoÆc trôc khoan sÏ bÞ rung l¾c (®¸ r¾n), hoÆc lç ®¸y èng cña trôc khoan cã thÓ bÞ t¾c ®ång thêi kh«ng ®ñ thêi gian h×nh thμnh mμng bïn vμ còng cã thÓ ph¸ vì mμng sÐt ®ang lät vμo bÝt nh÷ng lç rçng trong c¸c h¹t ®Êt.

- NÕu kh«ng ®ñ ®¶m b¶o æn ®Þnh thμnh v¸ch ®μo, ph¶i bæ sung v÷a sÐt

bentonite hoÆ dung dÞch CMC,... cÇn cho khoan t¹o lç.

- Khi m¸y ho¹t ®éng sÏ kh«ng tr¸nh khái hiÖn t−îng v¨ng ngang cña ®Çu khoan. V× kh«ng dïng èng v¸ch nªn ®−êng kÝnh lç khoan th−êng bÞ réng h¬n so víi ®−êng kÝnh thiÕt kÕ, khèi l−îng bªt«ng sÏ t¨ng thªm. Trong ®Êt rêi ®−êng kÝnh lç khoan tÊt nhiªn lín h¬n trong ®Êt dÝnh. Nh÷ng ®Çu khoan cã l¾p bé æn ®Þnh sÏ tr¸nh ®−îc hiÖn t−îng nμy. 4.3-C«ng nghÖ khoan lç b»ng ®Çu khoan ®μo ®Êt: - §Çu khoan ®Êt kiÓu gμu rÊt ®−îc th«ng dông ®Ó ®μo ®Êt. Gμu cã träng l−îng kh¸ nÆng vμ trang thiÕt bÞ c¸c l−ìi xÐn ®Êt hoÆc nhiÒu mòi dao dÓ ph¸ vËt ch−íng ng¹i vμ më réng lç khoan, nhê träng l−îng nμy mμ c¸c mòi dao vμ l−ìi xÐn khi quay quanh trôc khoan sÏ xÐn ®Êt theo ®−êng c¾t nhÊt ®Þnh, c¸c mòi dao cã thÓ tiÖn ®øt rÔ c©y hoÆc ph¸ c¸c t¶ng ch−íng ng¹i vËt kh¸c nh− bªt«ng, g¹ch vôn. Tuy nhiªn, khi gÆp c¸c lo¹i ®¸ må c«i th−êng ®Çu khoan khã gi¶i quyÕt mμ ph¶i dïng nh÷ng biÖn ph¸p ®· nªu trªn.

- Mòi khoan chñ yÕu ®Ó xÐn vμ c¾t ®Êt yÕu th«ng th−êng, nªn khi gÆp ®Êt chÆt hoÆc lÉn nhiÒu cuéi sái, l−ìi xÐn hay c¸c mòi dao cña gμu khoan dex bÞ søt mÎ hoÆc mau mßn, tuy r»ng còng ®· bÞt hîp kim rÊt cøng. Ph¶i ®Þnh kú thay thÕ líp bÞt mòi dao khi qu¸ mßn hoÆc bÞ gÉy, nÕu kh«ng n¨ng suÊt gi¶m, ®ång thêi trôc khoan còng dÔ bÞ mμi mßn v× lÖch t©m.

- Khi khoan trªn c¹n, cã thÓ kh«ng cÇn dung dÞch khoan hoÆc n−íc, v¸ch khoan vÉn æn ®Þnh→gμu sÏ ph¸t huy toμn bé n¨ng suÊt nh−ng nÕu khoan víi tèc ®é nhanh th−êng ®Ó l¹i vÕt lâm xo¾n èc trªn v¸ch lç khoan khã suy ra thÓ tÝch bªt«ng cÇn theo dâi.

- Khi khoan n¬i cã n−íc ngÇm hoÆc n−íc mÆt, tèt nhÊt lμ dïng dung dÞch v÷a sÐt hoÆc c¸c lo¹i bïn ho¸ häc ®Ó gi÷a æn ®Þnh v¸ch khoan. NÕu khoan trong ®Êt sÐt, ¸ sÐt cã thÓ chØ dïng n−íc b¬m bæ sung vμo lç, gi÷ cè ®Þnh mùc n−íc trong èng cao h¬n bªn ngoμi kho¶ng 2m.

- Tr¸nh di chuyÓn gμu khoan qu¸ nhiÒu lÇn trong lç ®μo, nhÊt lμ nhÊc h¹ qu¸ nhanh ®Ó gi¶m bít tæn h¹i cho v¸ch khoan do x¸o trén nhiÒu, h×nh thμnh dßng ch¶y kh¸ m¹nh ë gi÷a gμu khoan vμ v¸ch ®μo, ®ång thêi sinh ra sù chÖnh lÖch ¸p lùc gi÷a 2 kh«ng gian trªn vμ d−íi gμu khoan.

4.4-VÊn ®Ò an toμn lao ®éng vμ ®¶m b¶o chÊt l−îng khi khoan cäc: - Qua c¸c líp ®Êt yÕu vμ rêi r¹c nªn chèng s¹t lë b»ng èng v¸ch t¹m thêi, trong

khi ®æ bªt«ng cã thÓ rót dÇn lªn ®Ó dïng cho cäc kh¸c.

- MÆt trong èng v¸ch kh«ng ®−îc cã ®Êt dÝnh b¸m, nhÊt lμ tr−íc khi ®æ bªt«ng

®óc cäc.

- èng v¸ch cÇn h¹ xuèng líp ®Êt kh«ng thÊm n−íc ë ®é s©u ®ñ ®Ó n−íc kh«ng thÊm vμo lç khoan kÓ tõ lóc vÖ sinh ®¸y lç cho tíi khi bªt«ng ®óc cäc ®· cao h¬n mùc n−íc ngÇm.

- Khèi l−îng ®Êt ®¸ lÊy ra ph¶i phï hîp víi thÓ tÝch lý thuyÕt, c¨n cø vμo møc

®é nh− thõa sÏ ®¸nh gi¸ møc ®é æn ®Þnh cña lç khoan.

- CÇn so s¸nh ®Êt ®¸ lÊy ra khái lç khoan víi sè liÖu thiÕt kÕ. Khi cÇn thiÕt nhÊt lμ khi tíi ®Êt tèt ®Æt ch©n cäc, cÇn lÊy mÉu ®Êt thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm tra sè liÖu thiÕt kÕ.

- NÕu lç khoan n«ng vμ ®−êng kÝnh nhá mμ ng−êi kh«ng thÓ xuèng ®−îc, lóc ®ã ph¶i dïng ®Ìn chiÕu räi xuèng lç khoan. NÕu ch−a s¹ch hÕt ®Êt ®¸, vôn khoan cÇn vÖ sinh l¹i.

- Khi khoan lç ®ñ réng nªn cho ng−êi xuèng thÞ s¸t ngay tr−íc khi ®æ bªt«ng. NÕu kh«ng kh¶ n¨ng ®æ bªt«ng kh« (do kh«ng hót hÕt n−íc) ph¶i chuyÓn sang ph−¬ng ph¸p èng ®æ rót th¼ng ®øng.

- Thêi gian lóc khoan ®Õn khi ®óc cäc kh«ng ®Ó kÐo dμi qu¸ 6h. Thêi gian sau khi lμm vÖ sinh ®¸y lç khoan tíi khi ®æ bªt«ng cßn quy ®Þnh chÆt chÏ h¬n. - NÕu cã ng−êi xuèng lμm viÖc ë ®¸y lç khoan, ph¶i treo 1 èng nhá h¬n lç khoan 1 chót ®Ó b¶o vÖ an toμn cho c«ng nh©n kh«ng bÞ th−¬ng vong do ®Êt ®¸ v¸ch hè khoan sôt lë. B¶n th©n èng treo còng ph¶i cét buéc ch¾c ch¾n vμ miÖng èng ph¶i nh« cao khái mÆt ®Êt, b¶o vÖ dông cô vμ ®Êt ®¸ kh«ng r¬i vμo lç khoan.

- C«ng nh©n lμm viÖc trong hè khoan ph¶i ®éi mò vμ ®eo d©y b¶o hiÓm ®Ó khi

bÞ th−¬ng hoÆc gÆp h¬i ng¹t cã thÓ kÐo lªn nhanh chãng ®Ó cÊp cøu.

- Khi cã ng−êi lμm viÖc d−íi ®¸y lç khoan, trªn mÆt ®Êt ph¶i bè trÝ ng−êi c¶nh giíi, tóc trùc th−êng xuyªn, b¶o ®¶m kh«ng cho 1 vËt dông nμo ®Ó gÇn lç khoan. Ph¶i gi÷ tuyÖt ®èi an toμn trong khi vËn chuyÓn bÊt cø 1 vËt dông nμo xuèng lç khoan do yªu cÇu c«ng viÖc.

- CÇn kiÓm tra th−êng xuyªn ®Ó ph¸t hiÖn h¬i ®éc ë lç khoan, nhÊt lμ ®i qua líp than bïn hoÆc ®Êt cã lÉn chÊt h÷u c¬; ®Æc biÖt t¹i c¸c vïng khai th¸c khÝ ®èt hoÆc cã ®−êng èng dÉn khÝ cò míi ®Òu xem xÐt. §Ìn an toμn vμ c¸c m¸y dß khÝ ®éc còng ph¶i lu«n lu«n mang theo khi kiÓm tra vμ lμm viÖc d−íi lç khoan cäc.

4.5-Thæi röa lç khoan: -VÖ sinh ®¸y vμ thμnh lç khoan tr−íc khi ®óc cäc lμ 1 viÖc rÊt quan träng v×:

• C¸c líp m¹t khoan, ®Êt ®¸ vμ dung dÞch v÷a sÐt sÏ l¾ng ®äng t¹o ra 1

líp ®Öm yÕu d−íi ch©n cäc khi chÞu lùc sÏ lón.

• NÕu kh«ng ®ïn hÕt cÆn l¾ng, khi ®æ bªt«ng sÏ t¹o ra nh÷ng æ mïn ®Êt

lμm gi¶m søc chÞu t¶i cña cäc.

→ V× vËy, khi khoan xong còng nh− tr−íc kho ®æ bªt«ng ph¶i thæi röa s¹ch lç

khoan.

