TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CẦN THƠ
KHOA ĐẠI CƯƠNG
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: THUẾ-THỰC HÀNH KHAI BÁO THUẾ
NGHỀ: KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-... ngày ………tháng.... năm……
của Hiệu trưởng trường Cao đẳng nghề Cần Thơ
Cần Thơ, năm 2021
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MÃ TÀI LIỆU: MĐ24
LỜI NÓI ĐẦU
“Thuế - Thực hành khai báo thuế” là mô đun chuyên ngành của sinh viên khối
ngành kinh tế. Có thể nói Thuế - Thực hành khai báo thuế là một phạm trù rộng và
hàm chứa nhiều nội dung phức tạp, hiểu và vận dụng kiến thức về thuế nói chung,
pháp luật thuế nói riêng trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay có một ý
nghĩa quan trọng đối với mọi người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Để nắm bắt kịp thời chính sách pháp luật thuế của Nhà nước là sự quan tâm
hàng đầu của người làm công tác kế toán – tài chính trong doanh nghiệp. Bởi mỗi
một sắc thuế được ban hành; mỗi một sự đổi thay hay bổ sung, sửa đổi là một lần Kế
toán viên phải cập nhật và triển khai thực hiện. Mục đích cuối cùng của mỗi kế toán
là giúp cho doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh tuân thủ đúng luật, đặc biệt
là chấp hành tốt chính sách, pháp luật Thuế của nhà nước, tránh tối đa các sai sót
trong kê khai, nộp thuế.
Nhằm đáp ứng yêu cầu về giảng dạy, học tập của sinh viên, giúp cho kế toán
viên, kế toán trưởng đang công tác tại các doanh nghiệp có được tài liệu kịp thời phục
vụ nghiên cứu, học tập với chiều sâu kiến thức thực tiễn. Cuốn: “Giáo trình thuế-
Thực hành khai báo thuế ” được biên soạn có nội dung phong phú, bao quát những
quy định hiện hành của các sắc thuế, các quy định về quản lý thuế, đồng thời cập
nhật, bổ sung những chính sách mới nhất bám sát chương trình khung.
Hy vọng rằng, Giáo trình này sẽ là nguồn tài liệu học tập và nghiên cứu hữu
ích và thiết thực dành cho các bạn sinh viên.
Lời cảm ơn của các cơ quan liên quan, các đơn vị và cá nhân đã tham gia.
Tổ Bộ Môn Kế Toán,Khoa Đại Cương, Trường Cao Đẳng Nghề Cần Thơ
57, CMT8, P. An Thới, Q. Bình Thủy, TP. Cần Thơ.
Cần Thơ, ngày 1 tháng 11 năm 2021
Biên soạn
Th.s PHẠM THỊ THANH TÂM
MỤC LỤC
BÀI 1 ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................9
1.Thuế và vai trò của thuế trong nền kinh tế: ...........................................................................9
1.1. Sự ra đời và phát triển của thuế: ..................................................................................9
1.2.Khái niệm và đặc điểm của thuế ....................................................................................9
1.3.Vai trò của thuế trong nền kinh tế ............................................................................... 10
2.Các yếu tố cấu thành nên một sắc thuế ................................................................................ 11
2.1 Tên gọi của sắc thuế. ..................................................................................................... 11
2.2.Đối tượng nộp thuế ....................................................................................................... 11
2.3.Đối tượng chịu thuế ...................................................................................................... 12
2.4 Cơ sở tính thuế.............................................................................................................. 12
2.5.Mức thuế ....................................................................................................................... 12
2.6.Chế độ giảm thuế, miễn thuế: ....................................................................................... 13
2.7.Chế độ trách nhiệm ...................................................................................................... 13
2.8.Thời hạn thu, thủ tục nộp thuế và các chế tài liên quan .............................................. 13
3.Phân loại thuế ...................................................................................................................... 13
3.1.Phân loại theo đối tượng chịu thuế .............................................................................. 13
3.2.Phân loại theo phương thức đánh thuế ........................................................................ 14
3.3.Phân loại theo mối quan hệ đối với khả năng nộp thuế ............................................... 14
3.4. Phân loại theo phạm vi thẩm quyền ............................................................................ 14
4.Các tiêu chí để xây dựng hệ thống thuế ............................................................................... 15
4.1.Tính công bằng ............................................................................................................. 15
4.2.Tính hiệu quả ................................................................................................................ 15
4.3.Tính rõ ràng minh bạch ............................................................................................... 15
4.4.Tính linh hoạt ............................................................................................................... 15
5.Đối tượng, nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu ............................................................... 15
5.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................................. 15
5.2.Nhiệm vụ nghiên cứu môn học ..................................................................................... 15
5.3.Phương pháp nghiên cứu môn học ............................................................................... 16
BÀI 2 THUẾ XUẤT KHẨU, NHẬP KHẨU ............................................................................. 16
1.Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc thiết lập và tác dụng của thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu
................................................................................................................................................ 17
