Đ bài: C m nh n ch t Tây Nguyên trong truy n R ng xà nu c a Nguy n Trungề ả ậ ấ ệ ừ ủ ễ
Thành
Bài làm
Nói v các tác ph m: Đt n c đng lên và R ng xà nu, có nhà nghiên c u văn h c đãề ẩ ấ ướ ứ ừ ứ ọ
nh n đnh r ng: Có th coi đây là nh ng b n anh hùng ca mang đm tính s thi và c mậ ị ằ ể ữ ả ậ ử ả
h ng lãng m n v cu c chi n đu c a nhân dân Tây Nguyên , nói r ng ra là v hai cu cứ ạ ề ộ ế ấ ủ ộ ề ộ
chi n tranh nhân dân kì di u c a dân t c ta. Tác gi Nguy n Trung Thành (Nguyên Ng c)ế ệ ủ ộ ả ễ ọ
th t s đã kh c h a đc nh ng nhân v t anh hùng g n bó thành m t t p th anh hùngậ ự ắ ọ ượ ữ ậ ắ ộ ậ ể
v a mang d u n c a th i đi, v a đm đà dáng nét Tây Nguyên.ừ ấ ấ ủ ờ ạ ừ ậ
Ta hãy phân tích v đp c a hình t ng các nhân v t n i b t lên trong b i c nh hùng vĩẻ ẹ ủ ượ ậ ổ ậ ố ả
c a R ng xà nu: Tnú, c M t, Dít và bé Heng.ủ ừ ụ ế
Nhân v t trung tâm c a truy n là nhân v t Tnú đc tác gi kh c h a b ng nh ng nétậ ủ ệ ậ ượ ả ắ ọ ằ ữ
tính cách anh hùng, giàu ch t s thi. Tr c h t Tnú r t g n bó v i cách m ng. T nhấ ử ướ ế ấ ắ ớ ạ ừ ỏ
Tnú đã t ng nuôi gi u cán b và hoàn thành xu t s c công tác giao liên. Khi b gi c b t,ừ ấ ộ ấ ắ ị ặ ắ
Tnú dũng c m ch u đng nh ng đòn tra t n c a gi c. Sau khi v t ng c, anh cùng c M tả ị ự ữ ấ ủ ặ ượ ụ ụ ế
ti p t c lãnh đo dân làng Xô Man mài giáo mài r a chi n đu ch ng l i k thù.ế ụ ạ ự ế ấ ố ạ ẻ
Tnú tha thi t th ng yêu b n làng. Sau ba năm chi n đu tr v làng, anh nh rõ t ngế ươ ả ế ấ ở ề ớ ừ
hàng cây, t ng con đng, t ng dòng su i, b i h i xúc đng khi nghe ti ng chày chuyênừ ườ ừ ố ổ ổ ộ ế
c n, r n rã c a nh ng ng i đàn bà và nh ng cô gái Strá, c a m anh ngày xa x a, c aầ ộ ủ ữ ườ ữ ủ ẹ ư ủ
Mai, c a Dít, t ngày l t lòng anh đã nghe ti ng chày y r i. Anh yêu th ng v con thaủ ừ ọ ế ấ ồ ươ ợ
thi t. Ch ng ki n c nh k thù man r dùng cây s t đp ch t m con Mai, n i đau th ngế ứ ế ả ẻ ợ ắ ậ ế ẹ ỗ ươ
c a Tnú dâng lên t t đnh. Anh lao vào lũ gi c v i m t ti ng thét d d i và anh dang haiủ ộ ỉ ặ ớ ộ ế ữ ộ
cánh tay trông nh hai cánh lim ch c c a anh Ôm ch t l y m con Mai. Càng đau th ng,ư ắ ủ ặ ấ ẹ ươ
Tnú càng căm thù gi c. V con b gi t, lòng căm h n bi n đôi m t Tnú thành hai c c l aặ ợ ị ế ậ ế ắ ụ ử
l n. Khi b gi c b t, m i đu ngón tay Tnú b đt cháy, anh không kêu lên m t ti ng nàoớ ị ặ ắ ườ ầ ị ố ộ ế
(…). Răng anh đã c n nát môi anh r i.ắ ồ
Yêu th ng, căm thù bi n thành hành đng. Tnú thét lên m t ti ng. Ch m t ti ng thôi.ươ ế ộ ộ ế ỉ ộ ế
Nh ng ti ng thét c a anh b ng vang d i thành nhi u ti ng thét d d i h n. Th là c nữ ế ủ ỗ ộ ề ế ữ ộ ơ ế ơ
