1
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: LUẬT KINH TẾ
NGHỀ: KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số: / QĐ-CĐCG ngày … tháng.... năm……
của Trường cao đẳng Cơ Giới
Quảng Ngãi, năm 2022
(Lưu hành nội bộ)
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
3
LỜI GIỚI THIỆU
Vài nét về xuất xứ giáo trình:
Giáo trình này được viết theo Kế hoạch Biên soạn, chỉnh biên giáo trình năm 2022
của Trường Cao đẳng Cơ Giới về việc triển khai xây dựng chương trình đào tạo theo
Luật Giáo dục nghề nghiệp để làm tài liệu dạy trình độ Trung cấp.
Quá trình biên soạn:
Trên cơ sở tham khảo các giáo trình, tài liệu về Luật Kinh tế, kết hợp với các kiến
thức, kinh nghiệm thực tế phù hợp với ngành nghề, giáo trình này được biên soạn có sự
tham gia góp ý kiến đóng góp quý báu của các giáo viên trong Khoa Kinh tế.
Mối quan hệ của tài liệu với chương trình, môn học/môđun:
Căn cứ vào chương trình đào tạo nghề Kế toán doanh nghiệp cung cấp cho người
học những kiến thức cơ bản về Luật bên lĩnh vực Kinh tế, từ đó có thể hỗ trợ cho người
học vận dụng vào công tác thực tiễn của doanh nghiệp.
Với mục tiêu trang bị cho học sinh, sinh viên những kiến thức cơ bản về Luật Kinh
tế và kỹ năng thu thập xử lý các thông tin kế toán đồng thời lựa chọn các phương pháp,
hình thức, biện pháp quản trị để quản lý kinh tế tài chính và tham mưu cho lãnh đạo
doanh nghiệp quản lý hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp một cách hiệu quả, đồng
thời đáp ứng được chương trình khung của Bộ Lao động – Thương Binh và Xã hội,
phục vụ nhu cầu về giáo trình giảng dạy học tập và nghiên cứu của học sinh học nghề
Kế toán, Khoa Kinh tế Trường Cao đẳng Cơ Giới biên soạn Giáo trình Luật Kinh tế
(Dùng cho trình độ Trung cấp)
Cuốn sách gồm 5 chương:
Chương I Những vấn đề lý luận chung về Luật kinh tế
Chương II Chế định pháp lý của các loại hình doanh nghiệp
Chương III Chế định pháp lý về hợp đồng kinh tế
Chương IV Chế định pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh tế
Chương V Chế định pháp lý về phá sản doanh nghiệp
Sau mỗi chương đều có bài tập cũng cố kiến thức cho người học.
Giáo trình được biên soạn trên cơ sở các văn bản quy định của Nhà nước và tham
khảo nhiều tài liệu liên quan có giá trị. Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng không tránh
khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy, cô
giáo và các bạn học sinh, sinh viên cùng đông đảo bạn đọc để giáo trình ngày càng hoàn
thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Quảng Ngãi, ngày tháng năm 2022
Tham gia biên soạn
1. Lê Thị Hạnh Chủ biên
2. …………..............
3. ……….............….
4
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU 3
THÔNG TIN CHUNG . 7
CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ LUẬT KINH TẾ
1. Khái niệm luật kinh tế 14
1.1. Đối tượng, phương pháp điều chỉnh của Luật kinh tế 14
1.2. Khái niệm Luật kinh tế 15
2. Chủ thể của Luật kinh tế 17
2.1. Khái niệm về chủ thể kinh tế 17
2.2. Phân loại chủ thể kinh tế 18
3. Vai trò của Luật kinh tế đối với nền kinh tế quốc dân 18
3.1. Nguồn của Luật kinh tế 18
3.2. Vai trò của Luật kinh tế trong quản lý kinh tế 19
Câu hỏi ôn tập - bài tập 20
CHƯƠNG II
CHẾ ĐỘ PHÁP LÝ CỦA CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP
1. Chế định pháp lý của doanh nghiệp nhà nước 23
1.1. Khái niệm doanh nghiệp nhà nước 23
1.2. Đặc điểm và vai trò của doanh nghiệp nhà nước 23
1.3. Thành lập và giải thể DNNN 24
1.4. Tổ chức và quản lý DNNN 27
1.5. Quyền và nghĩa vụ của DNNN 29
2. Chế định pháp lý về doanh nghiệp tập thể (HTX) 33
2.1. Khái niệm và đặc điểm của HTX 33
2.2. Thành lập và giải thể HTX 34
2.3. Tổ chức và quản lý HTX 36
2.4. Quyền và nghĩa vụ của HTX 38
3. Chế định pháp lý về Công ty 39
3.1. Địa vị pháp lý của Công ty hợp danh 39
3.2. Địa vị pháp lý của Công ty TNHH 41
3.3. Địa vị pháp lý của Công ty Cổ phần 45
4. Chế định pháp lý về doanh nghiệp tư nhân 50
4.1. Khái niệm, đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân 50
4.2. Thành lập và giải thể doanh nghiệp tư nhân 50
5
4.3. Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp tư nhân 52
5. Chế định pháp lý về doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài 52
5.1. Khái quát các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam 52
5.2. Địa vị pháp lý của doanh nghiệp liên doanh 55
5.3. Địa vị pháp lý của doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài 57
Câu hỏi ôn tập - bài tập 59
CHƯƠNG III
CHẾ ĐỊNH PHÁP LÝ VỀ HỢP ĐỒNG KINH TẾ
1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của hợp đồng kinh tế 63
1.1.Khái niệm 63
1.2. Đặc điểm 63
1.3. Vai trò 65
2. Ký kết hợp đồng kinh tế 65
2.1. Nguyên tắc ký hợp đồng kinh tế 65
2.2. Nội dung của hợp đồng kinh tế 66
3. Thực hiện hợp đồng kinh tế 66
3.1. Nguyên tắc thực hiện hợp đồng kinh tế 66
3.2. Các biện pháp đảm bảo về tài sản cho việc thực hiện hợp đồng kinh tế 67
3.3. Thực hiện hợp đồng kinh tế 67
4. Hợp đồng kinh tế vô hiệu và xử lý hợp đồng kinh tế vô hiệu 68
4.1. Hợp đồng kinh tế vô hiệu toàn bộ 68
4.2. Hợp đồng kinh tế vô hiệu từng phần 68
5. Trách nhiệm pháp lý do vi phạm hợp đồng kinh tế 69
5.1. Căn cứ phát sinh trách nhiệm tài sản 69
5.2. Các hình thức trách nhiệm tài sản 69
Câu hỏi ôn tập - bài tập 72
CHƯƠNG IV
CHẾ ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH TẾ
1. Khái quát chung về tranh chấp kinh tế trong kinh doanh 75
1.1. Khái niệm 75
1.2. Đặc điểm 75
2. Các phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế ở Việt Nam hiện nay 75
2.1. Thương lượng 76
2.2. Hòa giải 76
2.3. Tòa án 76