- Ph−¬ng ph¸p thæi röa tuú thiÕt bÞ vμ c«ng nghÖ khoan cäc, nh−ng th−êng ph¶i

tiÕn hμnh theo 2 giai ®o¹n: • Giai ®o¹n 1: Ngay sau khi kÕt thóc khoan t¹o lç, ph¶i ®−a hÕt c¸c m¹t khoan vμ sái c¸t h¹t th« ra ngoμi. §èi víi c«ng nghÖ dïng èng v¸ch: sau khi khoan xong 20-30 phót→chê l¾ng ®äng→dïng gμu ngo¹m lÊy lªn vμ cuèi cïng b¬m hót n−íc tíi khi n−íc x· kh«ng cßn lÉn c¸t sái. §èi víi c«ng nghÖ khoan vËn hμnh ng−îc: sau khi kÕt thóc c«ng viÖc khoan lç→ cho m¸y ch¹y kh«ng t¶i 10 phót→më b¬m hót tíi khi chØ cßn n−íc tr¾ng th¶i ra ngoμi. §èi víi c«ng nghÖ dïng ®Çu khoan kiÓu thïng: sau 1 thêi gian cÆn l¾ng ®äng→dïng l−ìi xÐn g¹t vμo thïng vμ lÊy ra ngoμi.

• Giai ®o¹n 2: Tr−íc khi ®æ bªt«ng cÇn ®Èy ra ngoμi tÊt c¶ c¸c h¹t mÞn cßn l¹i ë tr¹ng th¸i l¬ l÷ng b»ng èng hót dïng khÝ nÐn. MiÖng phun khÝ nÐn ®Æt s©u d−íi mÆt n−íc Ýt nhÊt 10m vμ c¸ch miÖng èng hót bïn Ýt nhÊt 2m vÒ phÝa trªn. MiÖng èng hót bïn di chuyÓn liªn tôc d−íi ®¸y lç ®Ó lμm vÖ sinh. V× dung dÞch vμ cÆn l¾ng bÞ x¶ ra ngoμi liªn tôc nªn ph¶i b¬m n−íc bæ sung ®Ó gi÷ mùc n−íc æn ®Þnh. NÕu dïng v÷a sÐt ®Ó æn ®Þnh v¸ch cßn ph¶i bæ sung bïn t−¬i cho ®¹t yªu cÇu vÒ tÝnh n¨ng chèng v¸ch.

-Ngoμi nh÷ng ph−¬ng ph¸p trªn, 1 sè n−íc ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p ®æ bªt«ng ngay sau khi lõa ®−îc cÆn l¾ng ë ®¸y lç khoan tung lªn bëi c¸c vßi n−íc cao ¸p. Vßi xãi ®ã th−êng bè trÝ xung quanh ch©n lång cèt thÐp hoÆc quanh èng ®æ bªt«ng. Còng cã kho dïng biÖn ph¸p ®−a v÷a xim¨ng xuèng ®Ó trùc tiÕp trén víi cÆn l¾ng ë ngay d−íi ch©n lç khoan, t¹o ra 1 líp bªt«ng ®Öm ch©n cäc.

- Sau khi lμm vÖ sinh lç khoan, cÇn kiÓm tra cÈn thËn chiÒu s©u ®¸y cäc nhÊt lμ

tr−íc khi ®æ bªt«ng ®Ó so s¸nh víi ®é s©u lín nhÊt mòi khoan.

5.1-CÊu t¹o vμ gia c«ng lång thÐp: 5.1.1-CÊu t¹o lång thÐp: - Lång thÐp cäc khoan nhåi bao gåm:

• Cèt chñ: lo¹i cã gê, φ12-32 (th−êng dïng φ25-32), ®Æt c¸ch nhau tèi thiÓu 10cm, tæng diÖn tÝch tèi thiÓu Fa=min{0.005FC, 25cm2} víi FC lμ diÖn tÝch cäc.

• Cèt ®ai: dïng thÐp tr¬n φ6-16 (th−êng dïng φ10-16), uèn tõng vßng trßn hoÆc lß xo liªn tôc cã b−íc ®ai tèi ®a 35cm (th−êng tõ 15-20cm tuú vÞ trÝ), liªn kÕt víi cèt chñ b»ng hμn hoÆc buéc.

H×nh 16: ChÕ t¹o lång thÐp

• ThÐp ®Þnh vÞ: cã ®−êng kÝnh xÊp xØ b»ng cèt chñ, thay thÕ cèt ®ai ë 1 sè vÞ trÝ vμ ®Æt c¸ch nhau kho¶ng 2-3m, hμn ch¾c ch¾n vμ vu«ng gãc víi cèt chñ. Nã cã t¸c dông gi÷ ®óng cù ly cèt chñ vμ cïng víi cèt chñ t¹o thμnh khung s−ên cña lång thÐp.

• Tai ®Þnh vÞ h×nh cung: b»ng thÐp dÑt 50x(3-4)mm dμi 400-600mm hoÆc b»ng cèt trßn ®−êng kÝnh gÇn b»ng cèt chñ vμ hμn ®Ýnh 2 ®Çu víi cèt chñ. Nã th−êng ®−îc bè trÝ c©n ®èi 4 phÝa t¹i c¸c vÞ trÝ cã khung ®Þnh vÞ, cã t¸c dông t¹o líp b¶o vÖ ®Òu xung quanh lång thÐp vμ tr¸nh hiÖn t−îng lÖch t©m khi h¹ lång thÐp v¸o lç khoan.

• Mãc treo: dïng ®Ó n©ng h¹ hoÆc treo t¹m lång thÐp khi nèi c¸c ®o¹n

lång trªn miÖng lç khoan vμ ®−îc hμn vμo cèt chñ.

- Lång thÐp ®−îc chÕ t¹o t¹i c«ng tr−êng theo tõng ®o¹n ng¾n cã ®−êng kÝnh

ngoμi nhá h¬n ®−êng kÝnh cäc tèi thiÓu 6cm.

5.1.2-Gia c«ng lång thÐp: -Lång thÐp ®−îc chÕ t¹o theo tõng ®o¹n trªn gi¸ ®ì n»m ngang. Nh÷ng tÊm c÷ bè trÝ c¸cnh nhau 2-3m th¼ng gãc víi trôc tim cña gi¸ ®ì ®¶m b¶o ®−êng kÝnh, ®é trßn ®Òu cña lång vμ ph©n bè ®Òu cèt dÑo víi cù ly thiÕt kÕ.

- Tr×nh tù gia c«ng:

• L¾p thÐp ®Þnh vÞ vμo vßng r·nh trªn c¸c tÊm c÷. • L¾p cèt chñ vμo nh÷ng khÊc ®ì trªn c¸c tÊm c÷. • Choμng vμ buéc cèt ®ai ®· ®−îc uèn vßng trßn vμ lång ra ngoμi cèt chñ. • Hμn thÐp ®Þnh vÞ vμ cèt ®ai vμo cèt chñ trõ 1 sè ®ai ë ®Çu (®Ó nèi c¸c

®o¹n lång thÐp víi nhau).

• Hμn tai ®Þnh vÞ vμ mãc treo nÕu cã. -Mét sè ®iÓm cÇn l−u ý khi gia c«ng lång thÐp:

• ThÐp sö dông ®óng chñng lo¹i thiÕt kÕ, kh«ng gØ, kh«ng khuyÕt tËt vμ

kh«ng dÝnh bïn ®Êt.

• Cèt chñ vμ thÐp ®Þnh vÞ ph¶i bè trÝ ®óng cù ly, th¼ng gãc vμ hμn ch¾c ch¾n víi nhau; cïng víi cèt ®ai ®¶m b¶o kh«ng xéc xÖch, biÕn d¹ng. • ChiÒu dμi ®o¹n lång thÐp chÕ t¹o ph¶i phï hîp víi n¨ng lùc vμ tay víi cña cÇn cÈu. Theo kinh nghiÖm c¸c ®o¹n lång thÐp dμi kho¶ng 8m dÔ ®¶m b¶o chÝnh x¸c khi thi c«ng, nÕu dμi qu¸ cÇn cã biÖn ph¸p ®Æc biÖt (dμi qu¸ lång thÐp bÞ láng lÎo, biÕn d¹ng lín).

• Gi¸ lång thÐp ph¶i ch¾c ch¾n, kh«ng ®−îc lón lÖch, c¸c ®iÓm ®ì ph¶i th¼ng hμng vμ trªn cïng 1 cao ®é; thuËn tiÖn khi l¾p ®Æt c¸c lo¹i cèt thÐp thμnh phÇn vμ dÔ dμng khi gi¶i phãng gi¸ chÕ t¹o.

• Mãc cÈu cè ®Þnh ch¾c ch¾n vμo cèt chñ vμ cã thÓ dïng bgay cèt ®Þnh vÞ, do ®ã nã ph¶i ®ñ cøng vμ c−êng ®é. Khi cÈu ph¶i c©n ®èi nªn dïng Ýt nhÊt 2 ®iÓm cÈu.

• Tr−êng hîp dïng èng v¸ch, cÇn hμn thªm thÐp ®Þnh vÞ vμ ®«i khi thªm c¶ nh÷ng thanh cèt thÐp n»m ngang d−íi ch©n lång ®Ó gi÷ cho lång thÐp kh«ng bÞ kÐo theo khi rót èng v¸ch trong lóc ®æ bªt«ng.

5.2-L¾p h¹ lång thÐp:

H×nh 17: CÈu l¾p lång thÐp

- Th−êng dïng thiÕt bÞ cÇn cÈu ®Ó h¹ lång thÐp vμo lç khoan. Tr×nh tù l¾p nèi

lång cèt thÐp: • L¾p h¹ 1 ®o¹n lång thÐp vμo trong lç khoan vμ t¹m thêi treo vμ c¸c mãc ®· lμm s½n ë gÇn miÖng èng hoÆc ®¬n gi¶n h¬n lμ cã thÓ dïng c¸c thanh ng¸ng d−íi vßng thÐp ®Þnh vÞ vμ kª trªn miÖng èng v¸ch.

• CÈu l¾p ®o¹n lång kh¸c còng vμo ®óng tim lç khoan sao cho cèt chñ dãng th¼ng ®øng víi c¸c cèt chñ cña ®o¹n lång tr−íc (dïng qu¶ däi hoÆc m¸y tr¾c ®¹c dãng c¶ 4 mÆt).

