Đ bài: Dàn ý liên h hình t ng cây xà nu- R ng xà nu và cái lò g ch cũ- Chí Phèoề ệ ượ ừ ạ
I. M bàiở
- Gi i thi u tác gi và tác ph m:ớ ệ ả ẩ R ng xà nuừ c a Nguy n Trung Thành,ủ ễ Chí Phèo c a Nam Caoủ
- Gi i thi u v n đ c n ngh lu n: Phân tích hai hình nh r ng xà nu và cái lò g ch cũ đ th y sớ ệ ấ ề ầ ị ậ ả ừ ạ ể ấ ự
khác nhau trong t t ng c a m i nhà văn.ư ưở ủ ỗ
II. Thân bài
C m nh n v hai hình nh r ng xà nu và cái lò g ch cũả ậ ề ả ừ ạ
1. Gi ng nhauố
– C hai hình nh đu t o nên k t c u đc s c đu cu i t ng x ng.ả ả ề ạ ế ấ ặ ắ ầ ố ươ ứ
– C hai đu đc hi u theo hai nghĩa, t th c và n d t ng tr ng.ả ề ượ ể ả ự ẩ ụ ượ ư
– C hai đu r t n t ng, ám nh, là d ng ý ngh thu t c a nhà văn, có ý nghĩa sâu s c, góp ph nả ề ấ ấ ượ ả ụ ệ ậ ủ ắ ầ
th hi n n i dung t t ng ch đ tác ph m.ể ệ ộ ư ưở ủ ề ẩ
2. Khác nhau
* Hình nh cái lò g ch cũả ạ
- Nghĩa t th c: Cái lò nung g ch đã cũ, không còn s d ng, b không, tr c đây xu t hi n nhi u ả ự ạ ử ụ ỏ ướ ấ ệ ề ở
nh ng vùng quê.ữ
- Nghĩa n d t ng tr ng:ẩ ụ ượ ư
+ Hình nh cái lò g ch cũ xu t hi n ph n đu tác ph m khi m t anh đi th ng l n nh t đcả ạ ấ ệ ở ầ ầ ẩ ộ ả ố ươ ặ ượ
Chí Phèo tr n tru ng và xám ng t trong m t cái váy đp đ bên cái lò g ch b không và xu t hi nầ ồ ắ ộ ụ ể ạ ỏ ấ ệ
ph n cu i tác ph m khiở ầ ố ẩ Chí Phèo ch t, th N nh l i nh ng lúc ăn n m v i h n… r i nhìnế ị ở ớ ạ ữ ằ ớ ắ ồ
nhanh xu ng b ng và đt nhiên th th y thoáng hi n ra m t cái lò g ch cũ b không, xa nhà c a vàố ụ ộ ị ấ ệ ộ ạ ỏ ử
v ng ng i l i qua… n d cho cái vòng lu n qu n c a nh ng ki p Chí Phèo. Chí Phèo b ch t điắ ườ ạ ẩ ụ ẩ ẩ ủ ữ ế ố ế
r t có th s l i có m t Chí Phèo con ra đi và cu c đi, s ph n c a nó cũng s gi ng nh b nó,ấ ể ẽ ạ ộ ờ ộ ờ ố ậ ủ ẽ ố ư ố
cũng s l i r i vào con đng l u manh tha hoá… T đó, tác gi mu n kh ng đnh: Chí Phèo khôngẽ ạ ơ ườ ư ừ ả ố ẳ ị
ph i là hi n t ng cá bi t mà đây là hi n t ng có tính ph bi n, qui lu t trong xã h i cũ. Khi nàoả ệ ượ ệ ệ ượ ổ ế ậ ộ
còn t n t i ch đ áp b c bóc l t c a th c dân phong ki n thì khi đó còn t n t i nh ng ki p Chíồ ạ ế ộ ứ ộ ủ ự ế ồ ạ ữ ế
Phèo.
