Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
MỐI LIÊN KẾT HÀN TRONG SẢN PHẨM MAY MẶC
1. Lời giới thiệu
Cùng với sự phát triển của các ngành công nghiệp khác, ngành công nghiệp dệt
may của nước ta phát triển một cách vượt bậc với những bước nhảy vọt đáng kể. Bên
cạnh đó còn nhiều công ty chuyên may gia công cho nước ngoài một số mặt hàng cao
cấp như: áo jacket, bảo hộ lao động…
Với đà phát triển của xã hội và tình hình kinh tế hiện nay không chỉ chức năng
thẩm mỹ được nâng cao mà chức năng bảo vệ của cơ thể ngày càng được chú trọng.
Các loại trang phục chuyên dùng đặc biệt được sử dụng rộng rãi trong lao động. Tuy
nhiên các loại trang phục này - sử dụng nguyên phụ liệu đặc biệt và quy trình may ép -
vẫn còn mới mẻ ở thị trường Việt Nam. Qua thời gian khảo sát thực tế tại công ty may
Viking Việt Nam, tôi xin trình bày chuyên đề “ Thực hiện mối liên kết hàn bằng
máy hàn điện cao tần”.
1.1. Bản chất của quá trình hàn
Phương pháp này xây dựng trên cơ sở đặc tính polime tổng hợp xuất hiện trạng
thái nhiệt dẻo của vật liệu. Liên kết các chi tiết được tạo nên dưới tác dụng của nhiệt,
áp lực và chất kết dính.
Quá trình hàn gồm 3 giai đoạn:
- Làm nóng chảy bề mặt vật liệu cần hàn: Dưới tác dụng của năng lượng nhiệt
và áp lực nhằm trợ giúp cho sự truyền nhiệt vào vật liệu cần hàn.
- Hàn là hiện tượng khuếch tán các mạch đại phân tử của các vật liệu hàn tại bề
mặt tiếp xúc tạo lên mối ghép nối của vật liệu.
- Cố định mối hàn là quá trình làm nguội vật liệu từ trạng thái nóng chảy về
trạng thái rắn. Để tránh hiện tượng co và giảm ứng suất trong mối hàn.
1.2. Phân loại phương pháp hàn
1.2.1.Phân loại theo phương pháp gia công:
- Mối liên kết hàn nhiệt tiếp xúc
- Mối liên kết hàn điện cao tần
- Mối liên kết hàn siêu âm
Trang 1
1.2.2. Theo hình dạng mối liên kết:
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
- Liên kết dạng đường
- Liên kết dạng mảng, bề mặt
1.3. Lựa chọn phương pháp hàn
Với 3 phương pháp hàn trên, mỗi phương pháp đều có những tính năng, những
ưu nhược điểm khác nhau. Do thời gian và điều kiện thực tế tại công ty tôi xin trình
bày phương pháp “Hàn điện cao tần “.
- Hàn bằng cao tần yêu cầu đầu tiên với chất lượng mối hàn là bền chắc. Khi ta
tác dụng lực để phá vỡ mối hàn, thì chỉ có thể phá hỏng sản phẩm mới phá vỡ liên kết.
- Đảm bảo các chỉ tiêu về chế độ giặt, thử nước do khách hàng yêu cầu. Sản
phẩm sau giặt đảm bảo không bị biến đổi hình dạng, không bong, rách, mờ, mất chữ,
mất hình…
- Sản phẩm sau khi hàn không bị bóng, cứng, cháy vải…
- Mối hàn êm, đẹp không nhăn, dúm.
2. Giới thiệu thiết bị và vật liệu hàn :
2.1. Mô tả thiết bị các thông số kĩ thuật của máy hàn điện cao tần:
* Model: PR-4000TAH
Công suất: 4kW *
Tần số dao động : 13.56MHz *
Áp suất tối ta : 2000 đến 3000 *
Trọng lượng máy(kg): 500-550 *
Sử dụng dòng điện 220VAC; 1 pha; 6, 5 kVA; 40, 68 Mhz *
Trang 2
Hình thức hoạt động : dầu áp lực *
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Các thanh sắt ép có nhiều hình dạng tùy thuộc vào chi tiết cần ép, các thanh sắt
này chủ yếu do tự chế để phù hợp với đơn hàng
-Thanh sắt dài 20 cm để ép lai, các chi tiết có độ cong nhiều như khi tra cổ vào thân,
Trang 3
ép nẹp yếm, nẹp nách….
