Báo cáo thực tập tốt nghiệp trung cấp ngành chăn nuôi thú y: Phương pháp ấp nở bằng máy và chăm sóc đàn gà sao sinh sản tại trại Huỳnh Minh, TP. Sóc Trăng 2010

TRƯỜNG CAO ĐẲNG CỘNG ĐỒNG SÓC TRĂNG KHOA NÔNG NGHIỆP – THỦY SẢN VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP TRUNG CẤP NGÀNH CHĂN NUÔI THÚ Y PHƯƠNG PHÁP ẤP NỞ BẰNG MÁY VÀ CHĂM SÓC ĐÀN GÀ SAO SINH SẢN TẠI TRẠI HUỲNH MINH, TP.SÓC TRĂNG 2010 SINH VIÊN THỰC HIỆN HUỲNH NGUYÊN BÌNH MSSV :08ST04H004 LỚP : CNTY K2

Tháng 8/2010

TRƯỜNG CAO ĐẲNG CỘNG ĐỒNG SÓC TRĂNG KHOA NÔNG NGHIỆP – THỦY SẢN VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP TRUNG CẤP NGÀNH CHĂN NUÔI THÚ Y PHƯƠNG PHÁP ẤP NỞ BẰNG MÁY VÀ CHĂM SÓC ĐÀN GÀ SAO SINH SẢN TẠI TRẠI HUỲNH MINH, TP.SÓC TRĂNG 2010

ực hiện ỲNH NGUYÊN BÌNH

Giáo Viên H ướng Dẫn Sinh viên th ThS . LÂM THANH BÌNH HU MSSV : 08ST04H004

L ỚP : CNTY K2

Tháng 8/2010

Chuyên đề kèm theo đây, với tựa là “Phương pháp ấp nở bằng máy và chăm sóc đàn gà Sao sinh s ản tại tr ại Hu ỳnh Minh, TP.Sóc Tr ăng năm 2010” do HU ỲNH NGUYÊN BÌNH thực hiện, báo cáo và đã được Hội đồng chấm chuyên đề thông qua.

ThS. Lâm Thanh Bình

Ủy viên, Thư ký

KS. Nguyễn Như Tấn Phước KS. Lê Th

ị Thu Phương

Phản biện 1 Phản Biện 2

Sóc Trăng, ngày tháng năm 2010

BS. Tiền Ngọc Hân

Chủ tịch Hội đồng

LỜI CẢM ƠN

Em chân thành cảm ơn!

Quý thầy cô tr ường Cao Đẳng Cộng Đồng Sóc Tr ăng. Trong th ời gian tôi h ọc tập tại trường và trong 3 tháng thực tập ở trang trại, quý thầy cô trường Cao Đẳng Cộng Đồng Sóc Trăng đã nhiệt tình dìu dắt và truyền đạt cho tôi những kiến thức bổ ích, nâng cao sự hiểu biết của bản thân tôi trong ngành ch ăn nuôi thú y nói riêng và s ự tiếp thu khoa học kỹ thuật thời đại nói chung.

Cảm ơn thầy Lâm Thanh Bình đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ cho tôi trong suốt thời gian thực tập để tôi có thể hoàn thành tốt bài tốt nghiệp này.

Cảm ơn cô chú Hu ỳnh Minh (tr ại Trại chăn nuôi Hu ỳnh Minh địa chỉ số 3 kênh Th ị Đội khóm 3 ph ường 8 thành ph ố Sóc Tr ăng) đã tạo điều ki ện, cùng các anh (ch ị) đã nhiệt tình giúp đỡ và hỗ trợ tôi trong suốt thời gian qua.

Xin chân thành cảm ơn!

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... .......................................................................................................

iii

MỤC LỤC

Trang

2.1.1. 2.1.2. 2.1.3. 2.1.4. 2.1.5. 2.1.6. 2.2. Gi

2.2.1. 2.2.2. 2.2.3.

2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.3.4. 2.3.5. 2.3.6. 2.3.7.

3.1. Th

3.1.1. 3.1.2. 3.2. Ph

3.3. Ph

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................................ii NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN...................................................................iii MỤC LỤC............................................................................................................................iv CHƯƠNG 1..........................................................................................................................1 ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................................................1 CHƯƠNG 2..........................................................................................................................2 CƠ SỞ LÝ LUẬN.................................................................................................................2 2.1. Đặc điểm sinh học của gà Sao................................................................................2 Đặc điểm ngoại hình.......................................................................................2 Phân biệt trống mái ........................................................................................2 Tập tính của gà sao ........................................................................................2 Hiện tượng mổ cắn .........................................................................................3 Tập tính tắm, bay và kêu.................................................................................3 Tập tính sinh dục ............................................................................................3 ới thiệu sơ lược về máy ấp..................................................................................3 Cấu tạo máy ấp ..............................................................................................4 Cơ chế hoạt động của máy ấp.........................................................................4 Phương thức hoạt động của máy ấp................................................................4 2.3. Một số nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển phôi và tỷ lệ ấp nở..............................5 Ảnh hưởng của nhiệt độ..................................................................................5 Ảnh hưởng của ẩm độ.....................................................................................6 Ảnh hưởng của độ thông thoáng khí................................................................7 Ảnh hưởng của đảo trứng ...............................................................................7 Ảnh hưởng của khối lượng trứng ....................................................................7 Ảnh hưởng của vitamin và khoáng trong thức ăn ............................................8 Thành phần dinh dưỡng của thức ăn...............................................................9 CHƯƠNG 3........................................................................................................................11 PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................11 ời gian và địa điểm thực tập.............................................................................11 Thời gian thực tập ........................................................................................11 Địa diểm thực tập .........................................................................................11 ương tiện và phương pháp tiến hành.................................................................11 Dụng cụ hàng ngày.......................................................................................11 3.2.1. 3.2.2. . Đối tượng khảo sát .....................................................................................11 3.2.3. Mục đích khảo sát.........................................................................................11 ương pháp tiến hành.........................................................................................12 3.2.4. Chọn giống hậu bị ........................................................................................12 3.2.5. Mật độ nuôi và tỉ lệ ghép ..............................................................................12 Chuồng trại ..................................................................................................12 3.2.6. CHƯƠNG 4........................................................................................................................13 KẾT QUẢ THẢO LUẬN....................................................................................................13 Tổng sản lượng trứng...........................................................................................13 4.1. 4.2. Ấp trứng bằng máy...............................................................................................14 ọn trứng vào ấp............................................................................................14 4.2.1. Ch ểm tra sinh vật học (soi trứng) ấp trứng gia cầm............................................14 4.2.2. Ki Các bước thực hiện:..................................................................................15 Giai đoạn 6 ngày ấp .................................................................................15 Giai đoạn 18 ngày ấp................................................................................15 Giai đoạn 25 ngày ấp................................................................................15 4.2.2.1. 4.2.2.2. 4.2.2.3. 4.2.2.4.

4.5.1. 4.5.2. 4.5.3. 4.5.4.

4.6.1. 4.6.2.