• Dïng d©y thÐp lo¹i to buéc thËt ch¾c ch¾n nèi 2 ®Çu cèt chñ b»ng mèi nèi chång hoÆc cã thÓ dïng mãi nèi hμn nÕu trong lç khoan kh«ng cã khÝ g©y ch¸y. Sau ®ã buéc cèt ®ai cßn thiÕu ë vÞ trÝ mèi nèi. C¸c mèi nèi ph¶i chÞu ®−îc trÞ sè lín nhÊt trong 2 tr−êng hîp: träng l−îng cña c¸c ®o¹n lång thÐp phÝa d−íi mèi nèi cÇn tÝnh khi treo vμ träng l−îng c¸c ®o¹n lång thÐp phÝa trªn khi lång thÐp chèng vμo ®Êt.

• CÈu c¶ 2 ®o¹n lång thÐp ®· nèi, th¸o t¹m thanh ng¸ng, h¹ lång thÐp nhÑ nhμng vμ ®óng tim lç khoan cäc; tr¸nh l¾c va vμo thμnh hè (tr−êng hîp kh«ng cã èng v¸ch), tr¸nh va quÖt m¹nh lμm long mèi hμn cña tai ®Þnh vÞ.

• TiÕp tôc treo, cÈu l¾p vμ nèi c¸c ®o¹n lång thÐp bªn trªn cho tíi khi ®ñ chiÒu dμi thiÕt kÕ. Toμn bé lång thÐp ®−îc treo vμo miÖng èng v¸ch b»ng c¸c mãc treo.

• KiÓm tra lång thÐp sau khi h¹ tíi vÞ trÝ (th−êng lång thÐp Ýt khi b»ng chiÒu dμi cäc vμ sè l−îng cèt chñ còng cã thÓ thay ®æi theo chiÒu s©u).

- Nh÷ng khuyÕt tËt khi h¹ lång thÐp:

• C¸c thanh cèt chñ hoÆc bÞ uèn cong ra ngoμi sÏ va ch¹m thμnh lç

khoan, hoÆc uèn vμo trong sÏ c¶n trë khi h¹ èng ®æ bªt«ng,...

• C¸c mèi nèi bÞ tuét, c¸c lång thÐp bÞ mÐo lÖch, c¸c ®o¹n lång nèi víi nhau kh«ng chÆt chÏ bÞ t¸ch rêi hoÆc dån nÐn, lång thÐp bÞ uèn cong vμ rÊt dÔ bÞ kÐo lªn khi rót èng v¸ch; c¸c khóc lång thÐp phÝa d−íi r¬i h¼n xuèng ®¸y lç khoan.

• Tai ®Þnh vÞ bÞ long mèi hμn, líp b¶o vÖ cèt thÐp chñ kh«ng ®ñ chiÒu dμy

quy ®Þnh, lång cèt thÐp sÏ bÞ lÖch t©m cäc.

• §é dμi cäc ph¶i thay ®æi do sù kh¸c biÖt vÒ ®Þa chÊt gi÷a sè liÖu thiÕt kÕ

vμ sè liÖu thùc t¹i hiÖn tr−êng.

• èng v¸ch kh«ng ®ñ chÞu träng l−îng cña lång cèt thÐp vμ cã thÓ bÞ lón

khi lång thÐp treo vμo èng v¸ch.

• §Çu cèt chñ cã thÓ nh« cao h¬n møc thiÕt kÕ cÇn ph¶i c¾t bít kh«ng

®−îc ®Ëp xuèng hoÆc Ên xuèng lμm cho lång thÐp bÞ cong vªnh.

• Khi rót èng v¸ch, lång thÐp cã thÓ bÞ kÐo vμ lÖch ®i, líp b¶o vÖ cèt chñ

kh«ng ®ñ b¶o ®¶m lμ lín h¬n 2 lÇn ®−êng kÝnh cèt liÖu lín nhÊt. - §Ó kiÓm tra kh«ng ph¸ hñy c¸c cäc ®· thi c«ng xong, cÇn ph¶i ®Æt tr−íc c¸c èng th¨m dß b»ng thÐp hoÆc b»ng nhùa cã n¾p ®Ëy ë ®¸y, cã kÝch th−íc phï hîp víi ph−¬ng ph¸p th¨m dß trªn suèt chiÒu dμi cäc: dïng èng 50/60mm ®Ó th¨m dß b»ng siªu ©m vμ èng 102/114mm ®Ó lÊy mÉu bªt«ng ë ®¸y lç khoan. §èi víi c¸c cäc khoan nhåi ®−êng kÝnh lín h¬n 1.5m hoÆc cã chiÒu dμi lín h¬n 25m cÇn ph¶i dïng èng th¨m dß b»ng thÐp.

- C¸c èng th¨m dß ®−îc hμn trùc tiÕp lªn vμnh ®ai hoÆc dïng thanh thÐp hμn kÑp

èng vμo ®ai.

- §èi víi c¸c èng 102/114mm dïng ®Ó khoan mÉu ph¶i ®Æt cao h¬n ch©n lång

thÐp 1m vμ kh«ng trïng vμo vÞ trÝ cèt thÐp chñ.

- Ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Õn c¸c vÞ trÝ cña èng th¨m dß t¹i mèi nèi c¸c ®o¹n lång cèt thÐp ®¶m b¶o cho èng ch¾c ch¾n, liªn tôc. §èi víi c¸c cäc khoan s©u kh«ng > 20m víi ®−êng kÝnh cäc kh«ng qu¸ 0.8m th× kh«ng cÇn ®Æt èng th¨m dß.

- C«ng ®o¹n ®æ bªt«ng nhåi lç khoan ®ãng vai trß rÊt quan träng. ChÊt l−îng cäc chñ yÕu phô thuéc vμo gi¶i ph¸p c«ng nghÖ vμ kü thuËt thi c«ng → cÇn tu©n thñ quy tr×nh quy ph¹m 1 c¸ch nghiªm ngÆt.

6.1-Tr−êng hîp lç khoan kh«ng cã n−íc: - Trong c¸c lç khoan cã thÓ hót c¹n n−íc hoÆc kh«ng cã n−íc, cäc nhåi ®−îc ®øc t¹i chç b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p ®¬n gi¶n nh−: xe ®Èy, ben «t« hoÆc trùc tiÕp tõ m¸y trén sao cho ph¶i gi÷ kh«ng cho lÉn ®Êt ®¸, r¸c bÈn trªn mÆt ®Êt vμ bªt«ng kh«ng bÞ ph©n tÇng.

- Tr−íc khi ®æ bªt«ng, lç khoan ph¶i hót c¹n n−íc, lÊy s¹ch mïn khoan vμ ®Êt ®¸ cßn sãt l¹i råi ®Çm chÆt nÒn ®Êt d−íi ®¸y, nÕu ®Êt Èm nªn ®æ tr−íc 1 líp bªt«ng vμ ®Çm chÆt→sau ®ã ®æ bªt«ng cã ®é sôt 7.5-10cm, hμm l−îng xim¨ng kh«ng <300kg/1m3 bªt«ng.

- Thùc tÕ ®óc cäc t¹i chç trong tr−êng hîp nμy kh«ng ph¶i lóc nμo còng thuËn

lîi: • Khã kh¨n phøc t¹p cμng t¨ng v× trong lç khoan v−íng lång thÐp.

• Trong èng v¸ch nÕu gi÷ bªt«ng ë møc cao sÏ cã kh¶ n¨ng nghÏn t¾c trong èng, khi rót èng v¸ch sÏ kÐo c¶ khèi bªt«ng bªn trong vμ phÇn cäc ë d−íi èng v¸ch còng bÞ lång thÐp kÐo lªn → cã kh¶ n¨ng g©y hiÖu øng vßm, t¹o thμnh 1 kho¶ng gi¸n ®o¹n h×nh vßm rçng trong bªt«ng → nh÷ng hiÖn t−îng nμy rÊt khã gi¶i quyÕt chØ cã biÖn ph¸p kÐo tÊt c¶ bªt«ng vμ cèt thÐp ra, lμm vÖ sinh lç khoan vμ ®óc cäc tõ ®Çu.

• Trong èng v¸ch bªt«ng qu¸ Ýt, khi rót èng lªn, ¸p lùc bªt«ng ngay d−íi ch©n èng kh«ng ®ñ søc chèng gi÷, ®Êt xung quanh sÏ chnf Ðp vμ lÊn vμo lμm cho tiÕt diÖn cäc bÞ th¾t hÑp.

H×nh 18: C¸c khuyÕt tËt cã thÓ x¶y ra khi rót èng v¸ch 1. èng v¸ch 2. Bªt«ng 3. HiÖu øng vßm 4. ¸p lùc ®Êt 5. N−íc thÊm trªn mÆt bªt«ng

• Ngoμi ra cßn nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c cã thÓ x¶y ra khuyÕt tËt trong cäc

bªt«ng ®óc t¹i chæ, ph¶i l−u ý phßng ngõa:

• N−íc ë ®¸y hè khoan vÉn cßn sãt, ch−a vÐt hÕt mïn khoan,..còng lμ nguyªn nh©n lμm cho bªt«ng ph©n rêi, cäc dÔ lón, nhÊt ch©n cäc ®· ®−îc më réng.

• N−íc ch¶y ngÇm chung quanh bªt«ng míi ®æ khi rót èng v¸ch sÏ

lμm tr«i xim¨ng líp vá ngoμi.

• C¸c khe, hèc chøa ®Çy n−íc ë bªn ngoμi èng v¸ch (®−îc t¹o thμnh khi h¹ èng), khi rót èng lªn, bªt«ng sÏ dån vμo thÕ chç vμ n−íc cã ¸p sÏ thÈm thÊu qua bªt«ng lμm cho bªt«ng ph©n rêi.

6.2-Tr−êng hîp lç khoan cã n−íc hoÆc dung dÞch: -NÕu kh«ng cã kh¶ n¨ng hót c¹n n−íc trong lç khoan hoÆc khi dïng bïn sÐt, lóc ®ã trong lç cäc khoan lμ 1 cét chÊt láng rÊt s©u. Do ®ã ph−¬ng ph¸p ®æ bªt«ng cã hiÖu qu¶ vμ hay dïng lμ ®æ bªt«ng d−íi n−íc b»ng èng rót th¼ng ®øng. Thùc chÊt còng t−¬ng tù c«ng nghÖ ®æ bªt«ng d−íi n−íc ®Ó bÞ ®¸y c¸c hè mãng, cäc èng vμ bÖ cäc nh−ngëc ®©y cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng: lç hÑp, n−íc s©u vμ cã tû träng cao. Do ®ã, bªt«ng cÇn b¬m liªn tôc vμo miÖng phÓu vμ èng ®æ ph¶i kÝn ®Ó tr¸nh n−íc rØ lμm thay ®æi tû lÖ N/X trong bªt«ng.

