intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Hóa môi trường: Chương 1 - TS. Võ Nguyễn Xuân Quế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:39

2
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Hóa môi trường" Chương 1 - Quá trình hình thành đất, được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Khoa học về đất; vai trò của đất; cấu tạo lớp đất tự nhiên; sự hình thành đất; yếu tố quyết định sự hình thành đất; tiến trình hình thành tầng đất;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hóa môi trường: Chương 1 - TS. Võ Nguyễn Xuân Quế

  1. CHƯƠNG 1: QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH ĐẤT TS. Võ Nguyễn Xuân Quế
  2. KHOA HỌC VỀ ĐẤT Pedology (phát sinh học đất): ngành khoa học nghiên cứu các yếu tố và tiến trình hình thành đất, bao gồm việc mô tả, giải thích các phẩu diện đất, cá thể đất và các lọai đất trên bề mặt vỏ quả đất Edaphology (thổ nhưỡng học): là ngành khoa học nghiên cứu những ảnh hưởng của đất đến sinh vật, đặc biệt là cây trồng
  3. VAI TRÒ CỦA ĐẤT Môi trường sinh trưởng của thực vật o Giúp thực vật đứng vững o Cung cấp O2 và thải khí CO2 của rễ cây o Giữ nước và cung cấp nước o Điều chỉnh ẩm độ và nhiệt độ o Nơi tích lũy một số chất gây độc o Cung cấp các chất dinh dưỡng
  4. VAI TRÒ CỦA ĐẤT Hệ thống điều hòa chế độ nước Hệ thống luân chuyển vật chất Nơi trú ngụ của sinh vật Nền tảng xây dựng các cơ sở hạ tầng
  5. CẤU TẠO LỚP ĐẤT TỰ NHIÊN Lớp đất thực (soil): lớp đá đã bị phong hóa hoàn toàn; nơi sinh vật có thể sinh sống Lớp mẫu chất (parent material): lớp đất thực và mẫu chất; đá đã phong hóa và biến đồi một phần Đá nền (bed rock): phần đá hoàn toàn chưa bị phong hóa
  6. CẤU TẠO LỚP ĐẤT TỰ NHIÊN Regolith = đất thực + mẫu chất (1-2 m)
  7. SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Khái niệm: o Đất hình thành khi các vật chất ban đầu (mẫu chất) tương tác với môi trường và bị biến đổi. Quá trình biến đổi này được gọi là quá trình phong hóa (weathering). Các yếu tố môi trường bao gồm: o Khí hậu và thời tiết o Con người o Động vật o Các chất ô nhiễm o Sinh vật o Địa hình Tốc độ hình thành đất thay đổi đáng kể tùy vào các yếu tố môi trường (chậm 1 cm/100 năm, và nhanh 30 cm/ 50 năm).
  8. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Sự hình thành đất là một quá trình diễn ra liên tục, không ngừng nên có thể xem môi trường đất là một hệ thống mở, vận động liên tục (open dynamic system), với các tính chất quyết định chức năng của nó. Công thức CLORPT (Hans Jenny - Switzerland/USA, 1941): S = f (CL, O, R, P, T) climate time organisms relief parent material
  9. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT  Khí hậu (chủ yếu là mưa và nhiệt độ) o Khí hậu là yếu tố ảnh hưởng quan trọng nhất quyết định tốc độ và tính chất của quá trình phát triển lớp đất. o Lượng mưa: • Nước là yếu tố quan trọng trong các phản ứng sinh hóa • Lượng mưa thực tế thấm qua mẫu chất và đá (effective precipitation) quyết định độ dày của lớp đất thật hình thành. o Nhiệt độ: • Nhiệt độ tăng 10oC thì tốc độ phản ứng sinh hóa học tăng gấp đôi o Cả 2 thông số nhiệt độ và ẩm độ đều ảnh hưởng đến hàm lượng chất hữu cơ trong đất. o Trong điều kiện nhiệt độ ấm và ẩm độ cao, các tiến trình phong hóa, rửa trôi, và sự phát triển của thực vật đạt tối đa.
  10. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT
  11. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Độ sâu của nước = độ sâu của quá trình phong hóa
  12. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Lượng mưa thực tế thấm qua lớp vật chất phụ thuộc: o Phân bố lượng mưa theo mùa o Nhiệt độ và sự bay hơi nước o Địa hình (topography) o Độ thấm của lớp vật chất (permeability)
  13. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Ví dụ: ảnh hưởng phân bố lượng mưa theo mùa
  14. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Ví dụ: ảnh hưởng nhiệt độ đến sự bay hơi nước trong đất
  15. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Ví dụ: ảnh hưởng địa hình
  16. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Ví dụ: ảnh hưởng độ thấm
  17. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Sinh vật: Bao gồm vi sinh, thực vật, động vật và con người o Loại thực vật quyết định loại đất o Thực vật giúp luân chuyển cation (base pumping) và chất dinh dưỡng o Cung cấp nguồn vật chất hữu cơ o Thực vật giúp chống xói mòn o Động vật trong đất góp phần hình thành đất thông qua các hoạt động đào bới, trộn lẫn đất… như hoạt động của giun đất, mối…tạo ra kênh dẫn nước, lỗ xốp trong đất chứa không khí và giải phóng CO2
  18. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT
  19. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT
  20. YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ HÌNH THÀNH ĐẤT Địa hình: quyết định tốc độ dòng chảy tràn, dòng thấm và mức độ xói mòn bề mặt Vertical zonation: Soil, climate, vegetation change with elevation Flat valley floors & ridge tops: soil accumulation (deepening > removal)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0