
1
B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
ĐI HC ĐÀ NNG
PHAN CƯNG
ĐIU KHIN ĐNG CƠ ĐNG B NAM CHÂM VĨNH CU
BNG PHƯƠNG PHÁP M - THÍCH NGHI
Chuyên ngành: T ñng hóa
Mã s: 60.52.60
TÓM TT LUN VĂN THC SĨ K THUT
Đà Nng, Năm 2012
2
Công trình ñưc hoàn thành ti
ĐI HC ĐÀ NNG
Ngưi hưng dn khoa hc: TS. NGUYN ANH DUY
Phn bin 1: PGS.TS. BÙI QUC KHÁNH
Phn bin 2: TS. NGUYN ĐC THÀNH
Lun văn ñưc bo v ti Hi ñng chm Lun văn tt
nghip thc sĩ k thut hp ti Đi hc Đà Nng vào ngày 9 tháng
6 năm 2012
Có th tìm hiu lun văn ti:
- Trung tâm Thông tin - Hc liu, Đi hc Đà Nng
- Trung tâm Hc liu, Đi hc Đà Nng.

1
M ĐU
1. Tính c p thi!t c"a ñ# tài
Ngày nay, ñng cơ ñin ñng b ñưc s dng nhiu trong
lĩnh vc ñiu khin, trong công nghip vì nó có nh ng ñ!c ñim vưt
tri như hiu sut, Cos ϕ cao, tc ñ ít ph thuc vào ñin áp. Tuy
nhiên, vic ñiu khin ñng cơ ñng b còn tương ñi khó khăn, do
ñ!c tính phi tuy&n mnh. Nh ng khó khăn trong vic 'ng dng ñng
cơ ñng b chính là làm th& nào ñ có th d( dàng ñiu ch)nh tc ñ
như vic ñiu ch)nh ñng cơ mt chiu. Vì vy, ý tư*ng v vic bi&n
ñ+i máy ñin xoay chiu thành máy ñin mt chiu trên phương din
ñiu khin ñã ra ñi. Điu khin vector s, cho phép ñiu khin t-
thông và moment hoàn toàn ñc lp vi nhau thông qua ñiu khin
giá tr. t'c thi c/a dòng ho!c giá tr. t'c thi c/a áp. Điu khin
vector cho phép to ra nh ng phn 'ng nhanh và chính xác c/a t-
thông và moment trong quá trình quá ñ cũng như quá trình xác lp.
Cũng như các h thng ñiu khin khác, cht lưng các h ñiu
khin truyn ñng ñin ph thuc rt nhiu vào cht lưng c/a các b
ñiu khin, * ñó h thng phi to ra ñưc kh năng thay ñ+i tc ñ
trơn, m.n vi phm vi ñiu ch)nh rng, ñ chính xác c/a ñi lưng
ñiu ch)nh * ch& ñ tĩnh cao ñ to nên vùng làm vic vi sai s nh1,
h làm vic vi bt c' quá trình quá ñ nào cũng phi ñt ñưc ñ +n
ñ.nh cao và h phi có kh năng ñáp 'ng nhanh vi yêu c2u ñiu
ch)nh. Tt c nh ng ñiu này thc s ñã ñ!t ra nh ng yêu c2u càng
ngày càng kh3t khe hơn cho các h thng truyn ñng.
2
Đ gii quy&t nh ng vn ñ trên, nhiu gii thut ñiu khin
ñng cơ ñng b ñã ñưc nghiên c'u và 'ng dng trong lĩnh vc
truyn ñng ñin như: Phương pháp ñiu khin vector (Điu khin
trc ti&p moment (Direct Torque Control- DTC), ñiu khin ta theo
t- thông (Field Orientated Control- FOC)), phương pháp ñiu khin
vô hưng (Điu khin V/f = h=ng s ).