giông bão n i lên. C làng Xô Man vùng d y su t đêm nghe c r ng Xô Man ào ào rungổ ả ậ ố ả ừ
đng và l a cháy kh p r ng… N i đau xé lòng c a Tnú đã khi n cho anh và đng bào anhộ ử ắ ừ ỗ ủ ế ồ
d t khoát đng lên tiêu di t c m t ti u đi gi c hung ác. Riêng Tnú đi “l c l ng” đứ ứ ệ ả ộ ể ộ ặ ự ượ ể
quy t tiêu di t m i k thù tàn ác đ b o v b n làng, gi i phóng quê h ng. Chính trongế ệ ọ ẻ ể ả ệ ả ả ươ
th c t chi n đu mà nhân v t v n lên nh n th c đó hi u bi t sâu s c v k thù vàự ế ế ấ ậ ươ ậ ứ ể ế ắ ề ẻ
nâng lòng căm thù cá nhân lên thành căm thù chung c a dân t c.ủ ộ
Nhân v t tiêu bi u cho truy n th ng c a làng Xô Man là nhân v t c M t. L ch s chi nậ ể ề ố ủ ậ ụ ế ị ử ế
đu c a làng, qua l i k c a c M t, thâm sâu vào tim óc các th h . C là c u n i gi aấ ủ ờ ể ủ ụ ế ế ệ ụ ầ ố ữ
quá kh và hi n t i, là pho s s ng c a làng. T m lòng c M t đi v i cách m ng tr cứ ệ ạ ử ố ủ ấ ụ ế ố ớ ạ ướ
sau nh m t. C đã t ng nói: “Cán b là Đng, Đng còn, núi n c này còn”. Trongư ộ ụ ừ ộ ả ả ướ
nh ng năm đen t i c M t cùng dân làng Xô Man, t thanh niên, ông già bà già, đn lũ tr ,ữ ố ụ ế ừ ế ẻ
đi nuôi và gác cho cán b và năm năm ch a h có m t cán b b gi c b t hay gi t trongộ ư ề ộ ộ ị ặ ắ ế
r ng làng này.ừ
C M t còn là linh h n làng Xô Man. Chính c đã tìm ra chân lý dùng b o l c đ chi nụ ế ồ ụ ạ ự ể ế
đu: “Chúng nó đã c m súng, mình ph i c m giáo”. Chinh c đã lãnh đo dân làng đngấ ầ ả ầ ụ ạ ồ
kh i. Hình nh ông c m t sáng và x ch ng c, ng c căng nh m t cây xà nu l n, c tở ả ụ ắ ế ượ ự ư ộ ớ ấ
ti ng nói vang vang nh m t m nh l nh thôi thúc h vùng lên tiêu di t k thù… th t r cế ư ộ ệ ệ ọ ệ ẻ ậ ự
r nh trong m t trang s thi anh hùng: “Th là b t đu r i. Đt l a lên! T t c ng iỡ ư ộ ử ế ắ ầ ồ ố ử ấ ả ườ
già, ng i tr , ng i đàn ông, ng i đàn bà, m i ng i ph i tìm l y m t cây giáo, m tườ ẻ ườ ườ ố ườ ả ấ ộ ộ
cây mác, m t cây d , m t cây r a.ộ ụ ộ ự
Ai không có thì vót chông, năm trăm cây chông! Đt l a lên”. T ngày y làng Xô Man trố ử ừ ấ ở
thành thành làng chi n đu. Đó là ph n đóng góp không nh c a c M t vào công cu cế ấ ầ ỏ ủ ụ ế ộ
gi i phóng quê h ng b n làng.ả ươ ả
Nhân v t tiêu bi u cho nh ng cô gái Tây Nguyên th i ch ng Mĩ, tr ng thành t nh ngậ ể ữ ờ ố ưở ừ ữ
đau th ng và qu t kh i c a dân làng là nhân v t Dít. Trong th i gian dân làng Xô Manươ ậ ở ủ ậ ờ
chu n b chi n đu, r i b đch bao vây, c M t và Tnú d n đánh thanh niên vào r ng. Chẩ ị ế ấ ồ ị ị ụ ế ẫ ừ ỉ
có con Đít nh , lanh l , c s m t i l i bò theo máng n c đem g o ra r ng cho c M t,ỏ ẹ ứ ẫ ố ạ ướ ạ ừ ụ ế
Tnú và thanh niên. Khi b gi c b t, Dít b chúng b t d a, đn ch s t qua tai xém tóc, càyị ặ ắ ị ắ ọ ạ ỉ ượ
