CHƯƠNG 6
THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN THUẦN TÚY
Muïc ñích nghieân cöùu: - DN coù söùc maïnh thò tröôøng laøm thay ñoåi moái quan heä giöõa
giaù caû vaø chi phí cuûa DN nhö theá naøo?
- DN ñoäc quyeàn coù khaû naêng ñònh ra möùc giaù naøo maø hoï muoán
hay khoâng?
- Xem xeùt yù nghóa cuûa ñoäc quyeàn ñoái vôùi toaøn xaõ hoäi.
TAÏI SAO CAÙC DN TREÂN COÙ ÑÖÔÏC LÔÏI THEÁ ÑOÄC QUYEÀN ?
• Nguyeân nhaân cô baûn laø haøng raøo gia nhaäp.
– Nguoàn löïc then choát thuoäc quyeàn sôû höõu
cuûa doanh nghieäp duy nhaát. – Ñoäc quyeàn do chính phuû taïo ra. – Ñoäc quyeàn töï nhieân.
DOANH NGHIEÄP ÑOÄC QUYEÀN COÙ NHÖÕNG ÑAËC ÑIEÅM GÌ?
I. KHAÙI NIEÄM VAØ ÑAËC TRÖNG CUÛA TT ÑOÄC QUYEÀN THUAÀN TUÙY
1. Khaùi nieäm: Thò tröôøng ñoäc quyeàn thuaàn tuùy laø thò tröôøng maø trong ñoù chæ coù 1 ngöôøi baùn duy nhaát 1 loaïi saûn phaåm rieâng bieät khoâng coù saûn phaåm thay theá toát.
I. KHAÙI NIEÄM VAØ ÑAËC TRÖNG CUÛA TT ÑOÄC QUYEÀN THUAÀN TUÙY
2. Ñaëc tröng:
– Chæ coù 1 ngöôøi baùn duy nhaát vaø raát nhieàu ngöôøi mua. – Saûn phaåm rieâng bieät, khoâng coù khaû naêng thay theá toát. – Doanh nghieäp ñoäc quyeàn laø doanh nghieäp quyeát ñònh
giaù.
– Thoâng tin treân thò tröôøng laø khoâng hoaøn haûo – Gia nhaäp ngaønh bò caûn trôû bôûi luaät phaùp, quy moâ, kyõ
thuaät saûn xuaát hoaëc do ñieàu kieän töï nhieân.
3. Đường cầu và doanh thu biên của doanh nghiệp độc quyền.
Đường cầu của doanh nghiệp độc quyền
AR = P
Đường doanh thu biên nằm dưới đường
là đường cầu thị trường có dạng dốc xuống, cũng chính là đường doanh thu trung bình. cầu.
Ví duï :
Giaû söû doanh nghieäp ñoäc quyeàn coù ñöôøng caàu saûn
phaåm laø : P = 40 - Q => AR = P = 40 - Q => MR= 40 – 2Q
4. Đường cung của doanh nghiệp độc quyền thuần túy Trong thị trường độc quyền sẽ không có đường cung phụ thuộc đối với giá cả. Vì vậy doanh nghiệp độc quyền có toàn quyền quyết định mức cung ứng sản phẩm theo các mục tiêu của mình.
í h p
ù
LMC
i h c , a i G
P1
D’
MR’
D
MR
Saûn löôïng
Q1
Q2
II. CAÂN BAÈNG NGAÉN HAÏN CUÛA DN ÑOÄC QUYEÀN THUAÀN TUÙY:
Muïc tieâu
1/ Muïc tieâu toái ña hoùa lôïi nhuaän
2/ Muïc tieâu toái ña hoùa doanh thu
3/ Muïc tieâu toái ña hoùa saûn löôïng maø khoâng bò loã 4/ Muïc tieâu ñaït lôïi nhuaän ñònh möùc treân chi phí bình quaân
1/ Muïc tieâu toái ña hoùa lôïi nhuaän:
1/ Muïc tieâu toái ña hoùa lôïi nhuaän:
Ñieàu kieän trung bình
Ñieàn kieän caän bieân
Ngaén haïn
Daøi haïn
MR>MC MR=MC MR P>LAC P P>LAC P Saûn
löôïng Taêng Toái öu Giaûm Saûn xuaát Ñoùng cuûa ÔÛ laïi Rôøi boû P* Q* 3/ Muïc tieâu toái ña hoùa saûn löôïng maø khoâng bò loã. Q -> max vaø P AC • Caên cöù vaøo ñieàu kieän treân, möùc saûn löôïng vaø III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách không phân biệt giá MC P1 P2 J DA DA+B I DB MRA+B Q2B Q2A Qm Q1 Q2 III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách phân biệt giá: – Phân biệt giá cấp 1
– Phân biệt giá cấp 2
– Phân biệt giá cấp 3 III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách phân biệt giá cấp 1: – DN định giá khác nhau cho mỗi khác hàng bằng với giá sẵn lòng trả của khách hàng III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách phân biệt giá cấp 1 Giá MC P1 P2 D MR Sản lượng Q2 Q1 III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách phân biệt giá cấp 2: – DN định giá khác nhau cho mức sản lượng khác nhau III. DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN BÁN HÀNG TRÊN
NHIỀU THỊ TRƯỜNG • Chính sách phân biệt giá cấp 3: – DN định giá khác nhau cho nhóm khách hàng tiêu dùng khác nhau (địa lý, tuổi, giới tính…)2/ Muïc tieâu toái ña hoùa doanh thu (TRmax)
P
Q
O
MR
D
TR
giaù caû ñöôïc choïn laø Q2 vaø P2.
4/ Muïc tieâu ñaït lôïi nhuaän ñònh möùc
treân chi phí
Hay P = (1 + a) AC
Taïi A (Q1, P1) & B (Q2, P2) thoûa maõn muïc tieâu.
E
A
C
B