- Tr×nh tù thi c«ng sau khi khoan vμ kiÓm tra lç nh− sau:

• Thæi röa lμm vÖ sinh lç khoan. • H¹ lång thÐp ®Õn cao ®é thiÕt kÕ. • L¸p phÓu vμ h¹ èng ®æ ®Õn ®¸y lç khoan. • KhÈn tr−¬ng ®æ bªt«ng liªn tôc vμo lç theo ph−¬ng ph¸p rót èng th¼ng

®øng.

6.2.1-VÖ sinh ®¸y lç khoan: - Môc ®Ých kh«ng ®Ó l¾ng ®äng m¹t khoan vμ c¸c lo¹i thμnh phÇn h¹t cßn sãt d−íi ®¸y hè khoan tr−íc khi ®æ bªt«ng. NÕu dïng v÷a sÐt vμ dung dÞch khoan cã thÓ dÔ dμng sôc lªn ®Ó c¸c thμnh phÇn ®ã næi löng l¬. Nh−ng nÕu dung trong dung dÞch khoan lín h¬n 1250kg/cm3 vμ hμm l−îng c¸t > 10% còng ph¶i thæi röa ®¸y cäc. NÕu kh«ng dïng v÷a sÐt, ph¶i hót s¹ch c¸c chÊt l¾ng ®äng ra ngoμi b»ng c¸c m¸y hót thñy lùc hoÆc c¸c erlip cho ®Õn khi thÊy n−íc trong.

- Thêi gian cho phÐp tõ khi lμm xong vÖ sinh lç khoan ®Õn b¾t ®Çu ®æ bªt«ng kh«ng qu¸ 3h ®èi víi tr−êng hîp dïng v÷a sÐt vμ kh«ng qu¸ 2h ®èi víi tr−êng hîp ®óc cäc trong n−íc kh«ng cã dung dÞch khoan hoÆc v÷a sÐt.

- Th−êng dän vÖ sinh ®¸y lç khoan Ýt nhÊt 2 lÇn:

• LÇn 1: ngay khi c«ng t¸c khoan cäc chÊm døt ®· ph¶i hót vÐt hÕt m¹t khoan. Cã thÓ trùc tiÕp dïng ngay ®Çu khoan n©ng lªn 1 chót vμ tiÕp tôc cho quay, ®ång thêi hót s¹ch m¹t khoan ra ngoμi cho tíi miÖng èng x¶ chØ cã n−íc tr¾ng.

• LÇn 2: ngay tr−íc khi ®Æt èng ®æ bªt«ng, dïng m¸y hót bïn ®Ó lÇn n÷a vÐt s¹ch nh÷ng ®Êt ®¸ vμ t¹p chÊt r¬i xuèng hè khoan vμ l¾ng ®äng trong thêi gian nhÊc bóa khoan, h¹ lång thÐp.

6.2.2-Hæn hîp bªt«ng: - Bªt«ng ®æ d−íi n−íc th−êng thiÕt kÕ m¸c 350-400, l−îng xim¨ng tèi thiÓu 350-400kg/1m3 bªt«ng; ®é sôt 12.5-18cm cã khi tíi 25cm, khi dïng v÷a sÐt cÇn ®é sôt lín ®Ó b¶o ®¶m tÝnh linh ®éng nhÊt cuèi qu¸ tr×nh ®æ bªt«ng. - Dïng phô gia ho¸ dÎo lμ gi¶i ph¸p tèt nhÊt tr¸nh ®−îc hiÖu øng vßm nh−ng phô gia kh«ng ®−îc cã ph¶n øng ho¸ häc víi thμnh phÇn v÷a sÐt vμ kh«ng t¸c h¹i ®Õn chÊt l−îng bªt«ng cèt thÐp; ®Ó tr¸nh nguy c¬ bªt«ng ®«ng kÕt tr−íc khi rót èng v¸ch cã thÓ dïng phô gia lμm chËm qu¸ tr×nh nμy.

- Cèt liÖu th«, n−íc, xim¨ng ®Òu ph¶i xÐt nghiÖm kiÓm chøng kÌm theo biªn

b¶n nghiÖm thu. KÝch th−íc lín nhÊt cña sái ®¸ kh«ng ®−îc lín qu¸:

• Theo chiÒu däc: kh«ng lín h¬n 1/4 kho¶ng c¸ch gi÷a 2 cèt ®ai. • Theo chiÒu ngang: kh«ng lín h¬n 1/2 kho¶ng c¸ch gi÷a cèt chñ. • Theo chiÒu dμy líp bªt«ng b¶o vÖ: khèng 1/2 chiÒu dμy. • Theo ®−êng kÝnh èng ®æ bªt«ng: kh«ng lín qu¸ 1/4 ®−êng kÝnh trong

cña èng.

• KÝch cì ®¸ d¨m kho¶ng 5-20mm; c¸t th« cã h¹t lín nhÊt lμ 5mm, hμm

l−îng c¸t trong v÷a bªt«ng ph¶i <50%;.

• Tû lÖ N/X kho¶ng 0.5-0.55, cã thÓ bæ sung phô gia ho¸ dÎo ®Ó gi¶m

l−îng xim¨ng (8-10%) vμ t¨ng tÝnh linh ®éng cña bªt«ng.

⇒Cèt liÖu vμ n−íc ph¶i ®ong ®o chÝnh x¸c theo liÒu l−îng thiÕt kÕ, theo dâi

qu¸ tr×nh trén ®æ ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh l−îng n−íc cña mÎ trén.

6.2.3-èng vμ phÓu ®æ bªt«ng: - ThiÕt bÞ ®æ còng nh− thiÕt bÞ trong ph−¬ng ph¸p ®æ rót èng th¼ng ®øng sao cho khi ®æ bªt«ng ®ïn liªn tôc, kh«ng t¾c nghÏn, kh«ng ph©n tÇng, kh«ng ph©n ly cèt liÖu vμ v÷a xim¨ng.

- Ngoμi tiªu chuÈn vÒ ®é cøng (èng dμy 6-8mm), khi l¾p èng ph¶i ®¶m b¶o c¸c

yªu cÇu sau ®©y:

• èng ®æ vμ c¸c mèi nèi ph¶i kÝn vμ khÝt. • MÆt ngoμi vμ mÆt trong èng ph¶i nh½n, nÕu b¸m bÈn hoÆc bªt«ng cò

dÝnh sãt l¹i ph¶i lμm s¹ch.

• §−êng kÝnh trong èng ≥4 lÇn kÝch th−íc cèt liÖu th«, ®−êng kÝnh ngoμi ≤1/2 lÇn ®−êng kÝnh thiÕt kÕ cäc; th−êng dïng ®−êng kÝnh ≥200mm (150mm cho cäc nhá).

• ChiÒu dμi mçi ®o¹n èng tõ 1-4m ®ù¬c nèi nhau theo chiÒu s©u võa ®ñ; tiÕt ®iÖn èng ph¶i ®Òu kh«ng mãp mÐo lμm c¶n trë bªt«ng di chuyÓn trong èng.

• C¸c mèi nèi ph¶i ®¶m b¶o chÆt chÏ, c¸c ®èt th¼ng hμng kh«ng g·y

khóc.

• PhÓu rãt bªt«ng ®ñ cøng vμ ghÐp chÆt chÏ víi èng ®æ b»ng ren, bul«ng,

roan cao su,...th¸o l¾p nhanh vμ dÔ dμng, ®é dèc phÓu tõ 60o-80o.

• Nót gi÷ cÊu t¹o theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, th−êng b»ng cao su cã d©y treo (gäi lμ cÇu) t¸c dông nh− ®¸y t¹m thêi còng nh− phanh h·m gi÷ cho cét bªt«ng ban ®Çu tôt xuèng tõ tõ tr¸nh cho bªt«ng r¬i tù do xuèng ®é s©u rÊt lín g©y t×nh tr¹ng ph©n ly cèt liÖu vμ v÷a xim¨ng. Ngoμi ra nã nh− 1 b¬m ®Èy n−íc hoÆc dung dÞch v÷a sÐt trong èng vμ ®Èy theo c¶ m¹t khoan cßn sãt ë ®¸y lç khoan ®Ó bªt«ng t−¬i trμn ra thÕ chæ→yªu cÇu nót gi÷ khÝt, vμ dÔ tr−ît.

H×nh 19: PhÓu ®æ

H×nh 20: èng ®æ

6.2.4-Tr×nh tù h¹ èng rót th¼ng ®øng vμ ®æ bªt«ng ®óc cäc nhåi: - Nèi c¸c ®o¹n èng theo 1 tæ hîp nhÊt ®Þnh, l¾p phÓu, tiÕn hμnh ®iÒu chØnh c¶ hÖ b¶o ®¶m ®óng t©m lè lhoan vμ kh«ng ch¹m lång cèt thÐp; cè ®Þnh c¶ hÖ vμo c¸c thanh xμ kÑp.

- Th¶ èng cao su xuèng ®¸y lç khoan vμ b¬m khÝ nÐn ¸p lùc 5atm ®Ó sôc bïn

c¸t l¾ng ®äng trong 15 phót.

- HÖ èng ®æ ®−îc cÈu h¹ xuèng ®¸y lç khoan, sau ®o n©ng chõng 20cm ®Ó t¹o

cöa tho¸t cho bªt«ng ë ch©n èng.

- §Æt cÇu c¸ch ®¸y phÓu kho¶ng 0.8m b¶o ®¶m khÝt vμ th¨ng b»ng trong èng

®æ, cÇu ®−îc gi÷ ch¾c ch¾n b»ng 1 sîi thÐp φ2-3mm.

- B¬m bªt«ng ®Çy phÓu, tr¸nh b¬m trùc tiÕp vμo ®óng nót h·m lμm nót nghiªng

lÖch hoÆc lËt óp.

- C¾t sîi d©y thÐp treo nót, bªt«ng sÏ ®Èy nót tr−ît theo èng xuèng d−íi trong

khi ®ã bªt«ng vÉn ®−îc b¬m liªn tôc vμo phÓu.

