Trường THCS Tân Hưng Đề cương ôn tập môn sinh học lớp 6
ĐỀ CƢƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ I MÔN SINH HỌC LỚP 6 Năm học 2020 – 2021
A/ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM. Chƣơng III: Thân. (6 tiết) - Cấu tạo ngoài của thân. - Phân biệt các dạng thân chính và thân biến dạng. - Ứng dụng về bấm ngọn, tỉa cành để tăng năng suất cây trồng. - Đề ra các biện pháo bảo vệ và phát triển cây xanh ở trường học, ở khu phố nơi mình sinh sống.
Chƣơng III: Lá (8 tiết) - Hình dạng, cấu tạo ngoài của lá thích nghi với thu nhận ánh sáng. - Khái niệm; sơ đồ tóm tắt quá, ý nghĩa của quá trình quang hợp, hô hấp. - So sánh được sự khác nhau giữa quá trình quang hợp với quá trình hô hấp (về thời gian; cơ quan, nguyên liệu tham gia; sản phẩm tạo thành). - Vận dụng sự hiểu biết về những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp để giải thích các hiện tượng thực tế. - Nhận biết được đặc điểm cấu tạo mặt trên và mặt dưới của phiến lá. - Ý nghĩa của sự thoát hơi nước và quang hợp. - Giải thích vì sao ban đêm không để hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ đóng kín cửa?
B/ NỘI DUNG CÂU HỎI. I. Trắc nghiệm: A. Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng nhất. Câu 1. Chức năng quan trọng nhất của lá là
A. thoát hơi nước và trao đổi khí. B. hô hấp và quang hợp. C. thoát hơi nước và quang hợp. D. thoát hơi nước, trao đổi khí và quang hợp.
Câu 2. Hiện tượng lá biến đổi thành gai ở cây xương rồng có ý nghĩa gì?
A. Giúp đào thải muối dư thừa qua gai ra ngoài cơ thể. B. Giúp tăng cường khả năng hút nước và muối khoáng. C. Giúp hạn chế sự thoát hơi nước trong điều kiện khí hậu khô hạn. D. Giúp cây tự vệ, chống lại kẻ thù gây hại.
Câu 3. Nhiệt độ thích hợp nhất cho quá trình quang hợp của cây xanh là bao nhiêu?
A. 10-15oC. B. 20-30oC. C. 30-40oC. D. 25-40oC.
Câu 4. Ý nghĩa của lá trên các mấu thân xếp so le nhau là
1
Trường THCS Tân Hưng Đề cương ôn tập môn sinh học lớp 6
A. Giúp cây nhận được nhiều ánh sáng. B. Giúp cây đứng vững trên mặt đất. C. Giúp cây hạn chế áp lực của gió, bão. D. Giúp giảm tác động của nhiệt trên lá.
Câu 5. Ở cây nào dưới đây, thoát hơi nước chỉ diễn ra ở mặt trên của lá?
A. Nong tằm. B. Rau cải. C. Ngô. D. Lúa.
Câu 6. Nhóm nào dưới đây gồm những cây ưa bóng?
A. Rau bợ, chua me, khoai tây, đậu xanh. B. Trầu không, hoàng tinh, diếp cá, lá lốt. C. Xà cừ, xương rồng, thanh long, rau má. D. Ngô, dứa, cải thảo, thìa là.
Câu 7. Khi đưa cây đi trồng nơi khác, để tránh cho cây không bị mất nước, người ta thường
A. tưới đẫm nước cho cây. C. tỉa bớt lá. B. nhúng ngập cây vào nước. D. cắt ngắn rễ.
Câu 8. Việc làm nào dưới đây giúp cho quá trình hô hấp ở rễ cây diễn ra thuận lợi hơn?
A. Tưới nước. B. Phủ rơm rạ. C. Bón phân. D. Vun xới đất.
Câu 9. Quá trình thoát hơi nước sẽ diễn ra mạnh mẽ trong điều kiện nào sau đây?
A. Thời tiết nắng nóng. C. Có gió thổi mạnh. B. Không khí khô hanh. D. Tất cả các phương án đưa ra.
Câu 10. Để quang hợp ở cây xanh diễn ra thuận lợi, chúng ta cần lưu ý điều nào dưới đây?
A. Trồng cây ở nơi có đủ ánh sáng. C. Bón phân cho cây (bón lót, bón thúc). B. Tưới tiêu hợp lý. D. Tất cả các phương án đưa ra.
Câu 11. Tại sao trong sản xuất nông nghiệp, muốn cây cho năng suất cao thì chúng ta không nên trồng với mật độ quá dày?
A. Vì trồng cây quá dày sẽ làm cản trở khả năng hút nước và muối khoáng của cây. B. Vì trồng cây quá dày sẽ khiến cho cây sinh trưởng, phát triển kém do phải san sẻ nguồn
ánh sáng, nước và chất dinh dưỡng cho các cây mọc lân cận.
C. Vì khi trồng cây quá dày, các cây gần nhau sẽ có hiện tượng liền rễ và cây bị bệnh dễ
phát tán tác nhân gây bệnh cho những cây xung quanh.
D. Tất cả các phương án đưa ra.
Câu 12. Nhóm thực vật nào dưới đây gồm những cây có lá kép
A. Me, phượng vĩ, hoa hồng, xấu hổ. C. Me, rau má, hoa hồng, rau cải. B. Me, mồng tơi, hoa hồng, khế. D. Bằng lăng, húng chanh, xấu hổ, ổi.
