Giới thiệu môn y pháp

I THI U MÔN PHÁP Y

Ớ

Ệ

 Ths. Nguy n Văn Luân ễ

Lịch sử pháp y

Ths. Nguy n Văn Luân ễ

Mục tiêu

1. LÞch sö cña Ph¸p y 2. Néi dung cña Ph¸p y 3. §èi tîng cña Ph¸p y

ữ

ậ

s liên quan gi a lu t ự pháp và y khoa đã có L ch s r t lâu đ i ờ ử ấ

ị

c coi

ế ớ

ng, ông v a

i, là t ừ

ườ ứ

ủ ậ ướ

là Imhotep đ ượ chuyên gia pháp y đ u ầ tiên trên th gi ễ là t ướ i đ ng đ u tòa án ng ầ và là quan ng y c a ự Ai C p. vua Zozer ở c tr Kho ng 3,000 ả công nguyên.

ổ

ệ

ề

ấ

ủ

ứ

ậ

 Tài li u c nh t ghi chép v pháp y là Lu t c a Hammurabi, vua th sáu c a c ghi chép vào Babylon, đ

ủ 1780 TCN .

ượ

t liên quan

ậ

ế đ n m i ho t đ ng c a xã h i.

 Lu t này ghi chép nhi u chi ti ộ ạ ộ

ề ủ

ế

ọ

ộ ậ

ộ ậ ấ

ậ ế ớ ị

ụ

ậ ữ ộ tr b c nh t c a ủ ộ ậ ị ủ ề ượ ứ

ề ấ

ộ ậ ả ộ

ế

ộ ươ ố

 B lu t Hammurabi là B lu t thành văn c ổ nh t trên th gi i, là m t trong nh ng thành t u có giá l ch s ự ử ị ấ văn minh c đ i ổ ạ . Giá tr c a B lu t này cho đ n nay v n ti p t c đ c nhi u nhà khoa ế ẫ ế h c t p trung nghiên c u, khai thác và k ế ọ th a. B lu t đã xây d ng r t công phu, đi u ự ừ ch nh và ph n ánh m t cách sinh đ ng các ộ ỉ , chính tr , văn hoá xã h i ho t đ ng kinh t ộ ị ạ ng qu c Babilon. B lu t không ch c a v ỉ ộ ậ ủ có giá tr v nghiên c u pháp lý mà còn là ị ề ứ ngu n c li u l ch s phong phú, quí giá đ ể ử ứ ệ ị - nghiên cứu n n văn hoá Babilon L

ồ

ng Hà c đ i ưỡ

ề ổ ạ .

ở Ai Cập Cổ Đại

 Th c hành y khoa là môn h c tuân th pháp

ủ ọ

ự ậ

ạ ấ ặ

i Ai C p c đ i r t kinh nghi m trong ổ ạ ấ ệ

 C th c a vua và hoàng h u đ

lu t nghiêm ng t. ặ  Phá thai s b x ph t r t n ng. ẽ ị ử  Ng ậ p xác.

ườ vi c ệ ướ ơ ượ ậ

c khám c b o qu n trong tình ả ả ượ

ể ủ phá ngày nay, đ tr ng tuy t h o. ệ ả ạ

EUREKA!

ộ

ọ

ể

ạ

ể ộ

ạ ươ

ệ

M t ví d đ u tiên khi ầ ụ c s d ng khoa h c đ ử ụ ượ đ đi u tra t i ph m, khi ạ ộ ề nhà khoa h c vĩ đ i c a ạ ủ ọ Hy L p Archimedes (287- 212B.C.) Tìm ra cách khám phá l ng b c dùng đ tr n ượ trong v ng mi ng vàng c a nhà vua. ủ

ạ

Hy L p Archimedes (287-212B.C.)

Vua c aủ Syracuse, Hieron II nghi ng v s tinh

ờ ề ự

khi

t c a vàng trong v

ế ủ

ươ

ng mi ng c a ông y, và ủ

ệ

ấ

ra l nh cho nhà khoa h c Archimedes tìm ra cách ọ

ệ

ki m tra mà không đ

c h y ho i v

ể

ượ ủ

ạ ươ

ng mi ng. ệ

 Archimedes trong khi đang t m đã

ậ

ng n

ắ c ướ c b ng ằ

phát hi n v t nhúng trong n ệ s thay th m t l ướ ế ộ ượ ẽ th tích c a v t. ậ ủ ể  Ngày nay v n đ

c g i là “đ nh

ẫ

ọ

ị

ượ lu t ậ Archimedes”.

