SỞ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG TRUNG CẤP BÁCH KHOA BÌNH DƯƠNG
Địa chỉ: S 89 Đi l Đc Lp, khu ph Thng Nht 2, phưng D An,
thnh ph D An, tỉnh Bnh Dương.
Điện thoi: 0283.729.6689; Email: bdp.edu.vn@gmail.com
Website: bdp.edu.vn
GIÁO TRÌNH
HÓA PHÂN TÍCH 1
Dùng cho đào tạo: Trung
cấp Ngành: DƯỢC
LƯU HÀNH NỘI BỘ
MỤC LỤC
Trang
Bi 1: Đi cương về hóa học phân tích định tính ........................................................... 1
1.
Đi tượng của HHPTĐT ...................................................................................... 1
2.
Nguyên tắc chung và các phương pháp HHPTĐT ............................................... 1
2.1.
Nguyên tắc chung của HHPTĐT .................................................................. 1
2.2.
Các phương pháp của HHPTĐT .................................................................... 1
3.
Điều kiện của phản ứng hóa học dùng trong HHPTĐL ........................................ 2
3.1
Phải đặc sắc .................................................................................................... 2
3.2
Phải nhy ........................................................................................................ 2
3.3
Phải đặc hiệu .................................................................................................. 2
4.
Phân nhóm các ion ................................................................................................ 2
4.1
Phân nhóm cation ........................................................................................... 2
4.2
Phân nhóm anion ........................................................................................... 3
5.
Thuc thử dùng trong phân tích định tính ............................................................. 3
Bài 2: Xác định cation nhóm I… .................................................................................... 4
1.
Thuc thử nhóm ................................................................................................... 4
2.
Thuc thử cation .................................................................................................. 4
2.1
Thuc thử Ag+ ...............................................................................................................................................4
2.2
Thuc thử Pb2+ ...............................................................................................................................................5
2.3
Thuc thử Hg22+ ........................................................................................................................................... 5
Bài 3: Xác định cation nhóm II… ................................................................................... 7
1.
Thuc thử nhóm .................................................................................................... 7
2.
Thuc thử cation ................................................................................................... 7
2.1
Thuc thử Ba2+ ............................................................................................................................................... 7
2.2
Thuc thử Ca2+ ............................................................................................................................................... 8
Bài 4: Xác định cation nhóm III… ................................................................................ 10
1.
Thuc thử nhóm ................................................................................................... 10
2.
Thuc thử cation ................................................................................................ 10
2.1
Thuc thử Zn2+ ...........................................................................................................................................
10
2.2
Thuc thử Al3+ ........................................................................................................................................... 11
Bài 5: Xác định cation nhóm IV .................................................................................... 14
1.
Thuc thử nhóm ................................................................................................... 14
2.
Phản ứng định tính ............................................................................................... 15
2.1
Thuc thử Fe2+ ........................................................................................................................................... 15
2.2
Thuc thử Fe3+ ........................................................................................................................................... 15
2.3
Thuc thử Bi3+ ............................................................................................................................................ 16
Bài 6: Xác định cation nhóm V. .................................................................................... 17
1.
Thuc thử nhóm ................................................................................................... 17
2.
Phản ứng định tính ............................................................................................... 18
2.1
Thuc thử ion Cu2+ ................................................................................................................................. 18
2.2
Thuc thử ion Hg2+ ..................................................................................................................................18
2.3
Thuc thử ion Mg2+ ................................................................................................................................
18
Bài 7: Xác định cation nhóm VI .................................................................................... 20
1.
Đặc tính chung của các cation nhóm VI............................................................... 20
2.
Phản ứng định tính ............................................................................................... 20
2.1
Thuc thử ion NH4+ ................................................................................................................................ 20
2.2
Thuc thử ion K+ ...................................................................................................................................... 21
2.3
Thuc thử ion Na+ .................................................................................................................................... 21
Bài 8: Xác định anion nhóm I ........................................................................................ 23
1.
Thuc thử sơ b ................................................................................................... 23
2.
Thuc thử xác định anion .................................................................................... 23
2.1
Thuc thử anion I ......................................................................................... 24
2.2
Thuc thử anion S2 .................................................................................................................................. 24
2.3
Thuc thử anion NO3 ............................................................................................................................ 24
Bài 9: Xác định cation nhóm II ……………………………………………………......
1.
Thuc thử sơ b……………………………………………………....................
2.
Thuc thử xác định anion………………………………………………………
2.1
Thuc thử anion AsO43-……………………………………………………
2.2
Thuc thử anion AsO33-……………………………………………………
2.3
Thuc thử anion CO32- ……………………………………………………
2.4
Thuc thử anion HCO3-…………………………………………………...
2.5
Thuc thử anion CO32-……………………………………………………
Bài 10: Xác định cation nhóm III……………………………………………………..
1.
Thuc thử sơ b……………………………………………………....................
2.
Thuc thử xác định anion…………………………………………....................
2.1
Thuc thử anion SO42- ……………………………………………………
2.2
Thuc thử anion SO32-…………………………………………………….
Bài 11: Xác định anion và cation trong dung dịch mui……………….……………..
1
BÀI 1
ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA HỌC PHÂN TÍCH ĐỊNH TÍNH
MỤC TIÊU HỌC TẬP
1.
Trnh by được đi tượng của hóa học phân tích định tính (HHPTĐT),
nguyên tắc chung v hai phương pháp của HHPTĐT để xác định mt ion hoặc mt
cht chưa biết.
2.
Trình bày được ba điều kiện của mt phản ứng hóa học dùng trong HHPTĐT
v ý ngha của bước phân nhóm trong HHPTĐT.
NỘI DUNG CHÍNH
Hóa học phân tích định tính l môn khoa học chuyên nghiên cứu về các phương
pháp, các kỹ thut, các thuc thử, các phản ứng,… để xác định thnh phần cu to
của các cht.
I.
ĐỐI TƯỢNG CỦA HHPTĐT
1.1.
Các kỹ thut, các thuc thử, các phản ứng để xác định thnh phần cation v
anion của các mui vô cơ v các cht vô cơ khác.
1.2.
Kỹ thut cơ bản để tiến hnh thử tinh khiết mt s hóa cht dùng trong
ngnh Dược theo Dược điển Việt Nam (DĐVN).
II.
NGUYÊN TẮC CHUNG VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP HHPTĐT
2.1.
Nguyên tắc chung của HHPTĐT
Để xác định mt ion hoặc mt cht chưa biết, ngưi ta dựa trên nguyên tắc sau:
chuyển cht chưa biết thnh cht mới đã biết thnh phần hóa học v có tính cht đặc
trưng, từ đó suy ra cht chưa biết.
Ví dụ:
Cht X + Pb2+ ⭢ kết tủa đen (PbS)
Cht X +
H+ ⭢ khí có mùi thi (H2S)
Do đó đã xác định được cht X là ion S2-
2.2.
Các phương pháp của HHPTĐT
Có hai phương pháp chính:
2.2.1.
Phương pháp khô:
Tiến hành phân tích định tính cht cần xác định và các thuc thử đều ở thể rắn.
2.2.2.
Phương pháp dung dịch (dd):