+ Hình nh th hi n cái nhìn bi quan, b t c c a Nam Cao đi v i s ph n ng i nông dân.ả ể ệ ế ắ ủ ố ớ ố ậ ườ
+ Hình nh cái lò g ch cũ t p trung th hi n giá tr hi n th c t cáo c a tác ph m và b c l h nả ạ ậ ể ệ ị ệ ự ố ủ ẩ ộ ộ ạ
ch c a Nam Cao.ế ủ
* Hình nh r ng xà nuả ừ
- Ý nghĩa t th c:ả ự
+ Đo n văn m đu tác ph m gi i thi u v i ng i đc g n nh đy đ các thông tin v m t loàiạ ở ầ ẩ ớ ệ ớ ườ ọ ầ ư ầ ủ ề ộ
cây Tây Nguyên, đó là cây xà nu:ở
+ Hình dáng: Khi còn nh hình nh n mũi tên lao th ng lên b u tr i; khi đã tr ng thành cành lá sumỏ ọ ẳ ầ ờ ưở
sê nh nh ng con chim đã đ lông mao, lông vũ.ư ữ ủ
+ Đc đi m: Sinh tr ng r t kho , m t cây ngã xu ng có b n năm cây con m c lên đ thay thặ ể ưở ấ ẻ ộ ố ố ọ ể ế
(c p s nhân); a ánh sáng m t tr i đn kì l , phóng lên r t nhanh đ ti p l y ánh n ng, th ánhấ ố ư ặ ờ ế ạ ấ ể ế ấ ắ ứ
n ng trong r ng r i t trên cao xu ng t ng lu ng l n th ng t p; có nh a, tràn tr , th m ngào ng t,ắ ừ ọ ừ ố ừ ồ ớ ẳ ắ ự ề ơ ạ
long lanh n ng hè gay g t, r i d n d n b m l i, đen và đc quy n thành t ng c c máu l n.ắ ắ ồ ầ ầ ầ ạ ặ ệ ừ ụ ớ
+ R i rác trong su t tác ph m, hình t ng cây xà nu tr đi tr l i v i ý nghĩa t th c tác d ng c aả ố ẩ ượ ở ở ạ ớ ả ự ụ ủ
nó đi v i đi s ng con ng i: G xà nu làm c i m i b p; khói xà nu làm đen b ng đ tr conố ớ ờ ố ườ ỗ ủ ở ỗ ế ả ể ẻ
h c ch ; nh a xà nu làm đu c đ th p sáng…ọ ữ ự ố ể ắ
+ Cây xà nu g n bó thân thi t v i đi s ng dân làng Xô Man.ắ ế ớ ờ ố
- Ý nghĩa n d t ng tr ng:ẩ ụ ượ ư
+ R ng xà nu nh m t nhân v t tham gia vào k t c u câu truy n:ừ ư ộ ậ ế ấ ệ
M đu tác ph m là đo n văn miêu t r ng xà nu trong bom đn c a k thù. K t thúc đo n vănở ầ ẩ ạ ả ừ ạ ủ ẻ ế ạ
là hình nh: Nh ng đi xà nu n i ti p t i chân tr i.ả ữ ồ ố ế ớ ờ
K t thúc tác ph m là hình nh: Nh ng r ng xà nu n i ti p ch y đn chân tr i.ế ẩ ả ữ ừ ố ế ạ ế ờ
=> Nh v y, r ng xà nu t o nên k t c u vòng tròn đu cu i t ng x ng. Đây cũng là lí do gi iư ậ ừ ạ ế ấ ầ ố ươ ứ ả
thích vì sao tác ph m có tên là R ng xà nu.ẩ ừ
+ R ng xà nu nh m t nhân v t tham gia, ch ng ki n nh ng s ki n có ý nghĩa tr ng đi c a dânừ ư ộ ậ ứ ế ữ ự ệ ọ ạ ủ
làng Xô Man:
Đêm đêm ng i dân Xô Man th c mài vũ khí d i ánh l a xà nu. Ho t đng này đánh d u giaiườ ứ ướ ử ạ ộ ấ
đo n chu n b n i d y.ạ ẩ ị ổ ậ
Gi c đt m i đu ngón tay c a Tnú b ng nh a xà nu. Hành đng này làm bùng lên ng n l aặ ố ườ ầ ủ ằ ự ộ ọ ử
căm thù c a dân làng Xô Man v n âm đã t lâu, đánh d u giai đo n mình ph i c m giáo (vũủ ố ỉ ừ ấ ạ ả ầ
khí) nh cách nói c a c M t.ư ủ ụ ế
Xác m i tên gi c n m ng n ngang quanh đng l a xà nu. Đó là chi n công đu tiên c a dânườ ặ ằ ổ ố ử ế ầ ủ
làng Xô Man khi đã c m giáo, đánh d u b c ngo t trong l ch s đu tranh vũ trang c a ng iầ ấ ướ ặ ị ử ấ ủ ườ
dân Tây Nguyên.