 B ng cách áp d ng đ nh lu t này, ông đã tính ị

ụ

ậ

ằ

toán đ

ng mi ng

ượ

c b c tr n l n trong v ộ ẫ

ạ

ươ

ệ

và l

ng vàng b th kim hoàng l y đi.

ượ

ị ợ

ấ

 Vì v y tr

ng h p này đ

c coi là khoa h c

ậ

ườ

ợ

ượ

ọ

pháp y đ

c áp d ng trong phát hi n t

i

ượ

ụ

ệ

ộ

ph m.ạ

Luật Manu của Ấn Độ cổ đại

ố

ng qu c Trong các tri u v ề c đ i n Đ , Lu t Manu là ộ lu t hoàn ch nh nh t. ổ ạ Ấ ậ

ươ ậ ấ ứ ụ

ượ

ế

ỉ  các các ki n th c y khoa ế c áp d ng trong cũng đ các v n đ liên quan đ n ề ấ pháp lu t. ậ

ng h p gi ợ

ả

i ph u ẫ

L ch s c a tr ử ủ ị thi đ u tiên. t ầ ử

ườ

 Vào th i La Mã C Đ i,

ờ

thu c La Mã, ng ổ ạ ANTISTIUS th y ầ i khám nghi m thi th ể ườ ệ ố

Julius Caesar, sau khi b ám sát vào năm 44 ị

 Sau khi khám nghi m t

BC. Ông ghi nh n có 23 v t đâm trên c th . ơ ể ế ậ

thi, ệ ử

lu n ch có m t v t duy nh t, v t th ng ộ ế ế ậ ỉ

ANTISTIUS k t ế ở ấ

ươ

gi a x ng s n 1 và x. s n 2 gây ch t. ữ ươ ườ ườ ế

ằ

ố

ứ

ụ

ủ

ậ

Trung Qu c , b ng ch ng Ở v ngành y khoa ph c v ụ ề cho công vi c c a pháp ệ c ghi nh n lu t cũng đ ượ vào th k 13 AD. ế ỷ

Trong quy n ể sách nhan đ ề HSI YÜAN LU “the washing

ượ

i ả

away of wrongs” c đăng t đ năm 1248.

 Quy n sách này đ

ấ

ế

ạ

ố

nhi u thành t u y h c Trung Qu c ọ ng d n giá tr ị ướ

ẫ

ng và hung

ạ ế

ươ

 Cách th c đ phân bi

t n n nhân b xi

ị ế

ứ

ệ

ạ

c dùng nh c m nang ể ư ẩ ượ áp d ng các ki n th c y khoa vào các v n ứ ụ i ph m và xét x . đ t ử ề ộ  Gìn gi ự ữ ề th i s khai. Có nhi u h ề ờ ơ thi. i ph u t trong gi ẫ ử ả  Ghi nh n nhi u lo i v t th ề ậ khí khác nhau. ể c hay ng t n ạ ướ ổ

ấ

ườ

Cũng nh n m nh vi c ạ ệ khám xét k hi n ỹ ệ ng là h t s c tr ế ứ t. c n thi ế ầ

Its basic attitude may be summed up in the

proverb: "Everything may depend on the difference between two hairs".

Thời gian sau, ở Châu Âu quyển sách tương tự cũng ra đời.

 Vào năm 1507 hiến pháp hình sự ở Bamerg, ghi nhận các trường hợp pháp y liên quan đến giết trẻ con và hủy hoại thân thể.

 M t trong nh ng ch c năng chính c a bác sĩ ủ s c ứ

ộ ủ ứ

li u ệ m t b cáo đã đ ị ữ ị ể

là đ quy t đ nh ộ ế kh e ỏ đ ể ch u đ ng cu c ị ự ộ tra t nấ hay không!.

