Bài 3 Bi n, Toán t và Ki u d li uế ử ể ữ ệ
M c tiêu:ụ
K t thúc bài h c này, b n có th :ế ọ ạ ể
S d ng bi n, ki u d li u và bi u th c s h c.ử ụ ế ể ữ ệ ể ứ ố ọ
Ph n I – Trong th i gian 1 gi 30 phút đ u:ầ ờ ờ ầ
3.1 Bi nế
Nh chúng ta đã bi t, Bi n là tên đ t cho v trí b nh máy tính, có th dùng đ l u tr cácư ế ế ặ ị ộ ớ ể ể ư ữ
giá tr khác nhau t i nh ng th i đi m khác nhau. Trong ch ng này, ch y u chúng ta sị ạ ữ ờ ể ươ ủ ế ẽ
h c cách t o và s d ng bi n.ọ ạ ử ụ ế
3.1.1 T o bi n ạ ế
T o bi n bao g m vi c t o ki u d li u và tên h p lý cho bi n, ví d :ạ ế ồ ệ ạ ể ữ ệ ợ ế ụ
int currentVal;
Trong ví d trên, tên bi n là “currentVal” có ki u d li u là s nguyên (integer).ụ ế ể ữ ệ ố
3.2 Ki u d li u ể ữ ệ
Ki u d li u đ nh nghĩa lo i giá tr mà s đ c l u trong m t bi n nào đó, ví d :ể ữ ệ ị ạ ị ẽ ượ ư ộ ế ụ
int currentVal;
Trong ví d trên “int” ch r ng bi n currentVal s l u giá tr ki u s nguyên (integer).ụ ỉ ằ ế ẽ ư ị ể ố
3.3 Bi u th c s h c ể ứ ố ọ
M t bi u th c s h c trong C bao g m m t tên bi n n m phía bên trái c a d u “=”, tênộ ể ứ ố ọ ồ ộ ế ằ ủ ấ
bi n ho c h ng n m bên ph i d u “=”. Bi n và h ng n m bên ph i c a d u “=” đ c n iế ặ ằ ằ ả ấ ế ằ ằ ả ủ ấ ượ ố
v i nhau b i nh ng toán t s h c nh +, -, *, và /. Thí d ,ớ ở ữ ử ố ọ ư ụ
delta = alpha * beta / gamma + 3.2 * 2 / 5;
Bây gi chúng ta xét m t ch ng trình tính ti n lãi đ n gi n nh sauờ ộ ươ ề ơ ả ư
Ví d 1:ụ
1. G i trình so n th o đ nh p nh ng câu l nh cho ch ng trình C.ọ ạ ả ể ậ ữ ệ ươ
2. T o ra m t t p tin m i.ạ ộ ậ ớ
3.Nh p vào đo n mã sau:ậ ạ
#include <stdio.h>
void main()
Bi n,Toán t và Ki u d li uế ử ể ữ ệ 41
{
int principal, period;
float rate, si;
principal = 1000;
period = 3;
rate = 8.5;
si = principal * period * rate / 100;
printf(“%f”, si);
}
Ð th y k t qu đ u ra, th c hi n ti p các b c sau:ể ấ ế ả ở ầ ự ệ ế ướ
4. L u t p tin v i tên myprogramI.C.ư ậ ớ
5. Biên d ch t p tin myprogramI.C.ị ậ
6. Th c thi ch ng trình myprogramI.C.ự ươ
7. Tr v trình so n th o.ở ề ạ ả
M u k t xu t cho ch ng trình trên nh hình sau:ẫ ế ấ ươ ư
Hình 3.1: K t qu c a myprogramI.Cế ả ủ
Ví d 2:ụ
1. T o m t t p tin m i.ạ ộ ậ ớ
2. Gõ vào mã sau:
#include <stdio.h>
void main()
{
int a, b, c, sum;
printf(“\nEnter any three numbers: ”);
scanf(“%d %d %d”, &a, &b, &c);
sum = a + b + c;
42 L p trình c b nậ ơ ả C
printf(“\n Sum = %d”, sum);
}
3. L u t p tin v i tên myprogramII.C.ư ậ ớ
4. Biên d ch t p tin myprogramII.C.ị ậ
5. Th c thi ch ng trình myprogramII.C.ự ươ
6. Tr v trình so n th o.ở ề ạ ả
M u k t qu đ u ra c a ch ng trình trên nh hình sau:ẫ ế ả ở ầ ủ ươ ư
Hình 3.2: K t qu c a myprogramII.Cế ả ủ
Bi n,Toán t và Ki u d li uế ử ể ữ ệ 43
Ph n II – Trong th i gian 30 phút k ti p:ầ ờ ế ế
1. Vi t m t ch ng trình nh p vào m t s và tính bình ph ng c a s đó.ế ộ ươ ậ ộ ố ươ ủ ố
H ng d n: ướ ẫ Th c hi n tự ệ heo các b c sau:ướ
a. Nh p vào m t s .ậ ộ ố
b. Nhân s đó v i chính nó và hi n th k t qu đó.ố ớ ể ị ế ả
44 L p trình c b nậ ơ ả C
Bài t p t làmậ ự
1. Vi t ch ng trình tính di n tích và chu vi c a m t vòng tròn.ế ươ ệ ủ ộ
2. Vi t ch ng trình nh p l ng và tu i c a m t ng i và hi n th các s v a nh p đó ra mànế ươ ậ ươ ổ ủ ộ ườ ể ị ố ừ ậ
hình.
Bi n,Toán t và Ki u d li uế ử ể ữ ệ 45