Dân làng t p trung đông đ quanh đng l a xà nu đ nghe c M t k v cu c đi Tnú. Xà nuậ ủ ố ử ể ụ ế ể ề ộ ờ
nh ch ng ki n ngày vui c a c c ng đng và m t t ng lai đy h a h n đang m ra tr cư ứ ế ủ ả ộ ồ ộ ươ ầ ứ ẹ ở ướ
m t ng i dân Tây Nguyên.ắ ườ
+ R ng xà nu đc miêu t b ng bút pháp nhân hoá và luôn trong th đi sánh v i con ng i:ừ ượ ả ằ ế ố ớ ườ
R ng xà nu đc nhân hoá n t m ng c l n c a mình ra che ch cho làng. R ng xà nu lúc nàyừ ượ ưỡ ấ ự ớ ủ ở ừ
đúng là ng i anh hùng c a Tây Nguyên, là m t nhân v t trong câu truy n.ườ ủ ộ ậ ệ
Nhi u l n trong tác ph m, xà nu đc đt trong th đi sánh v i con ng i : Máu Tnú đc víề ầ ẩ ượ ặ ế ố ớ ườ ượ
nh nh a xà nu; ng c c M t căng nh m t cây xà nu l n…ư ự ự ụ ế ư ộ ớ
N u nói t p th dân làng Xô Man nh m t cánh r ng xà nu thì đó có đy đ các th h cây xàế ậ ể ư ộ ừ ở ầ ủ ế ệ
nu: C M t là cây xà nu c th , t ng tr ng cho l ch s , truy n th ng c a c cánh r ng; Tnúụ ế ổ ụ ượ ư ị ử ề ố ủ ả ừ
t ng tr ng cho nh ng cây xà nu trên mình mang đy th ng tích nh ng v n v n lên, v nượ ư ữ ầ ươ ư ẫ ươ ẫ
chi n th ng bom đn c a k thù; Dít t ng tr ng cho nh ng cây xà nu đã tr ng thành, đangế ắ ạ ủ ẻ ượ ư ữ ưở
b o v dân làng; bé Heng t ng tr ng cho th h cây non, đy h a h n cho nh ng r ng xà nuả ệ ượ ư ế ệ ầ ứ ẹ ữ ừ
n i ti p ch y đn chân tr i sau này.ố ế ạ ế ờ
+ R ng xà nu là hình nh t ng tr ng cho ph m ch t và cu c s ng c a con ng i Tây Nguyên:ừ ả ượ ư ẩ ấ ộ ố ủ ườ
R ng xà nu trong bom đn c a k thù v i hình nh hàng v n cây xà nu không cây nào không bừ ạ ủ ẻ ớ ả ạ ị
th ng, t ng tr ng cho đau th ng, u t h n c a dân làng Xô Man nói riêng và đng bào Tâyươ ượ ư ươ ấ ậ ủ ồ
Nguyên nói chung trong cu c kháng chi n ch ng Mĩ c u n c.ộ ế ố ứ ướ
S c s ng mãnh li t c a r ng xà nu t ng tr ng cho s c s ng mãnh li t c a con ng i Tâyứ ố ệ ủ ừ ượ ư ứ ố ệ ủ ườ
Nguyên, không bom đn nào, không k thù nào có th tiêu di t đc. Đây cũng là s c s ng b tạ ẻ ể ệ ượ ứ ố ấ
di t c a con ng i Vi t Nam nói chung.ệ ủ ườ ệ
Nh ng cây xà nu không ch u khu t mình trong bóng râm, luôn v n lên ti p l y ánh sáng m tữ ị ấ ươ ế ấ ặ