- Tõ tõ h¹ èng cho ngËp trong bªt«ng nh−ng vÉn ®¶m b¶o tèc ®é di chuyÓn cña bªt«ng trong èng (th−êng chËm ®Ó bªt«ng kh«ng bÞ ph©n tÇng ≤120mm/s). - Khi ®é s©u cña èng trong bªt«ng qu¸ 2m vμ tèc ®é bªt«ng trong gi¶m nhiÒu cã thÓ rót èng lªn 1 chót. Tèc ®é di chuyÓn cña bªt«ng trong èng nhanh hay chËm ®−îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch rót hoÆc h¹ èng tõ tõ theo ph−¬ng ®øng, tuyÖt ®èi kh«ng rót èng khái bªt«ng; èng ®æ ngËp s©u trong bªt«ng Ýt nhÊt 2m vμ kh«ng lín qu¸ 5m.

- Tèc ®é cung cÊp bªt«ng ë phÓu còng ph¶i gi÷ ®iÒu ®é phï hîp vËn tèc di chuyÓn trong èng. NÕu cung øng nhanh, bªt«ng sÏ trμn miÖng phÓu vμ r¬i xuèng lç khoan g©y khã kh¨n viÖc x¸c ®Þnh cao ®é cña mÆt bªt«ng trong qu¸ tr×nh ®óc cäc. NÕu chËm qu¸ g©y nhiÒu hËu qu¶ xÊu, dßng bªt«ng cã thÓ bÞ gi¸n ®o¹n...

- N©ng h¹ èng hÕt søc nhÑ nhμng nÕu kh«ng dung dÞch bïn ®Êt vμ m¹t khoan sÏ

trén lÉn vμo trong bªt«ng, nhÊt lμ khi cã hiÖn t−îng l¾c ngang,...

- NÕu bªt«ng kh«ng di chuyÓn, èng bÞ t¾c nghÏn. Lóc nμy cÊm kh«ng ®−îc l¾c ngang hoÆc dïng xμ beng gâ, ®Ëp vμo èng ®æ mμ chØ ®−îc sö dông vå gç ®ång thêi n©ng h¹ èng lªn xuèng nhanh t¹o ra lùc qu¸n tÝnh lμm cho bªt«ng tiÕp tôc ra vμ kh¾c phôc ®−îc hiÖn t−îng trong èng. Chó ý viÖc n©ng èng kh«ng ®−îc rót ra khái bªt«ng vμ lu«n ngËp trong bªt«ng Ýt nhÊt lμ 1m. Trong tr−êng hîp kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc ph¶i dïng phô ho¸ ho¸ dÏo vμ phô gia chËm ®«ng kÕt bªt«ng.

- Ph¶i lu«n theo dâi sù liªn tôc cña cét bªt«ng trong lç khoan b»ng c¸ch so s¸nh thÓ tÝch lç khoan víi khèi l−îng bªt«ng ®· ®æ trong tõng thêi ®o¹n thi c«ng.

- §o¹n 1.5m ®Çu cäc ph¶i ®−îc ®Çm rung ®Ó ®¶m b¶o ®é chÆt víi cÊp phèi

thiÕt kÕ.

- Mét hiÖn t−îng hÊu hÐt x¶y ra khi ®óc cäc t¹i chæ b»ng èng rót th¼ng ®øng ë giai ®o¹n cuèi cïng lμ v÷a xim¨ng næi lªn trªn mÆt bªt«ng 1 líp kh¸ dμy. V× vËy ph¶i dù kiÕn kh¾c phôc:

• TiÕp tôc ®æ bªt«ng cho ®Õn lóc mùc bªt«ng trong lç khoan cao h¬n ®Ønh cäc ®Ó ®¶m b¶o sau khi ®Ëp ®Çu cäc chÊt l−îng bªt«ng cßn l¹i ®¹t yªu cÇu vÒ c−êng ®é.

• Tèt nhÊt lμ ng¨n c¶n sù h×nh thμnh líp v÷a xim¨ng trªn b»ng c¸ch më cöa sæ trªn èng v¸ch ®Ó nã tù trμn ra ngoμi (tr−êng hîp kh«ng rót v¸ch).

-XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ thi c«ng cäc khoan nhåi, nÕu kh«ng cã kinh nghiÖm trong thi c«ng còng nh− thiÕt kÕ th× th−êng gÆp rÊt nhiÒu sù cè x¶y ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng dÉn ®Õn viÖc ¶nh h−ëng chÊt l−îng khai th¸c c«ng tr×nh vμ c¸c sù cè kü thuËt th−êng rÊt khã ph¸t hiÖn b»ng m¾t th−êng. -Møc ®é h− háng cã thÓ tõ nhá ®Õn lín vμ cã thÓ söa ch÷a ®−îc hoÆc kh«ng thÓ mμ ph¶i thay thÕ cäc kh¸c. V× vËy, nÕu c«ng tr×nh gÆp sù cè sÏ g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng nh−: lμm t¨ng gi¸ thμnh vμ kÐo dμi thêi gian thi c«ng, ®«i khi ph¶i hñy bá ph−¬ng ¸n thi c«ng cäc khoan nhåi mμ ph¶i thay thÕ b»ng gi¶i ph¸p mãng cäc kh¸c cã thÓ rÊt tèn kÐm vμ kh«ng kinh tÕ.

-C¸c vÝ dô vÒ sù cè vÒ cäc khoan nhåi thi c«ng trong m«i tr−êng ®Êt, c«ng

nghÖ khoan t¹o lç vμ ®æ bªt«ng: • Cäc khoan nhåi ®−êng kÝnh 1m dμi 37m cña Nhμ lμm viÖc 10 tÇng cña Tæng CTXDCT Giao th«ng 6 bÞ sù cè: khèi l−îng bªt«ng thùc tÕ nhiÒu h¬n rÊt nhiÒu so víi khèi l−îng bªt«ng tÝnh to¸n theo kÝch th−íc lç khoan.

• Cäc khoan nhåi ®−êng kÝnh 0.80m dμi 44m cña Nhμ m¸y xim¨ng CÇn Th¬ bÞ sù cè: khèi l−îng bªt«ng thùc tÕ nhiÒu h¬n rÊt nhiÒu so víi khèi l−îng bªt«ng theo kÝch th−íc lç khoan.

• CÇu B×nh §iÒn bÞ sù cè: kh«ng h¹ hÕt ®−îc chiÒu dμi lång thÐp theo thiÕt kÕ, vμ sau ®ã quyÕt ®Þnh rót lång thÐp lªn ®Ó thæi röa l¹i nh−ng còng kh«ng rót lªn ®−îc, mÆc dï tr−íc khi h¹ lång thÐp ®· cã c«ng ®o¹n thæi röa vμ kiÓm tra chiÒu s©u lç khoan. Nguyªn nh©n chñ yÕu do ®Êt v¸ch hè khoan bÞ sôt lë nhiÒu trong qu¸ tr×nh h¹ lång thÐp lμm tråi dét ngét ®¸y hè khoan ch«n vïi 1 ®o¹n lång thÐp trong thêi gian chê ®îi quyÕt ®Þnh xö lý do ®ã lång thÐp kh«ng rót lªn ®−îc.

H×nh 21: M« t¶ sù cè cäc khoan nhåi

H×nh 22: Lâi khoan cäc nhåi

7.1-C¸c h− háng th−êng x¶y ra trong cäc khoan nhåi: 7.1.1-C¸c h− háng ë mòi cäc: -H− háng nμy th−êng rÊt hay x¶y ra do bïn khoan l¾ng ®äng ë ®¸y hè khoan vμ ®Êt d−íi mòi bÞ x¸o ®éng vμ bÞ dÎo nh·o do bentonite hÊp thô. H− háng nμy rÊt quan träng ®èi víi cäc ®−îc thiÕt kÕ lμm viÖc cã sù tham gia chÞu lùc cña søc kh¸ng mòi cäc, nhÊt lμ cäc cã më réng ch©n cäc v× lμm gi¶m c−êng ®é t¹i bªt«ng mòi cäc vμ gi¶m kh¶ n¨ng chÞu lùc do lón nghiªm träng g©y ra.

-Nh÷ng h− háng nμy cã thÓ lμ:

• Bªt«ng mòi cäc bÞ xèp lμm gi¶m chÊt l−îng bªt«ng mòi cäc, cã thÓ söa

ch÷a b»ng c¸ch phun v÷a xim¨ng.

• Gi¶m søc kh¸ng mòi cäc: do sù tiÕp xóc mòi cäc víi ®Êt nÒn bÞ gi¸n tiÕp bëi líp bïn l¾ng ë ®¸y hè khoan, hoÆc do sù thay ®æi thμnh phÇn cña ®Êt d−íi mòi cäc.

7.1.2-C¸c h− háng ë th©n cäc: -Nh÷ng h− háng nμy chñ yÕu lμ tÝnh kh«ng liªn tôc cña th©n cäc nh−:

• Th©n cäc ph×nh ra hoÆc d¹ng rÏ c©y lμm cho khèi l−îng bªt«ng cäc t¨ng lªn rÊt nhiÒu do sù cè sËp thμnh v¸ch lç khoan, hoÆc do tõ biÕn cña líp ®Êt yÕu d−íi t¸c dông ®Èy cña bªt«ng t−¬i.

• Th©n cäc cã hang hèc, rç tæ ong lμm gi¶m kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña cäc theo vËt liÖu do sù l−u th«ng cña n−íc ngÇm lμm tr«i côc bé bªt«ng t−¬i hoÆc do bªt«ng kh«ng ®ñ ®é sôt cÇn thiÕt.

• Bªt«ng th©n cäc bÞ ®øt ®o¹n bëi thÊu kÝnh ®Êt n»m ngang hoÆc lÉn bïn ®Êt, lÉn v÷a bentonite trong th©n cäc do cã sù cè sËp thμnh v¸ch trong lóc ®æ bªt«ng, hoÆc nhÊc èng ®æ bªt«ng lªn qu¸ cao.

• Th©n cäc tiÕp xóc gi¸n tiÕp víi ®Êt v¸ch bëi líp sÐt nh·o −ít.

→ C¸c h− háng nμy nÕu ph¸t hiÖn trong qu¸ tr×nh siªu ©m th× ph¶i tiÕn hμnh khoan lâi cäc. Nh÷ng h− háng trong cäc khoan nhåi nμy lμ do lÉn bïn ®Êt, dung dÞch bentonite (bªt«ng cã mμu vμng nh¹t) vμ tÊt c¶ bÞ ®øt g·y khi khoan lÊy lâi.

