§Ò c¬ng «n tËp häc phÇn m¸y ®iÖn
PhÇn lý thuyÕt
C©u 1: Tr×nh bµy cÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña
m¸y biÕn ¸p?
C©u 2: Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tæ nèi d©y cña m¸y biÕn
¸p? Cho vÝ dô minh ho¹.
C©u 3: Nªu nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c m¸y biÕn ¸p cã
thÓ lµm viÖc song song? H∙y gi¶i thÝch.
C©u 4: Nªu c¸c ph¬ng tr×nh c¬ b¶n vµ m¹ch ®iÖn thay
thÕ cña m¸y biÕn ¸p?
C©u 5: Nguyªn t¾c thùc hiÖn d©y quÊn phÇn øng cña
m¸y ®iÖn quay?
C©u 6: Tr×nh bµy søc tõ ®éng cña d©y quÊn phÇn c¶m
tËp trung m¸y ®iÖn quay?
C©u 7: Ph©n lo¹i, kÕt cÊu vµ c«ng dông cña m¸y ®iÖn
kh«ng ®ång bé?
C©u 8: Quan hÖ ®iÖn tõ cña m¸y ®iÖn kh«ng ®ång bé
lµm viÖc khi r«to ®øng yªn?
C©u 9: Quan hÖ ®iÖn tõ cña m¸y ®iÖn kh«ng ®ång bé
lµm viÖc khi r«to quay?
C©u 10: ChÕ ®é lµm viÖc, gi¶n ®å n¨ng lîng vµ ®å
thÞ vÐct¬ cña m¸y ®iÖn K§B ë chÕ ®é ®éng c¬ ®iÖn?
C©u 11: ChÕ ®é lµm viÖc, gi¶n ®å n¨ng lîng vµ ®å
thÞ vÐct¬ cña m¸y ®iÖn K§B ë chÕ ®é m¸y ph¸t ®iÖn?
C©u 12: ChÕ ®é lµm viÖc, gi¶n ®å n¨ng lîng vµ ®å
thÞ vÐct¬ cña m¸y ®iÖn K§B ë chÕ ®é h∙m?
C©u 13: Nªu hiÖu øng mÆt ngoµi, m¹ch ®iÖn thay thÕ
ë d©y quÊn r«to lång sãc r∙nh s©u trong m¸y ®iÖn
K§B?
C©u 14: Nªu hiÖu øng mÆt ngoµi, m¹ch ®iÖn thay thÕ
ë d©y quÊn r«to hai lång sãc trong m¸y ®iÖn K§B?
C©u 15: Ph¬ng ph¸p më m¸y vµ c¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn
kh«ng ®ång bé mét pha?
C©u 16: Ph©n lo¹i, kÕt cÊu vµ c¸c trÞ sè ®Þnh møc
cña m¸y ®iÖn ®ång bé?
C©u 17: Tr×nh bµy hÖ kÝch tõ trong m¸y ®iÖn ®ång
bé?
C©u 18: Tõ trêng cña d©y quÊn kÝch thÝch trong m¸y
®iÖn ®ång bé?
C©u 19: Tõ trêng cña phÇn øng trong m¸y ®iÖn ®ång
bé?
C©u 20: Quan hÖ ®iÖn tõ vµ gi¶n ®å n¨ng lîng trong
m¸y ph¸t ®iÖn ®ång bé?
C©u 21: Quan hÖ ®iÖn tõ vµ gi¶n ®å n¨ng lîng trong
®éng c¬ ®iÖn ®ång bé?
C©u 22: ¶nh hëng cña t¶i kh«ng ®èi xøng víi m¸y
ph¸t ®iÖn ®ång bé?
C©u 23: Ph¬ng ph¸p hoµ ®ång bé kiÓu ¸nh s¸ng khi
ghÐp m¸y ph¸t ®iÖn ®ång bé vµo lµm viÖc song song
víi líi ®iÖn?