đt quanh hai chân nh … thì Dít v n đng l ng gi a b n lính, c m i viên đn n , cáiấ ỏ ẫ ứ ặ ữ ọ ứ ỗ ạ ổ
thân hình m nh, d c a nó l i qu t lên m t cái nh ng đôi m t nó thì v n nhìn b n gi cả ẻ ủ ạ ậ ộ ư ắ ẫ ọ ặ
bình th n… Ngày Mai b gi c đánh ch t và Tnú ra đi, trong khi m i ng i, c c già, đuả ị ặ ế ọ ườ ả ụ ề
khóc vì cái ch t c a Mai thì Dít v n l m lì, không nói gì c , m t ráo ho nh.ế ủ ẫ ầ ả ắ ả
Dít cũng giàu tình c m th ng yêu, khi Tnú v thăm làng, Dít đã là bí th chi b v a làả ươ ề ư ộ ừ
chính tr viên xã đi. Nh ngày nào, đôi m t Dít v n m to, bình th n, trong su t khi g pị ộ ư ắ ẫ ở ả ố ặ
l i Tnú. Dù trong lòng r t vui: Dít v n nghiêm ch nh th c hi n trách nhi m ki m tra gi yạ ấ ẫ ỉ ự ệ ệ ể ấ
v phép c a anh. R i t ch g i Tnú là đng chí, Dít chuy n sang g i anh là anh, x ngề ủ ồ ừ ỗ ọ ồ ể ọ ư
em th t t nhiên, nh ng i em gái nh c a Mai và Tnú ngày x a và t bày tình thânậ ự ư ườ ỏ ủ ư ỏ
thi t: “Sao anh v có m t đêm thôi… B n em mi ng đa nào cũng nh c anh mãi”.ế ề ộ ọ ệ ứ ắ
Cu i cùng tiêu bi u cho th h tr tu i nh t c a dân làng Xô Man là nhân v t bé Heng.ố ể ế ệ ẻ ổ ấ ủ ậ
Ngày Tnú ra đi l c l ng, bé Heng m i đng ngang b ng anh, ch a bi t mang c i, chự ượ ớ ứ ụ ư ế ủ ỉ
m i đeo cái xà-lét nh xíu theo ng i l n ra r y. Ngày Tnú v phép, bé Heng l n lên, cũngớ ỏ ườ ớ ẫ ề ớ
ít nói nh nh ng ng i dân làng Xô Man này, v i cách ăn m c và trang b ra v m tư ữ ườ ớ ặ ị ẻ ộ
ng i lính, m t chi n sĩ du kích c a b n làng. Làng Xô Man gi đây tr thành làng chi nườ ộ ế ủ ả ờ ở ế
đu và con đng vào làng ph i qua hai cái d c ch ng ch t h m chông, h chông ngănấ ườ ả ố ằ ị ầ ố
ch n đch. Bé Heng đã góp ph n không nh vào vi c xây d ng nh ng công s này, nên tặ ị ầ ỏ ệ ự ữ ự ỏ
ra r t hãnh di n. S tr ng thành c a nhân v t còn th hi n trong m t c ch nh nh ngấ ệ ự ưở ủ ậ ể ệ ộ ử ỉ ỏ ư
toát lên ý th c trách nhi m và s ti n b v ’ sinh ho t đi s ng: Khi đa Tnú ngang m tứ ệ ự ế ộ ề ạ ờ ố ư ộ
con su i nh bé Heng b o Tnú r a chân, nh ng đng u ng n c l nh. U ng n c l nhố ỏ ả ử ư ừ ố ướ ạ ố ướ ạ
v ch Dít phê bình đó.ề ị
N u c M t x ng đáng v i hình nh cây xà nu đi th gi a r ng xà nu b t ngàn xanhế ụ ế ứ ớ ả ạ ụ ữ ừ ạ
th m thì bé Heng t ng tr ng cho cây xà nu m i l n ng n xanh r n, hình nh n mũi tên laoẫ ượ ư ớ ớ ọ ờ ọ
th ng lên b u tr i s phát tri n đn đâu, ch a ai l ng đc.ẳ ầ ờ ẽ ể ế ư ườ ượ
Ngh thu t miêu t nhân v t c a Nguy n Trung Thành mang nh ng nét đc đáo đmệ ậ ả ậ ủ ễ ữ ộ ượ
khí v Tây Nguyên anh hùng. N u r ng xà nu t ng tr ng cho con ng i Tây Nguyên kiênị ế ừ ượ ư ườ