4.3. Kết quả ấp nở .......................................................................................................16 Tỷ lệ gà mắc bệnh khi ấp..................................................................................18 4.3.1. Khi phát hiện ra tỷ lệ gà con mắc bệnh khi ấp mà nguyên nhân chính là do không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của đàn gà bố mẹ thì tại cơ sở có tiến hành điều trị như sau:........18 4.4. Ch ăm sóc nuôi dưỡng gà Sao sinh sản..................................................................18 Thức ăn hàng ngày cho gà Sao .....................................................................18 4.4.1 4.4.1.1 Giai đoạn gà từ 1 ngày tuổi đến bốn 4 tuổi ...................................................18 4.4.1.2 Giai đoạn gà từ 5 tuần tuổi đến 15 tuần tuồi.................................................18 4.4.1.3 Giai đoạn gà hậu bị đến khi đẻ .....................................................................19 Vệ sinh phòng bệnh ......................................................................................19 4.4.2. Phòng bệnh bằng vaccine .........................................................................19 4.4.2.1. 4.4.2.2. Dùng thuốc phòng bệnh cho gà.................................................................20 4.4.3. Một số bệnh thường gặp trong giai đoạn 1 ngày đến 5 tuần tuổi...................21 4.5. Một số bệnh lý thường gặp ở ấp trứng bằng máy..................................................21 Bệnh chân, cánh ngắn (Micromelia) .............................................................21 Bệnh khoèo chân (Perosit)............................................................................21 Bệnh động kinh (Atexia) ...............................................................................21 Bệnh bết dính khi nở .....................................................................................22 4.6. Ưu điểm và nhược điểm của chế độ ấp đa kỳ so với chế độ ấp đơn kỳ ..................22 Ưu điểm........................................................................................................22 Nhược điểm ..................................................................................................22 CHƯƠNG 5........................................................................................................................23 5.1. Kết luận...............................................................................................................23 5.2. Đề xuất và kiến nghị.............................................................................................23 MỘT SỐ HÌNH ẢNH TRONG CHUYÊN ĐỀ............................................................24 Tài liệu tham khảo...............................................................................................................29

CHƯƠNG 1

ĐẶT VẤN ĐỀ

Những năm gần đây ở nước ta có nhi ều nơi nổi lên phong trào nuôi gà sao đặc biệt là các tỉnh thuộc khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long như: Vĩnh Long, Ti ền Giang, Sóc Trăng, Hậu Giang … được biết đến với những ưu thế nổi trội như: sức đề kháng cao, ít bệnh tật chi phí t ương đối thấp, nhẹ vốn đầu tư nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần giúp bà con nông dân xóa đói giảm nghèo.

Để góp ph ần mang lại hiệu quả cho mô hình nuôi gà sao sinh s ản thì ph ương thức ấp trứng nhân tạo và tự cung cấp con giống là rất quan trọng. Vì thế Chuyên đề “Phương pháp ấp nở bằng máy và ch ăm sóc đàn gà Sao sinh s ản tại tr ại Hu ỳnh Minh, TP.Sóc Trăng năm 2010 ” được tiến hành nhằm mục đích khảo sát khả năng sản xuất trứng của gà Sao và khả năng ấp nở của trứng gà Sao.

CHƯƠNG 2

CƠ SỞ LÝ LUẬN

2.1. Đặc điểm sinh học của gà Sao

Gà Sao (Guineafowl) có tên khoa học là Numida Meleagris, có nguồn gốc từ gà rừng ở Madagascar, hiện đang được nuôi nhiều ở Zimbabwe, Nigeria, Pháp, Italia và Hungari theo ph ương th ức nuôi công nghi ệp và ch ăn th ả. Tr ước đây, gà Sao được nh ập vào Việt Nam chủ yếu để nuôi làm cảnh. Gà có nhi ều tên gọi khác nhau nh ư: Gà Nhật, gà Phi, chim tr ĩ châu Phi… Tên g ọi gà Sao là do đặc điểm ngoại hình của nó có b ộ lông màu xám đen, trên phiến lông điểm nhiều những chấm trắng tròn nhỏ

2.1.1. Đặc điểm ngoại hình

Cả 3 dòng gà Sao đều có ngo ại hình đồng nh ất. Ở một ngày tu ổi gà Sao có b ộ lông màu cánh sẻ, có nh ững đường kẻ sọc chạy dài từ đầu đến cuối thân. Mỏ và chân màu hồng, chân có bốn ngón và có hai hàng vảy

Giai đoạn trưởng thành gà Sao có b ộ lông màu xám đen, trên phi ến lông điểm nhiều những nốt chấm trắng tròn nh ỏ. Thân hình thoi, l ưng hơi gù, đuôi cúp. Đầu không có mào mà thay vào đó là mấu sừng, mấu sừng này t ăng qua các tu ần tuổi, ở giai đoạn trưởng thành, mấu sừng cao khoảng 1,5-2cm. Mào tích c ủa gà Sao màu tr ắng hồng và có 2 loại: một loại hình lá dẹt áp sát vào c ổ, còn một loại hình lá hoa đá rủ xuống. Da mặt và cổ gà Sao không có lông, l ớp da trần này có màu xanh da tr ời, dưới cổ có yếm thịt mỏng, chân khô, đặc biệt con trống không có cựa

2.1.2. Phân biệt trống mái

Việc phân biệt trống mái đối với gà Sao rất khó khăn. Ở một ngày tuổi phân biệt trống mái qua lỗ huyệt không chính xác như các giống gà bình thường. Đến giai đoạn trưởng thành con trống và con mái cũng hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên, người ta cũng phân biệt được gi ới tính c ủa gà Sao c ăn cứ vào s ự khác nhau trong ti ếng kêu của từng cá thể. Con mái kêu hai ti ếng còn con tr ống kêu một tiếng, nhưng khi ho ảng loạn hay vì một lý do nào đó thì cả con trống và con mái đều kêu một tiếng nhưng không bao gi ờ con trống kêu được hai ti ếng nh ư con mái. Ta có th ể nghe th ấy tiếng kêu của gà khi được sáu tu ần tu ổi. Ngoài ra s ự phân bi ệt tr ống mái còn c ăn cứ mũ sừng, mào tích, nhưng để chính xác khi ch ọn gi ống ng ười ta phân bi ệt qua l ỗ huy ệt khi gà đến giai đoạn trưởng thành (hình 2, 3, 4, 5)

2.1.3. Tập tính của gà sao

Trong hoang dã gà Sao tìm ki ếm thức ăn trên mặt đất, chủ yếu là côn trùng và nh ững mẩu thực vật. Thông th ường chúng di chuy ển theo đàn khoảng hai mươi con. Về mùa đông, chúng sống từng đôi trống mái trong tổ trước khi nhập đàn vào những tháng ấm năm sau. Gà Sao mái có th ể đẻ 20-30 tr ứng và làm ổ đẻ trên m ặt đất, sau đó tự ấp

trứng. Gà Sao mái nuôi con không gi ỏi và th ường bỏ lạc đàn con khi d ẫn con đi vào những đám cỏ cao. Vì v ậy trong tự nhiên, gà Sao m ẹ thường đánh mất 75% đàn con của nó

Trong chăn nuôi tập trung, gà Sao v ẫn còn gi ữ lại một số bản năng hoang dã. Chúng nhút nhát, dễ sợ hãi, hay c ảnh giác và bay gi ỏi như chim, khi bay luôn phát ra ti ếng kêu khác biệt. chúng sống ồn ào và hiếm khi ngừng tiếng kêu

Gà Sao có tính b ầy đàn cao và rất nhạy cảm với những tiếng động lạ. Đặc biệt gà Sao khi còn nh ỏ rất sợ bóng tối, nh ững lúc mất điện chúng th ường ch ồng đống lên nhau đến khi có điện gà mới tr ở lại ho ạt động bình th ường. Vì vậy cần hết sức chú ý khi nuôi gà Sao để tránh stress có th ể xảy ra. Gà Sao thu ộc loài ưa ho ạt động, ban ngày hầu như chúng không ngủ, trừ giai đoạn gà con. Ban điêm chúng ngủ thành từng bầy

2.1.4. Hiện tượng mổ cắn

Do quá linh ho ạt mà gà Sao r ất ít m ổ cắn nhau. Tuy nhiên chúng l ại rất thích m ổ những vật lạ. Những sợi dây tải, hay nh ững chi ếc que nh ỏ trong chu ồng, thậm chí cả nền chuồng, tường chuồng. Do vậy thường làm tổn thương đến niêm mạc mi ệng của chúng, vì vậy trong chuồng ta không nên để bất cứ vật gì ngoài máng ăn, máng uống, nền tường chuồng phải làm chắc chắn

