Khi trẻ “tranh giành quyền lực”

Khi trẻ “tranh giành quyền lực”

Nghệ thuật làm cha mẹ là hiểu được động lực chính của tuổi dậy thì

và học cách tránh né những cơn giận dữ không cần thiết.

Khi con cãi lời, phụ huynh thường khó chịu, tức giận vì cảm thấy bị

xúc phạm. Từ đó dẫn đến những cuộc khẩu chiến giữa cha mẹ và

trẻ, nhất là trẻ đang độ tuổi dậy thì. Đây là giai đoạn "tranh giành

quyền lực" giữa cha mẹ (khi đưa ra những nguyên tắc, quy tắc ứng

xử) với con cái (có nhu cầu đang phát triển tâm lý, khẳng định cái

tôi). Để tránh tình trạng này, phụ huynh cần lưu ý những điểm sau:

Chấp nhận mâu thuẫn, xung đột, xem đó là vấn đề tất yếu trong mối

tương quan với trẻ dậy thì. Cần xem vấn đề này là một tín hiệu tích

cực cho thấy con mình đang lớn và phát triển bình thường. Có rất

nhiều mâu thuẫn, xung đột nhưng không hẳn tất cả đều mang nghĩa

xấu. Nghệ thuật làm cha mẹ là hiểu được động lực chính của tuổi

dậy thì và học cách tránh né những cơn giận dữ không cần thiết.

Cha mẹ hãy tâm niệm rằng mình đang nói chuyện với một đứa "trẻ

lớn" chứ không hẳn là "trẻ nhỏ" như trước kia. Nếu bình tĩnh nhìn

nhận một cách tích cực trong phản ứng của con, cha mẹ sẽ thấy trẻ

đang muốn thay đổi cách thức đối xử hay thiết lập kiểu quan hệ mới.

Điều quan trọng cha mẹ cần nhớ là luôn thực hiện mọi thứ trên tinh

thần tôn trọng, bình đẳng và yêu thương.

Mục đích của cha mẹ trong việc dạy dỗ trẻ ở tuổi này là thiết lập các

nguyên tắc, quy tắc hành vi ứng xử, giới hạn cho phép. Cha mẹ phải

kiên quyết chấm dứt tham gia vào những cuộc tranh cãi, giải thích

dài dòng. Nói với trẻ thật ngắn gọn, rõ ràng bạn muốn con làm gì, khi

nào và nếu con không làm thì sẽ như thế nào rồi bỏ đi ngay chỗ

khác, không đôi co.

Đối thoại với trẻ. Đây vừa là một nguyên tắc vừa là kỹ năng quan

trọng trong việc ứng xử với trẻ dậy thì. Chẳng hạn, khi nghe mẹ nói

"từ nay con không được về nhà quá 10h" hay "rửa cho mẹ mấy cái

chén", trẻ sẽ cãi lại và tìm cớ biện minh để không làm. Thay vì vậy,

cha mẹ hãy ngồi nói chuyện với con và thống nhất việc rửa chén và

đi về khuya của trẻ. Tất nhiên nên suy xét một số tình huống ngoại lệ

có thể chấp nhận được

Con trai chúng tôi không thích làm theo tất cả các quy tắc này, nhưng

con hiểu lý do tại sao cha mẹ áp đặt con. Con hiểu rằng chúng tôi

muốn con tìm hiểu những bài học này ngay bây giờ để phát triển

thành một người lớn có trách nhiệm cả về mặt tài chính và các mặt

khác. Đó là giá trị các nỗ lực, và nó sẽ mang lại phần thưởng trong

tương lai cho con.

Động viên, khuyến khích, nhắc nhở kịp thời: Trẻ ở tuổi này rất thích

và cần những lời động viên, khen, khích lệ từ người lớn. Khi được

như thế, trẻ sẽ vâng lời cha mẹ vô điều kiện. Mặt khác khi thấy con

hành xử không đúng, người lớn nên nhắc nhở một cách tế nhị, khéo

léo và chỉ cho con biết phải làm thế nào mới phù hợp.

- Kiên nhẫn: Rất nhiều phụ huynh khi nói một lần thấy con không

vâng lời, không làm theo liền mất kiên nhẫn, cho rằng trẻ hư, mất

dạy. Song chuyên gia tâm lý khuyên, cha mẹ nên hiểu đây là những

khó khăn xáo trộn tất yếu trong sự phát triển của trẻ chứ không phải

do trẻ thích như thế. Vì thế hãy kiên nhẫn trong cách giáo dục và kiên

nhẫn chờ đợi để trẻ có thời gian thay đổi hành vi phù hợp.