Chọn ống kính cho máy ảnh DSLR (1)

N u đây là chi c DSLR đ u tiên thì ch riêng tên c a ng kính thôi cũng đã làm b n th y r c r i v i hàng lo t ch cái ấ ắ ố ớ ủ ố ữ ạ ạ ỉ ế ế c m t ng nh ý trong vô vàn l a ch n, b n ph i hi u nh ng thông s đó nói gì. ầ và s . Tuy nhiên, đ mua đ ượ ộ ố ư ự ữ ể ạ ả ọ ố ể ố

S h ng kh i khi s h u m t chi c ự ứ ở ữ ế máy nhả ng kính r i chính là kh năng có th thay các ng kính khác nhau. ể ả ố ờ ố ở ộ Ng i ch p có th đi t i tele giúp phóng đ i các v t th ườ ụ ể ừ góc r ng đ ôm tr n c tr i đ t, cho t ọ ả ờ ấ ể ộ ớ ể ở ạ ậ m t chi c ng macro đ ch p c n c nh v i ch t l ng cao nh t. G n nh không h có gì h n ch đ c ng ộ ế ố ấ ượ ụ ể ậ ả ấ ớ ề ạ xa, cũng có khi là ụ i ch p ế ượ ườ ư đâu? ầ v i đ lo i ng kính cho m i hoàn c nh và t m giá. V y nên b t đ u t ớ ủ ạ ố ắ ầ ừ ả ầ ậ ọ

Ông kính giúp ng i ch p có đ ườ ượ ạ c nh ng góc hình r ng h n hay phóng đ i ữ ộ ơ Hoàng Hà. ụ v t th ậ ể ở xa. nh: Ả

ạ Khi ch n ng kính cho máy DSLR, b n ọ ố ề ể ạ ế ả ớ ố ể ặ ổ c n suy nghĩ v th lo i nhi p nh đang theo đu i, ho c có gì ch a ầ mu n đ a m i th vào khung hình, hay là b n ch a kéo l ạ ư hài lòng v i ng kính đang có. Có th là b n i đ g n v i các ho t đ ng th thao hay đ ng v t hoang ể ạ ủ ầ ạ ộ ư ư ậ ộ ớ ố ứ dã. Ho c gi ọ đã r t tho i mái v i t m t ặ ớ ầ ấ ả ả ố ư ẫ ấ i xa c a các ng kính b n có, nh ng v n m v m t ng kính cho ch t ủ ạ g n t ừ ầ ớ ạ ng hình nh cao h n, l y nét nhanh h n, có ch ng rung, ho c ch p t l ượ ụ ố ấ ả ặ ố ơ ơ ơ ề ộ ố t trong đi u ki n thi u sáng. ệ ề ế

Bao gi cũng có m t ho c nhi u ng đáp ng đ i ch p, vì v y b c ti p là làm sao có đ ờ ề ố ứ ặ ộ ượ c nhu c u c a ng ầ ủ ườ ụ ậ ướ ế ượ c m t chi c h p lý nh t trong vô vàn l a ch n s n có. ự ế ấ ẵ ộ ợ ọ

ế ủ ữ ể ầ ạ ấ ớ i mã nh ng s v i ch này cũng ch ng quá ph c t p, nh ng l ạ i vô cùng c n thi N u đây là chi c DSLR đ u tiên c a b n thì riêng tên c a ng kính thôi cũng đã r t khó hi u v i hàng lo t ch cái và ủ ố ế ớ t v i ế s th t là r i r m. Tuy nhiên, gi ố ậ ứ ạ ố ắ ố ớ ữ ữ ư ả ẳ ạ ầ

nh ng ng ữ ườ i đi ch n lens. ọ

Không có gì h n ch ng i ch p v i m i lo i ng kính. nh: Hoàng Hà. ế ạ ườ ạ ố Ả ụ ớ ọ

