ị ề ự ố ậ ủ ữ ề ả ậ Đ bài: C m nh n c a anh ch v s gi ng nhau và khác nhau gi a hai nhân v t
ậ ủ Tnú và nhân v t A Ph
Bài làm
ễ ề ể ề ữ Tô Hoài và Nguy n Trung Thành đ u là nh ng cây bút văn xuôi tiêu bi u trong n n văn
ệ ấ ở ườ ế ộ ố ệ ớ ọ h c Vi t Nam sau năm 1945. N u Tô Hoài r t s tr ủ ự ng v i hi n th c cu c s ng c a
ườ ề ễ ắ ạ ắ ị ớ ả ng i dân mi n núi Tây B c thì Nguy n Trung Thành l ấ i g n bó máu th t v i m nh đ t
ữ ế ế ế ố Tây Nguyên trong nh ng năm kháng chi n ch ng Mĩ. N u nói đ n Tô Hoài, không th ể
ấ ắ ủ ệ ệ ắ ắ ợ ồ ộ ế ề quên truy n ng n V ch ng A Ph – m t truy n ng n xu t s c vi ủ ộ ố t v cu c s ng c a
ữ ườ ắ ướ ắ ế ế ộ ự ế ễ nh ng ng i dân Tây B c d i ch đ phong ki n, th c dân, thì nh c đ n Nguy n Trung
ấ ướ ứ ủ ế ặ ả ộ ừ Thành là ph i nói đ n R ng xà nu – m t “Đ t n ờ c đ ng lên” c a th i đánh Mĩ. Đ t hai
ủ ủ ừ ạ ậ ợ ồ ẽ ấ ấ nhân v t A Ph (V ch ng A Ph ) và Tnú (R ng xà nu) bên c nh nhau, ta s th y r t
ữ ề ươ ồ ệ nhi u ý nghĩa trong nh ng nét t ng đ ng và khác bi ữ ọ t gi a h .
ủ ượ ự ủ ẩ ờ A Ph và Tnú tuy đ c xây d ng trong hai tác ph m c a hai tác gi ả ở hai th i kì khác
ở ư ữ ề ề ấ ườ ề ộ nhau, hai mi n đ t khác nhau, nh ng đ u là nh ng con ng i mi n núi. M t ng ườ i
ộ ộ ở ủ ắ ơ ộ ườ ộ ộ ở thu c dân t c Mèo vùng Tây B c nên th (A Ph ), m t ng i thu c dân t c Strá vùng
ẹ ừ ề ả ồ ở ấ ơ Tây Nguyên hùng vĩ (Tnú). C hai đ u m côi cha m t ấ thu u th , mang dáng d p
ề ớ ữ ứ ủ ạ ổ ở ả nh ng đ a con côi trong c tích. A Ph và Tnú đ u s m d n dày, gan góc b i hoàn c nh
ấ ễ ử ậ ầ ở ườ ố s ng đ y th thách. Có nét gì chung r t d nh n ra hai con ng i cách nhau hàng ngàn
ẽ ề ể ự ạ ủ ầ ả ấ ố cây s : đó là s m nh m v th ch t và tinh th n. A Ph đã dám đánh c con quan, đ ể
ị ự ở ấ ữ ủ ế ậ ơ ồ r i kiên gan ch u đ ng nh ng tr n đòn báo thù kh ng khi p. Tnú thì thu u th đã dám ra
ộ ị ắ ụ ư ẫ ạ ọ ị ừ r ng đem g o nuôi cán b , b b t, b chém ngang d c trên b ng trên l ng v n không hé
ơ ở ủ ộ ị ố ườ ầ ự ằ ẫ ắ răng khai báo n i ồ c a cán b , b đ t m i đ u ngón tay b ng nh a xà nu v n c n m i
ể ị ự ậ ườ ể ự ể ạ ị ế đ n b t máu đ ch u đ ng. Hai ng i ch u hai ki u hành h , hài ki u c c hình khác nhau,
ấ ở ọ ự ị ự ư ề ườ nh ng ta đ u th y h s ch u đ ng phi th ng.