B. Hãy tìm các từ thích hợp điền vào chỗ trống ở sơ đồ sau: - Sơ đồ quang hợp:
Ánh sáng,
(1) + khí cacbonic (3) + khí (4)
(2)
2
Đề cương ôn tập môn sinh học lớp 6 Trường THCS Tân Hưng
- Trả lời:
+ (1) : ................ + (2) : .................. + (3) : ................ + (4) : .............
* Sơ đồ hô hấp:
(1) + Khí (2) (3) + Khí (4) + Hơi nước.
- Trả lời:
+ (1) : ................ + (2) : .................. + (3) : ................ + (4) : .............
II. Tự luận. Câu 1. Vì sao ban đêm không để hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ đóng kín cửa?
→ Vì ban đêm cây xanh ngừng quang hợp lại, nhưng vẫn duy trì quá trình hô hấp. Nếu trong phòng ngủ, đóng kín cửa mà để nhiều cây hoặc hoa thì rất dễ bị ngạt thở, bởi vì trong quá trình hô hấp cây đã lấy rất nhiều khí ôxi của không khí trong phòng, đồng thời lại thải ra rất nhiều khí cacbônic. Câu 2. So sánh sự khác nhau giữa quá trình quang hợp với quá trình hô hấp (về thời gian; cơ quan, nguyên liệu tham gia; sản phẩm tạo thành)?
Quang hợp Hô hấp
Đặc điểm Thời gian Khi có ánh sáng Suốt ngày đêm
Cơ quan Lá và thân non Tất cả các bộ phận của cây
Nguyên liệu Khí cacbônic, nước, ánh sáng Chất hữu cơ, oxi.
Sản phẩm Tinh bột, khí oxi Năng lượng, khí cacbônic, hơi nước
Câu 3. Đối với các loài cây trồng để lấy lá, lấy hoa, lấy quả thì người nông dân cần phải làm gì để cây cho năng suất cao hơn (cho lá, quả nhiều hơn và kích thước lớn hơn)?
- Để các loại cây cho lá, hoa, quả cho năng suất cao hơn thì trước khi cây ra lá, ra hoa, ra
quả để thu hoạch thì người nông dân sẽ bấm ngọn của cây.
→ Vì làm như vậy thì chất dinh dưỡng của cây sẽ được tập trung vào hoạt động ra lá, ra
hoa kết quả. Câu 4. Người nông dân có kinh nghiệm sẽ thu hoạch các loại củ (rễ củ, thân củ, thân rễ) trước khi cây ra hoa, kết quả. Theo em, cơ sở khoa học của việc làm này là gì?
- Rễ củ, thân củ, thân rễ là những loại rễ và thân biến dạng nhằm dự trữ chất dinh dưỡng
để chuẩn bị cho cây ra hoa, kết quả nên thường có kích thước to.
+ Nếu thu hoạch trước lúc ra hoa, kết quả thì củ sẽ to, nhiều chất hữu cơ, năng suất cao. + Nếu thu hoạch sau khi ra hoa, kết quả thì chất dinh dưỡng trong củ sẽ được chuyển hóa
để nuôi dưỡng các bộ phận hoa, quả nên củ teo nhỏ lại, ít chất hữu cơ, năng suất thấp. Câu 5. Mỗi HS có thể làm gì để tham gia bảo vệ và phát triển cây xanh ở trường học, ở khu phố mình sinh sống?
Biện pháp bảo vệ và phát triển cây xanh ở trường học, ở khu phố: - Không bẻ, chặt, đu trèo là gãy cây, hoa,… - Trồng cây xanh xung quanh nhà, trường học, công viên,…
3
Trường THCS Tân Hưng Đề cương ôn tập môn sinh học lớp 6
- Không xả rác gây ô nhiễm môi trường,… - Tuyên truyền cho mọi người ý thức bảo vệ cây xanh.
Câu 6. Tại sao trong trồng trọt, muốn thu hoạch cao thì ko nên trồng cây với mật độ quá dày? Trồng cây với mật độ quá dày sẽ bị thiếu ánh sáng, thiếu không khí, nhiệt độ không khí sẽ
tăng cao, gây khó khăn cho quang hợp, cây chế tạo được ít chất hữu cơ, thu hoạch sẽ thấp.
C/ ĐỀ THAM KHẢO: 1/ Năm học 2018 – 2019:
Câu 1. Tại sao trong trồng trọt, muốn thu hoạch cao thì ko nên trồng cây với mật độ quá
dày?
Câu 2. Những cây bị dây thép buộc ngang lâu ngày thường có hiện tượng gì xảy ra? Hãy
giải thích hiện tượng trên?
Câu 3. So sánh sự giống nhau và khác nhau về cấu tạo trong miền hút của rễ và của thân
non.
Câu 4. Giải thích ý nghĩa của sự thoát hơi nước qua lá?
2/ Năm học 2019 – 2020:
Câu 1. Hãy thiết kế thí nghiệm chứng minh lá cây chế tạo được tinh bột khi có ánh sáng? Câu 2. So sánh sự khác nhau của thân cây non với thân cây trưởng thành? Câu 3. Vì sao ban đêm không để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ đóng kín cửa? Câu 4. Thân non có màu xanh có tham gia quang hợp được không? Vì sao? Cây không có lá hoặc lá rụng sớm (xương rồng, cành giao) thì chức năng quang hợp do bộ phận nào đảm nhận?
4