7.1.3-C¸c h− háng ë phÇn trªn ®Çu cäc: -Bªt«ng ®Çu cäc bÞ xèp do bät t¹p chÊt, xim¨ng nhÑ næi lªn trªn mÆt bªt«ng. 7.2-C¸c sù cè vμ nguyªn nh©n x¶y ra sù cè trong cäc khoan nhåi: 7.2.1-Trong c«ng ®o¹n khoan t¹o lç: -C¸c sù cè:

• VÞ trÝ lç khoan bÞ v−íng ph¶i vËt c¶n nh− cäc thÐp, dÇm thÐp h×nh, BTCT,... n»m s©u trong lßng ®Êt g©y nhiÒu khã kh¨n cho viÖc khoan t¹o lç ®«i khi kh«ng thÓ trôc vít c¸c vËt c¶n lªn ®−îc.

• Kh«ng h¹ ®−îc èng v¸ch ®Õn cao ®é yªu cÇu hoÆc khoan kh«ng xuèng

do gÆp ®¸ må c«i hoÆc c¸c vËt c¶n kh¸c.

• SËp thμnh v¸ch lç khoan: ®−îc ph¸t hiÖn qua viÖc kiÓm tra ®−êng kÝnh lç khoan, hoÆc sù tråi lªn ®ét ngét cña ®¸y lç khoan; hoÆc khèi l−îng ®æ bªt«ng ®Çy cäc lín h¬n rÊt nhiÒu so víi tÝnh to¸n,...

• Dung dÞch bentonite ®«ng tô nhanh vμ nhiÒu xuèng ®¸y lç khoan: ®−îc ph¸t hiÖn qua viÖc ®o kiÓm tra bÒ dμy cña líp bïn l¾ng ®äng ë ®¸y lç khoan, hoÆc tõ viÖc kiÓm tra chÊt l−îng dung dÞch,...

• Líp mμng sÐt b¸m quanh v¸ch hè khoan qu¸ dμy: ®−îc ph¸t hiÖn qua

viÖc thö t¶i tÜnh cña søc chÞu t¶i do søc kh¸ng h«ng rÊt thÊp,...

-C¸c nguyªn nh©n:

• Sù cè kh«ng h¹ ®−îc èng v¸ch ®Õn cao ®é yªu cÇu hoÆc khoan kh«ng

xuèng:

o Nguyªn nh©n sù cè nμy ®· nãi trªn. GÆp sù cè nμy cã thÓ dïng lo¹i gμu thÝch hîp ®Ó ph¸ vËt c¶n nμy rèi tiÕp tôc h¹ tiÕp, hoÆc dïng c¸c thiÕt bÞ khoan c¾t, trôc vít vËt c¶n lªn.

o §èi víi nh÷ng tr−êng hîp ®Æc biÖt kh«ng thÓ trôc vít vËt c¶n lªn ®−îc ph¶i dÞch chuyÓn vÞ trÝ cäc khoan nhåi hoÆc ph¶i thay ®æi ph−¬ng ¸n cäc khoan nhåi b»ng lo¹i mãng cäc kh¸c.

• Sù cè sËp thμnh v¸ch lç khoan:

o Khi khoan gÆp tÇng ®Êt qu¸ yÕu l¹i kh«ng cã èng v¸ch:

(cid:131) TÇng ®Êt yÕu th−êng cã m«®un biÕn d¹ng Eo < 50kg/cm2, gãc néi ma s¸t ϕ < 10o, hÖ sè nÐn a > 0.05cm2/kg, ®é sÖt B > 0.75, søc kh¸ng xuyªn mòi qc ≤ 4kg/cm2, chØ sè xuyªn tiªu chuÈn cña ®Êt N ≤ 4.

(cid:131) Qua kinh nghiÖm thi c«ng ë vïng cã ®Þa chÊt nªu trªn th× ®Òu ë tr¹ng th¸i dÎo ch¶y ®Õn ch¶y. V× vËy khi khoan t¹o lç sÏ g©y hiÖn t−îng sËp thμnh v¸ch nÕu kh«ng cã èng v¸ch mÆc dï cã dïng dung dÞch bentonite ®Ó gi÷ æn ®Þnh. Do vËy, trong qu¸ tr×nh khoan cÇn kiÓm tra l¹i ®Þa chÊt ®Ó ®èi chiÕu víi sè liÖu thÝ nghiÖm ®Ó cã gi¶i ph¸p xö lý kÞp thêi ch¼ng h¹n nh− ®iÒu chØnh l¹i chiÒu dμi èng v¸ch.

o C¸c chØ tiªu kü thuËt cña dung dÞch bentonite kh«ng thÝch hîp víi

®Þa tÇng:

(cid:131) Do mçi lo¹i ®Êt cã tÝnh chÊt c¬ lý hãa kh¸c nhau còng nh− sù kh¸c nhau vÒ thμnh phÇn vμ lo¹i cña dung dÞch bentonite, cÇn th−êng xuyªn kiÓm tra vμ ®iÒu chØnh c¸c chØ tiªu kü thuËt cña dung dÞch nh− tû träng, ®é nhít, hμm l−îng c¸t, tû lÖ chÊt keo,

l−îng mÊt n−íc, lùc c¾t tÜnh, tÝnh æn ®Þnh vμ ®é pH cho phï hîp víi c¸c quy ®Þnh v× chóng cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn viÖc gi÷ æn ®Þnh lç khoan.

o ¸p lùc thñy ®éng trong tÇng c¸t, c¸t pha sÐt qu¸ lín:

(cid:131) Khi khoan gÆp tÇng c¸t cã chøa n−íc ngÇm víi ¸p lùc lín, n−íc ngÇm cã ¸p nμy sÏ ch¶y vμo trong hè khoan mang theo ®Êt c¸t vμo v¸ch hè khoan (c¸t ch¶y) lμm cho hè khoan t¹i tÇng nμy réng ra, cã thÓ kÐo theo c¸c tÇng phÝa trªn bÞ sôp. NÕu gÆp sù cè nμy nªn ®−a èng v¸ch qua tÇng nμy, hoÆc dïng biÖn ph¸p h¹ mùc n−íc ngÇm tr−íc khi khoan.

o Do chän kü thuËt, thiÕt bÞ khoan kh«ng phï hîp víi ®Êt nÒn:

(cid:131) Do tèc ®é khoan qu¸ nhanh, v÷a bentonite ch−a kÞp hÊp thô vμo thμnh v¸ch, hoÆc viÖc n©ng h¹ gμu qu¸ nhanh g©y ra hiÖu øng pit«ng dÉn ®Õn sËp thμnh v¸ch lç khoan. §Ó tr¸nh sËp v¸ch ph¶i chän lo¹i khoan thÝch hîp víi thao t¸c khoan nhÑ nhμng, tr¸nh nh÷ng ®éng t¸c ®ét ngét.

o H¹ lång thÐp va vμo thμnh v¸ch lç khoan:

(cid:131) Khi h¹ lång thÐp nhanh cã thÓ va vμo thμnh hè khoan dÉn ®Õn sËp v¸ch. Do ®ã cÇn ph¶i h¹ lång thÐp nhÑ nhμng vμ ®óng t©m lç khoan ®Ó tr¸nh sËp v¸ch.

o Thêi gian kÐo dμi gi÷a kh©u khoan t¹o lç vμ ®æ bªt«ng.

• Sù cè do dung dÞch bentonite ®«ng tô nhanh vμ nhiÒu xuèng ®¸y lç

khoan:

o NÕu dung dÞch bentonite chøa nhiÒu kho¸ng chÊt kaolinit th× dung

dÞch sÏ ®«ng tô m¹nh.

o NÕu ®é pH <7 hay n−íc lî ®Õn mÆn th× kh¶ n¨ng ®«ng tô (ph©n

hñy) dung dÞch khoan sÏ x¶y ra.

o ...

• Sù cè do mμng ¸o sÐt b¸m quanh v¸ch hè khoan qu¸ dμy:

o Do ®é nhít cña dung dÞch bentonite t¨ng lμm bÒ dμy líp mμng ¸o sÐt t¨ng theo, nguy hiÓm h¬n lμ mμnh ¸o sÐt nμy ë tr¹ng th¸i dÎo nhít dÉn ®Õn viÖc gi¶m ma s¸t h«ng gi÷a cäc vμ ®Êt rÊt nhiÒu g©y kh¶ n¨ng chÞu lùc cña cäc. 7.2.2-Trong cÊu t¹o, gia c«ng vμ h¹ lång thÐp: -C¸c sù cè th−êng x¶y ra:

• Kh«ng h¹ ®−îc lång thÐp vμo lç khoan. • èng v¸ch bÞ lón. • Lång thÐp bÞ ngËp trong ®Êt.

-C¸c nguyªn nh©n:

• Kh«ng h¹ ®−îc lång thÐp vμo lç khoan do lång thÐp bÞ biÕn d¹ng uèn cong trong qu¸ tr×nh cÈu l¾p. Do vËy khi chÕ t¹o cÇn tÝnh to¸n ®Õn biÕn d¹ng cña lång thÐp, bè trÝ mãc cÈu cho phï hîp, hoÆc n¾n l¹i lång thÐp vμ bè trÝ thªm mãc cÈu ®Ó tr¸nh biÕn d¹ng.

• èng v¸ch bÞ lón do treo lång thÐp, träng l−îng lång thÐp t−¬ng ®èi nÆng lμm lón èng. Khi ®ã cã thÓ gia c−êng chèng lón cho èng v¸ch hoÆc kh«ng treo vμo èng v¸ch

• Lång thÐp bÞ ngËp trong ®Êt. Theo quy ®Þnh khi lång thÐp ch¹m ®¸y th× n©ng lªn 5-10cm. §iÒu nμy khã thùc hiÖn v× kho¶ng c¸ch qu¸ nhá cho viÖc ®iÒu khiÓn têi. H¬n n÷a do lång thÐp nÆng nªn khi ch¹m ®¸y ®· lón vμo nÒn nªn khi n©ng h¹ lång thÐp trªn th× lång thÐp vÉn ngËp trong ®Êt. V× vËy cÇn tïy theo ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó ®iÒu chØnh kho¶ng c¸ch nμy.

7.2.3-Trong c«ng ®o¹n ®óc cäc: -C¸c sù cè th−êng x¶y ra:

• T¾c nghÏn bªt«ng trong èng. • Mùc bªt«ng bÞ h¹ xuèng khi rót èng v¸ch lªn.

