v¨n phßng quèc héi c¬ së d÷
liÖu luËt viÖt nam LAWDATA
ChØ thÞ
cña cña tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam
Sè 04 Ct/TL§ ngµy 18 th¸ng 4 n¨m 1996 VÒ nh÷ng viÖc
ph¶i lµm ®Ó thi hµnh bé luËt lao ®éng
Qua h¬n 1 n¨m Bé LuËt Lao ®éng (BLL§) cã hiÖu lùc thi
hµnh, c¸c cÊp c«ng ®oµn thùc sù ®∙ quan t©m vµ chñ ®éng
triÓn khai c¸c mÆt c«ng t¸c cã liªn quan ®Õn viÖc thi
hµnh BLL§ ë ngµnh vµ ®Þa ph¬ng m×nh.
Vai trß cña nhiÒu Liªn ®oµn Lao ®éng (L§L§) vµ C«ng
®oµn ngµnh ®∙ thÓ hiÖn râ tr¸ch nhiÖm vµ chñ ®éng phèi
hîp víi c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc ë ngµnh vµ ®Þa ph¬ng ®Ó
triÓn khai thi hµnh BLL§. Cã thÓ ®¸nh gi¸ lµ gÇn 100% c¸n
bé c«ng ®oµn chuyªn tr¸ch ë c¸c cÊp ®∙ ®îc tËp huÊn vÒ
BLL§. §èi víi C«ng nh©n lao ®éng (CNL§) nãi chung, BLL§
míi ®îc tuyªn truyÒn giíi thiÖu cho kho¶ng 70-80% sè CNL§
trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc (DNNN) vµ mét sè Ýt CNL§
trong c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Cßn l¹i chØ míi
dõng l¹i ë mét sè c¸n bé l∙nh ®¹o vµ qu¶n lý cña doanh
nghiÖp.
V× vËy, gÇn ®©y nh÷ng hiÖn tîng vi ph¹m ph¸p luËt lao
®éng vÉn cã chiÒu híng t¨ng lªn vµ dÉn ®Õn nh÷ng vô ph¶n
øng tËp thÓ cña CNL§ mµ nguyªn nh©n chÝnh lµ do chñ doanh
nghiÖp hoÆc do mét sè ngêi qu¶n lý cña doanh nghiÖp kh«ng
chÊp hµnh nghiªm chØnh ph¸p luËt lao ®éng, vi ph¹m quyÒn
lîi vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng. ChØ trong 3
th¸ng ®Çu n¨m 1996 ®∙ cã tíi 18 cuéc ®×nh c«ng. So víi
cïng kú t¨ng 20% vµ b»ng 39% c¶ n¨m 1995. VÒ phÝa ngêi
lao ®éng do cha n¾m ®îc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n cña BLL§ quy
®Þnh vÒ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn. Do ®ã ë mét bé
phËn c¬ së doanh nghiÖp, ë khu vùc ngoµi quèc doanh, ®Æc
biÖt trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, kh«ng
d¸m ®Êu tranh v× kh«ng n¾m ®îc luËt ph¸p hoÆc kh«ng cã
chç dùa v× cha thµnh lËp ®îc C«ng ®oµn. Ngîc l¹i n¬i d¸m
®Êu tranh th× cha n¾m ®îc tr×nh tù vµ thñ tôc khi sö dông
quyÒn ®×nh c«ng.
§Ó BLL§ sím ®i vµo ®êi sèng, ph¸t huy t¸c dông ®èi
víi c¸c ®èi tîng ®îc ®iÒu chØnh. §oµn Chñ tÞch TL§ yªu
cÇu c¸c cÊp c«ng ®oµn, khÈn tr¬ng tæ chøc thùc hiÖn mét
sè biÖn ph¸p cô thÓ sau ®©y:
1. L§L§ ë tØnh, thµnh phè vµ c¸c C«ng ®oµn ngµnh nghÒ
toµn quèc phèi hîp víi Së Lao ®éng - Th¬ng binh vµ X∙ héi
(L§-TBXH) vµ c¸c Bé ngµnh h÷u quan tiÕp tôc phæ biÕn,
qu¸n triÖt BLL§ vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh BLL§
(c¸c NghÞ ®Þnh vµ Th«ng t): trong ®ã, cÇn híng dÉn kü vÒ
thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô tranh chÊp lao ®éng cho c¸c
doanh nghiÖp.