ộ Đ c đi m quan tr ng nh t c a m t ọ ấ ủ ể ặ ng kính, đó là tiêu c (Focal length) . ố ự

t t m bao ph c a ng kính, có nghĩa là máy nh nhìn đ Tiêu c cho bi ự ế ầ ủ ủ ố ả ộ ự ượ b ng milimet và tiêu c gi ng nh t v i góc nhìn c a m t ng ượ i là 50 mm. M c dù ộ th tr c m t góc r ng c nào. Tiêu c đ ỡ ng ự ố ấ ớ ủ ằ ắ ườ ị ườ c a m t ng ủ ườ ộ ặ ắ nhi u so v i góc nhìn c a ng kính 50 mm nh ng n u ta nhìn m t v t b ng m t th ộ ậ ằ ủ ố ề ắ ớ c đo ơ i r ng h n ng, r i nhìn qua ng kính 50 mm ố ườ ồ ư thì th y đ phóng đ i là nh nhau. Đi u đó lý gi ế i sao ng i ta l i l y ng 50 mm làm chu n - b i nó t ư ấ ộ i t ả ạ ườ ạ ấ ố ẩ ở ươ ng đ i phù ố ề ạ h p cho c phong c nh và chân dung. ả ả ợ

Nh ng ng kính v i tiêu c nh h n 50 mm đ c g i là ng góc r ng (wide) vì nó có th đ a vào khung hình đ ố ữ ớ ỏ ơ ể ư ượ ọ ố ự nhi u h n. N u b n đ ng ế ứ ề ạ ơ ộ m t v trí nh t đ nh thì ng 25 mm s cho m t góc nhìn v i khung hình có đ ẽ ở ộ ị ấ ị ườ ố ộ ớ g p đôi góc nhìn c a ng 50 mm, và do đó có th nh i c tòa nhà, toàn c nh thiên nhiên hay ch p m t nhóm ng ồ ả ủ ố ể ấ ả ượ c ng chéo ườ i ụ ộ ượ ể ệ ậ ậ ạ ẳ ộ c n a. 28 mm là ng góc r ng th ố ữ ộ ườ ấ ng th y ố ng cho ch p phong c nh và ki n trúc, dĩ nhiên b n v n có th ki m ng góc r ng h n n u c n. Các ng ẫ ể ế ố ế ạ ầ ộ ơ c g i là ng c c r ng (ultra-wide angle lens). ụ ng đ r t l n vào m t khung hình – th t thu n ti n khi b n ch ng th lùi đ ấ ớ nh t, lý t ưở ấ r ng h n 20mm th ộ ế ự ộ ả ọ ườ ượ ơ ố

Nén nhi u th vào m t khung hình có ứ ề ộ

Chọn ống kính cho máy ảnh DSLR (2)

ế M t đi m r t quan tr ng c n l u ý là các tiêu c ghi trên ng kính ch có th áp d ng chính xác cho nh ng chi c ầ ư ụ ữ ể ố ộ ỉ ể ấ ọ DSLR v i c m bi n full-frame (di n tích t ự ng đ ng phim 35 mm). ớ ả ế ệ ươ ươ >Ph n 1. ầ

Tr vài model chuyên nghi p nh ư Canon 1Ds, Canon 5D, Nikon D3, Nikon D700, còn l ệ ạ ạ i đ i đa s nh ng chi c DSLR ữ ế ố ừ hi n t i l i có c m bi n nh h n, d n đ n khung nh b thu h p l i t ẹ ạ ừ ỏ ơ ỡ ả ế ế ế ế ả ẫ ầ ả ị t ự 1,5 đ n 2 l n tùy theo kích c c m bi n. Th c ệ ạ ạ tiêu c c a ng kính không thay đ i nh ng vì di n tích vùng b t nh nh h n nên đ bao ph cũng nh h n. Có ự ủ ố ỏ ơ ỏ ơ ắ ả ư ủ ệ ộ ổ ế nghĩa là góc nhìn ớ nh ng máy g i là ‘cropped’ này c a Nikon, Sony and Pentax b ng góc nhìn c a ng kính nhân v i ủ ố ữ ằ ở ọ ủ 1,5 l n. Còn v i Canon thì nhân v i 1,6. Và nh ng dòng máy áp d ng chu n c m bi n 4/3 inch nh Olympus, ư ụ ữ ế ẩ ả ầ ớ ớ Panasonic thì ph i nhân lên 2 l n. ả ầ

