Dược thiện cho người bị gãy xương
Gãy xương là tình trạng bệnh lý chấn thương thường gặp, trong Đông y được
gọi là “cốt chiết”. Trên cơ sở nền tảng lý luận và kinh nghiệm thực tiễn có tính
đặc thù, các biện pháp điều trị gãy xương của Đông y và Tây y cũng có những
điểm khác biệt. Tuy nhiên, mục đích cuối cùng của cả hai phương pháp là
hoàn toàn thống nhất: làm cho xương liền nhanh và đúng vị trí, phục hồi tốt
chức năng hoạt động của xương gãy và cải thiện sức khỏe toàn thân.
Một trong những nguyên tắc điều trị gãy xương cơ bản của Đông y là tuân thủ
quan điểm chỉnh thể và điều trị có tính tổng hợp. Ngoài việc tiến hành các thủ thuật
kéo nắn, cố định, tập luyện, châm cứu, còn phải sử dụng thuốc tích cực và hợp lý,
trong đó có một biện pháp rất độc đáo là vận dụng các món ăn - bài thuốc (dược
thiện) nhằm mục đích điều trị hỗ trợ. Một số ví dụ điển hình được trình bày dưới
đây sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về vấn đề này.
Bài 1: Cua 50g, rửa sạch sao khô, tán bột, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 9-12g, nếu dùng
rượu nhẹ độ chiêu uống thì càng tốt. Dùng cho người gãy xương giai đoạn đầu, tại
chỗ sưng đau, phù nề, thâm tím.
Bài 2: Cốt toái bổ 60g, ngâm trong 500ml rượu nhẹ, sau 7-10 ngày thì dùng được,
uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1 chén nhỏ. Dùng cho người bị gãy xương giai đoạn
muộn, các triệu chứng toàn thân đã hết nhưng tại chỗ vẫn còn sưng đau.
Bài 3: Ý dĩ 50g, xích tiểu đậu 100g, đại táo 50g. Tất cả đem ninh nhừ, chế thêm
đường đỏ, chia ăn vài lần trong ngày. Dùng cho tất cả các giai đoạn, kể cả khi đã
bỏ các phương tiện cố định nhưng tại chỗ vẫn sưng nề. Cũng có thể dùng xích tiểu
đậu 100g tẩm với 1 chén giấm chua rồi đun chín, đem phơi khô, sau đó ngâm tẩm
với một lượng rượu gạo thích hợp rồi lại đem phơi khô, tán thành bột mịn, uống
mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 3-6g.
Bài 4: Bí đao 150g, xương sườn lợn 100g. Đem xương sườn lợn hầm nhừ, gạt bỏ
váng mỡ rồi cho bí đao, hành và gia vị vào nấu thành canh ăn. Dùng cho trường
hợp gãy xương tại chỗ sưng nề nhiều.
Bài 5: Vỏ trứng gà sấy khô, tán bột, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 3g. Dùng cho tất
cả các giai đoạn nhằm mục đích thúc đẩy quá trình liền xương.
Bài 6: Cá diếc 250g, gừng tươi 3 lát, hành 2 củ, hạt tiêu 7 hạt. Cá làm sạch, cho tất
cả gia vị vào trong bụng cá rồi đem hầm nhừ, chia ăn vài lần trong ngày. Dùng
thích hợp cho giai đoạn muộn, chi thể chậm bớt nề, hoạt động khó khăn.
Bài 7: Nhân sâm 250g, hoàng kỳ 250g, đương quy 100g, xuyên khung 100g, sắc
kỹ 2 lần chắt lấy nước cốt. Tiếp tục cho thêm 50g bột nhung hươu, 50g bột vỏ
trứng gà, 250g đại táo đã bỏ hạt thái vụn, đường phèn 300g, cô thành cao rồi đựng
trong bình sứ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 thìa canh. Dùng tốt
cho giai đoạn muộn để thúc đẩy quá trình liền xương.
Bài 8: Hoàng kỳ 30g sắc kỹ lấy nước nấu với 100g gạo nếp cẩm và 50g đại táo
thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày. Dùng thích hợp cho người bị gãy xương có
thể chất suy nhược, ăn kém, xương chậm liền.
Bài 9: Nhau thai 1 cái làm sạch, sấy khô, tán bột rồi trộn đều với 100g bột vỏ trứng
gà và 100g đường trắng. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 5g. Dùng thích hợp cho
người già bị gãy xương, thể trạng suy nhược.
Bài 10: Chim sẻ 3 con làm sạch, lọc thịt băm nhỏ rồi xào chín với một chút rượu,
xương đem hầm kỹ với 10g thỏ ty tử, 10g phúc bồn tử và 10g kỷ tử rồi lọc lấy
nước ninh cùng 100g gạo tẻ thành cháo, cho thịt chim vào và chế đủ gia vị, chia ăn
vài lần trong ngày. Dùng rất tốt cho các trường hợp gãy xương giai đoạn muộn,
hay hoa mắt chóng mặt, ù tai, ăn kém, mất ngủ.
Bài 11: Gà sống đen 1 con chừng 500g, tam thất 5g thái phiến. Gà làm thịt, cho
tam thất vào trong bụng cùng với một chút rượu nguyên chất rồi đem hầm cách
thủy, ăn trong ngày. Dùng để bồi bổ, làm mạnh cơ bắp, giúp xương liền nhanh.
Bài 12: Bổ cốt toái 15g, tục đoạn 15g, kỷ tử 6g, đỗ trọng 10g, bỗng rượu 500ml.
Tất cả đem ngâm trong nửa tháng, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 20ml. Có công
dụng bổ can thận, cường gân cốt, dùng rất tốt cho người bị gãy xương giai đoạn
hồi phục, cơ thể suy nhược, xương chậm liền.
Các món dược thiện nói trên nhìn chung đều đơn giản, dễ chế, dễ dùng. Các dược
liệu có thể tìm mua ở những cơ sở Đông y dược có giấy phép hành nghề. Để đạt
được hiệu quả như mong muốn cần chú ý chế biến đúng phương pháp và kiên trì
khi sử dụng.