C©u 24: Ph¬ng ph¸p hoµ ®ång bé kiÓu ®iÖn tõ vµ ph-
¬ng ph¸p tù ®ång bé khi ghÐp m¸y ph¸t ®iÖn ®ång bé
vµo lµm viÖc song song víi líi ®iÖn?
C©u 25: C¸ch ®iÒu chØnh c«ng suÊt ph¶n kh¸ng cña
m¸y ph¸t ®iÖn ®ång bé?
C©u 26: Ph¬ng ph¸p më m¸y ®éng c¬ ®iÖn ®ång bé theo
ph¬ng ph¸p kh«ng ®ång bé?
C©u 27: Tr×nh bµy cÊu t¹o, c«ng dông vµ chÕ ®é lµm
viÖc cña m¸y bï ®ång bé?
C©u 28: Tr×nh bµy c¸c ¶nh hëng cña ng¾n m¹ch ®ét
nhiªn ®Õn b¶n th©n m¸y ®iÖn ®ång bé vµ ®èi víi hÖ
thèng ®iÖn lùc?
C©u 29: Nªu cÊu t¹o, c«ng dông vµ c¸c trÞ sè ®Þnh
møc cña m¸y ®iÖn mét chiÒu?
C©u 30: Tr×nh bµy ph¶n øng phÇn øng trong m¸y ®iÖn
mét chiÒu khi cã t¶i?
C©u 31: Nªu tõ trêng cùc tõ phô trong m¸y ®iÖn mét
chiÒu?
C©u 32: Nªu tõ trêng cña d©y quÊn bï trong m¸y ®iÖn
mét chiÒu?
C©u 33: Nªu søc ®iÖn ®éng c¶m øng, m«men ®iÖn tõ vµ
c«ng suÊt cña m¸y ®iÖn mét chiÒu?
C©u 34: Qu¸ tr×nh n¨ng lîng vµ ph¬ng tr×nh c©n b»ng
trong m¸y ®iÖn mét chiÒu?
C©u 35: Qu¸ tr×nh ®æi chiÒu vµ c¸c d¹ng ®æi chiÒu
trong m¸y ®iÖn mét chiÒu?
C©u 36: Nguyªn nh©n sinh ra tia löa ®iÖn vµ c¸c ph-
¬ng ph¸p c¶i thiÖn ®æi chiÒu trong m¸y ®iÖn mét
chiÒu?
C©u 37: Nªu ®iÒu kiÖn, ph©n phèi vµ chuyÓn t¶i c¸c
m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu lµm viÖc song song?
C©u 38: Nªu kÕt cÊu vµ nguyªn lý lµm viÖc cña ®éng
c¬ ®iÖn ba pha cã vµnh gãp (SRAGHE - RICTE)?
C©u 40: Nªu kÕt cÊu vµ nguyªn lý lµm viÖc cña ®éng
c¬ ®iÖn nèi tiÕp mét pha cã vµnh gãp?
PhÇn bµi tËp
C©u 1: VÏ s¬ ®å nguyªn lý vµ ®å thÞ vÐct¬ cña m¸y
biÕn ¸p cã tæ nèi d©y sau:
a. Tæ nèi d©y Δ/Y - 11
b. Tæ nèi d©y Δ/ Δ - 10
c. Tæ nèi d©y Δ/ Δ - 4
d. Tæ nèi d©y Y /Y - 4
C©u 2: Cho mét m¸y biÕn ¸p cã dung lîng ®Þnh møc S®m
= 20000 kva, U1 = 126,8 kv, U2 = 11kv, f = 50 Hz,
diÖn tÝch tiÕt diÖn lâi thÐp S = 3595 cm2, mËt ®é
tõ th«ng B = 1,35 T. TÝnh sè vßng d©y cña d©y quÊn
s¬ cÊp vµ thø cÊp.