Hình ch nh t màu xanh là khung hình mà máy phim 35 mm ho c máy ữ ậ ặ DSLR full-frame ghi l i đ ạ ượ c. Cũng ng kính đó l p vào máy DSLR crop ắ ố 1.6x ghi l ỏ c (nh Canon 1000D, 450D, 40D) là hình ch nh t màu đ . ư ữ ậ i đ ạ ượ nh: Luminous-landscape. Ả

Vì v y mà nh ng ng i s d ng máy ữ ậ ườ ử ụ DSLR th ườ ng nói v tiêu c “h u d ng”, có nghĩa là tiêu c c a ng kính ph i nhân v i tr s “crop” m i ra tr s ự ủ ố ớ ị ố ự ữ ị ố ụ ề ả ớ đúng. Ví d , khi l p ng kính tiêu c 18 - 55 mm vào m t chi c Nikon crop (Nikon D40, D60, D80, D300) thì góc nhìn ắ ố ự ế ộ ụ c s t có đ ng đ ng tiêu c 27 - 82 mm. ượ ẽ ươ ươ ự

ng đ ng tiêu c chu n 50 mm m t chi c Nikon cropped Đi u này có nghĩa là n u b n mu n có m t góc nhìn t ạ ề ế ố ộ ươ ươ ự ẩ ở ộ ế ạ ẽ ầ ộ ố ự ế ầ ạ ấ ầ ộ ố ớ ẽ ầ ự ư ạ DSLR, b n s c n m t ng v i tiêu c là 33 mm (mà g n nh t là các ng 35 mm). N u b n c n đ bao ph c a góc ủ ủ ự ủ ố r ng 28 mm, b n s c n m t tiêu c ghi trên ng là 18 mm… V y nên b n c n luôn luôn l u ý nhân tiêu c c a ng ộ kính mình v i h s crop c a thân máy c a b n thì m i ra đ ậ c góc nhìn th c t ạ ớ ệ ố ầ . ự ế ộ ủ ố ạ ượ ủ ớ

L u ý, vì các máy DSLR crop không s d ng t ng, nên nhi u nhà s n xu t đã ử ụ ư ấ ả ệ t c di n tích c a ng kính thông th ủ ố ườ ề ấ ả cho ra đ i nh ng chi c ng kính ch ph c v riêng cho nh ng c m bi n nh . Canon, Nikon, Sony and Pentax đ t tên ữ ụ ụ ế ố ữ ế ặ ả ỏ ờ ỉ

theo các lo i ng kính c a mình l n l t nh sau: EF-S, DX, DT và DA. Nh ng ng này s không phù h p cho các ạ ố ư ủ ẽ ợ ố ng lai thì tránh nh ng ng lo i này. ầ ượ máy full-frame, vì v y n u b n có ý đ nh nâng c p lên máy full-frame trong ị ế ạ ậ ấ ữ t ươ ữ ạ ố

Vùng bao ph c a ng kính ủ ủ ố

Đ minh h a cho các góc nhìn t i các tiêu c khác nhau, chung ta có các nh đ c ch p cùng t ọ i m t đi m v i các ể ụ ạ ạ ả ớ ộ ể ng kính khác nhau. L u ý r ng tiêu c ự đây đ ượ c quy đ i ra tiêu c h u d ng c a máy full-frame, nên đ đ t đ ủ ể ạ ượ c ự ữ ự ở ượ ụ ư ằ ổ ố tiêu c này b n c n nhân tr s trên ng kính v i h s crop c a thân máy. ố ớ ệ ố ị ố ự ủ ầ ạ