2.1.5. Tập tính tắm, bay và kêu

Gà Sao bay gi ỏi như chim. Chúng bi ết bay từ sớm, hai tuần tuổi gà Sao đã có thể bay. Chúng có th ể bay lên cao cách m ặt đất từ 6-12m. Chúng bay r ất kho ẻ nh ất là khi hoảng loạn

Gà Sao cũng có nhu c ầu tắm nắng, gà th ường tập trung tắm nắng vào lúc 9-11h sáng và 3-4 gi ờ chiều. Khi tắm nắng gà th ường bới một hố cát thật sâu rồi rúc mình xu ống hố, cọ lông dưới các và nằm phơi dưới nắng

2.1.6. Tập tính sinh dục

Các gi ống gà khác khi giao ph ối th ường bắt đầu bằng hành vi gh ẹ gà mái c ủa con trống, đó chính là sự khoe mẽ. Ngoài ra, chúng còn th ể hiện sức mạnh thông qua tiếng gáy dài nh ưng ở gà Sao l ại không nh ư vậy, chúng không b ộc lộ tập tính sinh d ục rõ ràng ngay cả người chăn nuôi hàng ngày c ũng khó phát hi ện thấy. Gà Sao mái thì đẻ trứng tập trung, khi đẻ trứng xong không cục tác mà lặng lẽ đi ra khỏi ổ

2.2. Giới thiệu sơ lược về máy ấp

Là loại máy bán tự động

điểu chỉnh nhiệt độ tự động

độ ẩm không điều chỉnh được

đảo trứng bằng tay

Công suất ấp 500 trứng

2.2.1. Cấu tạo máy ấp

Máy được thiết kế hình chử nhật và chia làm 2 khoang, được làm bằng 2 lớp ván ép ở giửa là một lớp mốm xốp, khay tr ứng được đóng bằng nẹp gổ phía trên phía d ưới là một lớp lưới chì

Hai bên hông máy b ố trí 8 lổ thông hơi: 4 lổ phía trên dùng để lấy không khí từ ngoài vào và 4 lổ phía bên dưới để đẩy không khí trong máy ra ngoài

Máy có các b ộ phận sau: Cầu dao tổng, núm điều chỉnh nhiệt, 3 bóng đèn 75w cung cấp nhiệt, hệ thống đèn báo, rơle nhiệt, quạt hút và đẩy không khí

Ở cửa máy được bố trí một lớp ki ếng để tiện quan sát bên trong máy, sau l ớp ki ếng được đặt nhiệt kế và ẩm kế (hình 14)

2.2.2. Cơ chế hoạt động của máy ấp

Khi bật cầu dao tổng các bộ phận của máy hoạt động: Quạt hút không khí từ bên ngoài vào khoang trên qua l ổ thông hơi ở đây không khí được đốt nóng bằng 3 bóng đèn và được quạt đẩy không khí t ừ khoang trên xu ống khoang dưới (nơi chứa trứng) và đẩy không khí từ khoang dưới qua bên ngoài qua lổ thông hơi ở khoang dưới.

Khi thiếu nhiệt hệ thống đèn báo hoạt động như sau: Bóng đèn màu đỏ bật lên và bóng đèn cung cấp nhiệt ở khoang trên ho ạt động, khi nhi ệt độ đủ thì bóng đèn màu xanh bật lên và đèn cung cấp nhiệt ngưng hoạt động, quạt hoạt động suốt thời gian ấp

2.2.3. Phương thức hoạt động của máy ấp

Do tình hình ch ắn nuôi t ại cơ sở nhi ều loài gia c ầm khác nhau và s ố lượng nhỏ nên máy ấp được hoat động theo phương thức đa kỳ, đa giống

Đa kỳ: trứng đưa vào ấp không nh ất thiết phải cùng một thời gian mà có th ể đưa vào với nhiều móc thời gian khác nhau tùy theo s ố lượng trứng (khi số lượng trứng đủ 1 vĩ thì có thể đưa vào) hoặc gặp thời tiết không thuận lợi cho việc bảo quản trứng thì trứng nhặt được trong ngày có th ể đưa vào ấp ngay nhưng phải gi ngày ấp lên trứng để theo dõi (hình 12)

Đa Giống: trong máy có nhiều loại trứng khác nhau

Trứng mới vào sẽ được để ở khay đầu và di chuy ển dần xuống dưới khi tuổi ấp càng cao

Do máy hoạt động theo phương thức đa kỳ đa giống nên không thể điều chỉnh nhiệt độ riêng cho từng loại trứng hay từng giai đoạn phát triển của phôi mà chỉ có thể lấy nhiệt độ chung. Trong máy th ường có các loại trứng sau (gà, ngan, ngỗng) và nhiệt độ trong máy là 37,5 0C – 38 0C và độ ẩm 60 - 65%, v ới nhiệt độ và độ ẩm trên số ngày ấp của các loại trứng như sau

Trứng gà: 21 ngày

Trứng gà Sao: 28 ngày

Trứng ngan: 35 ngày

Trứng ngỗng: 30 ngày

Vì số lượng gà con n ở ra không nhi ều nên ch ưa có trang b ị máy n ở chuyên dụng gà được nở ngay tại máy ấp và đưa sang chuồng úm (hình 14, 15)

2.3. Một số nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển phôi và tỷ lệ ấp nở

2.3.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ

Trong các máy ấp lớn, nhiệt độ ấp thường trong phạm vi 37 – 380C và rất ít khi vượt ra ngoài giới hạn này.

Giai đoạn đầu (6 -7 ngày sau khi ấp) cần nhiệt độ cao hơn khoảng 37,8 – 38 0C. Nhiệt độ cao làm phôi phát tri ển nhanh, do làm t ăng tiêu hóa th ức ăn trong tr ứng của phôi, niệu nang khép kín sớm. Nước trong trứng bốc hơi nhanh, tạo khoảng trống niêu nang để chứa nước nội sinh (n ước tạo ra do quá trình trao đổi chất). Do đó kích thích phôi tiêu hóa nhiều lòng trắng, lòng đỏ hơn và thải nhiều chất cặn bả

Vào cuối chu kỳ ấp, khoang niệu nang khép kín, màng ni ệu nang tiêu đi, lúc này phôi hô hấp bằng phổi

Nếu thiếu nhiệt trong những ngày đầu ấp trứng sẽ làm giảm sự lớn của phôi, biểu hiện phôi nhỏ, nằm gần vỏ và di động yếu, mạch máu ở lòng đỏ phát tri ển kém, phôi ch ết nhiều sau 4 – 6 ngày ấp. Những trứng chết phôi lúc này có vòng máu nhỏ, nhạt

Nếu nhiệt đủ hoặc thấp chút ít, gà nở khỏe, lông bông, bụng nhẹ, nhanh nhẹn

Nếu thiếu nhiệt kéo dài dưới 370C thì gà nở nặng bụng, sau này thường bị ỉa chảy. Sau khi gà nở, mặt trong của vỏ trứng có màu nâu ngà hoặc hồng nhạt

Khi trứng ấp phải chịu nhiệt độ quá thấp dưới 35 – 36 0C kéo dài trong nhi ề thời điểm ấp thì túi lòng đỏ không co vào được xoang bụng, gà nở bị hở rốn, túi lòng đỏ có màu xanh lá cây

Bảng 1: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tỷ lệ ấp nở của trứng gà

(Nguồn: G. Petkova, 1978)

Nhiệt độ (oC) 35,6 36,1 36,7 37,2 37,8 38,3 38,9 39,4 Tỷ lệ nở (%) 10 50 70 80 88 85 75 50 Thời gian ấp kéo dài (ngày) - 22,5 21,5 21 21 21 19,5 19,5