C©u 3: Mét m¸y biÕn ¸p mét pha cã dung lîng 5 kva
cã hai d©y quÊn s¬ cÊp vµ hai d©y quÊn thø cÊp
gièng nhau. §iÖn ¸p ®Þnh cña mçi d©y quÊn s¬ cÊp lµ
1100 v vµ cña mçi d©y quÊn thø cÊp lµ 110 v. Thay
®æi c¸ch nèi c¸c d©y quÊn víi nhau sÏ cã c¸c tØ sè
biÕn ®æi ®iÖn ¸p kh¸c nhau. Víi mçi c¸ch nèi h∙y
tÝnh c¸c dßng ®iÖn ®Þnh møc s¬ vµ thø cÊp.
C©u 4: Mét m¸y biÕn ¸p ba pha Y/Y-12 cã c¸c sè liÖu
sau ®©y: S®m = 180 kva, U1/U2 = 6000/400 v, dßng
®iÖn kh«ng t¶i i0% = 6,4; tæn hao kh«ng t¶i P0
= 1000 w, ®iÖn ¸p ng¾n m¹ch un% = 5,5; tæn hao ng¾n
m¹ch Pn = 4000 w. Gi¶ thö r1 = r2’ , x1 = x2’. H∙y vÏ
m¹ch ®iÖn thay thÕ cña MBA vµ tÝnh c¸c thµnh phÇn
cña ®iÖn ¸p ng¾n m¹ch.
C©u 5: Cho ba m ¸y biÕn ¸p lµm viÖc song song víi
c¸c sè liÖu sau:
M ¸y S®m
(kva)
U1®m (kv) U2®m
(kv)
Un(%) Tæ nèi
d©y
I 1000 35 6,3 6,25 Y/ -11Δ
II 1800 35 6,3 6,6 Y/ -11Δ
III 2400 35 6,3 7 Y/ -11Δ
TÝnh:
a.T¶i cña m¸y biÕn ¸p khi t¶i chung lµ 4500 kva
b.T¶i lín nhÊt cã thÓ cung cÊp cho hé dïng ®iÖn
víi ®iÒu kiÖn kh«ng mét m¸y biÕn ¸p nµo bÞ
qu¸ t¶i
c.Gi¶ thö m¸y I ®îc phÐp qu¸ t¶i 20%, th× t¶i
chung cña c¸c m¸y lµ bao nhiªu?
C©u 6: D©y quÊn ba pha cña m¸y ®iÖn xoay chiÒu cã
c¸c sè liÖu sau: Z = 24, 2p = 2. vÏ h×nh sao s®® vµ
gi¶n ®å khai triÓn cña:
a.D©y quÊn ®ång t©m
b.D©y quÊn ®ång khu«n
C©u 7: lâi thÐp phÇn øng cña mét m¸y ®iÖn xoay
chiÒu 4 cùc cã 36 r∙nh. H∙y vÏ gi¶n ®å khai triÓn
khi quÊn d©y thµnh d©y quÊn xÕp ba pha hai líp bíc
ng¾n β = 7/9, mçi pha cã hai nh¸nh song song.
C©u 8: Mét m¸y ®iÖn mét chiÒu cã S = G = Znt =16, p
= 2. Hái nÕu chän m ≤ 2 th× cã thÓ quÊn theo lo¹i
d©y quÊn nµo? Khi ®Êy h∙y t×m c¸c bíc d©y quÊn y,
y, yg, a vµ vÏ h×nh sao s®® vµ gi¶n ®å khai triÓn.
C©u 9: Cho mét m¸y ph¸t ®iÖn ba pha 6000 kw; 6300
v; 3000 vg/ph; f = 50 Hz; cosφ = 0,8; ®êng kÝnh
trong cña stato D = 0,7 m; chiÒu dµi stato l= 1,35
m; Btb = 0,489 T; Z = 36; y = 13; w = 24. H∙y tÝnh
søc ®iÖn ®éng pha cña m¸y.