Vùng bao ph c a ng kính theo tiêu c t i cùng 1 đi m ch p (t ng đ ng full-frame) ủ ủ ố ự ạ ụ ể ươ ươ

T ng đ ng 17 mm. ươ ươ T ng đ ng 28 mm. ươ ươ

T ng đ ng 35 mm. ươ ươ T ng đ ng 70 mm. ươ ươ

Kh u đẩ ộ

Chọn ống kính cho máy ảnh DSLR (3)

L y nét hi n nhiên là m t y u t t i quan tr ng đ i v i m i ng kính, và không ph i ng nào cũng l y nét t t nh ấ ể ọ ố ả ố ọ ố ư ộ ế ố ố nhau. M t s ng có g n s n mô t ố ớ l y nét, trong khi m t s khác l ấ n m trong thân máy. i ph i d a vào mô t ộ ố ố ắ ẵ ộ ố ơ ấ ơ ằ ạ ả ự >>Ph n 1, 2. ầ

Các thông s trên ng kính. ố ố

Đ ti t gi m tr ng l ể ế ả ọ ượ ả ng và giá c , Nikon đã lo i b mô t l y nét trong thân máy nh ng model ạ ỏ ở ữ ữ ế ơ ấ l y nét t đ ng (auto focus) đ này ch có th t ỉ ể ự ấ ự ộ ượ ơ ở ữ ữ ạ ớ c ch c năng l y nét t này, b n c n tìm mua nh ng ng kính có ký hi u AF-S đ s d ng đ ạ ầ giá rẻ D40, D40x và D60, và do đó nh ng chi c máy ế c v i nh ng ng có mô t trong mà thôi. N u b n có nh ng chi c ế ố đ ng. N u ng không ế ố ể ử ụ ự ộ ứ ấ ố ệ ữ ph i là AF-S thì b n ph i t ượ l y nét b ng tay. Và n u b n mua các ng Sigma hay Tamron làm cho máy Nikon, thì ạ ả ế ằ ạ ố ả ự ấ cũng l u ý tìm nh ng chi c t ng thích v i D40, D40x và D60. ế ươ ư ữ ớ

T t c các ng kính hi n t i c a c a l y nét, đ ng nhiên không ph i cái nào cũng t t nh ấ ả ệ ạ ủ ố ẵ ơ ấ ố ư ả ươ l y nét siêu thanh giúp l y nét nhanh và êm nhau. Nh ng ng kính Canon có ch USM trong dãy tên là lo i có mô t ữ ữ ố ủ Canon đ u có s n mô t ề ạ ấ ơ ấ h n nhi u so v i lo i không USM. Vì v y n u b n mua ng Canon và mu n lo i l y nét v a nhanh v a êm thì nên ố ạ ấ ừ ừ ế ạ ậ ạ ố ơ ớ ề ch n lo i USM. ạ ọ

Công ngh t ng đ ng c a Nikon có tên là Silent Wave Motor vi t là SWM. Đây chính là ch S trong AF-S, và vì ệ ươ ươ ủ t t ế ắ ng đ ạ ế ệ ươ ươ ủ ạ ọ ồ v y n u b n mu n l y nét nhanh và không n ào thì hãy ch n lo i AF-S. Công ngh t ậ ố ấ Sony, Pentax, Olympus và Sigma l n l t có tên là SSM, SDM, SWD và HSM. L u ý r ng đ t n d ng t i đa kh ầ ượ ể ậ ụ ằ ữ ng c a các hãng ả ố năng c a ng SDM (DA*) c a Pentax, b n c n thân máy cũng t ủ ố ủ ạ ầ ươ ư ng thích, nh K10D, K20D. ư

