zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

» Môi trường

ĐỊA THỜI HỌC

Chia sẻ: Pham Linh Dan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

72
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong các khoa học tự nhiên về lịch sử tự nhiên, địa thời học là một môn khoa học để xác định độ tuổi tuyệt đối của các loại đá, hóa thạch trầm tích, với mức dộ nhất định của sự không chắc chắn cố hữu của phương pháp được sử dụng. Có nhiều phương pháp xác định niên đại được các nhà địa chất học sử dụng để đạt được điều này

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐỊA THỜI HỌC

A TH I H C
Thu vien Hoc Lieu Mo Viet Nam module: m48295 1 Đ a th i h c∗ Lê Văn Tám This work is produced by Thu vien Hoc Lieu Mo Viet Nam and licensed under the Creative Commons Attribution License † Tóm t t n i dung Trong các khoa h c t nhiên v l ch s t nhiên, đ a th i h c là m t khoa h c đ xác đ nh đ tu i tuy t đ i c a các lo i đá, hóa th ch và tr m tích, v i m t m c đ nh t đ nh c a s không ch c ch n c h u c a phương pháp đư c s d ng. Có nhi u phương pháp xác đ nh niên đ i đư c các nhà đ a ch t h c s d ng đ đ t đư c đi u này. Đ a th i h c là khác bi t trong ng d ng so v i sinh đ a t ng h c, là khoa h c đ gán các lo i đá tr m tích vào m t k nguyên đ a ch t đã bi t nào đó thông qua miêu t , l p m c l c và so sánh hóa th ch c a các t h p qu n đ ng v t hay th c v t. Sinh đ a t ng h c không tr c ti p đưa ra s xác đ nh đ tu i tuy t đ i c a đá mà ch đơn gi n là đ t nó vào trong m t kho ng th i gian mà t i th i đi m đó t h p hóa th ch đư c bi t là đã cùng t n t i. Tuy nhiên, c hai ngành khoa h c này đ u ph i h p v i nhau đ n m c chúng chia s cùng m t h th ng đ t tên g i cho các l p đá và cho các kho ng th i gian đư c s d ng đ phân lo i các l p trong ph m vi các đ a t ng. (Xem b ng mé ph i cho ph n thu t ng h c.) ∗ Version 1.1: Jan 19, 2011 5:10 pm GMT+7 † http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/ http://voer.vn/content/m48295/1.1/
Thu vien Hoc Lieu Mo Viet Nam module: m48295 2 Example 1 V i tham chi u t i thang th i gian đ a ch t thì H u Permi (t c th L c Bình) kéo dài t 260,4 ± 0,7 Ma (Ma = tri u năm trư c) (hóa th ch thu c th ng L c Bình c nh t đã bi t) cho t i kho ng 250,1 ± 0,4 Ma (hóa th ch thu c h Trias c nh t đã bi t) - m t kho ng cách trong các t h p hóa th ch có niên đ i đã đư c bi t đ n kho ng g n 10 Ma. Trong khi niên đ i sinh đ a t ng c a n n Thư ng Permi có th đư c th hi n như là th ng L c Bình thì niên đ i th t s c a n n đá đó có th n m b t kỳ đâu trong kho ng t 260 t i 251 Ma. Ngư c l i, m t l p đá granit có niên đ i kho ng 255,5 ± 0,5 Ma có th đư c g i m t cách an toàn h p lý là thu c th ng L c Bình c a h Permi, hay chính xác nh t là đã xâm nh p trong th L c Bình c a k Permi. Khoa h c v đ a th i là công c quan tr ng hàng đ u đư c s d ng trong các lĩnh v c c a th i đ a t ng h c, trong đó ngư i ta c g ng đ xác đ nh niên đ i tuy t đ i cho m i t h p hóa th ch và xác đ nh l ch s đ a ch t c a Trái Đ t cũng như c a các thiên th ngoài trái Phương pháp • Các k thu t phóng x đo đ phân rã c a các đ ng v phóng x và các ho t đ ng phát sinh phóng x khác. • Các k thu t gia tăng đo s b sung đ u đ n c a v t li u vào l p tr m tích hay c a sinh v t. • S tương quan c a các t ng m c gi i cho phép quy đ i sang tương đương niên đ i đư c thi t l p gi a các di ch khác nhau. 1 Xác đ nh niên đ i 1.1 Phóng x B ng cách đo lư ng phân rã phóng x c a đ ng v phóng x v i chu kỳ bán rã đã bi t, các nhà đ a ch t có th thi t l p niên đ i tuy t đ i c a v t li u m . M t lo t các đ ng v phóng x đư c s d ng cho m c đích http://voer.vn/content/m48295/1.1/