C©u 10: Cho mét m¸y ph¸t ®iÖn ba pha tèc ®é quay n
= 75 vg/ph, d©y quÊn mét líp dßng ®iÖn ®i qua mçi
phÇn tö I = 230 A (trÞ sè hiÖu dông), sè r∙nh phÇn
tÜnh Z = 480, trong mçi r∙nh cã 8 thanh dÉn, tÇn sè
f = 50 Hz. TÝnh:
a. Biªn ® é cña c¸c sãng ®iÒu hoµ st® bËc 1, 3, 5
cña m çi phÇn tö khi i = Im
b. Biªn ®é cña c¸c st® bËc 1, 3, 5 cña d©y quÊn
mçi pha.
C©u 11: Mét ®éng c¬ ®iÖn K§B ba pha ®Êu Y, 380 v,
50 Hz, n®m = 1440 vg/ph. Víi c¸c tham sè nh sau: r1
= 0,2 , Ωr2’ = 0,25 , Ωx1 = 1 , Ωx2’ = 0,95 , Ωxm = 40
Ω, bá qua rm . TÝnh sè ®«i cùc, tèc ®é ®ång bé, hÖ
sè trît ®Þnh møc. VÏ m¹ch ®iÖn thay thÕ h×nh T vµ
c¨n cø vµo ®ã tÝnh ra trÞ sè cña c¸c dßng ®iÖn I1,
I0, vµ I2’
C©u 12: Mét ®éng c¬ ®iÖn K§B tiªu thô n¨ng lîng
®iÖn lµ 60 kw, tæng tæn hao trªn stato lµ 1kw, hÖ
sè trît s = 0,03. TÝnh c«ng suÊt c¬ vµ tæn hao ®ång
cña r«to.
C©u 13: Mét ®éng c¬ ®iÖn K§B ba pha 6 cùc, ®iÖn ¸p
®Þnh møc lµ 380 v ®Êu Y, tÇn sè 50 Hz, c«ng suÊt
®Þnh møc lµ 28 kw, tèc ®é ®Þnh møc lµ 980 vg/ph,
lóc t¶i ®Þnh møc cosφ = 0,88, tæn hao ®ång vµ s¾t
stato lµ 2,2 kw, tæn hao c¬ lµ 1,1 kw. TÝnh hÖ sè
trît, tæn hao ®ång r«to, hiÖu suÊt, dßng ®iÖn
stato, vµ tÇn sè dßng ®iÖn r«to khi t¶i ®Þnh møc.
C©u 14: Mét ®éng c¬ ®iÖn K§B ba pha r«to lång sãc
cã: P®m = 20 kw, U1 = 380 v, ®Êu Y,
η
= 88%, cosφ =
0,84, n®m = 970 vg/ph. BiÕt r»ng Ik/ I®m = 4.5; Mk/
M®m = 1.2; Mmax/ M®m = 1,8. TÝnh:
a.I®m , Ik ,s®m
b.M®m , Mk , Mmax vµ tæng tæn hao trong ®éng c¬khi
lµm viÖc ®Þnh møc.
C©u 15: Cho mét ®éng c¬ ®iÖn K§B r«to d©y quÊn p =
2, f = 50 Hz, r2 = 0,02 Ω, n = 1485 vg/ph. NÕu
m«men t¶i kh«ng ®æi, muèn cã n = 1050 vg/ph th×
ph¶i thªm ®iÖn trë phô vµo r«to lµ bao nhiªu? NÕu
thay ®æi ®iÖn ¸p ®Æt vµo d©y quÊn stato ®Ó cã ®îc
tèc ®é trªn (kh«ng cã ®iÖn trë phô vµo r«to) th×
ph¶i ®Æt vµo stato mét ®iÖn ¸p lµ bao nhiªu?
C©u 16: Cho mét ®éng c¬ K§B ba pha bèn cùc P®m =
10kw, U®m = 380/220 v, Y/Δ, cã c¸c tham sè: r1