H I ĐNG PH I H P PH BI N,
GIÁO D C PHÁP LU T TRUNG NG ƯƠ
ĐC SAN
TUYÊN TRUY N PHÁP LU T
S : 02/2017
CH Đ
CÁC T I PH M THEO QUY ĐNH C A B LU T HÌNH S
(PH N I)
Ch u trách nhi m n i dung:
1. TS. Lý Văn Quy n - Khoa pháp lu t hình s - Tr ng Đi h c lu t Hà N i ườ
2. ThS. Nguy n Th Mai - Khoa pháp lu t hình s - Tr ng Đi h c lu t Hà ườ
N i
3. ThS. Lê Th Di m H ng - Khoa pháp lu t hình s - Tr ng Đi h c lu t Hà ườ
N i
1
HÀ N I - NĂM 2017
I. CÁC T I XÂM PH M AN NINH QU C GIA
B lu t Hình s năm 2015 (đc s a đi, b sung năm 2017) sau đây ượ
g i t t là BLHS năm 2015 đã có nh ng b c đt phá trong c t duy l p pháp ướ ư
và kĩ thu t l p pháp nh m b o v t t nh t ch đ cũng nh quy n, l i ích ế ư
h p pháp c a m i cá nhân, c quan, t ch c. Các t i xâm ph m an ninh qu c ơ
gia đc quy đnh t i Ch ng VIII BLHS năm 2015, g m 15 đi u lu t tượ ươ
Đi u 108 đn Đi u 122, trong đó có 14 đi u lu t quy đnh v các t i ph m c ế
th . Đây là nh ng hành vi đc bi t nguy hi m cho xã h i đc th c hi n v i ượ
l i c ý xâm ph m đc l p, ch quy n, th ng nh t và toàn v n lãnh th , ch ế
đ xã h i, ch đ Nhà n c C ng hòa XHCN Vi t Nam, xâm h i s t n t i, ế ướ
s v ng m nh c a chính quy n nhân dân.
1. T i ph n b i T qu c (Đi u 108 BLHS năm 2015)
T i ph n b i T qu c là hành vi c a công dân Vi t Nam câu k t v i ế
n c ngoài nh m gây nguy h i cho đc l p, ch quy n, th ng nh t và toànướ
v n lãnh th c a T qu c, l c l ng qu c phòng, ch đ XHCN và Nhà ượ ế
n c c ng hòa XHCN Vi t Nam.ướ
- Ch th c a t i ph m ph i là công dân Vi t Nam (mang qu c t ch Vi t
Nam) t đ 16 tu i tr lên. Ng i n c ngoài (không mang qu c t ch Vi t ườ ướ
Nam) ho c ng i không qu c t ch (không mang qu c t ch c a b t kì qu c gia ườ
nào) không th tr trành ch th c a t i ph m này b i “T qu c” đc nóiượ
đn là T qu c Vi t Nam XHCN, ch công dân Vi t Nam m i có th ph mế
t i ph n b i T qu c (Vi t Nam).
2
- Th c hi n t i ph m là xâm h i đn đc l p, ch quy n, th ng nh t và ế
toàn v n lãnh th c a T qu c, l c l ng qu c phòng, ch đ XHCN và Nhà ượ ế
n c c ng hòa XHCN Vi t Nam.ướ
- Hành vi câu k t v i n c ngoài (n c khác Vi t Nam, có th là t ch cế ướ ướ
nhà n c, t ch c khác, cá nhân) đc th hi n:ướ ượ
+) Bàn b c, th o lu n v i n c ngoài v k ho ch, m u đ ch ng phá T ướ ế ư
qu c Vi t Nam XHCN;
+) Nh n s giúp đ c a n c ngoài nh ti n, vũ khí, trang thi t b , ướ ư ế
ph ng ti n kĩ thu t đ ph c v , h tr cho các ho t đng gây nguy h i choươ
T qu c Vi t Nam XHCN;
+) Ho t đng d a vào th l c ho c ti p tay, thông đng cho n c ế ế ướ
ngoài ho t đng ch ng l i T qu c Vi t Nam XHCN.
- L i c a ng i ph m t i là l i c ý tr c ti p b i h nh n th c đc ườ ế ượ
hành vi c a mình nguy hi m cho xã h i, th y tr c h u qu , mong mu n ướ
th c hi n hành vi ph m t i đ h u qu x y ra. Đ tr thành ch th c a t i
ph m, ng i ph m t i b t bu c ph i có m c đích ch ng l i chính quy n ườ
nhân dân, t c là nh m thay đi ch đ chính tr , kinh t c a đt n c, l t đ ế ế ư
chính quy n nhân dân.
- Hình ph t: ng i ph m t i có th b áp d ng hình ph t tù có th i h n ườ
(th p nh t là 1 năm n u t i ph m giai đo n chu n b , cao nh t là 20 năm), ế
tù chung thân ho c t hình.
2. T i ho t đng nh m l t đ chính quy n nhân dân (Đi u 109 BLHS năm
2015)
T i ho t đng nh m l t đ chính quy n nhân dân là hành vi ho t đng
thành l p ho c tham gia t ch c nh m l t đ chính quy n nhân dân.