2.3.2. Ảnh hưởng của ẩm độ

Có hai ảnh hưởng quan trọng

Thứ nhất: ảnh hưởng bởi sự điều hào bay h ơi nước từ trứng, phần lớn trong th ời gian ấp, độ bay hơi nước của trứng phụ thuộc trực tiếp phụ thuộc vào độ ẩm tương đối của máy ấp. Nếu độ ẩm tương đối trong máy tăng thì lượng nước bay hơi từ trứng giảm và ngược lại. khi bay hơi làm cho khối lượng trứng giảm

Trong những ngày đầu ấp trứng, cần làm giảm sự bay hơi nước trong trứng để các chất dinh dưỡng của lòng trắng và lòng đỏ dể hòa tan, cung c ấp cho phôi phát tri ển và làm giảm tỷ lệ chết phôi

Giữa quá trình ấp, lượng nước trong trứng bớt dần cho nên ẩm độ tương đối trong máy cao hơn, chỉ đủ bay h ơi nước nội sinh (n ước tạo ra trong quá trình trao đổi chất của phôi)

Vào cuối thời kỳ ấp, phôi đã phát triển hoàn toàn thành gà con, trong tr ứng cần đủ độ ẩm để cho gà con d ể nở. Do đó độ ẩm tương đối trong máy cao h ơn so với các giai đoạn ấp khác

Thứ hai: Trong nửa đầu chu kỳ ấp nhiệt độ của trứng chỉ bằng hoặc thấp hơn nhiệt độ không khí trong máy ấp. Vì trứng mới vào chỉ thu nhiệt, chưa tỏa nhiệt. Lúc này trứng bị mất nhiệt do sự bay hơi nước. Vì vậy độ ẩm cao trong những ngày đầu sẽ làm giảm sự bay hơi nước, góp phần giữ nhiệt đồng thời làm nước trong trứng bốc hơi từ từ

Vào nửa sau của chu kỳ ấp trứng, do quá trình trao đổi chất của phôi tăng, trứng sản nhiệt nhiều. Một phần nhiệt này dùng vào vi ệc làm bay h ơi nước. Nhiệt độ của trứng nhất là nh ững ngày cu ối của chu kỳ ấp cao h ơn so với nhiệt độ không khí trong máy ấp. Vì vậy trong những ngày cuối cùng này phải tăng độ ẩm trong máy để hút bớt nhiệt của trứng, làm hạ nhiệt độ trong trứng và trong máy ấp

Khi ẩm độ trong máy vượt quá yêu cầu (trên 80%) thì gà n ở bị yếu, ít hoạt động, lông gà bị dính bết ở rốn và hậu môn, màu lông vàng đậm, mỏ và chân nhợt nhạt. Gà con bị bụng to và nặng

2.3.3. Ảnh hưởng của độ thông thoáng khí

Độ thông thoáng khí là tốc độ hút không khí sạch ở ngoài vào và tốc độ đẩy không khí bẩn (chứa nhiều CO2, H2S…) khí nóng trong máy ra ngoài. Đảm bảo thông thoáng khí là đảm bảo cung cấp lượng O2 cần thiết cho phôi hô h ấp và phát tri ển, đồng thời loại bỏ khí độc CO2 ra ngoài, đảm bảo lượng CO2 không quá 0,2% trong máy

Nếu nồng độ khí CO2 vượt cao, nồng độ khí O2 giảm có thể làm phôi chết hàng loạt

Dấu hiệu của phôi chết ngạt thường thấy ở phôi của trứng ấp sau 9 – 12 ngày, tất nhiên còn có thể kết hợp một số nguyên nhân khác như trứng bị bẩn lấp hết lổ thông khí trên mặt vỏ trứng

2.3.4. Ảnh hưởng của đảo trứng

Mục đích của việc đảo trứng là tránh cho phôi khỏi dính vào vỏ, làm cho quá trình trao đổi chất được cải thiện đồng thời có tác dụng làm cho phôi phát tri ển tốt nhất, đặc biệt quan tâm ở giai đoạn đầu và giai đoạn gi ữa. Tr ứng được đảo một góc 90 0 nếu xếp nghiêng, đảo 180 0 nếu xếp nằm ngang 2 gi ờ/1 lần. Một ngày đảo 10-12 l ần. Nếu 6 ngày đầu không đảo phôi dính vào vỏ không phát triển và chết. Sau 13 ngày không đảo túi niệu không khép kín, l ượng abumin không vào được bên trong túi ni ệu dẫn đến tỷ lệ chết phôi cao, khi gia c ầm mổ vỏ sẽ không đúng vị trí, phôi b ị dị hình ở phần mắt, mỏ, đầu

Ở ấp thủ công trứng thường xếp ngang nên khi đảo chỉ cần xoa tay làm lật trứng lên là được

2.3.5. Ảnh hưởng của khối lượng trứng

Bảng 2: Khối lượng trứng ảnh hưởng đến tỷ lệ ấp nở và tỷ lệ gà con loại 1

Khối lượng trứng Tỷ lệ ấp nở Tỷ lệ gà loại 1

Khối lượng gà con 1 ngày tuổi (g) (g) % %

44 – 48 63,0 61,0 30,2

49 – 52 74,0 73,0 34,1

53 – 56 81,0 80,7 36,4

57 – 60 86,1 85,1 39,0

61 – 64 86,5 85,7 40,9

(Nguồn: Bùi Đức Lũng, Nguyễn Thị San, 1993)

65 – 70 76,7 74,7 44,5

Số liệu trong bảng cho th ấy trứng nở cao và t ỷ lệ gà lo ại 1 đạt cao nh ất khoảng khối lượng trứng từ 53 – 64g

2.3.6. Ảnh hưởng của vitamin và khoáng trong thức ăn

Thiếu một số vitamin và khoáng trong tr ứng đã ảnh hưởng lớn đến sự phát tri ển của phôi và quá trình ấp nở, cũng như chất lượng của gà con

Thiếu vitamin B1 (Thiamin). Đặc trưng khi trứng thiếu vitamin B1 là gà con nở có hiện tượng viêm đa thần kinh (Polineurist). Gà đi ngật ngưỡng, loạng choạng, một số con có thể bị liệt, bị động kinh (atexia)

Thiếu vitamin B 2 (Riboflavine). Khi thi ếu vitamin B 2 làm cho phôi ch ậm phát tri ển, phôi chết nhiều vào gi ữa và cuối thời kỳ ấp. từ 9 – 14 ngày sau khi ấp nở những phôi chết thường thấy hiện tượng chân ng ắn, ngón cong, m ỏ trên ng ắn, gà nở đi bằng đầu gối

Thiếu vitamin H (Biotin). Khi thi ếu vitamin H gây ch ết phôi, nh ững phôi ch ết th ấy biến dạng đầu to, mỏ dưới ngắn, mỏ trên quặp xuống, bàn chân ngắn lại. Gà con ngửa đầu ra sau lưng và quay tròn đến khi chết, gà bị bệnh thần kinh

Thiếu vitamin B12 (Cobalamine). Khi thi ếu vitamin B12 tỷ lệ chết phôi tăng lên ở giai đoạn 16 – 18 ngày ấp. Cơ chân bị teo, chân nhỏ kém phát triển, khô. Phôi bị xuất huyết toàn thân

Thiếu vitamin A . khi thiếu vitamin A phôi ngừng phát triển, tỷ lệ phôi chết tăng , thận sưng, xung huy ết và động nhi ều mu ối urat màu tr ắng ngà. Gà con n ở ra m ắt nh ắm nghiền, da chân khô

