Cách học ngoại ngữ để tiết kiệm thời gian.

Cách học ngoại ngữ để tiết kiệm

thời gian

Trong thời đại chúng ta đang sống, không biết thêm một thứ tiếng nào khác ngoài

tiếng mẹ đẻ được coi là một sự thiếu hụt lớn, một cái gì đó chưa hoàn hảo trong

đời. Muốn xem các chương trình truyền hình vệ tinh, muốn lang thang trên mạng

Internet, làm gì cũng cần đến ngoại ngữ, ít nhất là tiếng Anh.

Thế là nhiều người lao vào học ngoại ngữ. Có người sốt ruột muốn học kiểu “ngấu

nghiến”, muốn đọc sách bằng ngoại ngữ không cần đến từ điển, muốn xem phim

không cần thuyết minh hay phụ đề. Tham vọng như vậy không có gì xấu, song có

một nguyên tắc rất cơ bản là làm gì cũng không nên nóng vội, nhất là học ngoại

ngữ.

Nắm được vốn từ cần thiết

Để có được hiệu quả mong muốn trong học ngoại ngữ, điều quan trọng đầu tiên là

bạn phải thật sự muốn học và đừng hy vọng vào chuyện tất cả các mục tiêu sẽ đạt

được trong vòng một hai tháng. Bởi lẽ đơn giản: học ngoại ngữ là một quá trình.

Mà quá trình này người học phải làm cho nó trở nên hiệu quả nhất và điều chỉnh

cho nó phù hợp nhất với phong cách sống của mình. Các chuyên gia về khoa học

ngoại ngữ thống nhất nhận định rằng điều quan trọng trong học ngoại ngữ là nắm

được một vốn từ cần thiết, mà vốn từ được gọi là phù hợp tức là một số lượng từ

mà nhờ đó người học có đủ khả năng giao tiếp bằng ngoại ngữ một cách tương đối

thoải mái. Nhưng trong việc học ngoại ngữ, chúng ta phải phân biệt hai loại trình

độ: trình độ giao tiếp thông thường và trình độ nói năng trôi chảy. Trình độ thứ

nhất có thể đạt được thậm chí sau nửa năm, nhưng để có được trình độ thứ hai, đôi

khi người học cần phải bỏ ra từ 10 đến 15 năm.

Tại sao lại có sự chênh lệch lớn đến như vậy? Chúng ta đã thống nhất với nhau

rằng học ngôn ngữ là một quá trình, thậm chí để giỏi tiếng mẹ đẻ, chúng ta phải

học suốt cả cuộc đời. Vì vậy khi quyết định về việc học một ngoại ngữ, trước tiên

chúng ta phải biết mình định đạt tới mục tiêu nào. Có phải ta muốn thực sự nắm

sâu ngoại ngữ đó và muốn dành cho việc này 15 năm của cuộc đời mình hay ta

chấp nhận những cái không hoàn hảo nhất định để bằng cách đó ta tiết kiệm được

15 năm của cuộc đời?

Sẽ có người đặt ra câu hỏi: làm thế nào để đạt được trình độ giao tiếp ngoại ngữ

thông thường trong khoảng thời gian ngắn nhất và không cần đến một sự cố gắng

quá lớn lao? Trong thực tế học ngoại ngữ, không có một phương pháp mang tính

vạn năng, cũng không có những phương pháp kỳ diệu. Học từ, đó là lao động

nghiêm túc và nó hoàn toàn phụ thuộc vào người học, nếu người học cảm thấy

công việc này đem lại sự thoải mái, dễ chịu, nếu người học tận dụng được các

phương pháp mà mình coi là hấp dẫn, là không quá mất thời gian và gây bực mình

để mở rộng vốn từ.

Các công trình khoa học đã chứng minh được rằng những gì thoải mái, những gì

gắn với xúc cảm tích cực, chúng ta sẽ nhớ kỹ hơn. Vì vậy cần học ngoại ngữ từ

những tài liệu chứa đựng các bài tập hay và được đặt trong những tình huống gần

với cuộc sống con người. Cuối cùng mục tiêu của mỗi người học ngoại ngữ là thu

được những kiến thức phục vụ việc giao tiếp. Những gì quá bay bướm, văn vẻ, xa

vời thực tế, đều không phục vụ cho mục tiêu này.

Ý thức được khả năng, thế mạnh của mình

Trước khi bắt đầu học một ngoại ngữ nào đó, người học phải ý thức được đầy đủ

thế mạnh, khả năng và… tính khí của mình. Bởi vì sẽ rất khó hy vọng vào sự đầu

tư thời gian sử dụng sách giáo khoa ở một người suốt ngày thích rong chơi, đàn

đúm bạn bè. Những người yêu thích máy vi tính muốn ứng dụng các phương pháp

khoa học vào mối quan tâm của mình, nhưng cũng có những người không thích

máy tính vì chúng hạn chế quỹ thời gian của họ. Những người làm việc vất vả suốt

ngày bận bịu sẽ tìm đến với những khóa học chủ yếu dựa trên việc học nghe, vậy là

họ chọn những bài học theo băng đĩa.

