intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Lý thuyết kiến trúc

Chia sẻ: 326159487 326159487 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:119

1.487
lượt xem
542
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Lý thuyết kiến trúc có nội dung trình bày về những khái niệm cơ bản trong sáng tác kiên trúc, ngôn ngữ kiến trúc và một số vấn đề liên quan đến thẩm mỹ kiến trúc, nguyên lý tôt hợp kiến trúc, lượt trình phát triển hình thức không gian và nghệ thuật cấu trúc kiến trúc,... Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Lý thuyết kiến trúc

  1. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc CHƯƠNG I M TS KHÁI NI M CƠ B N TRONG SÁNG TÁC KI N TRÚC I. KHÁI NI M V KI N TRÚC -Trư c h t ki n trúc bao g m m t không gian h u h n. -Trong không gian ki n trúc ó ch a ng m t ch c năng c th ; g i là công năng (chương trình: function). Ki n trúc là ngh thu t t ch c không gian - m t trong nh ng ho t ng sáng t o quan tr ng nh t - nh m tho mãn nh ng yêu c u sinh ho t v t ch t và văn hoá tinh th n c a con ngư i, áp ng nh ng yêu c u kinh t , xã h i, chính tr . Ki n trúc còn là bi u tư ng mang tính tư ng trưng. 1. Các c i m c a ki n trúc 1.1.Ki n trúc mang tính l ch s -Vi c t ch c không gian v n là hi n tư ng l ch s , là k t qu c a m t chu i dài nh ng ho t ng c a con ngư i tr i qua nhi u niên k n m t th i kỳ cách ây 5000 năm ho t ng ó b t u tr thành ho t ng ngh thu t -1- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  2. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Ví d : Th i kỳ nguyên th y, ki n trúc nhà là nh ng hang ng trong các vách núi, k n là các l u tr i, và sang th i kỳ chi m h u nô l , ki n trúc nhà ư c hoàn thi n hơn nh vi c tích lũy kinh nghi m trong t ch c xây d ng, và d n d n ki n trúc ngày càng phát tri n các th i kỳ sau… - Ki n trúc bi u hi n kh năng tích t kinh nghi m và tr i qua nh ng khó khăn có nh ng bi n pháp c i t o thiên nhiên qua các th i kỳ tương ng v i các hình thái quan h s n xu t c a xã h i. T ó có nh ng nh n nh ch y u v nguyên t c thi t k t phương pháp xây d ng th công n phương pháp xây d ng công nghi p và rút ra nh ng bài h c quan tr ng trong sáng tác thi t k ki n trúc. Do v y mà con ngư i ã sáng t o ra ki n trúc b ng c trí tu và bàn tay c a mình -2- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  3. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc -3- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  4. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc -4- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  5. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc 1.2. Ki n trúc là k t qu c a s t ng h p gi a khoa h c – k thu t và ngh thu t. có m t tác ph m ki n trúc c n ph i có nh ng bi n pháp và cơ s v t ch t hình thành công trình. B t c m t công trình ki n trúc nào cũng ph i ư c thi t k úng k thu t, nghĩa là hoàn toàn phù h p v i các quy lu t c a cơ, lý và hóa h c. Y u t khoa h c – k thu t bao g m quá trình tư duy sáng tác khoa h c, k thu t xây d ng, k thu t v t ch t; k t c u và các lo i v t li u xây d ng là nh ng i u c n thi t và quan tr ng xây d ng nên công trình. + ng v i m i th i kỳ l ch s và m i th lo i công trình khác nhau có nhi u hình th c xây d ng khác nhau; t phương pháp xây d ng th công n phương pháp xây d ng công nghi p. + K t c u công trình là b ph n khung làm cho ki n trúc b n v ng trư c m i tác ng c a thiên nhiên và con ngư i. + K thu t v t ch t trong công trình ki n trúc còn có trang thi t b n i th t, ngo i th t, nh hư ng n hình th c và công năng c a công trình. + V i s phát tri n c a công nghi p v t li u, cho phép ra i nhi u lo i v t li u v i các tính năng ngày càng ưu vi t, áp ng nhu sáng tác ki n trúc ngày càng phong phú, a d ng. Ki n trúc mang tính ch t khoa h c – k thu t, ki n trúc ph n nh trình khoa h c k thu t c a t ng giai o n phát tri n c a xã h i, ng th i cũng ph n ánh cơ s s n xu t c a xã h i. Do v y, ngư i làm công tác thi t k ki n trúc ph i n m ư c khoa h c – kĩ thu t tiên ti n c a th i i áp d ng vào công vi c sáng tác ki n trúc c a mình. Như v y, ki n trúc không ch là ý tư ng sáng tác mà là vi c bi n tác ph m ó thành hi n th c. Mu n th , ngoài bi n pháp tư duy sáng t o ngh thu t mà c n ph i s d ng nh ng ki n th c c a kĩ thu t xây d ng, kĩ thu t v t ch t – s d ng ngu n l c kinh t . -5- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  6. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc -6- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  7. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc 1.3. Ki n trúc ph n ánh xã h i, mang tính tư tư ng. Tác ph m ki n trúc t o nên m t hình tư ng khái quát, súc tích v m t xã h i nh t nh qua t ng giai o n l ch s . M t công trình ki n trúc ư c nh n th c các khía c nh: -M c kinh t - khoa h c c a xã h i; - Trình văn minh, văn hóa c a xã h i; - Cơ c u t ch c, pháp lu t c a t nư c; - N p s ng, phong t c t p quán c a dân t c; - Phương th c s n xu t c a xã h i; Tương ng v i l ch s xã h i, m i ch u nh hư ng n n i dung và hình th c c a ki n trúc: Ki n trúc c a ch nô l khác v i ki n trúc ch phong ki n, ki n trúc c a ch tư b n có nh ng cái khác v i ki n trúc c a ch xã h i ch nghĩa. Trong xã h i có giai c p thì do i u ki n kinh t , quy n l c c a t ng ng c p mà các giai c p có h tư tư ng riêng. Tư tư ng ó nh hư ng n suy nghĩ, ý tư ng sáng tác c a ki n trúc sư. Cho nên ki n trúc cũng mang tính tư tư ng và tính giai c p. 1.4. Ki n trúc ch u nh hư ng rõ r t c a i u ki n t nhiên và khí h u. Ki n trúc ph i có b c c m t b ng, t ch c không gian phù h p v i các nhu c u ho t ng, m t khác th a mãn v v t lý môi trư ng; môi trư ng a lý t nhiên, khí h u, th i ti t – nh ng cái nh hư ng r t l n n i s ng c a con ngư i. Vì th mà tùy thu c vào i u ki n thiên nhiên, a hình, khí huc a t ng nơi, t ng vùng mà ki n trúc có nh ng gi i pháp phù h p v hư ng m t b ng, b c c không gian, v t li u, trang b kĩ thu t và trang trí màu s c phù h p. Do v y, mà ngư i sáng tác ki n trúc ph i nghiên c u các i u ki n t nhiên, a hình, i u ki n khoa h c – kĩ thu t c a t ng vùng t ng nơi, xây d ng t o công trình ki n trúc t t, không nh ng áp ng cho nhu c u s d ng, mà còn hài p. hòa v i khung c nh thiên nhiên, tô i m cho phong c nh càng thêm tươi -7- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  8. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc -8- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  9. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc 1.5. Ki n trúc mang tính dân t c Tính cách dân t c thư ng ư c ph n ánh rõ nét qua công trình ki n trúc v n i dung và hình th c: * V n i dung: B c c m t b ng phù h p v i phong t c t p quán, tâm lý dân t c; dùng trang thi t b sinh ho t h ng ngày cho con ngư i ăn , làm vi c trong nhà t l v i con ngư i; t n d ng ư c các y u t thiên nhiên, khí h u, a hình và l a ch n v t li u… * V hình th c: T h p hình kh i, m t ng, t l , chi ti t trang trí, màu s c, v t li u ư c ph i h p th a mãn nhu c u th m m c a dân t c. Ki n trúc là m t h th ng các h th ng. Vi c t ch c không gian hài hòa - có nghĩa là t o thành ki n trúc – ph i ư c coi là h th ng tu n t nh ng công vi c sau ây: - Thi t k , trang trí n i th t. - Ki n trúc ơn th và qu n th công trình. - Ho t ng xây d ng ô th . - Quy ho ch vùng và t ch c môi trư ng. Ki n trúc g n li n v i không gian, c u trúc và v b c bên ngoài, nên nó g n bó ch c ch v i quy lu t t h p không gian, v i ch t lư ng hình th c, t l , t xích, v i di n tích, hình dáng hình h c, góc m th c m công trình, v i ánh sáng, t m nhìn và âm thanh. Ki n trúc ư c nh n th c qua s chuy n ng c a không gian và th i gian. Ki n trúc ư c th c hi n b i nh ng bi n pháp k thu t và em t vào trong m t chương trình. Ki n trúc là lo i hình ngh thu t bi u hi n, song chưa vì như v y chưa phân bi t rõ s khác nhau gi a ki n trúc và các ngành ngh thu t khác. M t m t, ki n trúc là không gian ma trong ó con ngư i s n xu t, ăn , giao ti p, i l i, h c t p, tri n khai m i ho t ng áp ng yêu c u th ch t, văn hóa tinh th n và th m m . Nhưng còn m t th hai r t quan tr ng: ki n trúc chính là bi n pháp t ch c quá trình s ng ó. Thi t l p tr t t xã h i c n thi t thông qua b n n i dung c a công tác ki n trúc hi n i như trên -9- Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  10. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Khái ni m: Như v y: Ki n trúc là ngh thu t t ch c không gian, t ch c môi trư ng s ng nh m tho mãn không nh ng các nhu c u căn b n c a con ngư i mà còn là phương ti n bi u hi n nh ng ch nh xã h i, chính tr , kinh t c a ngư i thi t k , m t nhóm ngư i ho c c a m t xã h i. Ngh thu t ó ư c th c hi n nh vi c áp d ng các ti n b c a khoa h c k thu t (k thu t xây d ng) và d a trên m t cơ s kinh t nh t nh. - 10 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  11. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc - 11 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  12. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc III. CÁC Y U T T O THÀNH KI N TRÚC. hi u sâu hơn b n ch t c a ngh thu t ki n trúc, chúng ta c n hi u ư c nh ng y u t t o thành ki n trúc. Ba y u t cơ b n t o thành ki n trúc: - Y u t công năng. - Các i u ki n k thu t v t ch t.(V t li u, k t c u và các i u ki n k thu t khác) - Hình tư ng ki n trúc. 1. Y u t công năng: M c ích u tiên và quan tr ng nh t i v i công trình ki n trúc là ph i m b o yêu c u s d ng c a con ngư i như làm vi c, nghiên c u, h c t p, ăn, , th d c th thao, vui chơi, gi i trí, ch a b nh,v.v…. Ví d : Nhà gia ình là nơi t o i u ki n t t cho con ngư i ăn, , ngh ngơi sau gi làm vi c, th a mãn yêu c u sinh ho t riêng tư c a m i thành viên trong gia ình… Các công trình công c ng như nhà hát, r p chi u bóng, b o tàng, thư vi n, sân v n ng, v.v… ph i m b o i u ki n t t cho ngư i xem, ngư i nghe, ngư i c và t o i u ki n t t cho ngư i ph c v và b o qu n công trình. Các công trình công nghi p như nhà máy, công xư ng ph i thu n ti n cho s n xu t, v i dây chuy n công ngh h p lý, v sinh thông thoáng, ánh sáng và an toàn, t o i u ki n cho công nhân làm vi c t t không ng ng tăng năng su t lao ng. nh nghĩa: Công năng là nh ng yêu c u cơ b n ho c ph c t p trong ho t a. ng c a con ngư i v các m t sinh ho t xã h i và văn hoá mà ki n trúc c n áp ng ư c. - Công năng là thành ph n quan tr ng không th thi u trong vi c c u thành ki n trúc. N u y u t này b tách r i s không có ki n trúc. - Ch c năng s d ng c a công trình ki n trúc có th thay i tùy thu c vào s phát tri n kinh t - xã h i, s phát tri n c a khoa h c - kĩ thu t, trình sn văn minh c a xã h i và phong t c t p quán c a dân t c. xu t, trình - 12 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  13. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Dây chuy n công năng: Là s s p x p các thành ph n c a công trình ki n trúc theo m t trình t phù h p v i tâm sinh lý c a ngư i s d ng. b. Phân lo i: Tuỳ theo s phát tri n c a s c s n xu t xã h i mà công năng s thay i theo chi u hư ng ngày m t a d ng.. Các lo i hình công năng + Ki n trúc nhà + Ki n trúc công trình công c ng + Ki n trúc công trình công – nông nghi p + Ki n trúc tôn giáo. c. Ví d : Trên th gi i: Kim t tháp: Là nơi chôn c t quan tài nhà Vua sau khi băng hà. - 13 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  14. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Qu n th Acrôpôn Hy L p áp ng nhu c u tôn giáo a th n giáo, cũng như văn hoá, tinh th n, l h i. - 14 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  15. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Vi t Nam: ình làng: Là nơi th Thành Hoàng và cũng là trung tâm sinh ho t văn hoá c ng ng. Tóm l i: Công năng r t ph c t p và a d ng; bao g m công năng V T CH T (v i hai y u t : ch c năng s d ng và ch c năng c u trúc) và công năng TINH TH N (v i 2 ch c năng: bi u hi n và thông tin). - 15 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  16. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc - 16 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  17. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc - 17 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  18. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc - 18 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  19. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc *Phân lo i công năng trong công trình ki n trúc Trong m t công trình ki n trúc thư ng ch a ng r t nhi u không gian, m i m t không gian ó l i có m t ch c năng ph c v cho nhu c u khác nhau. Tùy theo nhu c u s d ng mà các không gian ó có hình dáng kích thư c và cách t ch c, b trí khác nhau. Phân lo i các không gian trong công trình ki n trúc: + Không gian ơn thu n; là không gian ơn gi n nh t, nhi u khi không xác nh rõ, ho c th hi n m t cách c th : M t chòi ngh chân trong công viên, ch ch xe buýt, ban công, logia,…ho c các ph n nhô ra c a mái h t, hiên che n ng… + Không gian ch c năng riêng: Là lo i không gian ơn thu n, ơn gi n nhưng l i có ch c năng s d ng r t rõ ràng: không gian l p h c, không gian phòng ng , phòng khách, phòng làm vi c, phòng khám b nh, phòng thí nghi m… + Không gian c thù: Trong các công trình ki n trúc thư ng có các không gian r t c thù c v kích thư c, ki u dáng và cách b trí nư: B p, khu v sinh, c u thang… + Các lo i không gian này không th thay i ch c năng s d ng ư c và ch s d ng theo úng ch c năng ã ư c thi t k . 2. Các i u ki n k thu t, v t ch t (V t li u, k t c u và các i u ki n k thu t khác) 3. Hình tư ng ngh thu t ki n trúc: Các công trình ki n trúc t nh cho n l n, t ơn l hay ph c h p u là nh ng th c th v t ch t chi m m t không gian to, nh , cao, th p khác nhau. Các th c th y g y m t n tư ng nh t nh i v i con ngư i. Công trình ki n trúc p, có b m t h p d n, có tác ng t t n tâm lý và nh n th c c a con ngư i. Khái ni m: Hình tư ng ngh thu t ki n trúc là s lôi cu n s c truy n c m, s trang tr ng, tính duyên dáng, s yên tĩnh hay c m giác, ng thái, ch t thơ v tr tình, s m nh m , v d u dàng và tính th kh i, v nh nhàng… Tùy t ng i tư ng ki n trúc c th mà công trình ph i t u c m t s trong nhi u tính ch t t o thành hình tư ng ki n trúc trên - 19 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
  20. Giáo trình m ôn Lý thuy t Ki n Trúc Hình tư ng ki n trúc ư c bi u hi n qua các nhân t c u thành: Hình kh i, t h p không gian, m t ng, ư ng nét, chi ti t, trang trí màu s c cũng như ch t c m c a v t li u. M t khác nh n th c th m m c a con ngư i cũng khác nhau tùy thu c vào: - Trình dân trí trong xã h i theo c m tính (giai o n u c a nh n th c, d a trên c m giác, chưa n m b n ch t, quy lu t c a s v t) ho c theo lý tính (t c giai o n cao c a nh n th c, d a trên s tư duy n m b n ch t và quy lu t c a s v t). - Quan i m th m m ho c thoái quen c a t ng a phương, t ng dân t c, t ng qu c gia. -Th i gian; th i cu c bi n i xã h i ti n tri n thì yêu c u th m m ki n trúc cũng thay i theo. Có th nói ó là nh p p c a th i i hay m t c a th m m ki n trúc. Ba y u t công năng s d ng, i u ki n kĩ thu t – v t ch t, hình tư ng ngh thu t trong tác ph m ki n trúc là m t th th ng nh t h u cơ. Tuy v y ba y u t này không ph i lúc nào cũng chú tr ng như nhau, mà tùy theo tính ch t, c i m c a công trình mà m t ho c hai y u t ư c nh n m nh hơn. III. HÌNH TH C VÀ I U KI N C M TH HÌNH TH C. 1, Khái ni m: Hình th c ki n trúc là t t c nh ng gì mang l i v p cho công trình, nh ng gì mà chúng ta th c m ư c t công trình. Hay nói cách khác hình th c là cái phát l ra bên ngoài và ư c các giác quan c a con ngư i c m th . 2. c trưng c a hình th c: Hình th c là s bi u t s liên tư ng không gian c a các thành ph n mang tính tinh th n c a công năng. Hình th c ư c c trưng b ng hình dáng hình h c, l n, màu s c, v trí tương quan, chi u hư ng ng hay tĩnh, s b t ng hay tính n nh. c m th ư c hình th c b ng m t ph i có m t s i u ki n sau: + Góc nhìn c a chúng ta. + Kho ng cách xa. + S liên t c, th c m + Khung c nh, v t lý. - 20 - Gi ng viên: V ũ T h Thuý H i
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2