1.1.Khái niệm. ..................................................................................................................... 17
1.2.Đặc điểm. ...................................................................................................................... 17
1.3.Nguyên tắc thiết lập ...................................................................................................... 17
1.4.Tác dụng của thuế xuất khẩu, nhập khẩu.................................................................... 18
2.Nội dung cơ bản của thuế xuất khẩu, nhập khẩu. ............................................................... 18
2.1.Phạm vi áp dụng thuế xuất khẩu, nhập khẩu .............................................................. 18
2.2. Căn cứ tính thuế .......................................................................................................... 19
2.3.Phương pháp xác định thuế xuất khẩu, nhập khẩu ..................................................... 21
2.4. Miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế , truy thu thuế xuất khẩu, nhập khẩu ................... 21
2.5. Đăng ký, kê khai thuế, nộp thuế xuất khẩu, nhập khẩu ............................................ 25
3. Thực hành ........................................................................................................................... 26
BÀI 3 THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT ........................................................................................ 31
1.Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc thiết lập và tác dụng của thuế tiêu thụ đặc biệt ................ 31
1.1.Khái niệm...................................................................................................................... 31
1.2.Đặc điểm ....................................................................................................................... 31
1.3.Nguyên tắc thiết lập thuế tiêu thụ đặc biệt .................................................................. 31
1.4.Tác dụng của thuế thuế tiêu thụ đặc biệt ..................................................................... 32
2.Nội dung cơ bản của thuế tiêu thụ đặc biệt. ......................................................................... 32
2.1. Phạm vi áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt ...................................................................... 32
2.2.Căn cứ tính thuế thuế ................................................................................................... 34
2.3.Phương pháp tính thuế tiêu thụ đặc biệt ..................................................................... 38
2.4.Chế độ miễn, giảm, hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt........................................................... 38
2.5. Đăng ký, kê khai thuế, nộp thuế và quyết toán thuế.................................................. 39
3.Thực hành ........................................................................................................................ 41
BÀI 4 THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG........................................................................................... 42
1.Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc thiết lập và tác dụng của thuế giá trị gia tăng .............. 42
1.1.Khái niệm...................................................................................................................... 42
1.2.Đặc điểm ....................................................................................................................... 42
1.3.Nguyên tắc thiết lập thuế giá trị gia tăng ..................................................................... 43
1.4.Tác dụng của thuế giá trị gia tăng ................................................................................ 44
2.Nội dung cơ bản của thuế giá trị gia tăng ........................................................................... 44
2.1. Phạm vi áp dụng .......................................................................................................... 44
2.2.Căn cứ tính thuế giá trị gia tăng .................................................................................. 47
2.3.Phương pháp tính thuế giá trị gia tăng. ....................................................................... 51
2.4.Qui định về hóa đơn, chứng từ mua, bán hàng hóa, dịch vụ ....................................... 55
2.5.Chế độ hoàn thuế .......................................................................................................... 62
2.6.Chế độ giảm thuế, miễn thuế ........................................................................................ 66
2.7. Đăng ký kê khai thuế, nộp thuế và quyết toán thuế ................................................... 66
3.Thực hành ........................................................................................................................... 68
BÀI 5 THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP .......................................................................... 73
1.Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc thiết lập và tác dụng của thuế thu nhập doanh nghiệp. ... 74
1.1.Khái niệm...................................................................................................................... 74
1.2.Đặc điểm ....................................................................................................................... 74
1.3.Nguyên tắc thiết lập thuế thu nhập doanh nghiệp ....................................................... 75
1.4.Tác dụng của thuế thu nhập doanh nghiệp.................................................................. 75
2.Nội dung cơ bản của thuế thu nhập doanh nghiệp .............................................................. 76
2.1.Đối tượng nộp thuế. ...................................................................................................... 76