c ng, thi các nhân v t c M t, Tnú, Dít, bé Heng là hình nh nh ng l p cây xà nu điườ ậ ụ ế ả ữ ớ ạ
di n cho th h n i ti p nhau c a dân làng Xô Man, đc kh c h a b ng nh ng nét tínhệ ế ệ ố ế ủ ượ ắ ọ ằ ữ
cách c th và sinh đng. Qua r ng xà nu ta hi u bi t và m n yêu thêm đt n c và conụ ể ộ ừ ể ế ế ấ ướ
ng i Tây Nguyên. H đã đóng góp không nh vào s nghi p chi n đu chung đ gi iườ ọ ỏ ự ệ ế ấ ể ả
phóng dân t c.ộ
Bài làm 2
Tây Nguyên - m nh đt hùng vĩ và th m ng, v i nh ng con ng i n ng h u yêu th ngả ấ ơ ộ ớ ữ ườ ồ ậ ươ
mà kiên c ng b t khu t, t lâu đã là ngu n c m h ng cho bi t bao văn nhân ngh sĩ.ườ ấ ấ ừ ồ ả ứ ế ệ
M i ng i đu tìm th y m nh đt này m t bi u t ng đp cho tâm h n c t cánh, ngòiỗ ườ ề ấ ở ả ấ ộ ể ượ ẹ ồ ấ
bút thăng hoa. Ng c Anh có Bóng cây K nia nh n i lòng th n th c thi t tha c a tình yêuọ ơ ư ỗ ổ ứ ế ủ
th y chung son s t, Thu B n có Bài ca chim Ch -rao, ngân vang khúc hát trong tr o n ngủ ắ ồ ơ ẻ ồ
đm tình ng i chi n th ng... Còn Nguy n Trung Thành l i đem đn cho ta hình t ngượ ườ ế ắ ễ ạ ế ượ
nh ng R ng xà nu n i ti p ch y đn chân tr i nh s c s ng b n và b t di t c a nhânữ ừ ố ế ạ ế ờ ư ứ ố ề ấ ệ ủ
dân Tây Nguyên trong công cu c ch ng M c u n cộ ố ỹ ứ ướ
Đc R ng xà nu, không ch nh ng nhân v t nh c M t, Tnú, Dít, Mai t o nên n t ngọ ừ ỉ ữ ậ ư ụ ế ạ ấ ượ
sâu s c trong chúng ta, mà còn là cây xà nu - m t hình đc s c bao trùm toàn b thiênắ ộ ặ ắ ộ
truy n ng n này. Chính hình t ng cây xà nu t o nên v đp hùng tráng, ch t s thi lãngệ ắ ượ ạ ẻ ẹ ấ ử
m n cho câu chuy n v làng Xô Man b t khu t, kiên c ng. Đó là hình t ng hàm ch aạ ệ ề ấ ấ ườ ượ ứ
nhi u ý nghĩa t ng tr ng. Qua hình t ng này, ng i đc có th th y rõ s c s ng kiênề ượ ư ượ ườ ọ ể ấ ứ ố
c ng, s c s ng mãnh li t c a con ng i Tây Nguyên nói riêng, c a con ng i Vi t nóiườ ứ ố ệ ủ ườ ủ ườ ệ
chung trong nh ng ngày đánh M . Không ph i ng u nhiên mà Nguy n Trung Thành l iữ ỹ ả ẫ ễ ạ
miêu t th t c th , th t chi ti t r ng xà nu b ng m t th ngôn ng giàu ch t th , b ngả ậ ụ ể ậ ế ừ ằ ộ ứ ữ ấ ơ ằ
nh ng “l i có cánh” v i m t c m xúc say mê mãnh li t nh đã th y trong tác ph m. G nữ ờ ớ ộ ả ệ ư ấ ẩ ầ
hai m i l n nhà văn đã vi t v xà nu, d ng nh cây xà nu tham d vào t t c nh ngươ ầ ế ề ườ ư ự ấ ả ữ
sinh ho t, nh ng tâm tình, nh ng bu n vui c a con ng i Tây Nguyên trong cu c chi nạ ữ ữ ồ ủ ườ ộ ế
đu anh dũng c a h .ấ ủ ọ
C m t câu chuy n dài, đau th ng, b t khu t nh m t b n anh hùng ca v cu c điả ộ ệ ươ ấ ấ ư ộ ả ề ộ ờ
Tnú, cu c đi dân làng Xô Man đc k trên n n chính c a hình t ng cây xà nu. Cây xàộ ờ ượ ể ề ủ ượ