ủ ữ ả ườ ướ ắ ặ ề ề C A Ph và Tnú đ u là nh ng con ng i luôn h ng v ánh sáng. Tnú b t g p lí t ưở ng
ạ ượ ề ừ ạ ộ ộ ủ ế ả ậ ố cách m ng đ c truy n t anh Quy t, cán b c a Đ ng ho t đ ng bí m t, Tnú gi ng nh ư
ặ ờ ể ừ ế ươ ờ ự ả ầ ủ cây xà nu ti p ánh sáng m t tr i đ không ng ng v n to lên b u tr i t do. A Ph cũng
ố ở ồ ể ế ừ ề ạ ờ ỏ lao kh i bóng t H ng Ngài, ch y hàng tháng tr i trong r ng đ đ n Phi ng Sa – khu i
ộ ượ ặ ồ ộ ở ộ ưở ộ du kích, r i sau đó g p cán b , đ c giác ng , tr thành đ i tr ẩ ng đ i du kích. Ph m
ấ ạ ở ữ ườ ề ả ặ ượ ch t cách m ng nh ng ng i dân mi n núi trong hoàn c nh ng t nghèo đã đ c hai nhà
ể ệ ấ ộ văn th hi n r t sinh đ ng.
ậ ở ấ ộ ộ ườ ẫ Hai nhân v t hai vùng đ t khác nhau, thu c hai t c ng ấ ư i khác nhau, nh ng ta v n th y
ở ọ ươ ủ ồ ỏ h có nét nào đó t ự ứ ng đ ng trong tính cách. Ngoài s c ng c i, gan góc, A Ph và Tnú
ẽ Ấ ượ ậ ạ ọ ộ ộ ề ấ ặ đ u r t l ng l , ít nói. H thu c lo i nhân v t hành đ ng. n t ấ ng sâu nh t mà ng ườ i
ượ ề ủ ọ ữ ủ ậ ớ ọ đ c có đ ộ ộ c v hai nhân v t này là nh ng hành đ ng c a h . V i A Ph , đó là hành đ ng
ị ổ ừ ả ấ ầ ộ ộ ấ đánh con quan, hành đ ng đi săn thú r ng, vác c con bò b h ăn m t m t ph n, làm b t
ể ấ ủ ấ ứ ạ ọ ố ộ ứ ệ ặ c vi c n ng nh c nào trong nhà th ng lí… Nó cho th y s c m nh th ch t c a m t con
ườ ạ ộ ớ ộ ộ ng ừ i. v i Tnú, đó là hành đ ng mang g o ra r ng nuôi cán b , đi m t mình lên núi cao ba
ữ ấ ể ề ắ ấ ọ ự ậ ầ ả ngày đ mang đá tr ng v làm ph n h c ch , l y đá t ế đ p vào đ u khi n máu ch y ròng
ữ ứ ể ằ ẩ ọ ị ế ròng khi h c ch không vào, cùng dân làng th c mài vũ khí h ng đêm đ chu n b chi n
ồ ưở ặ ằ ủ ươ ế ấ đ u, bóp ch t tên đ n tr ng c a gi c b ng hai bàn tay th ng tích…
ề ể ạ ươ ủ ữ ồ ộ Bên c nh nhi u đi m t ng đ ng, A Ph và Tnú còn có nh ng nét riêng, đ c đáo, th ể
ệ ả ệ ể ệ ủ ủ ề ầ ậ ố hi n kh năng cá bi t hoá c a hai nhà văn. Đi u này th hi n đ y đ qua s ph n riêng
ậ ủ ừ c a t ng nhân v t.
ủ ệ ữ ủ ệ ộ A Ph hi n ra qua nh ng trang truy n c a Tô Hoài là m t chàng trai mang trong mình
ủ ữ ẩ ấ ộ ỏ ưỡ ặ nh ng ph m ch t đáng quý. A Ph lao đ ng gi ể i, có th đúc l i cày ho c làm b t c ấ ứ
ệ ỏ ư ậ ậ ố ộ ỉ ế ư vi c gì. Th nh ng, dù gi ủ i giang nh v y, r t cu c A Ph cũng ch an ph n làm thuê làm
ả ướ ướ ế ặ ố ượ m n ki m s ng qua ngày. M c cho bao nhiêu con gái trong b n c ao có đ ủ c A Ph ,
ờ ượ ộ ổ ấ ạ chàng trai nghèo này không bao gi dám mong có đ c m t t m h nh phúc gia đình.