Thiếu vitamin D (cholecalcipherol). Ch ất lượng trứng giảm, tỷ lệ nở giảm , trứng bị dị hình nhiều , vỏ mỏng, do đó nước trong trứng bay hơi mạnh. Khả năng sử dụng canxi photpho của phôi kém gây t ỷ lệ ch ết phôi cao trong giai đoạn cu ối th ời kỳ ấp. Tuy nhiên thừa vitamin D cũng làm giảm tỷ lệ ấp nở

Thiếu vitamin E (alpha-Tocopherol). T ỷ lệ tr ứng không phôi cao. Phôi phát tri ển chậm, hệ tu ần hoàn b ị phá h ủy, th ấy xu ất hi ện vòng máu. Phôi ch ết nhi ều sau 3 – 4 ngày ấp

Thiếu canxi, photpho. V ỏ trứng mỏng, dị hình, tỷ lệ trứng có phôi và ấp nở kém, phôi chết nhiều. Gà nở ra bị khuyết tật ở các bộ phận xương chân đầu cánh…

Thiếu mangan. Gi ảm ch ất lượng vỏ tr ứng, phôi phát tri ển kém và d ị hình nh ư chân ngắn, đầu to, mỏ vẹt, đùi cong. Gà con g ục đầu vào bụng. Điển hình gà con n ở ra bị sưng khớp xương, đi lại khó khăn

2.3.7. Thành phần dinh dưỡng của thức ăn

Bảng 3: Thành phần dinh dưỡng của thức ăn Inter 5006

Thành phần Đơn vị Giá trị

% 14 Độ ẩm

Năng lượng trao đổi Kcal/kg 2400

% 16 Protein thô

% 11 Xơ thô

% 1 -1.2 Canxi

% 0.7 Photpho

% 0.4– 0.5 Natriclorua

Bảng 4: thành phần dinh dưỡng của thức ăn Inter 5003

Thành phần Đơn vị Giá trị

% 13 Độ ẩm

Năng lượng trao đổi Kcal/kg 2700

% 12 Protein thô

% 11 Xơ thô

% 1 – 1.5 Canxi

% 0.3 Photpho

% 0.3 – 0.5 Natriclorua

Bảng 5: thành phần dinh dưỡng của thức ăn Inter 6005

Thành phần Đơn vị Giá trị

% 13 Độ ẩm

Năng lượng trao đổi Kcal/kg 2700

% 18 Protein thô

% 10 Xơ thô

% 3 – 3.5 Canxi

% 0.5 Photpho

% 0.2 – 0.4 Natriclorua

CHƯƠNG 3

PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Thời gian và địa điểm thực tập

3.1.1. Thời gian thực tập

Từ ngày 01/04/2010 – 20/06/2010

3.1.2. Địa diểm thực tập

Trại ch ăn nuôi HU ỲNH MINH s ố 03 kênh th ị đội thu ộc khu vực khóm 3 ph ường 8 Thành Phố Sóc Trăng

Trại có diện tích 1hecta được xây tường bao xung quanh, mái l ợp tole được bố trí các khu nuôi riêng bi ệt gồm: dãy chu ồng heo th ịt, chu ồng heo nái, dãy chu ồng gà và chuồng bò.

Phía trước là khu nghĩ ngơi sinh hoạt của công nhân, phòng bếp và nhà vệ sinh và dãy chuồng heo th ịt gồm 11 chu ồng với di ện tích là 20m 2/chuồng một chu ồng để tr ống cách ly heo b ệnh với quy mô 150 heo th ịt. Phía sau là dãy chu ồng heo nái g ồm 4 chuồng nái sinh sản và 10 ô chu ồng dành cho nái mang thai, k ế đến là dãy chu ồng gà gồm 6 chu ồng 4 dãy chu ồng gà th ịt với quy mô 500 con và 2 chu ồng gà sinh s ản với quy mô 100 con. Phía d ưới các dãy chuồng bố trí các hố ga và đường nước dẩn xuống hố biogas diện tích của hầm biogas chiều dài 8m và chi ều rộng là 1,2m. Ch ất thải sau khi được xử lý được đưa xuống ao nuôi cá, di ện tích ao nuôi là 3000m 2. Phía bên trái ao cá là chuồng bò với diện tích là 30m2 gồm 10 con (hình 1, trang 22).

3.2. Phương tiện và phương pháp tiến hành

3.2.1. Dụng cụ hàng ngày

Sổ ghi chép hàng ngày để theo dõi kh ả năng sinh s ản của gà Sao, và t ỷ lệ tr ứng đưa vào ấp, tỷ lệ trứng loại, tỷ lệ nở …

Khay để trứng, dụng cụ soi trứng, bao tay, khẩu trang, ủng mang trong trại.

3.2.2. . Đối tượng khảo sát

Khảo sát 35 gà Sao sinh sản (30 con mái và 5 con trống)

Khảo sát trứng gà Sao (800 trứng)

3.2.3. Mục đích khảo sát

Khả năng sinh sản của gà Sao.

Khả năng ấp nở của trứng gà Sao bằng máy ấp.

Quy trình chăm sóc đàn gà Sao sinh sản.

3.3. Phương pháp tiến hành

3.2.4. Chọn giống hậu bị

Ở giai đoạn gà được 16 tuần tuổi sau khi chu ẩn bị chuồng nuôi tiến hành tách gà nuôi hậu bị và loại bán thịt

Chọn những con có ngo ại hình tương đối gà mái có tr ọng lượng từ 1- 1,2kg gà tr ống có trọng lượng từ 1,4kg-1,5kg linh hoạt

3.2.5. Mật độ nuôi và tỉ lệ ghép

Sau khi lựa chọn gà hậu bị được 30 con mái, 5 con trống và tỉ lệ ghép 1/6. Tổng đàn là 35 con mật độ nuôi là 0,57m2/1con

3.2.6. Chuồng trại

Với diện tích chuồng nuôi 20m2 và được bố trí 2 máng ăn và 2 bình n ước ngay ở giữa chuồng xung quanh chu ồng nuôi rào l ưới kín và 2 xào đậu được treo cao 2m xung quanh vách tường

CHƯƠNG 4

KẾT QUẢ THẢO LUẬN

4.1. Tổng sản lượng trứng

Sau thời gian th ực tập và theo dõi kh ả năng sản xuất trứng cũng như khả năng ấp nở của trứng gà Sao thu được kết quả sau:

Bảng 8: Tổng sản lượng trứng

Ngày Tổng số trứng Tr ứng loại Trứng dị hình Trứng đưa vào ấp

- 12 18 30 21/2 – 28/2

180 18 27 225 1/3 – 31/3

313 - 168 481 1/4 – 30/4

307 - 400 707 1/5 – 31/5

42 - 679 721 1/6 – 20/6

Tính từ ngày đẻ quả trứng đầu tiên 21/02/2010 đến ngày 30/06/2010 (trong 129 ngày) thì số lượng trứng thu được là 2164 tr ứng bình quân 72 tr ứng/mái. Chi ti ết từng loại trứng, trong đó:

Số trứng loại 1292 trứng (bán tr ứng tươi, mất cân đối, bị dập nứt, dính phân ho ặc vết máu

Số trứng chọn đưa vào ấp là 842 trứng

Số tr ứng bị dị hình 30 tr ứng (hình d ạng méo mó, v ỏ mỏng, sần xùi v ỏ bị nứt, ho ặc trứng quá to, hình 13)

Nguyên nhân có thể do gà Sao sinh sản sớm. Gà bắt đầu đẻ ở tuần tuổi 17,7 (124 ngày) sớm hơn dự định 58 ngày (ngày d ự định là 26 tu ần hay 182 ngày). Nh ững chỉ số trên cho thấy quy trình ch ăm sóc nuôi d ưỡng chưa hợp lý đặc biệt là th ời gian chi ếu sáng dài.