Hin nay, các phương pháp này ñang ñưc 'ng dng rng rãi
trong lĩnh vc ñiu khin h truyn ñng ñng cơ ñng b. Tuy
nhiên, bên cnh nh ng ưu ñim, các phương pháp trên vn tn ti
nh ng khuy&t ñim như:
- Vi ñiu khin V/f = h=ng s, ch) dùng cho h truyn
ñng có ñ!c tính thp.
- Vi phương pháp ñiu khin trc ti&p moment, thì ñáp 'ng
tc ñ thp, moment ñiu ch)nh không trơn.
- Điu khin ta theo t- thông thì * tc ñ trên danh ñ.nh ñng
cơ b. mt ñng b.
Nh=m hn ch& nh ng khuy&t ñim trên và nâng cao cht lưng
h truyn ñng thì bài toán m thích nghi k&t hp vi các phương
pháp ñiu khin thông thưng trên ñang là mt hưng nghiên c'u
ñ2y trin vng trong lĩnh vc ñiu khin truyn ñng ñin xoay
chiu.
Vi mong mun tìm hiu sâu v lĩnh vc truyn ñng ñin
xoay chiu, ngưi nghiên c'u chn ñ tài “ñi#u khi$n ñng cơ ñ&ng
b mam châm vĩnh c(u b)ng phương pháp m- - thích nghi” làm
ñ tài cho lun văn Thc sĩ.

3
2. M0c tiêu c"a ñ# tài
- Thi&t k& các b ñiu khin PI kinh ñin ñ ñiu khin tc ñ
c/a ñng cơ.
- Bng dng phương pháp m có thích nghi ñiu khin ñng cơ
ñng b nam châm vĩnh cu.
3. Đi tư1ng và ph2m vi nghiên c3u
Đi tưng nghiên cu:
Đng cơ ñi4n ñ&ng b nam châm vĩnh c(u xoay chi#u ba
pha
Phm vi nghiên cu:
- Tìm hiu các phương pháp ñiu khin h truyn ñng ñng
cơ ñng b như:
+ Phương pháp ñiu khin vô hưng (ñiu khin V/f =
h=ng s )
+ Phương pháp ñiu khin vector:
▪ Điu khin trc ti&p moment (Direct Torque Control -
DTC)
▪ Phương pháp ñiu khin ta theo t- thông (Field
Orientated Control - FOC)
Trong ñó, Ngưi nghiên c'u s dng phương pháp ñiu khin
ta theo t- thông rotor làm hưng nghiên c'u chính.
- Xây dng mô hình ñiu khin h truyn ñng ñng cơ ñng
b b=ng phương pháp ta theo t- thông rotor, s dng b ñiu khin
PI ñ ñiu khin tc ñ c/a ñng cơ.
4
- S dng phương pháp m thích nghi ñiu khin ñng cơ
ñng b nam châm vĩnh cu.
4. Phương pháp nghiên c3u
Nghiên c'u lý thuy&t và tìm hiu cu trúc c/a truyn ñng ñin
xoay chiu ba pha, qua ñó phân tích và thi&t k& các b ñiu khin.
Xây dng mô hình, mô ph1ng trên ph2n mm
Matlab/Simulink ñ kim ch'ng, ñánh giá và rút ra k&t lun.
5. Ý nghĩa c"a ñ# tài
Đ tài là tài liu tham kho h u ích cho nh ng ai quan tâm ñ&n
phương pháp ñiu khin ñng cơ ñin ñng b xoay chiu ba pha
nam châm vĩnh cu cách th'c thi&t k& và mô hình hóa các b ñiu
khin mô ph1ng trên Matlab/Simulink
Vi k&t qu nghiên c'u c/a ñ tài có th s, góp ph2n hoàn
thin mt phương pháp ñiu khin mi, kh3c phc ñưc mt s
nhưc ñim c/a các phương pháp ñiu khin kinh ñin, t- ñó m* ra
mt tim năng áp dng cài ñ!t vào các thi&t b. ñiu khin trong
thương mi, ñ gii quy&t vn ñ cp bách hin nay là nâng cao cht
lưng ñiu khin h truyn ñng ñng cơ ñin ñng b.
