BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
…………/………… ……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
ĐINH QUANG THÀNH
ĐỊA VỊ PHÁP LÝ H
ÀNH CHÍNH
CỦA CHẤP HÀNH VIÊN TRUNG CẤP - T
Ừ THỰC TIỄN
CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ TỈNH QUẢNG BÌNH
Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60 38 01 02
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
THỪA THIÊN HUẾ- NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN THỊ CÚC
Phản biện 1 : ……………………………………………..
Phản biện 2 : ……………………………………………..
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành Chính Quốc gia
Địa điểm : Phòng họp............, nhà............ – Hội trường bảo vệ
luận văn thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia
Số : 201 – Đường Phan Bội Châu – Thành phố Huế
Thời gian : vào hồi giờ tháng năm 201
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính
Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành
chính Quốc gia
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Công tác thi hành án dân sự có thể coi là khâu, là công đoạn
cuối cùng để buộc một hành vi vi phạm pháp luật của cá nhân, tổ
chức phải chịu trách nhiệm và thực hiện trách nhiệm về dân sự theo
các nội dung phán quyết đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan tố
tụng.
Trong thi hành án dân sự, Chấp hành viên nói chung và
Chấp hành viên trung cấp nói riêng là người được nhà nước giao
nhiệm vụ thi hành các bản án, quyết định theo quy định của pháp
luật; đồng thời, là người có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn khá
lớn, có vai trò quan trọng trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ
của cơ quan, đơn vị nói riêng và của Hệ thống cơ quan Thi hành
án dân sự nói chung, là những nhân tố tích cực, quan trọng góp
phần đưa hệ thống các cơ quan Thi hành án dân sự hoàn thành tốt
các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao.
Thực trạng công tác thi hành án dân sự tại tỉnh Quảng Bình
trong những năm qua, bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn
một số tồn tại như, số vụ việc không có điều kiện thi hành tồn đọng
qua các năm ngày càng gia tăng, hiện tượng tiêu cực, vô tâm, tắc
trách, vi phạm những nghĩa vụ hoặc lạm dụng những quyền hạn theo
quy định của pháp luật còn nhiều…Mặt khác, hành lang pháp lý cho
Chấp hành viên trung cấp thực hiện nhiệm vụ chưa đầy đủ. Việc tổ
chức thi hành các bản án, quyết định của Chấp hành viên trung cấp
nói riêng và của cơ quan thi hành án dân sự nói chung còn phụ thuộc
nhiều vào sự phối hợp của các ngành, các cấp có liên quan như chính
quyền địa phương và một số cơ quan chuyên môn khác…Đây chính
là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt
động của công tác thi hành án dân sự và địa vị pháp lý hành chính
của Chấp hành viên trung cấp.
Luật Thi hành án dân sự năm 2008 ra đời đã đánh dấu bước
phát triển vượt bậc trong công tác thi hành án dân sự, đó là tạo ra
một nền tảng hành lang pháp lý cơ bản nhất, phù hợp, hiệu quả của
công tác thi hành án dân sự.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân
sự năm 2014 được ban hành, có hiệu lực từ ngày 01/7/2015 đã hoàn
2
thiện hơn về nhiều mặt của thể chế pháp lý đối với công tác thi hành
án dân sự.
Sau hơn sáu năm thực hiện Luật Thi hành án dân sự năm
2008 và hơn 02 năm thực hiện những nội dung sửa đổi, bổ sung của
Luật Thi hành án dân sự, văn bản luật này đã đạt được nhiều kết quả
tích cực, thể hiện ở những điểm cơ bản như sau:
Thứ nhất, Luật Thi hành án dân sự được ban hành và các văn
bản dưới luật được ban hành nhằm cụ thể hóa, đi vào đời sống xã hội
làm thành một chỉnh thể hệ thống pháp luật điều chỉnh các mối quan
hệ pháp luật, các trình tự, thủ tục, cơ cấu tổ chức, nhân sự của hệ
thống các cơ quan thi hành án dân sự để đưa các bản án, quyết định
đã có hiệu lực của Tòa án, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của
Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh và phán quyết, quyết định của
Trọng tài thương mại, ra tổ chức thi hành trên thực tế, đảm bảo
quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nước và các tổ chức, cá nhân
trong xã hội.