Tổng cộng 2164 1292 30 842

Biểu đồ 1: Thể hiện số lượng trứng gà sao trong 119 ngày khảo sát

Biểu đồ 1: sản lượng trứng gà Sao

721

707

481

g n ứ r t ố s

225

30

800 700 600 500 400 300 200 100 0

129

ứng/ngày) và giai đoạn 7-38 ngày (trung bình 7,2

Qua bi ểu đồ 1 cho th ấy sản lượng tr ứng cao nh ất là t ừ ngày th ứ 99-119 (trung bình 24,05 trứng/ngày) và giai đoạn 68-99 ngày (trung bình 22,8 tr ứng/ngày). Thấp nhất là từ 1-7 ngày (trung bình 4,2 tr trứng/ngày)

số ngày khảo sát

4.2. Ấp trứng bằng máy

4.2.1. Chọn trứng vào ấp

Chọn những trứng đạt khối lượng 50 – 65g.

Quả trứng cân đối, có đầu nhọn đầu to rõ ràng.

Vỏ trứng chắc bóng mịn, không bị dập nứt.

Không có vết bẩn của phân hoặc vết máu.

Cần loạị bỏ những trứng có hình dạng méo mó, vỏ mỏng, sần sùi vỏ bị nứt, hoặc trứng quá to ( vì những trứng này nở kém, tỷ lệ nuôi sống thấp. Trứng quá dài hoặc quá tròn cũng không đưa vào ấp vì tỷ lệ lòng đỏ và lòng trắng không cân đối)

Sau khi chọn trứng xong tiến hành vệ sinh và sát trùng trứng trước khi đưa vào ấp.

4.2.2. Kiểm tra sinh vật học (soi trứng) ấp trứng gia cầm

Trước khi đưa tr ứng vào ấp ti ến hành ch ạy máy và xông sát trùng bu ồng ấp bằng Formol sau đó đưa trứng vào ầp, khi trứng ấp được khoảng 3 – 4 giờ bắt đầu đảo trứng và tiếp tục duy trì cách khoảng 3 – 4 giờ thì tiếp tục đảo trứng và mỗi lần đảo trứng thì mỗi lần làm mát trứng (dùng nước ấm phun lên mặt trứng, không dùng nước lạnh phun

lên mặt trứng vì khi phun n ước lạnh sẽ làm nhiệt độ của trứng giảm đột ngột gây chết phôi)

Dụng cụ soi tr ứng được làm b ằng thùng gổ bên trong đặt 1 bóng đèn 75w, phía trên khoét 1 lổ bằng khay đựng trứng để soi (hình 6)

4.2.2.1. Các bước thực hiện:

Sắp trứng vào khay, đầu to hướng lên trên

Đặt khay trứng lên phía trên thùng gổ

Xoay từ trứng để kiểm tra

4.2.2.2. Giai đoạn 6 ngày ấp

Dụng cụ soi trứng gồm: Một bóng đèn 75w đặt trong hộp gổ ở trên khoét một lổ đủ để ánh sáng phát ra chùm kín quả trứng

Đặc điểm của phôi phát triển tốt sau 6 ngày ấp

Bên ngoài túi nước ối có hệ thống mạch máu, mạch máu phân bổ giống mạng nhện

Khi soi phải xoay trứng hơi mạnh mới thấy phôi (phải xoay hơi mạnh một cái để thấy phôi chuy ển động, không xoay nh ẹ từ từ vì khi xoay nh ẹ thì phôi s ẽ không chuy ển động)

Đặc điểm của trứng chết phôi và trứng không phôi

Nếu trứng trong suốt, xoay trứng thấy lòng đỏ và lòng trắng trộn lẫn vào nhau là trứng không phôi

Trứng bị ch ết phôi, khi xoay tr ứng thì phôi di động lung tung có v ết đen nằm sát buồng khí, mạch máu màu sẩm

4.2.2.3. Giai đoạn 18 ngày ấp

Đối với trứng ấp được 18 ngày ph ải soi đầu nhọn của trứng xem màng ni ệu nang đã khép kín chưa

Đặc điểm của trứng chết phôi trong giai đoạn 18 ngày ấp

Phôi không chuyển động

Trứng có màu nâu sẩm

Sờ vỏ trứng thấy lạnh

Phôi yếu biểu hiện màng niệu nang bị hở

4.2.2.4. Giai đoạn 25 ngày ấp

Ở giai đoạn này có thể chia làm 4 loại

Loại th ứ nh ất: Nh ững tr ứng khi soi th ấy màng ni ệu nang g ồm bu ồng khí, đầu nh ọn trứng tối sẩm, buồng khí lớn thấy rỏ cổ gà con ng ọ ngu ậy. Đây là lo ại tốt nhất, phôi phát triển hoàn chỉnh , trứng có khả năng nở toàn bộ và sớm

Loại thứ hai: Nh ững trứng khi soi th ấy màng ni ệu nang đã tiếp giáp với buồn khí đầu nhọn của quả trứng tối sẩm nhưng đầu gà con ch ưa nhô lên bu ồn khí. nh ững trứng có phôi phát triển như vậy là bình thường nhưng nở chậm hơn loại thứ nhất

Loại th ứ ba: Đầu nh ọn của trứng còn có ch ổ sáng ch ưa sẩm hẳn, nguyên nhân ở đó còn có long tr ắng chưa tiêu hết. Loại trứng này phôi phát tri ển không bình th ường, có tỷ lệ chết cao và nở kém, gà mổ vỏ nhưng không chui ra được hoặc khi nở ra túi lòng đỏ nằm ngoài xoang bụng

Loại th ứ tư: Nh ững tr ứng có phôi phát tri ển không hoàn ch ỉnh. Đầu nh ọn con sáng, đầu phôi ch ưa nhô lên bu ồng khí, mạch máu ch ưa teo bi ến đi, buồng khí nh ỏ. Gà nở cuối cùng xấu và yếu hoặc bị sát vỏ

4.3. Kết quả ấp nở

Bảng 9: Kết quả ấp nở

Ngày ấp, nở Trứng hư Số trứng nở Tỷ lệ nở %

Trứng không phôi

Số lượng trứng đem ấp

32 15 33 22/3/2010 80 41,3

15 20 65 27/3/2010 100 65,0

17 16 100 17/4/2010 133 75,2

10 15 55 22/4/2010 80 68,8

8 20 72 27/4/2010 100 72,0

7 19 114 2/5/2010 140 81,4

5 11 69 8/5/2010 85 81,2

5 14 63 12/5/2010 82 76,8

Trứng nở bình thường là khoảng 28 ngày, có một số trứng do nhỏ hơn bình thường nên khoảng 27 ngày thì nở và một số trứng lớn hơn thì khoảng 30 ngày thì nở.

Qua kết qu ả bảng 9 cho th ấy tỷ lệ ấp nở ch ỉ đạt 71,4% và t ỷ lệ nở th ấp nh ất (41,3- 65%) vào nh ững ngày ấp đầu 22-27/3/2010. S ố tr ứng không phôi (15-40%) và s ố

571 Tổng cộng 800 99 130 71,4

trứng hư cao (18,75-20%), ngoài ra vi ệc mất điện thường xuyên đã ảnh hưởng nhiều đến tỷ lệ nở mặc dù ấp với phương thức đa kỳ với ưu điểm là tr ứng ấp trứng (những trứng già tuổi ấp, cụ thể là trứng trên 10 ngày ấp tỏa nhiệt, trứng mới vào dưới 10 ngày tuổi thu nhiệt).

Số lượng trứng

Trứng hư

Trứ ng không phôi

160

140

133

140

120

100

g n ứ r t

ố S

22/3/2010 27/3/2010 17/4/2010 22/4/2010 27/4/201002/05/201008/05/201012/05/2010

Ngày ấp

Biểu đồ 2: Kết quả ấp trứng

Qua bi ểu đồ 2 cho th ấy số lượng tr ứng không phôi cao trong nh ững tr ứng đẻ ở giai đoạn đầu (32 trứng) và giảm dần trong những trứng đẻ ở giai đoạn sau (5 tr ứng). Điều này có th ể giải thích là do tu ổi tr ưởng thành sinh d ục của gà sao tr ống mu ộn hơn gà sao mái.

