VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
DƯƠNG TRỌNG KHOA
CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM THƯƠNG MẠI CỦA MỘT
SỐ QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á VÀ BÀI HỌC CHO
VIỆT NAM
Chuyên ngành
:
Kinh tế Quốc tế
Mã số
:
9.31.01.06
NGƯỜI HƯỚNG DẪN: PGS. TS. Nguyễn Huy Hoàng
TS. Nguyễn Bùi Nam
Hà Nội, 2024
NỘI
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ 7
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... 8
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ 9
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu: ...................................................... 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 4
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận án............................... 5
4.1. Phương pháp luận ........................................................................................ 5
4.2. Phương pháp nghiên cứu của luận án ......................................................... 5
5. Tính mới của Luận án ......................................................................................... 6
6. Kết cấu của Luận án ............................................................................................ 6
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ....................................... 8
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ........................................................................................ 8
1.1. Các nghiên cứu liên quan đến bảo hiểm .......................................................... 8
1.2. Các công trình nghiên cứu liên quan đến chính sách bảo hiểm thương mại . 10
1.3. Những điểm đã thống nhất về cơ sở thuyết, những khoảng trống nghiên cứu
của Luận án ........................................................................................................... 15
1.3.1. Những kết quả đạt được sự nhất trí qua các công trình nghiên cứu ...... 15
1.3.2. Những khoảng trống và hướng nghiên cứu tiếp tục của luận án............ 15
Tiểu kết chương 1...................................................................................................... 16
CHƯƠNG 2: SỞ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM
THƯƠNG MẠI ......................................................................................................... 17
2.1. Cơ sở lý luận về bảo hiểm thương mại .......................................................... 17
2.1.1. Khái nim bảo hiểm thương mại ............................................................. 17
2.1.2. Các chủ thể tham gia bảo hiểm ............................................................... 19
2.1.3. Sản phẩm bảo hiểm thương mại .............................................................. 20
2.2. Cơ sở lý luận về chính sách phát triển bảo hiểm thương mại ........................ 23
2.2.1. Khái nim liên quan ................................................................................ 23
2.2.2. Vai trò của chính sách phát triển bảo hiểm thương mại trong bối cảnh hội
nhập kinh tế quốc tế .......................................................................................... 26
2.2.3. Cơ quan điều hành, giám sát kinh doanh bảo hiểm thương mại ............ 29
2.2.4. H thống chính sách phát triển bảo hiểm thương mại ............................ 30
2.3. Tiêu chí đo lường kết quả chính sách phát triển bảo hiểm thương mại ......... 34
2.3.1. Tiêu chí phát triển bảo hiểm thương mại ............................................... 34
2.3.2. Tiêu chí đánh giá chính sách phát triển bảo hiểm thương mại .............. 35
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách phát triển bảo hiểm thương mại ........ 45
2.4.1. Các yếu tố từ phía Nhà nước .................................................................. 45
2.5.2. Các yếu tố từ phía thị trường bảo hiểm thương mại .............................. 46
Tiểu kết chương 2...................................................................................................... 47
CHƯƠNG 3: CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM THƯƠNG MẠI CỦA MỘT
SỐ QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á .............................................................................. 48
3.1 Thực trạng chính sách phát triển bảo hiểm thương mại trong bối cảnh hội nhập
kinh tế quốc tế của Thái Lan ................................................................................. 48
3.1.1. Thị trường bảo hiểm thương mại tại Thái Lan ....................................... 48
3.1.2. Cơ quan điều hành, giám sát kinh doanh bảo hiểm thương mại ............ 52
3.1.3. H thống chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Thái Lan ..... 55
3.1.4. Đánh giá các chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Thái Lan
........................................................................................................................... 66
3.2 Thực trạng chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Singapore .......... 76
3.2.1. Thị trường bảo hiểm thương mại tại Singapore ..................................... 76
3.2.2. Cơ quan điều hành, giám sát kinh doanh bảo hiểm thương mại ............ 82
3.2.3. H thống chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Singapore ... 84
3.2.4. Đánh giá các chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Singapore
........................................................................................................................... 96
3.3. So sánh chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Singapore, Thái Lan
................................................................................................................................. 103
3.3.1. Điểm tương đồng .......................................................................................... 103
3.3.2. Điểm khác bit....................................................................................... 103
Tiểu kết chương 3.................................................................................................... 107
CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM THƯƠNG
MẠI CỦA VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ...................... 108
4.1. Thị trường bảo hiểm Việt Nam .................................................................... 108
4.1.1. Các doanh nghip bảo hiểm tại Vit Nam ............................................ 108
4.1.2. Các sản phẩm bảo hiểm được cung cấp tại Vit Nam .......................... 110
4.1.3. Doanh thu bảo hiểm tại Vit Nam ......................................................... 113
4.2. Cơ quan quản lý ....................................................................................... 115
4.3. H thống chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của Vit Nam ...... 116
4.4. Đánh giá các chính sách phát triển bảo hiểm thương mại của VN .............. 124
4.4.1. Tiêu chí đánh giá chính sách ................................................................ 124
4.4.2. Kết quả .................................................................................................. 131
4.4.3. Hạn chế ................................................................................................. 134
4.4.4. Nguyên nhân.......................................................................................... 135
4.5. Bài học kinh nghiệm rút ra từ thực trạng chính sách phát triển bảo hiểm thương
mại của ba nước .................................................................................................. 136
4.5.1. Tăng cường hỗ trợ của Chính phủ ........................................................ 136
4.5.2 Tăng cường ý thức của người tham gia bảo hiểm ................................. 138
4.5.3. Phát triển hình kinh doanh mới phù hợp với sự thay đổi của môi trường
......................................................................................................................... 138
4.5.4. Phát triển cơ sở hạ tầng bảo hiểm để thúc đẩy kinh doanh bảo hiểm .. 139
4.5.5. Phát huy vai trò của H thống bảo hiểm trong vic phát triển bền vững
các h thống kinh tế và xã hội ......................................................................... 140
4.5.6. Tăng cường vai trò của cơ quan giám sát bảo hiểm............................. 140
4.5.7. Đảm bảo h thống pháp luật theo chuẩn quốc tế ................................. 141
4.5.8. Phát triển trung tâm bảo hiểm và tái bảo hiểm .................................... 142
4.6. Bối cảnh kinh tế hội hội, thách thức đối với phát triển bảo hiểm thương
mại tại Việt Nam ................................................................................................. 145
4.6.1. Bối cảnh kinh tế xã hội .......................................................................... 145
4.6.2. Cơ hội và thách thức đối với phát triển thị trường bảo hiểm tại Vit Nam
......................................................................................................................... 147
4.7. Một số gợi ý về giải pháp nhằm hoàn thiện việc hoạch định thực thi chính
sách phát triển bảo hiểm thương mại của Việt Nam thời gian tới ...................... 149
4.7.1.Tiếp tục hoàn thin khung pháp lý về kinh doanh bảo hiểm .................. 149
4.7.2. Tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng và lành mạnh ...................... 150
4.7.3. Khuyến khích ứng dụng công ngh mới trong hoạt động kinh doanh bảo
hiểm ................................................................................................................. 152
4.7.4. Tăng cường hỗ trợ các chủ thể tham gia bảo hiểm .............................. 154
4.7.5. Tăng cường hỗ trợ các doanh nghip bảo hiểm ................................... 155