• Khi rót èng v¸ch kÐo theo c¶ khèi bªt«ng vμ phÇn cäc d−íi èng v¸ch

còng bÞ lång thÐp kÐo theo hoÆc t¹o thμnh vßng rçng trong bªt«ng.

• Bªt«ng th©n cäc bÞ ph©n tÇng, rç vμ cã vËt l¹ nh− thÊu kÝnh bïn, ®Êt,

v÷a bentonite,... ®−îc ph¸t hiÖn qua viÖc ®o chÊt l−îng cäc.

-C¸c nguyªn nh©n:

• T¾c nghÏn bªt«ng trong èng do hiÖn t−îng hiÖu øng vßm khi bªt«ng ®−îc gi÷ ë møc qu¸ cao trong èng v¸ch lμm cho bªt«ng kh«ng trμo lªn ®−îc g©y t¾c nghÏn. Khi ®ã cÇn ph¶i n©ng èng dÉn bªt«ng lªn nh−ng èng ph¶i ngËp trong bªt«ng Ýt nhÊt lμ 2m, quy ®Þnh lμ 2-5m.

• Mùc bªt«ng bÞ h¹ xuèng khi rót èng v¸ch lªn do khi rót qua tÇng ®Êt yÕu lμm ®Êt bÞ tõ biÕn d−íi ¸p lùc cña bªt«ng t−¬i lμm t¨ng thªm thÓ tÝch cña bªt«ng, cäc sÏ bÞ ph×nh ra.

• C¶ khèi bªt«ng trong èng v¸ch bÞ kÐo lªn khi rót èng v¸ch do bªt«ng ng−ng kÕt qu¸ sím sÏ b¸m chÆt vμo èng v¸ch; ngoμi ra phÇn cäc d−íi èng v¸ch còng bÞ lång thÐp kÐo theo hoÆc t¹o thμnh vßm rçng trong bªt«ng.

• Bªt«ng th©n cäc bÞ ph©n tÇng, rç tæ ong vμ cã vËt l¹ do:

o ThiÕt bÞ ®æ bªt«ng kh«ng thÝch hîp hoÆc t×nh tr¹ng lμm viÖc xÊu.

o ViÖc ®æ bªt«ng kh«ng liªn tôc, hoÆc do sù rót èng dÉn bªt«ng lªn

qu¸ nhanh sÏ lμm lÉn bïn khoan trong bªt«ng.

o Sö dông bªt«ng cã thμnh phÇn kh«ng thÝch hîp, ®é sôt kh«ng ®¹t

yªu cÇu lμm bªt«ng rç hoÆc ph©n tÇng.

o Sù l−u th«ng n−íc ngÇm lμm tr«i v÷a xim¨ng chØ cßn l¹i cèt liÖu. o Sù sËp thμnh v¸ch lç khoan trong lóc ®æ bªt«ng lμm lÉn ®Êt trong

bªt«ng.

7.3-C¸c gi¶i ph¸p xö lý c¸c sù cè th−êng x¶y ra trong cäc khoan nhåi: 7.3.1-Gi¶i ph¸p vÒ viÖc sö dông èng v¸ch ®Ó gi÷ æn ®Þnh v¸ch lç khoan: -Chøc n¨ng èng v¸ch:

• §Þnh h−íng lç khoan. • Gi÷ æn ®Þnh v¸ch hè khoan khi khoan qua c¸c ®Þa tÇng yÕu, c¸t ch¶y, cã

n−íc ch¶y ngÇm.

• Gi÷ dung dÞch t¹o cét ¸p lùc trong qu¸ tr×nh khoan. • Lμm v¸n khu«n ®æ bªt«ng cäc.

-§−êng kÝnh trong, chiÒu dμy vμ chiÒu dμi èng v¸ch ph¶i chän sao cho ®¶m b¶o vÒ mÆt ®é bÒn, c−êng ®é; phï hîp víi ®−êng kÝnh cäc, ®−êng kÝnh ngoμi ®Çu khoan vμ ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh, ®Þa tÇng n¬i thi c«ng.

150

mm

D

+

÷

=

)

• §−êng kÝnh trong èng v¸ch:

( 60 D

nk 1.1 ×

=

(5.1)

nk

⎡ ⎢ ⎣

D tr D tr +Dnk: ®−êng kÝnh ngoμi ®Çu khoan. +60 ÷ 150mm vμ hÖ sè 1.1: môc ®Ých ®Ó ®iÒu chØnh ®é nghiªng lÖch

Trong ®ã:

D

tr

khi cÇn thiÕt, ®Æc biÖt n¬i cã bïn x«, c¸t ch¶y vμ n¬i cã n−íc mÆt. • ChiÒu dμy èng v¸ch:

16

100

) mm

if

D

cm

( %5.11 ÷= 9 ÷=

16

40

100

mm

if

cm

tr D

=

÷

>

tr

δ ⎡ t ⎢ δ ⎢ t ⎢ δ ⎣ t

(5.2)

• ChiÒu dμi èng v¸ch:

o Cao ®é miÖng èng v¸ch cao h¬n mùc n−íc thi c«ng lμ 2m. o Cao ®é ®¸y èng v¸ch n»m trong tÇng ®Êt dÝnh cã ϕ ≥ 10o, B ≤ 0.75 hoÆc søc kh¸ng xuyªn mòi qc ≥ 4kg/cm2. Víi chiÒu dμy ngμm trong tÇng nμy sao cho èng kh«ng bÞ lón th× chiÒu dμi nhá nhÊt ®−îc tÝnh theo c«ng thøc:

L

L

L

m

=

+

2+

t

n

o

(5.3)

Trong ®ã:

+Lo: chiÒu cao tÝnh tõ MNTC ®Õn ®¸y s«ng (m).

P

+Ln: chiÒu dμi ngμm cña èng v¸ch (m), cã thÓ chän s¬ bé th«ng qua viÖc chän cao ®é ®¸y èng v¸ch ngμm vμo tÇng chÞu lùc kh«ng thÊm n−íc tõ 0.5-2m.

gaylun

giu

u

+

P η t

P dn

i

(5.4)

o Sau khi chän ®−îc Lt, ta kiÓm tra ®iÒu kiÖn lón èng v¸ch: P ∑ ≥ lf i

Trong ®ã:

+Pt, Pdn: träng l−îng vμ lùc ®Èy næi cña èng v¸ch +u: chu vi ngoμi cña tiÕt diÖn ngang èng v¸ch. +fi, li: lùc ma s¸t ®¬n vÞ ë mÆt bªn èng v¸ch t¹i líp ®Êt thø i vμ chiÒu

dμy líp ®Êt thø i mμ èng v¸ch ®i qua. +η: hÖ sè an toμn, lÊy b»ng 1.5.

• Trong tr−êng hîp thi c«ng trªn c¹n vμ cã mùc n−íc ngÇm th× ®Ønh èng v¸ch cao h¬n mÆt ®Êt thi c«ng lμ 0.5m vμ cao h¬n mùc n−íc ngÇm tèi thiÓu 2m. §¸y èng v¸ch n»m c¸ch mÆt ®Êt thi c«ng tõ 2-4m ë n¬i ®Êt tèt ®Ó tr¸nh s¹t lë miÖng lç khoan do thiÕt bÞ vμ ph−¬ng tiÖn ®i l¹i gÇn hè khoan vμ kh«ng cho bïn ®Êt r¬i vμo hè khoan. Ngoμi ra ph¶i tháa m·n c«ng thøc (5.4).

⇒ Gi÷ æn ®Þnh v¸ch lç khoan b»ng èng v¸ch lμ 1 trong nh÷ng gi¶i ph¸p rÊt ®¸ng tin cËy nh−ng chi phÝ l¹i cao. Do ®ã chØ sö dông nã trong nh÷ng tr−êng hîp thËt cÇn thiÕt, cã thÓ kÕt hîp èng v¸ch víi dung dÞch bentonite. 7.3.2-Gi¶i ph¸p vÒ viÖc sö dông dung dÞch bentonite ®Ó gi÷ æn ®Þnh v¸ch

lç khoan:

-Thμnh phÇn vμ c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c kho¸ng sÐt cña dung dÞch

bentonite:

Kho¸ng sÐt

ChiÒu dμy h¹t sÐt (Ao-Amstron)

Tæng diÖn tÝch mÆt ngoμi (m2/g)

Ho¹t tÝnh mÆt ngoμi (kg/cm2)

10-50

800

1.5-7.2

50-100

80

0.9

100-1000

10

0.4

Montmorillonite Al2O3.4SiO2.nH2O Ilit Al2O3.SiO2.H2O Kaolinit Al2O3.2SiO2.2H2O

→ Kh¶ n¨ng ®«ng tô dung dÞch bentonite phô thuéc vμo chiÒu dμy h¹t sÐt, nã cμng lín th× cμng ®«ng tô m¹nh, kaolinit ®«ng tô m¹nh nhÊt, kÕ ®Õn Ilit vμ Ýt nhÊt lμ Monymorillonite.

-Trong c¸c ®Æc ®iÓm cña dung dÞch bentonite th× tû träng, ®é nhít vμ ®é pH kh«ng ®¹t yªu cÇu th× sÏ g©y ra sù cè cho cäc khoan nhåi nh− sËp v¸ch, gi¶m ma s¸t h«ng, gi¶m kh¶ n¨ng tÝnh dÝnh b¸m gi÷a cèt thÐp vμ bªt«ng vμ cã l¾ng ®äng ®¸y lç khoan.

-X¸c ®Þnh tû trong bentonite theo ®iÒu kiÖn c©n b»ng æn ®Þnh v¸ch hè khoan: • Ph−¬ng tr×nh c©n b»ng: Σ¸p lùc ®Èy = Σ¸p lùc gi÷

Trong ®ã: +Σ¸p lùc ®Èy: gåm ¸p lùc thñy tÜnh cña mùc n−íc ngÇm γn.zn, ¸p lùc

chñ ®éng cña ®Êt σx.

+Σ¸p lùc gi÷: gåm ¸p lùc thñy tÜnh cña cét bentonite γb.zb, lùc kh¸ng

z

z

+

+

c¾t cña cÊu tróc ¸o sÐt τs.

γ n

n

= γσ x b

b

τ s

z

γ n

n

=

γ b

(5.5)

+ − τσ x s z

b

(5.6)

Trong ®ã:

+γb, zb: dung träng vμ chiÒu cao cña cét bentonite. +γn, zn: dung träng vμ chiÒu cao cña mùc n−íc ngÇm.