ổ ậ ủ ự ạ ủ ộ ộ ở ị ặ ẽ M t nét n i b t c a A Ph là s m nh m và phóng túng. Không b trói bu c b i m c
ủ ẫ ữ ẹ ộ ả c m nghèo hèn, A Ph v n hoà mình vào nh ng cu c h n trong đêm tình mùa xuân nh ư
ự ẽ ạ ấ ậ ả ở bao nhiêu trai gái trong b n. Cũng b i tính cách m nh m , không ch p nh n s ngang
ượ ủ ẻ ủ ề ế ể ả ỉ ng ộ c vô lý c a k quy n th , A Ph dám đánh c con quan. Có th đây ch là hành đ ng
ứ ư ứ ủ ể ấ ạ ấ ầ ờ ộ ộ b t phát, t c th i, nh ng nó cũng cho th y cái s c m nh th ch t và tinh th n c a m t
con ng i.ườ
ủ ự ề ả ộ ị ế ấ Cũng vì hành đ ng li u lĩnh y mà A Ph ph i ch u đ ng bi t bao nhiêu đau kh c v ổ ả ề
ể ấ ẫ ầ ướ ế ữ ậ ộ ọ ườ th ch t l n tinh th n. Tr c h t là nh ng tr n đòn báo thù đ c ác. B n ng ố i nhà th ng
ủ ư ề ử ư ề ế ẫ ặ ấ lí trói A Ph , đ a v , đánh ch i tàn nh n m y ngày li n, khi n cho m t mày s ng lên nh ư
ặ ổ ừ ố ướ ề ố ủ ạ ộ m t h phù. Không d ng l ạ ở i đó, chúng còn mu n t c đo t quy n s ng c a m t ng ườ i
ạ ố ề ả ộ ủ ể ạ ắ ằ ắ ộ ồ ự t do b ng cách b t A Ph ph i n p m t trăm đ ng b c tr ng đ ăn v . S ti n đó là
ộ ờ ủ ằ ể ộ ủ ự ề ấ ạ ơ ộ ấ m t đ i A Ph n m m cũng không th y. Bu c A Ph vay ti n đ n p v , th c ch t,
ử ụ ợ ể ủ ữ ề ạ ộ ố ộ ồ th ng lí Pá Tra đã s d ng m t th đo n quen thu c: dùng nh ng đ ng ti n n đ trói
ộ ố ậ ườ ờ ạ bu c s ph n con ng i. Hãy nghe l i tuyên án: "Mày không có trăm b c thì tao cho mày
ở ợ ờ ả ư ề ả ắ ể vay đ mày n . Bao gi ề có ti n gi ề thì cho mày v , ch a có ti n gi thì tao b t mày ở
ự ế ắ ờ ờ ờ làm con trâu, con ng a cho nhà tao. Đ i mày, đ i con, đ i cháu mày tao cũng b t th , bao
ờ ế ợ ủ ả ớ ớ gi h t n tao m i thôi”. V i A Ph , đó là b n án chung thân.
ở ừ ợ ậ ủ ẻ ậ ả ấ ệ Đi tr n có nghĩa là ph i ch p nh n thân ph n c a k nô l ố trong nhà th ng lí Pá Tra.
ớ ự ỗ ợ ủ ề ầ ướ ề ự ự ứ ạ ố V i s h tr c a th n quy n, chúng t c đo t hoàn toàn ý th c v s t do t ể i thi u
ườ ế ở ừ ợ ỏ ố ủ ề ị ủ c a con ng i. Đã làm ki p con ệ tr n , A Ph không h có ý đ nh b tr n, dù đó là vi c
ườ ư ầ ợ ế ủ ấ ế ặ ằ n m trong t m tay. D ng nh có s i dây trói vô hình si ậ t ch t, khi n A Ph ch p nh n
ư ộ ẽ ươ ậ ố s ph n mình nh m t l đ ng nhiên.