3
- Ch th c a t i ph m là b t kì ng i nào có năng l c trách nhi m hình ườ
s (có kh năng nh n th c và kh năng đi u khi n hành vi c a mình), t đ
16 tu i tr lên.
- Th c hi n t i ph m là xâm h i đn s t n t i c a chính quy n nhân ế
dân t Trung ng đn đa ph ng. Ng i ph m t i có th ch ho t đng ươ ế ươ ườ
nh m l t đ chính quy n m t c p, m t đa ph ng nào đó. ươ
- Các hành vi c th c a ng i ph m t i: ườ
+) Có hành vi thành l p, chu n b cho vi c thành l p t ch c nh m l t đ
chính quy n nhân dân: đ ra ch tr ng, đng l i ho t đng c a t ch c ươ ườ
nh vi t c ng lĩnh, đi u l , ch ng trình ho t đng, l i kêu g i, tài li uư ế ươ ươ
hu n luy n; lôi kéo, r rê, t p h p ng i vào t ch c, ph bi n các tài li u, ườ ế
n i dung đã chu n b nh m l t đ chính quy n nhân dân;
+) Có hành vi tham gia t ch c nh m l t đ chính quy n nhân dân: ng i ườ
ph m t i bi t rõ t ch c đc thành l p đ ho t đng nh m l t đ chính ế ượ
quy n nhân dân nh ng đã tán thành, ti p nh n m c đích và đng ý tham gia ư ế
vào t ch c đó, th c hi n theo đi u l , ch tr ng, k ho ch mà t ch c đã ươ ế
đ ra.
T i ho t đng nh m l t đ chính quy n nhân dân đc coi là hoàn thành ư
khi ng i ph m t i có m t trong các hành vi chu n b thành l p, thành l pườ
ho c tham gia vào t ch c, t c là không ph thu c vào vi c t ch c đã đc ượ
hình thành hay ch a ho c t khi nh n l i tham gia vào t ch c không k đã cóư
ho t đng c th hay ch a. ư
- L i c a ng i ph m t i là l i c ý tr c ti p: ng i ph m t i nh n ư ế ườ
th c đc hành vi c a mình, c a ng i khác là nguy hi m, th y tr c h u ượ ườ ướ
qu có th x y ra nh ng v n thành l p, chu n b thành l p ho c tham gia t ư
ch c nh m l t đ chính quy n nhân dân. Ng i ph m t i th c hi n m t ườ
trong các hành vi này nh m l t đ chính quy n nhân dân, đây là d u hi u b t
4
bu c, n u thành l p hay tham gia t ch c mà nh m m c đích khác thì không ế
c u thành t i ph m này.
- Hình ph t: ng i ph m t i có th b áp d ng hình ph t tù có th i h n ườ
(th p nh t là 1 năm n u t i ph m giai đo n chu n b , cao nh t là 20 năm), ế
tù chung thân ho c t hình.
3. T i gián đi p (Đi u 110 BLHS năm 2015)
- Ch th c a t i ph m có th là công dân Vi t Nam, ng i n c ngoài ườ ướ
ho c ng i không qu c t ch có năng l c trách nhi m hình s , t đ 16 tu i tr ườ
lên.
- Th c hi n t i ph m là xâm h i đn an ninh đi ngo i c a n c C ng ế ướ
hòa XHCN Vi t Nam, s v ng m nh c a chính quy n nhân dân t Trung
ng đn đa ph ng. Bao g m các v n đ nh ch quy n đi v i lãnh th ,ươ ế ươ ư
s b t kh xâm ph m lãnh th , quy n t quy t trong đi n i và đi ngo i, ế
s c m nh qu c phòng, kh năng phòng th , b o v đt n c. ướ
- Các hành vi ph m t i c th :
+) Ng i n c ngoài, ng i không qu c t ch ho t đng tình báo, phá ho iườ ướ ườ
ho c gây c s đ ho t đng tình báo, phá ho i ch ng n c C ng hòa XHCN ơ ướ
Vi t Nam.
+) Công dân Vi t Nam gây c s đ ho t đng tình báo, phá ho i theo sơ
ch đo c a n c ngoài; ho t đng thám báo, ch đi m, ch a ch p, d n ướ
đng ho c th c hi n hành vi khác giúp ng i n c ngoài ho t đng tìnhư ườ ướ
báo, phá ho i;cung c p ho c thu th p nh m cung c p bí m t nhà n c cho ướ
n c ngoài; thu th p, cung c p tin t c, tài li u khác nh m m c đích đ n cướ ướ
ngoài s d ng ch ng n c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam. ướ
Hành vi phá ho i đc hi u là hành vi phá, làm h ng c s h t ng, các ượ ơ
công trình, ph ng ti n, tài s n… đ chúng m t ho c m t m t ph n giá tr sươ
d ng; ho c cũng có th là hành vi phá ho i, tuyên truy n sai các chính sách
c a Nhà n c ho c gây khó khăn, c n tr vi c th c hi n các chính sách đó. ướ
5