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
-Thanh sắt dài 50 cm để ép sườn áo, sườn quần
Trang 4
-Thanh sắt có hình cong để ép các chi tiết cong như sóng nón
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
-Thanh sắt hình trụ, tam giác kích thước nhỏ để ép logo, đóng mộc đáy quần, nách áo,
Trang 5
cá lai…..
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.2. Cấu tạo-nguyên lý hoạt động máy hàn điện cao tần:
Trang 6
2.2.1 Cấu tạo máy hàn điện cao tần
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
(1). Khung máy (2).Bàn đạp
(3).Ben hơi (5).Đèn báo
(4).Công tắc (6). Bàn máy
(7).Gối ép (8).Thanh ép
(9). Bảng đèn báo (10).Ống hơi
(11).Trục ép (12).Đồng hồ ampe
(13). Bộ nén khí (14). Bộ điện cao tần
Trang 7
(15).Đồng hồ tính giây
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.2.2. Hướng dẫn vận hành máy hàn điện cao tần
Bước 1: Chuẩn bị:
Kiểm tra nguồn điện
Kiểm tra bàn đạp –đảm bảo không bị kẹt
Vệ sinh máy,khuôn
Bước 2: Vận hành máy:
Bấm công tắc mở máy(ON),đợi 5 phút cho bong đèn hoạt động và đạt nhiệt
độ cần ép
Bước 3: Tắt máy:hết ca sản xuất
Bấm công tắc tắt máy (OFF),thu dọn sản phẩm
Làm vệ sinh máy,đậy bao che bụi
Bước 4: Chú ý trong quá trình sử dụng:
Nếu có hiện tượng khác thường phải tắt máy báo bộ phận cơ điện sửa chữa
Khi dời máy phải bấm (OFF) dừng máy, ngắt điện
Chỉ có những công nhân được chuyền trưởng giao nhiệm vụ và được hướng dẫn
vận hành mới được sử dụng thiết bị.
2.2.3. Nguyên lý hoạt động máy hàn điện cao tần
Bật máy, khoảng 5 phút là sử dụng được
Điều chỉnh nhiệt độ, thời gian phù hợp với từng loại vải
Gắn thanh ép (tùy vào vị trí ép mà sử dụng loại thanh ép) vào patch.
Điều chỉnh độ nén trục thanh ép cho phù hợp với cối ép
Đạp bàn đạp nâng thanh ép lên
Đặt BTP cần ép lên cối ép
Điều chỉnh vị cần ép cho chính xác
Hạ thanh ép xuống
Nhấn giữ bàn đạp điện, đèn báo sẽ sáng
Khi đèn báo tắt, nhất chân khỏi bàn đạp điện
Trang 8
Lấy sản phẩm ra.
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.3. Mô tả vật liệu các thông số kĩ thuật của vải:
2.3.1. Lựa chọn vật liệu cho sản phẩm
Nguyên liệu cho sản phẩm là vải nhựa , thành phần gồm có 1 mặt vải PE và 1
mặt phủ nhựa PVC
Ký hiệu : PE / PVC 550g/m2
2.3.2. Lớp PE :
Polieste (PE) được hình thành nhờ polime hóa hai đơn phân bằng trùng ngưng :
Công thức phân tử cơ bản của polieste (O-CH2- CH2- OOC- -CO)n
Tính chất cơ lý polieste
Tỉ trọng 1.38
Hàm ẩm : 3%
Phản ứng với ngọn lửa : PE bắt đầu chảy khi đến gần ngọn lửa. Khi tiếp xúc với ngọn
lửa nó vừa chảy vừa cháy, tạo thành hạt kết đen, cứng.
Nhiệt độ chảy : 2600C
Tính chịu mòn cao
Độ bền với ánh sáng : PE bị giòn khi phơi sáng . PE không bị hóa vàng.
Tính chất hóa học :
Trang 9
PE bị tổn thương bởi axit nồng độ cao
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
PE không bị tổn thương bởi cả bazơ mạnh hay yếu, lẫn muối kiềm ở nồng độ
thông thường và nhiệt độ thường.
Ảnh hưởng các chất khử và oxi hóa : làm tổn thương nhẹ cho PE.
Ảnh hưởng của dung môi : PE rất bền với các dung môi. Nhưng không bền với
các dung môi chứa oxi.
Vì các tính chất trên của PE nên chọn PE cho hàng bảo hộ lao động là phù hợp.