PhÊn ®Êu, ®Ó cuèi n¨m 1996, khi kiÓm tra tÊt c¶ c¸c
doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ®∙ ®îc phæ
biÕn BLL§ ®Õn mäi c¸n bé qu¶n lý vµ ngêi lao ®éng.
2. L§L§ tØnh, thµnh phè vµ c¸c C«ng ®oµn ngµnh nghÒ
toµn quèc phèi hîp víi Së L§-TBXH vµ c¸c Bé ngµnh h÷u
quan cã kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp
ph¶i chÊp hµnh ®Çy ®ñ ph¸p luËt lao ®éng. Tríc hÕt ph¶i
®¹t ®îc 100% doanh nghiÖp ®∙ thùc hiÖn viÖc giao kÕt hîp
®ång lao ®éng, theo ®óng quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 198/CP
ngµy 31/12/1994.
L§L§ tØnh, thµnh phè cïng víi C«ng ®oµn ngµnh chØ
®¹o, híng dÉn Ban ChÊp hµnh C«ng ®oµn c¬ së xóc tiÕn viÖc
ký tho¶ íc lao ®éng tËp thÓ. T¹i c¸c DNNN vÉn tæ chøc tèt
§¹i héi c«ng nh©n viªn chøc ®Ó CNL§ thùc hiÖn quyÒn tham
gia qu¶n lý doanh nghiÖp. (TL§L§ VN ®∙ cã v¨n b¶n sè 147/
CP ngµy 3/2/1996 híng dÉn vÒ §¹i héi CNVC trong DNNN).
3. TiÕp tôc xóc tiÕn viÖc thµnh lËp C«ng ®oµn vµ C«ng
®oµn L©m thêi trong c¸c doanh nghiÖp cha cã tæ chøc c«ng
®oµn theo QuyÕt ®Þnh sè 81/Q§-TL§ ngµy 17/1/1996 cña §oµn
Chñ tÞch TL§. PhÊn ®Êu ®Ó ®¹t 100% c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh ®∙ ®i vµo ho¹t ®éng ph¶i thµnh lËp ®îc C«ng
®oµn trong n¨m 1996. N¬i nµo thiÕu c¸n bé th× ®a c¸n bé
ngoµi vµo cã thÓ lµm Chñ tÞch hoÆc Phã Chñ tÞch trùc cho
®Õn khi ho¹t ®éng ®îc b×nh thêng.
4. L§L§ tØnh, thµnh phè vµ c¸c C«ng ®oµn ngµnh nghÒ
toµn quèc phèi hîp víi Së L§-TBXH tæ chøc thµnh lËp c¸c
Héi ®ång gi¶i quyÕt c¸c vô tranh chÊp lao ®éng, cô thÓ
nh sau:
a. Cö ®¹i diÖn C«ng ®oµn c¬ së tham gia Héi ®ång hoµ
gi¶i lao ®éng (H§HGL§) c¬ së: L§L§ tØnh, thµnh phè vµ c¸c
C«ng ®oµn ngµnh nghÒ toµn quèc híng dÉn ®«n ®èc vµ gióp
®ì Ban CHC§ c¬ së cïng víi ngêi sö dông lao ®éng th¶o
luËn, xóc tiÕn viÖc thµnh lËp H§HGL§ c¬ së. Thµnh phÇn,
nhiÖm vô cña Héi ®ång theo §iÒu 163 vµ §iÒu 164 cña BLL§.
Sè lîng thµnh viªn, tuú theo quy m« vµ sè lîng CNL§ cña
doanh nghiÖp ®Ó tho¶ thuËn cã sè thµnh viªn ngang nhau
trong Héi ®ång (nhng nªn Ýt nhÊt lµ 4 ngêi).
N¬i ®∙ cã tæ chøc C«ng ®oµn hoÆc C«ng ®oµn L©m thêi,
®Þa diÖn cho CNL§ tham gia vµo H§HGL§ c¬ së lµ C«ng ®oµn
vµ do ban CHC§ c¬ së cö ra hoÆc ®îc bÇu theo nhiÖm kú §¹i
héi C«ng ®oµn c¬ së.
b) Cö ®¹i diÖn cña L§L§ tØnh, thµnh phè tham gia Héi
®ång träng tµi lao ®éng cÊp tØnh.
Ban ChÊp hµnh L§L§ tØnh, thµnh phè cã tr¸ch nhiÖm cö
®¹i diÖn tham gia H§TTL§ cÊp tØnh, ®îc tiÕn hµnh b»ng
viÖc ®Ò cö theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 169 cña BLL§ vµ NghÞ
®Þnh cña ChÝnh phñ sÏ ®îc ban hµnh híng dÉn vÒ tæ chøc vµ
ho¹t ®éng cña H§TTL§ cÊp tØnh.