nu, r ng xà nu nh nh ng con ng i, nh ng tâm h n, v a là nhân ch ng, v a tham giaừ ư ữ ườ ữ ồ ừ ứ ừ
vào b n anh hùng ca, cũng v a ch u đng m i gian nan, v t v , đau th ng do t i ác c aả ừ ị ự ọ ấ ả ươ ộ ủ
k thù, nh ng b t ch p t t c , r ng xà nu v n v n mình c ng tráng, v n t n t i b tẻ ư ấ ấ ấ ả ừ ẫ ươ ườ ẫ ồ ạ ấ
ch p m i đau th ng: nó t ng tr ng cho khát v ng t do, khát v ng gi i phóng, choấ ọ ươ ượ ư ọ ự ọ ả
ph m ch t anh hùng và s c s ng mãnh li t c a dân làng Xô Man, c a nhân dân Tâyẩ ấ ứ ố ệ ủ ủ
Nguyên trong cu c kháng chi n ch ng M .ộ ế ố ỹ
Hình t ng cây xà nu hi n lên trong tác ph m đy ch t th hùng tráng. M đu và k tượ ệ ẩ ầ ấ ơ ở ầ ế
thúc câu chuy n là hình nh “hàng v n cây xà nu” “sinh sôi n y n ”,“r ng xà nu n t mệ ả ạ ả ở ừ ưỡ ấ
ng c l n c a mình ra, che ch cho làng”... “đn h t t m m t cùng không th y gì khácự ớ ủ ở ế ế ầ ắ ấ
ngoài nh ng đi xà nu n i ti p t i chân tr i". R ng xà nu là bi u t ng cho con ng i.ữ ồ ố ế ớ ờ ừ ể ượ ườ
Cây đc miêu t nh con ng i trong s ng chi u v i con ng i, g i ra nh ng bi uượ ả ư ườ ự ứ ế ớ ườ ợ ữ ể
t ng v đi s ng, s ph n và ph m cách c a con ng i - các th h dân làng Xô Manượ ề ờ ố ố ậ ẩ ủ ườ ế ệ
đánh M .ỹ
Cây xà nu ham ánh sáng và khí tr i, “nó phóng lên r t nhanh đ ti p l y ánh n ng”, cũngờ ấ ể ế ấ ắ
nh Tnú, nh dân làng Xô Man yêu t do. R ng xà nu cũng nh làng Xô Man, ch u nhi uư ư ự ừ ư ị ề
đau th ng b i s tàn ác c a gi c: “C r ng xà nu hàng v n cây không có cây nào khôngươ ở ự ủ ặ ả ừ ạ
b th ng. Có nh ng cây b ch t đúng ngang n a thân mình, đ ào ào nh m t tr n bão. ị ươ ữ ị ặ ử ổ ư ộ ậ Ở
ch v t th ng, nh a a ra, tràn tr , th m ngào ng t, long lanh n ng hè gay g t, r i d nỗ ế ươ ự ứ ề ơ ạ ắ ắ ồ ầ
d n b m l i, đen và đc quy n thành t ng c c máu l n”. Nh ng xà nu có s c s ng th tầ ầ ạ ặ ệ ừ ụ ớ ư ứ ố ậ
mãnh li t, không gì tàn phá n i: “C nh m t cây xà nu m i ngã g c, đã có b n năm cây conệ ổ ạ ộ ớ ụ ố
m c lên, ng n cây xanh r n, hình nh n mũi tên lao th ng trên b u tr i”, cũng nh các thọ ọ ờ ọ ẳ ầ ờ ư ế
h làng Xô Man, l p này ti p l p khác đng lên. Anh Quy t hy sinh thì có Tnú, Mai: Maiệ ớ ế ớ ứ ế
ngã xu ng gi a tu i tràn đy s c s ng, thì Dít l n lên r t nhanh đn không ng , tr thànhố ữ ổ ầ ứ ố ớ ấ ế ờ ở
bí th chi b , chính tr viên xã đi: r i nh ng bé Heng, th h ti p theo c a Dít cũng đangư ộ ị ộ ồ ữ ế ệ ế ủ
l n lên, ti p t c cu c chi n đu. Đng th i, ng c l i, nhi u ch miêu t con ng i, nhàớ ế ụ ộ ế ấ ồ ờ ượ ạ ề ỗ ả ườ
văn đã so sánh v i cây xà nu. C M t thì “ng c căng nh m t cây xà nu l n”, v t th ngớ ụ ế ự ư ộ ớ ế ươ