2.3.3. Lớp nhựa PVC :
Là loại vải đặc biệt chống thấm nước có màng Gore-Tex có 9.000.000.000 lỗ
nhỏ. Nhỏ hơn 20.000 lần so với một giọt nước, nhưng 700 lần lớn hơn một phân tử
của hơi ẩm. Vì vậy, trong khi nước ở dạng lỏng của nó không thể thâm nhập vào màng
Gore-Tex , nhưng độ ẩm hơi nó có thể dễ dàng thoát ra giúp khô và thoải mái trong
bất kỳ điều kiện.
Là loại vải hoàn toàn không thấm nước từ bên ngoài, trong khi cho phép mồ hôi thoát
ra từ bên trong giúp thoải mái ấm áp.
Màng Gore-Tex
2.4. Cấu tạo, sự hình thành mối liên kết:
Máy hoạt động dựa trên nguyên tắc dòng điện xoay chiều. Vật liệu cần hàn
được đặt giữa hai cực của máy, khi dòng điện đổi chiều liên tục và được qua bộ
khuếch đại sẽ tác động lên các phân tử của vật liệu làm chúng dao động, khi chuyển
động nhiệt đủ mạnh chúng sẽ bứt khỏi chuỗi liên kết trở thành phân tử tự do. Các phân
tử này thực hiện chuyển động nhiệt từ lớp vải này sang lớp vải kia. Khi dòng cao tần
ngắt một trật tự liên kết mới được hình thành và hai lớp vải cũng được liên kết với
Trang 10
nhau, tạo mối hàn điện cao tần.
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.4.1. Minh họa sản phẩm sử dụng máy ép điện cao tần
-Thời gian ép:10s
-Nhiệt độ ép:550C
-Áp suất ép: 0-4 kgf/c m2.
H1.Ép diễu sóng nón
Trang 11
H2. Ép chắp nẹp trong nẹp ngoài
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 12
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
H3.Ép chắp vòng nách
Trang 13
H4.Ép diễu vòng nách
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
H5.Ép chắp sườn
Trang 14
H6. Ép diễu sườn
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 15
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 16
H7.Ép cổ
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 17
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 18
H8.Đóng mộc, tam giác, cá lai
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 19
H9. Diễu lai
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Trang 20
H10. Đóng logo Viking
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.4.2. So sánh sản phẩm liên kết hàn với sản phẩm liên kết thông thường
Sản phẩm liên kết hàn Sản phẩm liên kết thông thường
-Vải nhựa PVC, PE, Bretex… -Vải cotton, polyester, nỉ, bố, Nguyên
-Có 1 mặt hoặc 2 mặt phủ nhựa, nhám, jean, taffta…. phụ liệu
trơn láng…
-Có thể lắp ráp bằng chỉ hoặc bằng nhiệt -Lắp ráp bằng chỉ Đặc tính
độ -Yêu cầu của sản phẩm may kỹ thuật
-Do yêu cầu của sản phẩm là kín nước thường là thoải mái,thoáng mát
nên các lỗ kim trên sản phẩm được hàn
kín bằng cách ép làm nóng chảy lớp
nhựa che phủ đường may (nếu có).
-Các sản phẩm may ép được mặc như -Các sản phẩm may thường đáp Công
quần áo bảo hộ lao động tránh ngấm ứng nhu cầu mặc đẹp khi ở nhà, dụng
nước, giữ ấm khi làm việc dưới trời đi làm, dạo phố, dự tiệc ….
tuyết, dưới biển…
-Các nước Đông Âu, Bắc Âu...như:Đan -Thị trường tiêu thụ rộng khắp thế Thị
Mạch, Thuỵ Điển, Na Uy, Đức, giới trường
Pháp,Hy Lạp,Ba Lan, Phần Lan… tiêu thụ
-Các công ty vận tải hàng hải, dầu khí,
các tàu đánh cá, khai thác biển …
-Ngoài máy 1 kim thông thường còn -Máy 1 kim, 2 kim, vắt sổ, Thiết bị
kansai,đóng nút, thùa khuy … máy ép nhiệt cao tần, máy hàn nhiệt
tiếp xúc.