ủ ể ệ ạ ủ ấ ủ ự ệ ố ớ ỗ ổ ị N i đau kh ghê g m nh t c a A Ph th hi n qua vi c ch u đ ng hình ph t c a th ng lí
ể ổ ắ ủ ị ố ụ ả ấ ộ Pá Tra. M i đi săn nhím, đ h b t m t m t con bò, A Ph b th ng lí Pá Tra áp d ng hình
ứ ế ế ệ ạ ắ ộ ố ủ ặ ph t mà h n quen dùng: trói đ ng vào c t cho đ n ch t. Theo l nh th ng lí, A Ph l ng
ấ ọ ự ọ ể ố ứ ấ ọ ồ ẽ l đi l y c c, t ự tay chôn c c, l y dây r i ngoan ngoãn đ ng vào bên c c đ th ng lý th c
ộ ự ả ừ ự ệ ằ ạ ộ ố ố hi n hành đ ng tr ng ph t. Không m t s ph n kháng, không có s vùng v ng ch ng đ i.
ườ ẽ ừ ặ ạ ả ỗ ờ Con ng ằ i m nh m , t ng dùng c con quay b ng g ngát đánh vào m t con quan gi đây
ộ ẻ ỉ ệ ạ ở ự ố ủ ủ ế ị ị ch là m t k nô l mà s s ng ch t hoàn toàn b đ nh đo t b i bàn tay c a ch . Hành
ẻ ố ừ ủ ủ ữ ạ ạ ỉ ị ấ ự ộ đ ng tr ng ph t A Ph không ch cho th y s tàn b o c a nh ng k th ng tr , mà quan
ể ệ ủ ữ ọ ơ ị ườ ị ứ ỉ ắ tr ng h n, nó th hi n sâu s c bi k ch c a nh ng con ng ỗ i b áp b c. Đó không ch là n i
ề ể ề ầ ỗ ố ổ ợ đau v th xác, mà còn là n i th ng kh khôn cùng v tinh th n. S i dây trói và thái đ ộ
ủ ở ư ộ ể ượ ườ ọ ể ằ ợ ủ c a A Ph ấ đây có tính ch t nh m t bi u t ng. Nó giúp ng i đ c hi u r ng: s i dây
ể ắ ứ ằ ư ầ ậ ấ ợ ề trói v t ch t thì có th c t đ t b ng dao, nh ng s i dây trói tinh th n thì vô cùng b n
ể ị ặ ứ ằ ộ ề ự ề ặ ấ ợ ỉ ườ ủ ỗ ch t. S i dây y ch có th b ch t đ t b ng s giác ng v quy n làm ng i c a m i cá
nhân mà thôi.
ự ừ ệ ễ ậ ậ Xây d ng nhân v t Tnú trong truy n R ng xà nu, Nguy n Trung Thành tô đ m hai nét c ơ
ờ ố ủ ự ả ả ả b n trong tính cách c a Tnú: s gan góc, dũng c m và đ i s ng tình c m phong phú. Thu ở
ấ ọ ủ ơ ố ự ỏ ế u th , s ng trong s đùm b c c a dân làng, Tnú đã t ề ra gan góc đ n li u lĩnh. Không gì
ể ế ề ể ẩ ấ ả ợ có th khi n Tnú run s . Chính đi u đó đã phát tri n thành ph m ch t dũng c m vô song
ưở ở ề ượ ụ ệ ề ủ c a Tnú lúc tr ế ặ ự ng thành. V t ng c tr v , Tnú th c hi n ngay hai đi u anh Quy t d n
ấ ộ ữ ể ế ạ ướ l i tr c lúc hi sinh: thay anh làm cán b và c t gi vũ khí đ có lúc dùng đ n. Làm cán
ể ấ ả ữ ẳ ứ ự ệ ủ ẻ ộ ủ b c a Đ ng và mài vũ khí đ c t gi ch ng khác nào thách th c s truy di t c a k thù.