Nh t Thanh. B m và hoa, ch p b ng ch đ Macro. nh: ằ ế ộ ướ Ả ụ ậ

ầ ư ộ ố ố ư ứ ấ ằ Cũng c n l u ý m t s ng có tên IF ầ t trong lòng ng kính; có nghĩa ph n đ u ầ ố i mu n s d ng kính l c phân c c (kính ố ớ ề ấ ọ ườ ử ụ ự ọ ố (Internal Focusing) nh đúng tên g i c a nó - t c là thao tác l y nét n m l ọ ọ ủ c a ng kính không b xoay khi l y nét. Đi u này khá quan tr ng đ i v i ng ủ ố giúp tri ị t tiêu tia sáng ph n quang t các v t th bóng/ph n x – làm cho nh có đ bão hòa màu cao h n) . ệ ả ừ ể ậ ả ạ ả ộ ơ

T đ ng l y nét hi n nay đã quá ph bi n nên ng i ta th ng b l i tùy ch n l y nét b ng tay nh ng ng kính giá ổ ế ự ộ ệ ấ ườ ỏ ơ ọ ấ ữ ở ố m t s model, vòng l y nét đ c thi ườ t k m ng dính ằ đ u ng. N u l y nét tay là quan tr ng đ i v i b n thì ượ ấ ế ế ỏ ố ớ ạ ế ấ ọ r . ẻ Ở ộ ố cũng nên tìm ng kính nào có vòng l y nét t ở ầ ố ng đ i l n m t chút. ấ ố ố ớ ộ ươ

ng Macro (riêng Nikon g i là Micro) là lo i ng kính t i u hóa cho vi c ch p c n c nh nh ng ch đ nh hoa, côn ả ố ư ữ ệ i 100mm và có th ch p m i th lo i tuy chúng đ ng có tiêu c 50 t ủ ề c t ượ ố ư ạ ố ớ ụ ọ Ố trùng. Các ng macro th ố ch p ả ư i u hóa cho ộ kho ng cách r t g n. Vì v y n u b n hào h ng v i th lo i này thì đ ng ch n ch gì mà không s h u m t ậ ụ ể ạ ừ ọ ườ ấ ầ ể ể ạ ự ế ụ ở ở ữ ứ ừ ậ ạ ầ ớ chi c ng macro. ế ố

Thác Gia Long, Ban Mê Thu t. nh: Nh t Thanh. ộ Ả ậ

ộ ố ố ứ ng t rung, giúp b n có th c m máy ch p v i c a tr p m lâu h n bình th ụ ớ ử ở ơ ậ ườ ố M t s ng kính có ch c năng ch ng ẫ i 3 – 4 tr s th i ch p mà v n ị ố ờ ụ ớ đ t ch t l ng. ạ ng t ể ầ ng đ ấ ượ ạ ươ ươ

B n có th mua lo i ng kính m t tiêu c Ch ng rung ạ ố ự ộ ố không thể b t dính chuy n đ ng nhanh, nh ng nó r t h u ích ộ ấ ữ ư ể ắ ạ ể trong các tr ườ ng h p rung l c máy nh. ắ ả ợ

H th ng ch ng rung trên ng kính có c ch ho t đ ng t ng t ạ ộ ế ơ ệ ố ươ ư ự ắ t trong ng kính đ đ i tr ng l i t c th i. L i ích c a ch ng rung trên ng kính là b n nhìn ặ ộ ỉ ể ố ọ ố ề nh nhau, đó là phát hi n các rung l c và đi u ệ ạ ủ ố ố ờ ợ ạ ứ ố ố ch nh m t th u kính đ c bi ấ th y hi u qu li n, đ c bi nh ng tiêu c dài. ả ề ệ t ệ ở ệ ặ ấ ự ữ