4.3.1. Tỷ lệ gà mắc bệnh khi ấp

Bảng 10: Tỷ lệ gà mắc bệnh khi ấp

Các bệnh gặp phải Số con mắc bệnh Nguyên nhân

ắn 3 Bệnh chân, cánh ng (Micromelia)

Do thức ăn của đàn gà sinh đối ch ất sản không cân ư đạm, ch ất khoáng nh mangan, vitamin 2, B vitamin H…

Bệnh khoèo chân (Perosit) 4

Do thi ếu ch ất khoáng mangan, axit folic, vitamin B2, H…

Bệnh động kinh (Atexia) 6

Do thi ếu ch ất khoáng mangan, vitamin B2, H, B1

Bệnh bết dính khi nở 25

Khi phát hiện ra tỷ lệ gà con mắc bệnh khi ấp mà nguyên nhân chính là do không đáp ứng đủ nhu cầu dinh d ưỡng của đàn gà bố mẹ thì tại cơ sở có ti ến hành điều trị như sau:

Bổ sung dinh dưỡng bằng Viarmasol (20g/10L ) pha vào nước uống hàng ngày

Tăng lượng thức ăn hổn hợp (thay vì chỉ cho ăn vào buổi chiều)

Do thi ếu vitamin B 2, H, nhưng lại thừa đạm, do ch ế độ ấp

4.4. Chăm sóc nuôi dưỡng gà Sao sinh sản

4.4.1 Thức ăn hàng ngày cho gà Sao

4.4.1.1 Giai đoạn gà từ 1 ngày tuổi đến bốn 4 tuổi

Trong giai đoạn này thì th ức ăn ch ủ yếu là th ức ăn hổn hợp dành riêng cho gà con Inter 5006 đến khi gà được hai tuần tuổi thì bổ sung thêm th ức ăn rau xanh (l ục bình, rau muống và chuối) và tăng dần lên.

4.4.1.2 Giai đoạn gà từ 5 tuần tuổi đến 15 tuần tuồi

Trong giai đoạn này thì th ức ăn chủ yếu là th ức ăn hổn hợp dành cho gà t ừ 28 ngày đến xuất bán Inter 5003 và bổ sung thức ăn rau xanh thường xuyên.

4.4.1.3 Giai đoạn gà hậu bị đến khi đẻ

Ở giai đoạn này thì cho ăn hạn chế khi tách riêng nuôi h ậu bị thì th ức ăn chủ yếu vẩn là rau xanh vào ban ngày, và bu ổi chiều cho ăn thức ăn hổn hợp dành riêng cho gà đẻ Inter 6005.

Lượng thức ăn hổn hợp thu nhận hàng ngày là 70g/con cho đến khi đẻ quả trứng đầu tiên thì thức ăn cho ăn thường xuyên là thức ăn hổn hợp dành riêng cho giai đoạn sinh sản lượng thức ăn và chỉ bổ sung thức ăn rau xanh vào buổi trưa.

Lượng thức ăn hổn hợp thu nhận hàng ngày là 143g/con.

4.4.2. Vệ sinh phòng bệnh

Hàng ngày quét d ọn rửa chuồng, vệ sinh máng ăn, bình nước uống, sát trùng định kỳ mỗi tu ần bằng formol 5% phun toàn b ộ không gian chu ồng nuôi và xung quanh chuồng nuôi

4.4.2.1. Phòng bệnh bằng vaccine

Bảng 6: Phòng bệnh bằng Vaccine

Ngày tuổi Loại vaccine và cách sử dụng Phòng bệnh

1 Niu-cat-xơn (chũng F). nhỏ mắt, nhỏ mũi

Dịch tả gà. Cho gà kh ỏe mạnh dưới 2 tuần tuổi

21 Niu –cat-xơn (chũng laxota). Cho uống

Dịch tả gà. Cho gà kh ỏe mạnh trên 2 tuần tuổi

35 Niu-cat-xơn (chũng M). tiêm dưới da cánh Dịch tả gà. Cho gà kh ỏe mạnh

trên 1 tháng tuổi

50 Vacxin cúm H5N1 lần 1 Cúm gia cầm

Định kỳ 6 tháng tái chủng lại Niu-cat-xơn (chủng M) và cúm H5N1

90 Vacxin cúm H5N1 lần 2 Cúm gia cầm

4.4.2.2. Dùng thuốc phòng bệnh cho gà

Bảng 7: Thuốc phòng bệnh cho gà

Thuốc dùng và cách sử dụng Liều lượng Công dụng

10g/10L nước uống

Viarmasol- 1000 (Vitamin +Acid amin + khoáng ch ất). Pha vào n ước uống hàng ngày

Bổ sung dinh d ưỡng cho gà, tăng sức đề kháng, tăng hi ệu qu ả sử dụng thức ăn, cải thi ện ph ẩm chất phôi và tỷ lệ ấp nở

Phòng:100g/1000k g thể trọng

Hạ nhi ệt gi ảm đau, ph ối hợp với kháng sinh điều trị cảm cúm, s ốt cao do viêm nhiễm, chống stress Trị: 100g/500kg thể trọng Paravit-C (Paracetamon + Vitamin C). Bổ sung vào nh ững ngày thời tiết bất lợi hoặc hổ trợ điều trị với kháng sinh, pha vào n ước uống ho ặc tr ộn với thức ăn

Phòng: 1,5g/ 1L nước

Electrolyte. Bổ sung vào nh ững ngày thời ti ết bất lợi ho ặc hổ tr ợ điều tr ị với kháng sinh, pha vào nước uống

Trị: 2,5g/ 1L nước uống Điều tr ị hi ện tượng mất nước, mất cân b ằng ch ất điện giải trong cơ thể gia cầm do tiêu chảy, sốt cao gây ra, chống stress

Phòng và điều tr ị bệnh cầu trùng

Sulfaquinoxalin. Pha vào n ước uống định kỳ 3 – 5 ngày/tháng . Dùng cho gà dưới 8 tuần tuổi Phòng: 1g/1L nước dùng liên t ục 3 ngày

t ục 5

Trị: 2g/1L n ước dùng liên ngày

tụ huy ết trùng, Phòng: 1g/1L nước dùng liên t ục 3 ngày

Phòng và điều tr ị một số bệnh nh ư: phó th ương hàn, Ecoli, CRD… Tetracoli – Fort ( Oxytetracyline + colistin sulfate). Pha vào n ước uống định kỳ 3 – 5 ngày/tháng . Dùng cho gà hậu bị và sinh sản

t ục 5

Trị: 2g/1L n ước dùng liên ngày

6mg/1kg thể trọng

Trị ký sinh trùng ( giun sán, giun đũa, sán dây…)

Menbendasol. Tr ộn vào th ức ăn cho ăn vào buổi sáng (khi gà được 2 tháng tuổi)

4.4.3. Một số bệnh thường gặp trong giai đoạn 1 ngày đến 5 tuần tuổi

Trong tình hình chăn nuôi thực tế tại trại cho thấy gà Sao thường chỉ mắc một số bệnh về đường tiêu hóa ch ưa thấy gà có bi ểu hiện triệu chứng về bệnh trên đường hô hấp. Nhất là giai đoạn gà con từ 1- 4 tuần tuổi thường bị cầu trùng và phó thương hàn

Các triệu chứng ghi nhận tại trại như sau:

Cầu trùng: Phân gà có màu nâu đỏ, sau khi m ổ xem b ệnh tích th ấy hai manh tràng sưng to có màu đen bên trong lẩn máu (hình 7)