ặ ớ ị ẻ Ấ ả ố ớ ớ ử V i lòng dũng c m, Tnú đã đ i m t v i th thách ghê g m này. y là khi anh b k thù
ườ ầ ằ ẻ ấ ự ườ ằ ươ ằ ố đ t m i đ u ngón tay b ng gi t m nh a xà nu. Là con ng i b ng x ị ng b ng th t,
ư ế ớ ộ Tnú cũng đau đ n đ n cháy ru t cháy gan, nh ng anh không thèm kêu. Anh đã gi ữ ữ v ng
ộ ườ ể ườ ể ằ ủ dũng khí c a m t ng ạ i cách m ng, đ ng i dân Xô Man nhìn vào anh mà hi u r ng, k ẻ
ể ậ ắ ế ạ ậ ườ thù dù tàn b o đ n đâu cũng không th d p t ầ t tinh th n qu t c ủ ọ ng c a h .
ườ ứ ấ ả ỏ ộ ườ ấ ả Con ng ư ắ i dũng c m, c ng c i nh s t đá y cũng là m t ng i r t giàu tình c m. Tình
ẽ ủ ẹ ượ ướ ế ệ ớ ả c m phong phú, đ p đ c a Tnú đ ể ệ c th hi n tr ừ ỏ c h t trong quan h v i Mai. T nh ,
ư ừ ạ ồ Tnú và Mai đã bên nhau trong lúc vui cũng nh lúc bu n, t ng cùng nhau mang g o ra
ế ế ộ ừ ữ ầ ể ọ ụ ữ ầ ờ ừ r ng ti p t ượ cho cán b , t ng ch m đ u bên nhau đ h c nh ng con ch đ u đ i. V t
ở ề ụ ườ ầ ạ ắ ng c tr v , ng ặ i mà Tnú g p đ u tiên l i cũng là Mai. Tình yêu trong sáng, th m thi ế t
ữ ự ủ ừ ế ả ộ gi a đôi trai gái t do, phóng khoáng c a núi r ng Tây Nguyên đã cho k t qu là m t gia
ớ ứ ố ớ ủ ả ạ ầ ả đình h nh phúc v i đ a con trai đ u lòng. Tình c m c a Tnú đ i v i Mai và con đã tr i
ử ữ ứ ế ả ả ớ ị qua nh ng th thách ghê g m. Đó là lúc Tnú ph i ch ng ki n c nh Mai và con b đánh
ắ ế ứ ể ồ ữ ả ặ ổ ả ằ b ng roi s t h t s c dã man, đ r i anh ph i nh y x ra gi a lũ gi c khi trong tay không
ộ ấ ắ ế ử ề ạ ụ ế ả m t t c s t. Đó là đêm v thăm làng, bên b p l a xà nu t i nhà c M t, hình nh Mai l ạ i
ệ ế ạ ấ ỡ ứ hi n lên rõ nét trong tâm trí anh, đ n m c, tho t nhìn th y Dít, anh ng đó là Mai.
ả ư ủ ẽ ớ ệ ươ ế Tình c m riêng t ẹ c a Tnú hoà quy n đ p đ v i tình yêu quê h ng. Đi chi n đ u ấ ở
ườ ỉ ộ ể ượ ề ấ ế chi n tr ng xa, anh xin v dù ch m t đêm thôi đ đ ặ ữ c nhìn th y nh ng khuôn m t
ươ ể ượ ố ể ượ ấ ạ thân th ng, đ đ c s ng trong không khí m áp, đ đ c nghe l ề ệ i câu chuy n huy n
ạ ủ tho i c a làng mình.
ư ậ ủ ữ ạ ươ ữ ồ ỗ Nh v y, A Ph và Tnú, bên c nh nh ng nét t ậ ng đ ng, m i nhân v t còn có nh ng nét
ệ ạ ủ ể ệ ủ ề ờ cá bi ừ t, th hi n tài năng sáng t o c a hai nhà văn. Nh đó, n n văn xuôi c a chúng ta v a
ự ố ự ấ ừ có s th ng nh t, v a có s phong phú.
