TRƯỜNG TRUNG CẤP QUỐC TẾ MEKONG
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: Y TẾ CỘNG ĐỒNG
NGÀNH: Y SỸ
TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số 51/2024/QĐ-TCQTMK ngày 25 tháng 01 năm 2024
của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Quốc tế Mekong
Thành phố Cần Thơ, tháng 01 năm 2024
Lưu hành nội bộ
LỜI GIỚI THIỆU
Giáo trình Y tế cộng đồng do Trường tổ chức biên soạn bám sát mục tiêu,
nội dung của chương trình khung, chương trình giáo dục ngành Y sỹ. Giáo trình
có cập nhật những thông tin, kiến thức mới về lĩnh vực y tế cộng đồng, có đổi mới
phương pháp biên soạn tạo tiền đề sư phạm để giáo viên và học sinh có thể áp
dụng các phương pháp dạy – học hiệu quả.
Giáo trình Môn học này trang bị cho người học những khái niệm về cộng
đồng, chức năng và nhiệm vụ của người Y sỹ trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng;
Trình bày quy trình kỹ thuật chăm sóc sức khỏe cộng đồng và áp dụng quy trình
để lập kế hoạch chăm sóc cho cá nhân, gia đình và cộng đồng
Trong quá trình biên soạn giáo trình này, tổ biên soạn đã cố gắng bám sát
khung chương trình đào tạo, cập nhật các kiến thức từ nhiều nguồn tài liệu, nhằm
thể hiện được kiến thức cơ bản, hiện đại và thực tiễn. Trường rất mong nhận được
những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, các đồng nghiệp, các độc giả để giáo
trình hoàn thiện hơn trong lần ban hành sau.
Xin cảm ơn các cơ quan liên quan, các đơn vị và cá nhân đã tham gia.
Cần Thơ, ngày 25 tháng 01 năm 2024
Hiệu trưởng
(đã ký)
DSCKII. Nguyễn Văn Ảnh
LỜI NÓI ĐẦU
Giáo trình Y tế cộng đồng do tập thể giáo viên Khoa Y biên soạn bám sát
mục tiêu, nội dung của chương trình khung, chương trình giáo dục ngành Y sỹ.
Giáo trình có cập nhật những thông tin, kiến thức mới về lĩnh vực y tế cộng đồng,
có đổi mới phương pháp biên soạn tạo tiền đề sư phạm để giáo viên và học sinh
có thể áp dụng các phương pháp dạy – học hiệu quả.
Giáo trình Y tế cộng đồng bao gồm các mục tiêu:
- Về kiến thức: Trình bày các thành phần dinh dưỡng của thực phẩm; năng
lượng và khẩu phần ăn hợp lý; Trình bày các biện pháp đề phòng ngộ độc thức ăn
và vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Về kỹ năng: Giải thích nguyên nhân các bệnh thiếu dinh dưỡng và biện
pháp phòng chống; Xây dựng ý thức vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: Rèn luyện học sinh nâng cao ý thức
tỷ mỷ, cẩn thận và có thái độ thông cảm, ân cần, niềm nở, động viên.
Khoa Y xin trân trọng cảm ơn quý thầy cô đã tham gia đóng góp ý kiến
trong quá trình biên soạn giáo trình này; Xin trân trọng cảm ơn Hội đồng nghiệm
thu chương trình, giáo trình các môn học đã có đánh giá cho cuốn giáo trình Y tế
cộng đồng này.
Giáo trình Y tế cộng đồng chắc chắn còn có nhiều khuyết điểm, chúng tôi
rất mong nhận được những đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp, các thầy cô giáo
và học sinh nhà trường để giáo trình môn học ngày càng hoàn thiện hơn.
TM. Tổ biên soạn
(đã ký)
TS.BS. Hồng Xuân Trường
MỤC LỤC
BÀI 1. KHÁI NIỆM VỀ Y TẾ CỘNG ĐỒNG
1. Khái niệm
2. Lịch sử của y tế công cộng
3. Mục đích của Y tế công cộng
4. Chức năng và nhiệm vụ của Y tế công cộng
5. Các cơ sở đào tạo trọng điểm về Y tế công cộng ở Việt Nam
BÀI 2. LƯỢNG GIÁ NHU CẦU VÀ LẬP KẾ HOẠCH CHĂM
SÓC CỤM DÂN CƯ
1. Lượng giá nhu cầu điều dưỡng cộng đồng.
1.1. Khái niệm về lượng giá nhu cầu điều dưỡng.
1.2. Mục đích của lương giá nhu cầu điều dưỡng.
1.3. Xác định nhu cầu điều dưỡng.
2. Kỹ thuật xác định “vấn đề” sức khỏe
2.1. Vấn đề có vượt quá mức bình thường không?
2.2. Vấn đề có gây tổn hại và đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng
không?
2.3. Giải quyết vấn đề có là nhu cầu cấp thiết được cả cộng đồng quan
tâm không?
2.4. Vấn đề có giải quyết được không?
3. Vấn đề sức khỏe ưu tiên
4. Kỹ thuật ''DELPHL'' để xác định giải quyết vấn đề:
BÀI 3. QUY TRÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG
1. Quy trình điều dưỡng cộng đồng.
1.1. Lượng giá và xác định vấn đề sức khỏe cộng đồng.
1.2. Lập kế hoạch chăm sóc cộng đồng:
1.3. Thực hiện kế hoạch chăm sóc
1.4. Đánh giá điều dưỡng
2. Ứng dụng quy trình điều dưỡng
3. Lập kế hoạch chăm sóc cho gia đình và cộng đồng
1
1
2
4
4
9
14
14
14
14
14
15
17
17
17
17
17
18
19
23
23
23
24
24
25
26
27
BÀI 4. THĂM VÀ CHĂM SÓC SỨC KHỎE GIA ĐÌNH TẠI
CỘNG ĐỒNG
1. Khái niệm gia đình.
1.1 Thế nào là gia đình.
1.2 Vị trí và vai trò của gia đình.
1.3 Cấu trúc gia đình:
2. Sức khỏe gia đình
2.1 Định nghĩa sức khỏe gia đình
2.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình
2.3 Chăm sóc tại gia đình:
2.4 Chỉ số sức khỏe gia đình
2.5 Vai trò của người điều dưỡng cộng đồng đối với sức khỏe gia
đình
3. Thăm gia đình
3.1 Mục đích của thăm gia đình
3.2 Thực hiện thăm gia đình.
3.3 Kỹ năng nói chuyện với gia đình
BÀI 5. QUẢN LÝ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG
1. Khái niệm quản lý sức khỏe cộng đồng
1.1. Khái niệm về quản lý sức khỏe.
1.2. Chu trình quản lý
2. Lập kế hoạch hành động
2.1 Khái niệm kế hoạch
2.2 Các bước lập kế hoạch hành động
3. Thống kê và sổ sách quản lý y tế cơ sở
3.1. Khái niệm về thống kê
3.2. Sổ sách y tế cơ sở
4. Các chỉ số sức khỏe chủ yếu của cộng đồng
BÀI 6. CHĂM SÓC SỨC KHỎE BAN ĐẦU
1. Chăm sóc sức khỏe ban đầu
1.1. Đại cương
34
34
34
34
34
35
35
36
37
37
37
38
38
39
40
45
45
45
45
45
45
45
46
46
46
50
57
57
57
58