tr i nh t ng tr ng cho khát v ng t do, tinh th n phóng khoáng, cho ý chí v n lên vì líờ ư ượ ư ọ ự ầ ươ
t ng cao đp c a con ng i Tây Nguyên.ưở ẹ ủ ườ
Các th h cây xà nu n i ti p, thay th nhau trong m a bom bão đn t ng tr ng cho nh ngế ệ ố ế ế ư ạ ượ ư ữ
th h ng i Tây Nguyên n i ti p nhau c m súng đng lên ch ng l i k thù.ế ệ ườ ố ế ầ ứ ố ạ ẻ
=> R ng xà nu là m t hình nh đp, đy n t ng, đy ám nh và r t giàu ý nghĩa.ừ ộ ả ẹ ầ ấ ượ ầ ả ấ
* Lí gi i nguyên nhânả
- Gi ng: Xây d ng nh ng hình nh n t ng, ám nh, giàu ý nghĩa là m t d ng ý ngh thu t c aố ự ữ ả ấ ượ ả ộ ụ ệ ậ ủ
các nhà văn.
- Khác:
+ Do hoàn c nh sáng tác và hoàn c nh l ch s :ả ả ị ử
Chí Phèo: Nam Cao sáng tác tr c Cách m ng tháng Tám 1945 trong hoàn c nh đen t i c a xãướ ạ ả ố ủ
h i Vi t Nam đng th i.ộ ệ ươ ờ
R ng xà nu: Nguy n Trung Thành sáng tác năm 1965, khi cu c kháng chi n ch ng Mĩ đang ừ ễ ộ ế ố ở
giai đo n ác li t.ạ ệ
+ Do khuynh h ng sáng tác:ướ
Chí Phèo: Thu c khuynh h ng văn h c hi n th c phê phán, ch a nhìn th y l i thoát c a ng iộ ướ ọ ệ ự ư ấ ố ủ ườ
nông dân.
R ng xà nu: Thu c n n văn h c Cách m ng 1945 - 1975, có kh năng và c n thi t ph i ch raừ ộ ề ọ ạ ả ầ ế ả ỉ
chi u h ng phát tri n tích c c c a đi s ng xã h i.ề ướ ể ự ủ ờ ố ộ
III. K t bàiế
Đánh giá khái quát:
– C hai hình nh r ng xà nu và cái lò g ch cũả ả ừ ạ v i nh ng nét gi ng và khác, đu h t s c đc s c,ớ ữ ố ề ế ứ ặ ắ
giúp nhà văn th hi n đc ý đ ngh thu t và góp ph n làm sáng lên n i dung t t ng ch để ệ ượ ồ ệ ậ ầ ộ ư ưở ủ ề
c a tác ph m.ủ ẩ
– C hai góp ph n làm phong phú thêm h th ng hình nh giàu ý nghĩa bi u t ng trong văn h cả ầ ệ ố ả ể ượ ọ
dân t c và nhân lo i.ộ ạ
--------------------------------------------------------------------
VnDoc xin gi i thi u t i các em Dàn ý liên h hình t ng cây xà nu và cái lò g ch cũ. Hi v ng đâyớ ệ ớ ệ ượ ạ ọ
s là tài li u h u ích h tr các em ôn t p và làm bài đt hi u qu cao. M i các em tham kh o thêmẽ ệ ữ ỗ ợ ậ ạ ệ ả ờ ả
các tài li u khác t i m c ệ ạ ụ Tài li u h c t p l p 12ệ ọ ậ ớ