Thứ hai, Luật thi hành án dân sự hiện hành và các văn bản
hướng dẫn thi hành đã quy định một cách đầy đủ, rõ ràng, trao
quyền, gắn trách nhiệm, nâng cao rõ rệt địa vị pháp lý, vị trí, vai trò,
tầm quan trọng của các chức danh của những công chức làm công tác
thi hành án, trong đó có chức danh Chấp hành viên trung cấp, đối
tượng được nghiên cứu trong luận văn này.
Mặc dù vậy, nhìn dưới góc độ một người nghiên cứu và lựa
chọn đề tài về địa vị pháp lý hành chính của Chấp hành viên trung
cấp, Luật thi hành án dân sự năm 2008, được sửa đổi, bổ sung năm
2014 còn tồn tại một số bất cập nổi bật như sau:
Một là, hệ thống pháp luật về thi hành án dân sự hiện hành
còn có sự cắt khúc, tách rời, thiếu đồng bộ và thiếu mối quan hệ
nhân, quả giữa hoạt động xét xử với hoạt động thi hành án, dẫn đến
một số mặt hiệu quả phối hợp, hiệu quả hiệu lực trong việc tổ chức
đưa bản án, quyết định ra thi hành còn chưa thực sự tương xứng với
vai trò, tầm quan trọng của hoạt động này.
Hai là, trong Luật Thi hành án dân sự hiện hành, chỉ quy
định về Chấp hành viên trung cấp thực hiện nhiệm vụ quyền hạn
chung của Chấp hành viên chứ không quy định rõ về nhiệm vụ,
quyền hạn riêng của Chấp hành viên trung cấp.
Vì những bất cập, tồn tại nêu trên, tác giả chọn đề tài đề tài
“Địa vị pháp lý hành chính của Chấp hành viên trung cấp – Từ thực
3
tiễn các cơ quan Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Bình” để làm rõ về
vị trí, tầm quan trọng, địa vị pháp lý hành chính của Chấp hành viên
trung cấp trên phương diện lý luận và trên thực tế công tác thi hành
án dân sự tại tỉnh Quảng Bình, từ đó mong muốn sẽ góp phần đề xuất
các giải pháp, phương hướng nhằm nâng cao địa vị pháp lý hành
chính của Chấp hành viên trung cấp nói chung và trên địa bàn tỉnh
Quảng Bình nói riêng.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Qua quá trình nghiên cứu, khảo sát, tìm hiểu và rà soát các
đề tài, công trình nghiên cứu khoa học hiện nay liên quan đến hoạt
động thi hành án dân sự nói chung và liên quan đến vai trò, tổ chức,
hoạt động của hệ thống cơ quan thi hành án dân sự, các chức danh
trong tổ chức thi hành án dân sự, có thể kể đến một số công trình sau
đây:
a) Đề tài nghiên cứu khoa học
- Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ: “Đề án kiện toàn mô
hình tổ chức và đội ngũ cán bộ thi hành án để thực hiện có hiệu quả
Luật thi hành án dân sự năm 2008”, mã số 2010-8219 do PGS.TS
Nguyễn Văn Luyện, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án
dân sự làm chủ nhiệm đề tài;
- Đề án cấp Bộ: “Khảo sát khoa học về quy trình, thủ tục thi
hành các bản án có tài sản thi hành là bất động sản và các giải pháp
nhằm đảm bảo tính thống nhất cho các quy trình này” do bà Đinh Thị
Mai Phương làm chủ nhiệm theo Quyết định số 2678/QĐ-BTP ngày
09 tháng 11 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
b) Luận án Tiến sĩ Luật học
- Đề tài: “Hoàn thiện pháp luật Thi hành án dân sự ở Việt
Nam hiện nay”, Luận án Tiến sĩ Luật học tại Học viện Chính trị -
Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh của tác giả Nguyễn Thanh Thủy,
năm 2008;
- Đề tài: “Hiệu quả áp dụng pháp luật thi hành án dân sự ở
Việt Nam”, Luận án Tiến sỹ Luật học tại Học viện Chính trị-Hành
chính quốc gia Hồ Chí Minh của tác giả Đặng Đình Quyền, năm
2012.
c) Luận văn Thạc sĩ Luật học
- Đề tài: “Đổi mới tổ chức thi hành án dân sự ở Việt Nam”,
Luận văn thạc sỹ Luật học tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí
Minh của tác giả Nguyễn Quang Thái, năm 2003.