Vẫn tồn tại quan niệm cho rằng trong các kỹ năng ngoại ngữ, không có kỹ năng

nào có thể đạt được mà không cần cố gắng. Tất cả mọi cái đều là kết quả của sự

“đổ mồ hôi, sôi nước mắt”. Nhưng hiện nay đã có những thay đổi cơ bản trong học

ngoại ngữ. Thật sự có thể học được ngoại ngữ một cách nhẹ nhàng, nhưng với điều

kiện là phải học kiên trì, học liên tục và học có phương pháp, mà quan trọng là tìm

cho mình phương pháp phù hợp nhất. Trong thực tế có những người làm chủ được

mấy ngoại ngữ một lúc và nhìn chung số người có khả năng học ngoại ngữ chiếm

tuyệt đại đa số, chỉ có một tỷ lệ nhỏ (người ta đã tính được là có 5 phần trăm nhân

loại) hoàn toàn không có năng khiếu ngoại ngữ. Nghĩa là để học ngoại ngữ, chỉ cần

một động cơ đúng và bảo đảm tính thường xuyên, liên tục.\

Đảm bảo tính thường xuyên, liên tục

Tính thường xuyên, liên tục cũng là khái niệm cần làm rõ. Nếu mục tiêu đặt ra là

nhanh chóng đạt tới trình độ giao tiếp thì tính thường xuyên, tính hệ thống phải

được hiểu là sự tiếp xúc hàng ngày với ngoại ngữ đang học. Không phải là chuyện

mỗi ngày nhồi vào đầu một lượng từ lớn, mà là mỗi ngày bỏ ra nửa giờ, một giờ

tiếp xúc với ngoại ngữ để hiệu quả đạt được là rõ ràng trong một thời gian ngắn.

Tất nhiên phải với điều kiện là sự tiếp xúc với ngoại ngữ đang học đem lại cho

người học cảm giác thoải mái, mang đến niềm vui.

Có người sẽ bày tỏ sự nghi ngờ rằng việc học hành là thứ khó có thể mang đến

niềm vui, song điều này lại là một thực tế, nhất là trong trường hợp việc học ở đây

là học ngoại ngữ. Chúng ta không cần phải quỳ gối hay bò ra bàn, dí mắt vào sách

vở mới gọi là tiếp xúc với ngoại ngữ. Kết quả tốt thật sự có thể đạt được thông qua

xem tivi, xem phim với lời thoại nguyên bản, đọc sách báo – tất cả những cái đó

đều cho phép người học làm quen với từ ngữ sử dụng. Và cách thức đó không thể

gây chán nản. Tất nhiên có những người học tốt hơn bằng cách thuộc bảng từ mới,

song phải thừa nhận rằng những người không thấy chán khi sử dụng phương pháp

học này thật sự là những ngoại lệ. Mà sự chán nản là thứ giết chết động cơ học

hành.

Cho nên điều quan trọng là phải duy trì động cơ học tập. Đây là việc làm không hề

đơn giản, song không có nghĩa đó là việc không thể làm được. Trước hết cần chọn

phương pháp học phù hợp với mình nhất. Nếu chúng ta nói với người thích học

theo phương pháp truyền thống là cần phải sử dụng máy vi tính thì anh ta chỉ kiểm

nghiệm phương pháp này đến lần thứ hai là vứt bỏ ý nghĩ về chuyện học hành nói

chung. Vì vậy, trách nhiệm của cơ sở đào tạo là đưa ra những phương pháp học

phổ biến nhất để người học lựa chọn. Một cơ sở đào tạo ngoại ngữ hiện đại ngày

nay có thể sử dụng hình thức đào tạo từ xa. Học viên nhận được sách giáo khoa và

các loại băng đĩa phụ trợ do người bản ngữ đọc. Những người coi trọng việc học

trên máy vi tính có thể chọn phương pháp học gắn liền với các chương trình phụ

thuộc vào máy tính. Ngoài ra còn có phương pháp Audio đề xuất cho những người

chỉ thích nghe và những người làm việc vất vả không có thời gian sử dụng sách

giáo khoa.

Để Ngữ pháp không còn là cơn ác mộng

Trong học ngoại ngữ, học từ dù sao cũng còn là việc làm ít nhiều hấp dẫn, dễ đem

lại niềm vui. “Cơn ác mộng” thật sự đối với nhiều học viên là ngữ pháp của thứ

tiếng mình học. Gây nên tình trạng này đôi khi có một phần lỗi của các tác giả sách

giáo khoa khi họ giải thích các nguyên tắc, mẫu câu, công thức bằng thứ ngôn ngữ

rắc rối, khó hiểu. Cho nên bên cạnh những người kiên trì bỏ công sức đào sâu nguy

nghĩ, nắm bắt, làm chủ những ngoại lệ, phần lớn người học không thích ngữ pháp.

Muốn khắc phục tình trạng này, ngữ pháp phải được học trong những tài liệu mà

phần lý thuyết được hạn chế tối đa, còn các nguyên tắc thì được giải thích trên cơ

sở những ví dụ cụ thể. Bởi vì suy cho cùng thì học định nghĩa là sự lãng phí thời

gian, một khi điều cơ bản của việc học là đạt tới trình độ giao tiếp ngoại ngữ chứ

không phải sử dụng những tên gọi phức tạp liên quan đến ngôn ngữ học.

Tất nhiên có những ngoại lệ – những người khi học ngoại ngữ không đi sâu tìm

hiểu các cấu trúc ngữ pháp, nhưng có thính giác ngôn ngữ tốt nên nhớ ngay những

cấu trúc có sẵn – đơn giản là họ biết rằng một câu như thế này thì cần nói bằng

cách này chứ không phải bằng cách khác. Nhưng thậm chí những người thuộc

nhóm ngoại lệ này thông thường cũng vẫn bắt đầu bằng việc nhận biết một cách có

ý thức những kiến thức cơ bản về ngữ pháp. Không có cách nào khác ngoài việc

bắt buộc phải học nguyên tắc, cố gắng hiểu và làm các bài tập