2

tgz

45

... γ

=

ξσσ = z

x

ν 1 ν −

(5.7)

⎛ ⎜ ⎝

+σx: ®−îc x¸c ®Þnh theo lý thuyÕt c¬ häc ®Êt: ϕ ⎞ ⎟ 2 ⎠

víi γ, ϕ, z: dung träng, gãc ma s¸t trong vμ chiÒu cao cña cét ®Êt;

ν: hÖ sè poisson.

c

' ' c ϕ =+

γτ =

' ϕ +

(5.8) +τx: ®−îc x¸c ®Þnh theo lý thuyÕt c¬ häc ®Êt: .

( γ

) .1

. tgz b

dn

x

. tgz b

víi γ, γdn, ϕ’, c’: dung träng tù nhiªn, ®¶y næi, gãc ma s¸t trong vμ lùc dÝnh cña

líp ¸o sÐt.

§èi víi ®Êt v¸ch lμ ®Êt c¸t: c’, ϕ’ cña ¸o sÐt cã thÓ tÝnh ®æi tõ gi¸ trÞ cu, ϕ cña

c¸t ban ®Çu nh− sau:

+c’: cã thÓ lÊy b»ng trÞ sè trung b×nh cña lùc dÝnh ban ®Çu cu vμ lùc

c

c

'

+

=

)

( c

s

u

dÝnh cs do ®Êt nÒn hÊp thô bentonite; th«ng th−êng lÊy cs = 2cu:

1 2 5.1' c c =→

u

(5.9)

+ϕ’: cã thÓ lÊy b»ng gãc ma s¸t trong cña ®Êt sÐt hoÆc cã thÓ theo

o

'

3

3

D

−=ϕϕ

+

c«ng thøc cña Bolton:

(5.10)

víi D lμ ®é chÆt t−¬ng ®èi cña c¸t. §èi víi ®Êt v¸ch lμ ®Êt sÐt: do ®é Èm t¨ng nªn c’, ϕ’ cña ¸o sÐt ®Òu nhá h¬n gi¸ trÞ cu, ϕ cña ®Êt sÐt ban ®Çu, lùc dÝnh cña líp ¸o sÐt rÊt nhá nªn cã thÓ xem cs =0:

c

(5.11) +c’: ®−îc x¸c ®Þnh: ' α= . u rc . d

víi α: hÖ sè triÕt gi¶m lùc dÝnh cã thÓ lÊy 0.55,

cu: lùc dÝnh kh«ng tho¸t n−íc

ban ®Çu cña ®Êt nÒn,

rd: hÖ sè triÕt gi¶m

theo chiÒu s©u cäc tra ë h×nh 23

H×nh 23: §å thÞ quan hÖ gi÷a rd vμ H

+ϕ’: cã thÓ lÊy b»ng gãc ma s¸t trong cña ®Êt sÐt hoÆc cã thÓ theo

c«ng thøc:

'

o3

−=ϕϕ

(5.12)

⇒ NhËn xÐt:

• Lo¹i cäc khoan nhåi ngoμi c¸c −u ®iÓm ®· nãi vÉn cßn tån t¹i 1 sè nh−îc ®iÓm ®−îc thÓ hiÖn qua c¸c sù cè ®· tr×nh bμy ë trªn. C¸c sù cè trªn ®«i khi rÊt phøc t¹p khã söa ch÷a kh¾c phôc, cã thÓ dÉn ®Õn chi phÝ rÊt cao, hoÆc kh«ng söa ch÷a ®−îc mμ ph¶i thay cäc míi. Do ®ã c¸ch tèt nhÊt lμ nªn dù phßng c¸c sù cè cã thÓ x¶y ra, hiÓu râ c¸c nguyªn nh©n vμ cã biÖn ph¸p phßng ngõa.

• Khi thi c«ng cäc khoan nhåi th−êng gÆp nhiÒu sù cè lμ do cã qu¸ nhiÒu

yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn nã nh−:

o §iÒu kiÖn ®Þa chÊt thñy v¨n: ®Êt yÕu, c¸t, sÐt, n−íc trong ®Êt,... Trong kh¶o s¸t hiÖn nay chØ xÐt vÒ tÝnh chÊt c¬ - lý cña nã mμ ch−a quan t©m ®Õn tÝnh chÊt hãa ®Êt, hãa n−íc, hiÖn t−îng c¸t ch¶y vμ ®Êt sôp.

o Dung dÞch bentonite: ch−a xÐt mèi t−¬ng t¸c thËt ®Çy ®ñ gi÷a nã víi

m«i tr−êng ®Êt nÒn.

7.4-KiÓm tra chÊt l−îng cäc khoan nhåi sau thi c«ng: -ChÊt l−îng chÕ t¹o cäc khoan nhåi ®−îc kiÓm tra theo 3 néi dung chñ yÕu:

• ChÊt l−îng khoan t¹o lç. • ChÊt l−îng trén ®æ bªt«ng. • ChÊt l−îng cäc sau khi hoμn thμnh.

7.4.1-KiÓm tra chÊt l−îng lç khoan: -KiÓm tra vÒ vÞ trÝ tim cäc trªn b×nh ®å, cao ®é mÆt ®Êt, cao ®é ®Ønh èng

v¸ch,...

-KiÓm tra kÝch th−íc vμ c¸c ®Æc tr−ng h×nh häc cña lç khoan thùc tÕ nh− ®−êng

kÝnh, ®é nghiªng, chiÒu s©u,...

-KiÓm tra c¸c ®Æc tr−ng c¬ lý cña ®Þa tÇng ®èi chiÕu víi tμi liÖu thiÕt kÕ, cø 2m

chiÒu s©u l¹i lÊy 1 mÉu ®Êt ®Ó kiÓm tra.

-Khi khoan vμ thæi röa lμm vÖ sinh ®¸y hè xong cÇn kiÓm tra ®¸nh gi¸ chØ tiªu

cña ®Êt nÒn b»ng thiÕt bÞ xuyªn. 7.4.2-KiÓm tra chÊt l−îng bªt«ng: -Tr−íc khi trén cÇn kiÓm tra: chÊt l−îng cèt liÖu, xim¨ng, n−íc vμ c¸c chÊt phô

gia.

-Trong khi trén cÇn theo dâi kiÓm tra: tû lÖ thμnh phÇn, c©n ®ong, ®é sôt tõng mÎ trén, kü thuËt trén,... vμ ph¶i ®óc mÉu bªt«ng ®èi chøng cho tõng mÎ. -Trong khi ®æ cÇn theo dâi vÞ trÝ vμ ®é cao rãt bªt«ng vμo phÓu, tèc ®é bªt«ng tôt xuèng, ®é ngËp s©u cña ®¸y èng æng vμo líp bªt«ng, kiÓm tra sù thiÕu hôt hay d− thõa bªt«ng thùc tÕ víi lý thuyÕt,...

7.4.3-KiÓm tra chÊt l−îng cäc khoan nhåi sau khi thi c«ng: 7.4.3.1-Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra b»ng Ðp mÉu bªt«ng: -Khoan th©n cäc lÊy mÉu ®−êng kÝnh 50-150mm ®Ó thö c−êng ®é cña bªt«ng → ®¸nh gi¸ chÊt l−îng kh¸ chÝnh x¸c dï ch−a ph¶i lμ toμn bé tiÕt diÖn cäc; tuy nhiªn mÊt nhiÒu thêi gian vμ tèn kÐm v× ph¶i khoan 10 ®iÓm trªn 1 cäc. -Cã thÓ kiÓm tra b»ng mÉu ®èi chøng ®· ®óc tr−íc cho tõng mÏ nh−ng kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng møc chÊt l−îng bªt«ng th©n cäc v× ®iÒu kiÖn cña mÉu vμ cäc kh¸c nhau.

7.4.3.2-Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra kh«ng ph¸ ho¹i: -§©y lμ c¸c ph−¬ng ph¸p dïng siªu ©m, dïng tia gamma vμ dïng c¸c ph−¬ng

ph¸p c¬ häc: tÜnh vμ ®éng.

-Dïng 2 ph−¬ng ph¸p trªn ph¶i khoan lç hoÆc ®Æt èng nhùa hoÆc t«n φ100- 120mm t¹i 4-5 vÞ trÝ c¸ch ®Òu quanh lång thÐp tr−íc khi ®æ bªt«ng, cã chiÒu dμi suèt th©n cäc vμ èng chÞu ®−îc ¸p lùc 5atm, kÝn vμ kh«ng dß v÷a xim¨ng.

a/Ph−¬ng ph¸p siªu ©m: -Sãng siªu ©m qua m«i tr−êng bªt«ng sÏ ph¸t hiÖn nh÷ng n¬i cã khuyÕt tËt còng nh− c−êng ®é yÕu. §Çu thu vμ ®Çu ph¸t ®−îc th¶ xuèng 2 lç cho tíi cïng 1 ®é s©u cÇn kiÓm tra, tèt nhÊt lμ kiÓm tra vßng quanh víi nhiÒu lç th¨m 4-5 lç.

-Ngoμi ra cßn cã thÓ dïng thiÕt bÞ ®o gåm 2 ®Çu thu ph¸t g¾b trªn cïng 1 thanh

b»ng vËt liÖu c¸ch ©m ®−îc h¹ xuèng víi tèc ®é ®Òu.

-Ph−¬ng ph¸p nμy kh¸ ®¬n gi¶n cho kÕt qu¶ tin cËy nh−ng gi¸ thμnh kh«ng

cao.

b/Ph−¬ng ph¸p bøc x¹ gamma: -§Çu ph¸t lμ nguån bøc x¹ vμ ®Çu thu lμ 1 bé ®Õm, ®−îc th¶ vμo 2 lç th¨m. C−êng ®é bøc x¹ xuyªn qua m«i tr−êng bªt«ng gi÷a 2lç. NÕu c−êng ®é bøc x¹ t¨ng th× trong bªt«ng cã lç rçng hoÆc mËt ®é kÐm vμ ng−îc l¹i.

-Ph−¬ng ph¸p nμy kh«ng tèn kÐm, Ýt thêi gian (30phót cho 30m s©u) vμ kÕt qu¶

®¸ng tin cËy.

c/Ph−¬ng ph¸p c¬ häc: -X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng chÞu lùc nh− cäc ®ãng hoÆc rung. -Ph−¬ng ph¸p ¸p dông cã thÓ nÐn tÜnh hoÆc ®éng.

Thank you Thank you for for Your Attention! Your Attention!