Thu vien Hoc Lieu Mo Viet Nam module: m48295 3 này, và ph thu c vào t c đ phân rã, đư c s d ng đ xác đ nh niên đ i c a các k nguyên đ a ch t khác nhau. * Xác đ nh niên đ i b ng cacbon phóng x . K thu t này đo t c đ phân rã c a Cacbon14 trong v t li u h u cơ (ch ng h n các hóa th ch l n c a th c v t) và có th áp d ng cho các m u v t tr hơn kho ng 50.000 năm tu i. * Xác đ nh niên đ i b ng uran-chì. K thu t này đo t l c a hai đ ng v chì (Pb206 và Pb207) đ i v i lư ng uran trong khoáng v t hay đá. Thông thư ng đư c áp d ng cho khoáng v t d u v t là ziricon trong các lo i đá l a. Phương pháp này là m t trong hai phương pháp đư c s d ng ph bi n nh t (cùng v i xác đ nh niên đ i b ng agon-agon) trong xác đ nh niên đ i đ a ch t. Xác đ nh niên đ i b ng uran-chì đư c áp d ng cho các m u v t c hơn kho ng 1 tri u năm tu i. * Xác đ nh niên đ i b ng uran-thori. K thu t này đư c s d ng đ xác đ nh niên đ i c a các thành h hang h c, san hô, cacbonat và xương hóa th ch. Kho ng xác đ nh c a nó là t vài năm t i kho ng 700.000 năm. * Xác đ nh niên đ i b ng kali-agon và xác đ nh niên đ i b ng agon-agon. Các k thu t này xác đ nh niên đ i c a các lo i đá bi n ch t, đá l a và đá núi l a. Chúng cũng đư c s d ng đ xác đ nh niên đ i c a các l p tro núi l a bên trong hay n m trên các đi m c nhân lo i h c. Gi i h n tr nh t c a phương pháp agon-agon là vài nghìn năm. Các k thu t do phóng x sinh ra khác còn có: • Xác đ nh niên đ i v t phân h t nhân • Xác đ nh niên đ i đ ng v tia vũ tr • Xác đ nh niên đ i b ng rubidi-stronti • Xác đ nh niên đ i b ng samari-neodymi • Xác đ nh niên đ i b ng rheni-osmi • Xác đ nh niên đ i b ng luteti-hafni • Xác đ nh niên đ i b ng c t trư ng • Xác đ nh niên đ i b ng nhi t-phát quang (th ch anh b đ t nóng) 1.2 Phát quang Các k thu t xác đ nh niên đ i b ng phát quang quan sát ’ánh sáng’ b c x ra t các v t li u như th ch anh, kim cương, fenspat và canxit. Nhi u ki u k thu t phát quang đư c s d ng trong đ a ch t h c, bao g m phát quang kích thích quang h c (OSL), phát quang âm c c (CL) và phát quang nhi t (TL). Phát quang nhi t và phát quang kích thích quang h c đư c s d ng trong kh o c h c đ xác đ nh niên đ i c a các v t th ’đã cháy’ như đ g m hay các lo i đá đun n u và có th đư c s d ng đ quan sát s di chuy n c a cát. 1.3 Gia tăng Các k thu t xác đ nh niên đ i gia tăng cho phép d ng các b ng niên đ i hàng năm trong nhi u năm ròng, trong đó chúng có th đư c c đ nh (nghĩa là liên k t t i ngày nay và vì th là th i gian theo l ch hay th i gian thiên văn) ho c trôi n i. • Xác đ nh niên đ i b ng vòng cây • Lõi băng • Phép đo đ a y • Varve http://voer.vn/content/m48295/1.1/
Thu vien Hoc Lieu Mo Viet Nam module: m48295 4 2 Ngu n sai sót Các đơn v đ a th i h c và th i đ a t ng có th b hi u l n x n hay sai l m. Example 2 * Đúng: Tyrannosaurus rex s ng trong H u Ph n tr ng, nghĩa là nó s ng cách đây kho ng 68 - 65 tri u năm. * Sai: Tyrannosaurus rex s ng trong Thư ng Ph n tr ng, nghĩa là nó s ng trong các l p đá c a th ng Thư ng Ph n tr ng. http://voer.vn/content/m48295/1.1/

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.