-Cùng một sản phẩm, nếu may ép sẽ nhanh hơn may thông thường, do 1 lấn Thời
ép sẽ được 1 đoạn dài hoặc được hoàn chỉnh chi tiết. gian
2.5. Ứng dụng
*Trang phục may ép được sử dụng làm trang phục khi đi biển, khi làm việc
Trang 21
dưới trời tuyết ……nhằm tránh bị thấm nước nên được sử dụng loại vải đặc biệt là vải
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
nhựa PVC, PU, BRETEX. Do chất liệu vải đặc biệt nên cách may lọai trang phục này
cũng khá đặc biệt. Các chi tiết của sản phẩm được liên kết chủ yếu bằng nhiệt. Khi gặp
nhiệt độ cao lớp nhựa trên vải PVC sẽ nóng chảy và dính chặt vào nhau, giúp liên kết
các chi tiết của sản phẩm một cách dễ dàng.
*Một số loại trang phục may ép khác như: áo mưa, đồ trượt tuyết, quần áo bảo
hộ của công nhân vệ sinh, giày dép, vải bạt nhựa, mô hình nội thất ô tô, túi nhựa….
*Thị trường tiêu thụ sản phẩm :Đông Âu, Bắc Âu như Đan Mạch, Na Uy, Thụỵ
Điển, Ba Lan, Phần Lan,…….
Trang 22
* Các dạng sản phẩm:
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Áo Jacket có nón Quần yếm PVC
Trang 23
Tạp dề Bao tay Áo jacket, có nón
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Quần yếm Tạp dề Áo jacket
Quần yếm Áo jacket, có nón Bao tay
Trang 24
Áo liền quần Quần yếm Áo liền quần không tay
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
2.6 Một số loại máy hàn điện cao tần
Model: PR-4000TBH-12000 TBH
Trang 25
Model: PR-5000RB-8000RB
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Model: PR-6000AW-15000AW
Trang 26
Model: PR-8000HK-35000HK
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Model: PR-8000HA-35000HA
Model: PR-8000TCK-12000TCK
Trang 27
Model: PR-25000
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
Model: PR-15000CF-25000CF
Model: PR-4000TAH-12000TAH
Trang 28
Model: PR- 4000ST
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
KẾT LUẬN
Chuyên đề đã giới thiệu khái quát về phương pháp, các ứng dụng của hàn điện
cao tần trong ngành may công nghiệp. Tuy nhiên với ngành công nghiệp may Việt
Nam đây thực sự vẫn còn là một phương pháp mới nên việc tìm hiểu về phương pháp
này vẫn còn nhiều hạn chế, cần có nhiều nghiên cứu sâu hơn nữa.
Chuyên đề cũng đã đề cập tới thiết bị hàn điện cao tần, mô tả các thông số kỹ
thuật, các phụ kiện kèm theo và thể hiện một số dạng mối hàn, các dạng lỗi do quá
trình hàn, so sánh mối liên kết hàn điện cao tần với liên kết hàn thông thường, các sản
phẩm ứng dụng.
Qua quá trình tìm hiểu khảo sát tôi có một số nhận định sau:
- Các loại vải sử dụng để hàn phần lớn nguồn gốc từ xơ nhiệt dẻo, vì các xơ này
về bản chất không ưa nước nên phù hợp mặt hàng chống thấm. Vải sử dụng thường có
kết cấu hai lớp, lớp nền và lớp tráng phủ. Lớp nền thường làm bằng vải PES hay PA vì
hai vải này chịu đựng được các tác động hóa lý khi ta sử lý chức năng chống thấm, lớp
tráng phủ thường là PU do tính chất mềm mại và có khả năng đàn hồi tốt.
- Việc tìm hiểu các chế độ để thực hiện các mối liên kết hàn là một vấn đề khó
khăn, các máy hàn khác nhau cho chất lượng sản phẩm khác nhau nên gặp nhiều khó
khăn về vấn đề kiểm soát chất lượng. Để đưa ra một chế độ hàn hợp lý người kỹ thuật
không chỉ dựa vào kinh nghiệm mà còn dựa vào thành phẩn vải, thành phần băng keo,
đặc điểm từng loại thiết bị…
Trong quá trình thực hiện chuyên đề, tôi xin chân thành cảm ơn Cty TNHH
Viking Việt Nam đã hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi. Rất mong được sự đóng
góp của bạn đọc.
Xin chân thành cảm ơn.
Tác giả
Trang 29
Th.S Nguyễn Thanh Bình
Chuyên đề : Mối liên kết hàn trong sản phẩm may mặc
ThS. Nguyễn Thanh Bình
TÀI LIỆU THAM KHẢO
http://chodansinh.net/index.php?page=listspdt&scid=285&pz=6
http://www.thietbimaymac.com/
http://www.power-rise.com.tv
http://www.viking-rubber.dk
Trang 30
http://www.grore-tex.com