Ch ng rung c c kỳ hi u qu khi ch p tele, và nó cũng h u d ng t ng đ ng khi áp d ng vào các ng kính normal ự ụ ữ ụ ệ ả ố ươ ươ ụ ố ho c góc r ng, b i cho dù là tiêu c gì đi n a thì ch ng rung cũng giúp ta c m máy ch p v i c a tr p gi m đ ự ữ ụ ặ ầ ố ộ ở ớ ử ả ng t c đ r t th p. Lý t ậ ng nêu mu n ch p dòng n – 4 tr s th i ch p, và nh v y v n có th có hình ch t l ư ậ ị ố ờ ấ ượ ụ ể ẫ ở ố ộ ấ ấ ưở i 3 ượ ớ c t ướ c ụ ố ở thác và sông su i. ố

ng kính gi m rung c a Nikon. Ố ủ ả

ố ệ ố ng h p, đó là khi ta lia máy (panning) ch p theo đ i t ộ H th ng ch ng rung đôi khi cũng lúng túng trong m t ng là s tr ng đang chuy n đ ng làm ng kính t ộ ố ượ ưở ụ ợ ố ể ố ườ máy b rung và c g ng ch ng l i s chuy n đ ng đó. ố ắ ố ị ạ ự ộ ể

ề M t s ng kính ch ng rung có ch đ lia máy, có nghĩa là b qua ch ng rung theo chi u ngang mà ch n đ nh chi u ộ ố ố ế ộ ỉ ổ ề ỏ ố ố ị d c mà thôi. M t s ng tân kỳ còn t ộ ố ố ọ ệ ể ự ở ộ ế ộ ố ố ộ rung lo i cũ h n s không có ch đ lia máy, dĩ nhiên có th t m th i t ế ộ ẽ ạ ơ ạ t h n ch đ ch ng rung đi. Ngoài ra, n u b n ờ ắ ẳ ế ộ ể ạ ố ố phát hi n chuy n đ ng và kh i đ ng ch đ ch ng rung. Các ng có ch ng ế t ch đ ch ng rung đi vì b n thân ch ng rung cũng t o m t đ l c nh t đ nh. ố ộ ộ ắ ế ộ ấ ị ả ạ ố s d ng chân tripod, thì b n nên t ử ụ ạ ắ

M i nhà s n xu t đ t m t tên khác nhau cho ch ng rung. Canon thì g i là n đ nh hình nh (Image Stabilisation vi ả ấ ặ ố ộ ọ ổ ị ỗ t là IS). Nikon thì g i là gi m rung (Vibration Reduction vi t ế t ả t là VR). Sigma g i nó là n đ nh quang h c (Optical ả ọ ắ t t ế ắ Ổ ị ọ ọ

Stabilisation vi t là OS). Vì v y n u b n mu n mua ng kính ch ng rung thì c tìm nh ng ký t vi t t t này. t t ế ắ ứ ữ ế ạ ậ ố ố ố ự ế ắ

Máy nh Canon EOS D30. nh: Lonestardigital. Ả ả

M t l u ý cu i cùng, m i hãng s n xu t DSLR đ u ch ấ ả ế ố ỗ m t lo i ngàm riêng đ l p ng kính ng nhiên ph i dùng ng kính ể ắ ố ộ ạ ế ậ ạ ươ ả ề ố có ngàm Canon … M i hãng đ u t ộ ư , vì v y n u b n có m t thân máy Canon thì đ ộ s n xu t ng kính cho mình, ng Canon ch l p đ c vào máy canon, ng Nikon ề ự ả ỗ ấ ố ỉ ắ ố ượ ố c vào máy Nikon mà thôi. Dĩ nhiên cũng có th g n thêm adaptor đ dùng ng khác lo i, nh ng m t s ch l p đ ỉ ắ ượ ể ắ ộ ố ư ể ạ ố tính năng cũng b m t đi, nên t t nh t máy nào c dùng ng đó. ị ấ ố ứ ấ ố

Ngoài ra cũng có hãng th ba nh Sigma, Tamron, Tokina … s n xu t ra ng kính v i các ngàm khác nhau cho các ư ứ ả ấ ớ ố hãng máy khác nhau. Ví d ng Sigma có các lo i ngàm cho Canon, Nikon hay Pentax. ụ ố ạ

Nguy n Nh t Thanh (theo Cameralabs) ễ ậ