 Vào th k 18,

i ph u h c ng ẫ ế ọ

i ph u t ể ở ứ ớ ạ

ổ ệ

Giovanni Battista Morgagni ế ỷ i Ý, ti n (1682-1771) nhà gi ườ ả thi và so sánh nh ng thay hành gi ữ ẫ ử ả các t ng v i các tri u ch ng đ i th c th ệ ự b nh lý, trên c s đó tìm ra nguyên nhân ơ ở gây ch t. ế  Vào 1761 (

ố

tu i 80!), ông công b công i ph u t thi 640 ẫ ổ ứ ử ả

ở trình nghiên c u, gi tr ợ ườ

c coi là cha đ c a ngành ẻ ủ

ng h p. ượ ậ i ph u b nh. gi

 Vì v y ông đ ệ

ả ẫ

Giovanni Battista Morgagni (1682-1771)

ế ỷ

ầ

ệ

ả

ữ

ủ

ạ

i ph u Th k 19, các nhà gi ẫ ả b nh pháp y b t đ u s d ng ử ụ ắ s hình nh và thu t ng mô t ả ự ậ thay đ i c a t thi, và gi ng ả ử ổ d y cho sinh viên và đ ng ồ nghi p. ệ

Ba nhà giải phẫu bệnh pháp y đi tiên phong trong lãnh vực này:  Mathieu Joseph Bonaventure Orfila

(1787-1853) sinh ra

Minorca và

ở

 Marie Guillaume Alphonse Devergie

(1798-1879) sinh ra

Paris.

ở

 Johann Ludwig Casper (1796-1864)

sinh ra

Berlin,

ở

ằ ế

ấ ấ ộ

ấ

ệ

ả ế

Mathieu Joseph Bonaventure Orfila (17871853) Ông cho r ng: n u nghi v n v m u sát b ng đ c ch t, ằ ề ư nhà đ c ch t h c pháp y ọ ộ ng ph i xét nghi m các th ườ t và th c ăn, đ thi m u t ể ứ ẫ ử ng và phân lo i đ c đ nh l ượ ị ch t.ấ

ạ ộ

ấ

ớ

vào th i c a Orfila, ch t đ u tiên ờ ủ ầ đ c chi t xu t là arsenic, ế ượ nh ng ư ậ k t qu ch a đáng tin c y ư ả ế Orfila sáng t o ra k thu t m i và ỹ ạ ậ t xu t ch t t n, trong k thu t chi ấ ồ ấ ế ậ ỹ lu n án “Trait des poisons”, làm ậ tăng đ chính xác đáng k . ể

ộ

 Vào 1840, Marie LaFarge cố đầu độc chồng của bà ấy bằng arsenic. Một điều khó giải thích, mặc dù arsenic đã dùng và có trong thức ăn, nhưng không thể tìm thấy trong tử thi.

 Orfila được tòa án trưng cầu điều tra. Ông phát hiện phương pháp dùng để thử arsenic, là Marsh Test , được thực hiện không đúng, và thực tế arsenic có trong tử thi, sau đó LaFarge bị kết tội.

Cha đẻ của độc chất học

ầ

 Là ng i đ u ườ s d ng tiên ụ ử kính hi n vi xem ể xét máu và tinh d ch.

ị

Vào

ấ

1835, năm Devergie xu t b n ả sách Médecine légale, théorique et pratique,

(Legal medicine in

theory and practice).

ờ

ể

 Johann Ludwig Casper cho Forensic ra đ i quy n sách Dissection in 1850, and of Practical Manual Forensic Medicine in 1856.

 D dày phân h y,

ủ

 Medical professor Johann Ludwig Casper's richly colored lithographic plates illustrate specific postmortem examinations, some of them experiments on cadavers.

ạ 1864

D u dây th t, 1864

ấ ắ

Đ u và tay ầ i c a ng ườ ủ ch t đu i, ố ế 1864

ộ

ạ

ể

ạ

 Ba quy n sách này mang l ủ ự

ữ

ạ

ấ ng h p,qua vi c gi

ườ

ả

thi, quan sát k l

ợ ỷ ưỡ ớ

ả ệ

ọ

i m t cu c cách ộ i. m ng cho s phát tri n c a pháp y th gi ế ớ ể  nh ng khám phá vĩ đ i, cung c p chi ti t ế i ph u ệ ẫ chính xác ng, mô t t, k t h p v i xét nghi m hóa h c ể

hàng ngàn tr t ử và chi ti ế ế ợ và kính hi n vi.