Bảo vệ người chưa thành niên: Tăng cường năng lực về tư pháp phục hồi cho người chưa thành niên tại Việt Nam

Tầm quan trọng ngày càng tăng của việc bảo vệ quyền trẻ em trên toàn cầu đòi hỏi một hệ thống tư pháp chuyên biệt và nhạy bén. Tại Việt Nam, báo cáo năm 2015 của UNICEF về hệ thống tư pháp hình sự cho người chưa thành niên đã ghi nhận những thành tựu và thách thức hiện có. Tài liệu đào tạo này, được phối hợp soạn thảo bởi Bộ Tư pháp Việt Nam và UNICEF, nhằm mục đích tăng cường năng lực về tư pháp phục hồi cho người chưa thành niên. Nó cung cấp cái nhìn sâu sắc về các nguyên tắc và thực hành của tư pháp phục hồi, nhấn mạnh tiềm năng của nó trong việc bảo vệ lợi ích tốt nhất của trẻ em, nạn nhân và cộng đồng, qua đó thúc đẩy quá trình phục hồi và tái hòa nhập xã hội.

Cán bộ, nhà hoạch định chính sách, học giả, và chuyên gia pháp luật làm việc trong lĩnh vực tư pháp trẻ em và bảo vệ người chưa thành niên tại Việt Nam.

Tài liệu này đi sâu vào khái niệm và ứng dụng của tư pháp phục hồi đối với người chưa thành niên tại Việt Nam, dựa trên cam kết của quốc gia đối với các công ước quốc tế như Công ước Quyền trẻ em (CRC). Bắt đầu bằng việc định nghĩa người chưa thành niên trong bối cảnh pháp lý và phát triển, tài liệu nhấn mạnh sự dễ bị tổn thương và nhu cầu đặc thù của nhóm đối tượng này, đòi hỏi một cách tiếp cận khác biệt so với tư pháp hình sự truyền thống. Tư pháp phục hồi được đề xuất như một giải pháp toàn diện cho hành vi vi phạm pháp luật của trẻ vị thành niên, với mục tiêu cân bằng các lợi ích của nạn nhân, người phạm tội và cộng đồng.

Phương pháp cốt lõi được trình bày bao gồm việc khuyến khích sự tham gia chủ động của tất cả các bên liên quan trong việc giải quyết hậu quả của hành vi phạm tội. Các hình thức thực hành đa dạng như hòa giải, hội nghị phục hồi và vòng tròn cộng đồng được đề cập, tất cả nhằm trao quyền cho các bên, tạo lập môi trường an toàn và ngăn ngừa tái phạm. Tài liệu làm rõ rằng tư pháp phục hồi khuyến khích người phạm tội nhận thức hậu quả, chịu trách nhiệm và sửa chữa sai lầm, đồng thời mang lại cơ hội cho nạn nhân được bồi thường và hàn gắn. Lợi ích được phân tích cho cả ba bên: nạn nhân tìm thấy tiếng nói và sự giải quyết, người phạm tội đạt được phục hồi và tái hòa nhập, và cộng đồng thúc đẩy sự hàn gắn tập thể và phòng ngừa tội phạm. Hơn nữa, tài liệu xem xét cách tích hợp tư pháp phục hồi vào hoặc bên ngoài hệ thống tư pháp hình sự, lấy ví dụ từ các mô hình ở châu Âu, đặc biệt là Pháp. Các chiến lược phát triển và triển khai tư pháp phục hồi tại Việt Nam, bao gồm tăng cường khung pháp lý, đào tạo chuyên gia và thí điểm các công cụ hiệu quả, cũng được trình bày. Hàm ý tổng thể là chuyển đổi từ cách tiếp cận trừng phạt sang một hệ thống lấy trẻ em làm trung tâm, mang tính xây dựng hơn, ưu tiên phúc lợi lâu dài và hài hòa xã hội.