Ngoài phn m ñu và kt lun, bn lun văn ñưc chia thành
4 chương:
Chương 1. T+ng quan v ñng cơ ñng b nam châm vĩnh cu
(PMSM)
Chương 2. Mt s phương pháp ñiu khin trong truyn ñng
ñng cơ xoay chiu ba pha

5
Chương 3. Gii thiu v ñiu khin m và ñiu khin thích
nghi theo mô hình mu MRACS
Chương 4. Bng dng phương pháp m thích nghi ñiu khin
ñng cơ ñng b nam châm vĩnh cu
CHƯƠNG 1
T5NG QUAN V ĐNG CƠ ĐNG B NAM
CHÂM VĨNH CU
1.1. Gi6i thi4u v# ñng cơ PMSM1.2. Vector không gian c"a
các ñ2i lư1ng ba pha
1.2. Vector không gian c"a các ñ2i lư1ng ba pha
1.2.1. Xây dng vector không gian
1.2.2. Chuyn h ta ñ cho vector không gian
1.2.3. Biu din các vector không gian trên h ta ñ t thông
rotor
1.3. Mô hình c"a ñng cơ PMSM ba pha
1.3.1. Lý do xây dng mô hình
1.3.2. H phương trình cơ bn ca ñng cơ
1.3.3. Các tham s ca ñng cơ
1.3.4. Mô hình trng thái ca ñng cơ trên h ta ñ rotor
(dq)
6
Quan sát ñng cơ PMSM cc li có khe t- * v. trí gi a phi&n
(v. trí ñ)nh cc, v. trí trc d) bé hơn khe t- * v. trí ti&p giáp gi a hai
phi&n (v. trí trc q) nên ñin cm stator trên hai trc d,q khác nhau
- Phuơng trình t- thông
ψ
sd
= L
sd
i
sd
+ ψ
p
ψ
sq
= L
sq
i
sq
L
sd
ñin cm Stato ño * v. trí dc ñ)nh cc
L
sq
ñin cm Stato ño * v. trí ngang cc
Thay phương trình t- thông vào phương trình (1.15) và vi&t li
dưi dng phương trình các ph2n t ta thu ñưc:
sqsqs
sd
sdsdssd
iL
dt
di
LiRu
ω
−+=
pssdsds
sq
sqsqssq
iL
dt
di
LiRu
ψωω
+++=
Phương trình dòng ñin
sd
sd
sq
sd
sq
ssd
sd
sd
u
L
i
L
L
i
Tdt
di 11 ++−=
ω
sq
p
ssq
sq
sq
sq
sd
sq
sd
s
sq
L
u
L
i
T
i
L
L
dt
di
ψ
ωω
−+−−= 11
-Phương trình momen c/a ñng cơ PMSM
m
M)(
2
3
sqsqsqsdc
iip
ψψ
+=
(1.19)
(1.20)
(1.21)

7
])[(
2
3
)]([
2
3
sqsdsqsqsdsd
sd
p
c
sqsdsqsdsqpc
iiLiLi
L
p
LLiiip
−+=
−+=
ψ
ψ
(1.22)
T- các phương trình (1.21) và (1. 22) ta xây dng mô hình
ñng cơ
8
CHƯƠNG 2
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIU KHIN TRONG TRUYN
ĐNG ĐNG CƠ ĐI<N XOAY CHIU BA PHA
2.1. Thi!t b= bi!n t>n
2.1.1. Mô t v cu trúc b bin tn
2.1.2. Mô t toán hc b bin tn
2.2. Phương pháp ñi#u ch! ñ rng xung (PWM)
2.3. Phương pháp ñi#u ch! vector không gian (SVM)
2.4. Đi#u khi$n ta theo t? thông rotor trong truy#n ñng
ñng cơ PMSM
2.4.1. Điu kin ñiu khin moment ti ưu
2.4.2. Cơ s ca phương pháp ta theo t thông rotor
2.4.3. Cu trúc truyn ñng ñng cơ PMSM ta theo t thông
rotor