ViÖc cö ®¹i diÖn cña L§L§ tham gia H§TTL§ cÊp tØnh,
®îc tiÕn hµnh b»ng viÖc ®Ò cö, bá phiÕu trong Héi nghÞ
Ban ChÊp hµnh L§L§ tØnh, thµnh phè.
5. §¹i diÖn c«ng ®oµn trong viÖc gi¶i quyÕt tranh
chÊp lao ®éng tËp thÓ. §Ó cã thÓ kÞp thêi gi¶i quyÕt c¸c
vô tranh chÊp lao ®éng, ®Æc biÖt ®èi víi tranh chÊp lao
®éng tËp thÓ dÉn ®Õn ®×nh c«ng, khi x¶y ra tranh chÊp vÒ
quyÒn vµ lîi Ých cña tËp thÓ tríc hÕt C«ng ®oµn c¬ së
ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vµ lµm theo c¸c quy ®Þnh vÒ thñ tôc
gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp lao ®éng (Uû ban Thêng vô Quèc
héi ®∙ ban hµnh Ph¸p lÖnh vÒ vÊn ®Ò nµy).
Tæng Liªn ®oµn yªu cÇu c¸c cÊp c«ng ®oµn, ph¶i nhËn
râ tr¸ch nhiÖm nh sau:
a) §èi víi C«ng ®oµn cÊp trªn c¬ së (C«ng ®oµn QuËn,
huyÖn, C«ng ®oµn Ngµnh ®Þa ph¬ng, C«ng ®oµn Tæng C«ng
ty...) cÇn bè trÝ c¸n bé cã n¨ng lùc vµ am hiÓu ph¸p luËt
lao ®éng, chuyªn tr¸ch theo dâi vµ lµm nhiÖm vô cïng víi
C«ng ®oµn c¬ së gi¶i quyÕt khi cã tranh chÊp lao ®éng
hoÆc ®×nh c«ng x¶y ra theo ®óng tr×nh tù ph¸p luËt quy
®Þnh.
b) §èi víi L§L§ tØnh, thµnh phè trùc thuéc TW, c«ng
®oµn ngµnh nghÒ toµn quèc, khi nhËn ®îc b¸o c¸o chÝnh
thøc cña C«ng ®oµn c¬ së vÒ tranh chÊp lao ®éng th× tuú
theo tÝnh chÊt, møc ®é, ph¹m vi tranh chÊp x¶y ra ®Ó cö
c¸n bé chuyªn tr¸ch theo dâi, cïng víi C«ng ®oµn cÊp trªn
trùc tiÕp cña c¬ së xem xÐt vÊn ®Ò tranh chÊp, gióp c¬ së
gi¶i ph¸p b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých cña c¸c bªn vµ tu©n thñ
®óng luËt ph¸p. Tõ nay nh÷ng trêng hîp ngêi níc ngoµi
®¸nh ®Ëp, lµm nhôc ngêi ViÖt Nam ®Òu ph¶i truy tè ra Toµ
¸n, kh«ng ®Ó hä bá ch¹y vÒ níc dÔ dµng nh tríc nay.
§oµn Chñ tÞch TL§ yªu cÇu ban Thêng vô L§L§ tØnh,
thµnh phè trùc thuéc TW vµ C«ng ®oµn ngµnh, nghÒ toµn
quèc trùc tiÕp chØ ®¹o triÓn khai; x©y dùng kÕ ho¹ch phèi
hîp cïng víi c¬ quan h÷u quan (trong ®ã cã Së L§-TBXH,
theo Th«ng b¸o sè 330/TB ngµy 31/1/1996 ®∙ göi vµ Héi
Liªn hiÖp phô n÷ tØnh, thµnh phè, theo Th«ng b¸o sè
23/TB-TL§ ngµy 2/4/1996 ®∙ göi cho L§L§ vµ c¸c C«ng ®oµn
ngµnh nghÒ toµn quèc) ®Ó xóc tiÕn viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t
viÖc thi hµnh luËt ph¸p lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp
trªn ®Þa bµn vµ chuÈn bÞ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸, s¬ kÕt sau 2
n¨m thi hµnh BLL§ vµo cuèi n¨m 1996 (TL§ sÏ cã v¨n b¶n h-
íng dÉn vµo quý II/1996).