1
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: KINH TẾ PHÁT TRIỂN
NGHỀ: KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: LIÊN THÔNG CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số: / QĐ-CĐCG ngày … tháng.... năm 2022
của Trường cao đẳng Cơ Giới
Quảng Ngãi, năm 2022
(Lưu hành nội bộ)
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
3
LỜI GIỚI THIỆU
Kinh tế phát triển là môn học trong nội dung chương trình đào tạo nghề Kế toán doanh
nghiệp. Môn học trang bị những kiến thức cơ bản làm nền tảng để sinh viên nhận thức và phát
triển kỹ năng học các môn chuyên môn nghề.
Với mục tiêu trang bị cho sinh viên những vấn đề lý luận về bản chất, nội dung của tăng
trưởng kinh tế và phát triển kinh tế - xã hội; nguồn lực và sự phát triển của nó đến nền kinh tế,
đồng thời hình thành kỹ năng tính toán và đánh giá được các chỉ tiêu phản ánh sự tăng trưởng
kinh tế và phát triển kinh tế xã hội của địa phương, ngành và nền kinh tế, đáp ứng yêu cầu phát
triển về kinh tế trong thời kỳ hội nhập. Đồng thời đáp ứng được chương trình khung của Bộ Lao
động – Thương Binh và Xã hội, phục vụ nhu cầu về giáo trình giảng dạy, học tập và nghiên cứu
của sinh viên, Khoa Kinh tế Trường Cao đẳng Cơ Giới biên soạn Giáo trình Kinh tế phát
triển (Dùng cho trình độ Cao đẳng)
Giáo trình gồm 6 nội dung cụ thể sau đây:
Bài mở đầu Các nước đang phát triển và sự lựa chọn con đường phát triển
Chương I Tổng quan về tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội
Chương II Cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Chương III Các nguồn lực với phát triển kinh tế
Chương IV Phát triển các ngành kinh tế
Chương V Đường lối và các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà
nước
Giáo trình Kinh tế phát triển đã được Hội đồng thẩm định Trường Cao đẳng Cơ
giới xét duyệt.
Tuy nhiên trong quá trình biên soạn không tránh khỏi những khiếm khuyết, rất
mong được những ý kiến đóng góp của bạn đọc để giáo trình ngày càng hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Quảng Ngãi, ngày….tháng…..năm 2022
Tham gia biên soạn
1. Đỗ Thị Hồng Vân - Chủ biên
2. ......................................
3. ......................................
4
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
2
LỜI GIỚI THIỆU
3
Bài mở đầu: Các nước đang phát triển và sự lựa chọn con đường phát triển
11
1. Sự phân chia các nước theo trình độ phát triển
12
2. Những đặc trưng cơ bản của các nước đang phát triển
14
Câu hỏi ôn tập và bài tập
19
Chương I: Tổng quan về sự tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế-xã hội
20
1. Bản chất của tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế - xã hội
21
2. Nhân tố tác động đến tăng trưởng kinh tế
27
3. Các vấn đề cơ bản trong phát triển kinh tế
30
Câu hỏi ôn tập và bài tập
31
Chương II: Cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
35
1. Khái niệm và các loại cơ cấu kinh tế
36
2. Cơ cấu ngành kinh tế và chuyển dịch cơ cấu ngành
39
Câu hỏi ôn tập và bài tập
40
Chương III: Các nguồn lực với phát triển kinh tế
41
1. Nguồn lực lao động với phát triển kinh tế
50
2. Tài nguyên thiên nhiên và môi trường với phát triển kinh tế
55
3. Vốn với sự phát triển kinh tế
59
4. Khoa học công nghệ với phát triển kinh tế
65
Câu hỏi ôn tập và bài tập
66
Chương IV: Phát triển các ngành kinh tế
72
1. Phát triển kinh tế nông nghiệp
73
2. Phát triển kinh tế công nghiệp
75
3. Phát triển kinh tế dịch vụ
78
Câu hỏi ôn tập và bài tập
79
Chương V: Đường lối và chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước
83
1. Đường lối phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam qua các giai đoạn
84
2. Chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam
88
Câu hỏi ôn tập và bài tập
90
TÀI LIỆU THAM KHẢO
91
5
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC
Tên môn học: KINH TẾ PHÁT TRIỂN
Mã môn học: MH 16
Thời gian môn học: 45 giờ (Lý thuyết: 25 giờ; Thực hành, thảo luận, bài tập
17 giờ; Kiểm tra: 3 giờ)
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học:
- Vị trí:
Kinh tế học phát triển là môn khoa học cơ sở của khối ngành kinh tế.
- Tính chất:
Trang bị hệ thống kiến thức cơ bản về phát triển kinh tế - xã hội làm cơ sở cho
việc tiếp cận, nghiên cứu phát triển kinh tế ngành.
- Ý nghĩa và vai trò của môn học:
Kinh tế phát triển là một một môn học kinh tế mang tính chuyên biệt chuyên
nghiên cứu về các vấn đề tăng trưởng và phát triển. Kinh tế phát triển đi tìm các phương
thức để đưa một nền kinh tế kém phát triển thành một nền kinh tế thịnh vượng. Nội
dung chính của môn Kinh tế phát triển đề cập về các mô hình phát triển kinh tế, các
nguồn lực quyết định trong tăng trưởng và phát triển kinh tế, các vấn đề phát triển nông
nghiệp, công nghiệp,...; Việc vận dụng những nguyên lý của “Kinh tế phát triển” vào
thực tiễn phát triển nền kinh tế quốc dân là một yêu cầu tất yếu khách quan đối với mọi
quốc gia, nhất là đối với các quốc gia đang phát triển, đảm bảo cho nền kinh tế tăng
trưởng, phát triển bền vững.
Mục tiêu của môn học:
- Về kiến thức:
A1. Trang bị cho sinh viên tri thức mở rộng và nâng cao; phát triển tư duy về tăng
trưởng, phát triển kinh tế, phát triển bền vững; các điều kiện đảm bảo tăng trưởng, phát
triển kinh tế nhanh và bền vững trong điều kiện hội nhập quốc tế.
A2. Trang bị những kiến thức cơ bản về mô hình tăng trưởng kinh tế và đổi mới
mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam;
A3. Bản chất, nội dung những vấn đề lý luận liên quan đến chuyển dịch cơ cấu
kinh tế và tái cơ cấu nền kinh tế;
A4. Thực trạng cơ cấu kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và quá trình cơ cấu lại
nền kinh tế Việt Nam trong những năm qua. Đồng thời trang bị học viên tri thức nâng
cao về bản chất, đặc điểm, vai trò, nhân tố ảnh hưởng và xu hướng phát triển nông
nghiệp, nông dân, nông thôn trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội;
- Về kỹ năng:
B1. Hiểu rõ các nguồn lực đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế, đóng góp của
các nguồn lực đối với tăng trưởng các ngành, địa phương. Từ đó, có thể tham gia đánh
giá, hoạch định chính sách huy động và phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực
nhằm phát triển nhanh và bền vững.
B2. Vận dụng kiến thức bài giảng vào đánh giá đổi mới mô hình tăng trưởng kinh
tế ở Việt Nam. Trang bị những nhận thức cơ bản về tiến bộ và công bằng xã hội trong