Phó thương hàn: phân gà loãng màu tr ắng, dính bệt vào hậu môn, mổ xem bệnh tích không thấy có biểu hiện gì đặc trưng

Ở giai đoạn này nếu mất điện vào ban đêm thì gà sẽ nằm chồng lên nhau và t ỷ lệ hao hụt cao, m ặc dù khi cúp điện đã sưởi ấm bằng than và nhi ệt độ đo được là 32 0C. Nhưng khi th ắp đèn dầu nhiệt độ đo được là 30 0C thì gà n ằm tản ra không ch ồng lên nhau nửa. Cho thấy gà Sao nằm chồng lên nhau có thể không phải vì lạnh mà có thể là sợ tối

Ở giai đoạn tuần tuổi thứ 5 trở đi thì tỉ lệ hao hụt vì bệnh rất thấp nhưng tỷ lệ hao hụt tại trại ở giai đoạn này thường là do cắn mổ nhau vì giai đoạn này thường nuôi chung gà Sao và gà tàu

Ở giai đoạn tách riêng nuôi h ậu bị thì ch ưa th ấy tr ường hợp nào ch ết do b ệnh, có 2 trường hợp chết do vướng vào lưới giăng

4.5. Một số bệnh lý thường gặp ở ấp trứng bằng máy

4.5.1. Bệnh chân, cánh ngắn (Micromelia)

Phôi bị biến dị trầm trọng, do sự phát triển sụn, xương của tứ chi kém. Bi ểu hiện chân và cánh c ủa phôi ng ắn. Xương bàn chân cong và to. X ương ống ng ắn và cong. M ột hiện tượng khác – đầu to, x ương hàm và m ỏ dưới ng ắn, mỏ trên qu ặp xu ống, lông không bông (hình 8a, 8b)

4.5.2. Bệnh khoèo chân (Perosit)

Biều hi ện các kh ớp xương nối đùi với xương ống chân và bàn chân b ị sưng, gân b ị trượt khỏi khớp, trường hợp này làm chân gà khoèo v ề một phía, gà hầu như không đi lại được, hoặc đi bằng khủy chân đi bằng đầu gối (hình 9a, 9b)

4.5.3. Bệnh động kinh (Atexia)

Gà con vừa nở ra có c ử động hổn loạn, đặc tr ưng nhất là ng ả đầu về phía l ưng, mặt ngửa lên trời, xoay quanh hình tròn, hoặc đầu gục vào bụng

Nói chung th ần kinh không điều khi ển được quá trình v ận động, gà không ăn uống được kiệt sức và chết ngay trong 1 – 2 ngày đầu (hình 10a, 10b)

4.5.4. Bệnh bết dính khi nở

Hiện tượng này thường xuyên xảy ra khi gà bắt đầu mổ vỏ. Lổ vỏ trứng mà gà vừa mổ tràn ra một chất lỏng dính màu vàng và khô r ất nhanh, làm b ịt kín mũi và mỏ của gà con làm gà ch ết ngạt. Một số trường hợp lổ vỏ trứng rộng to, gà n ở được nhưng chất lỏng nhày này làm lông dính b ết, có khi dính c ả vỏ trứng, làm gà không cử động được (hình 11a, 11b)

4.6. Ưu điểm và nhược điểm của chế độ ấp đa kỳ so với chế độ ấp đơn kỳ

4.6.1. Ưu điểm

Thời gian bảo quản trứng ngắn (dưới 5 ngày)

Duy trì được nhi ệt độ ổn định trong máy (tr ứng ấp tr ứng) mặc dù trong điều ki ện không thuận lợi

Khi gặp thời tiết không thu ận lợi cho vi ệc bảo quản trứng thì có th ể đưa vào ấp ngay sau khi thu nhặt trứng và xử lý trứng

Có thể ấp được nhiều loại trứng

Phù hợp với quy mô nuôi nhỏ

4.6.2. Nhược điểm

Do ấp nhi ều lo ại tr ứng và nhi ều mốc th ời gian khác nhau nên không th ể điều ch ỉnh được nhiệt độ phù hợp cho từng loại trứng hay từng thời gian phát tri ển của phôi dẩn đến tỷ lệ nở thấp hơn so với ấp đơn kỳ

Rất khó trong khâu vệ sinh sát trùng buồng ấp

Giảm tuổi thọ của máy ấp

CHƯƠNG 5

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

5.1. Kết luận

Theo kết quả thực tập tại trại cho thấy gà Sao có s ức đề kháng bệnh cao, nhất là ở giai đoạn hậu bị và sinh sản

Trong thực tế nếu nuôi gà Sao sinh s ản tập trung, không làm ổ đẻ thì hi ện tượng ấp bóng ít thấy xảy ra

Khả năng cho thịt hay cho trứng điều cao hơn so với giống gà tàu nuôi tại trại

Với phương thức ấp đa kỳ thì tỷ lệ nở thấp hơn so với đơn kỳ, số lượng gà con mỗi đợt thấp làm tăng giá thành trong khi nuôi

5.2. Đề xuất và kiến nghị

Nên trang bị thêm máy phát điện để nâng cao được hiệu quả chăn nuôi cũng như khâu ấp nở trong điều kiện mất điện liên tục

Nên phân công l ịch tr ực ban đêm cho nhân công ho ặc hệ th ống ch ống tr ộm để có chương trình chiếu sáng hợp lý

Cần xây thêm m ột lối đi ph ụ để khi có xây d ựng hay sửa ch ửa không ph ải đi ngang khu nuôi

MỘT SỐ HÌNH ẢNH TRONG CHUYÊN ĐỀ

Ao cá

ò b g n ồ u h C

Chuồng gà

Chuồng nái chữa

h n i M h n ỳ u H

i ô u n

n ă h c i ạ r t

ồ đ ơ S

g n ù H m ạ h P g n ờ ư Đ

Hầm Bioga

h n i H

Chuồng heo thịt

Phòng chứa đồ

Phòng bếp

Cổng

Phòng nghỉ

Kênh Thị Đội

Hình 2: sừng và tích gà Sao mái

Hình 3: Bộ phận sinh dục gà Sao mái

Hình 4: Sừng và tích gà Sao trống

Hình 5: Bộ phận sinh dục gà Sao trống

Hình 6: Đèn soi trứng

Hình 7: Cầu trùng manh tràng

Hình 8a,b: Bệnh chân, cánh ngắn (Micromelia)

Hình 9a,b: Bệnh khoèo chân (Perosit)

Hình 10a,b: Bệnh động kinh (Atexia)

Hình 11a,b: Bệnh bết dính khi nở

Hình 13: trứng dị hình

Hình 12: Ghi ngày lên trứng để theo dỏi

Hình 14: chuồng úm gà con

Hình 15: Gà được nở tại máy

6 1

2 7

Hình 16: Máy ấp trứng

điều chỉnh nhiệt 3/ Qu

4 9 5

ước ơle nhiệt

6/ 9/ Nhi

ạt Đèn báo ệt kế

1/ Cầu dao điện 2/ Núm 4/ Khay đựng trứng 5/ Khay n 7/ Đèn cung cấp nhiệt 8/ R

Tài liệu tham khảo

PGS. TS. BÙI ĐỨC LŨNG “ Ấp trứng gia cầm bằng phương pháp thủ công cổ truyền có cải tiến” Nhà xuất bản Nông Nghiệp

Nghiên cứu th ực hành ấp nở - Ảnh hưởng của dinh d ưỡng (Investigating Hatchery Practice - Effects of Nutrition)

http://www.chicucthuyhcm.org.vn/?act=XemChiTiet&Cat_ID=34&News_ID=1162& LinksFrom=http://www.chicucthuyhcm.org.vn/default.aspx

Kỷ thuật nuôi gà Sao

http://agriviet.com/nd/1192-ky-thuat-nuoi-ga-sao