Khuyến cáo 2008 của Hội tim mạch học Việt Nam về chẩn đoán và điều trị bệnh tim và thai sản

KHUYEÁN CAÙO 2008 CUÛA HOÄI TIM MAÏCH HOÏC VIEÄT NAM VEÀ CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ<br /> <br /> BEÄNH TIM VAØ THAI SAÛN<br /> Tröôûng ban soaïn thaûo: PGS.TS.BS. Nguyeãn Ngoïc Töôùc Caùc uûy vieân: GS.TS.BS. Thaùi Hoàng Quang GS.TS.BS. Thaùi Hoàng Quang TS.BS. Taï Maïnh Cöôøng TS.BS. Nguyeãn Quang Tuaán PGS.TS.BS. Hoaøng Minh Chaâõu ThS.BS. Phaïm Thaùi Sôn ThS.BS. Nguyeãn Ngoïc Quang TOÙM TAÉT Haøng naêm treân toaøn theá giôùi coù khoaûng 200 trieäu phuï nöõ coù thai, trong soá ñoù coù khoaûng nöûa trieäu saûn phuï bò töû vong do haäu quaû cuûa caùc bieán chöùng coù lieân quan ñeán thai ngheùn. Nguyeân nhaân töû vong do caùc beänh tim maïch gaây ra thöôøng gaëp laø: taêng huyeát aùp (12%) vaø caùc beänh tim khaùc (20%). 86% soá phuï nöõ coù thai vaø 99% soá saûn phuï töû vong laø ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù Vieät Nam. Theo thoáng keâ naêm 1992 cuûa Boä Y teá thì öôùc tính soá saûn phuï töû vong laø 220/100.000 tröôøng hôïp sinh ñeû, nguyeân nhaân do caùc beänh tim maïch, taêng huyeát aùp (saûn giaät vaø tieàn saûn giaät) gaây töû vong khoaûng 35%. Trong quaù trôõnh mang thai, cô theå ngöôøi phuï nöõ coù nhieàu söï thay ñoåi veà taâm lyù, giaûi phaãu, sinh lyù, sinh hooû, huyeát hoïc, noäi tieát, tuaàn hoaøn. Nhöõng thay ñoåi huyeát ñoäng laøm taêng daàn gaùnh naëng leân heä thoáng tuaàn hoaøn. Ñeå haïn cheá caùc tai bieán xaûy ra ôû caùc baø meï bò beänh tim maïch khi coù thai, caàn phaûi coù söï tö vaán, theo döøi, ñieàu trò cuûa caùc thaày thuoác chuyeân khoa tim maïch vaø chuyeân khoa saûn. Coù theå nhaän ñònh beänh lyù tim maïch gaây haäu quaû ñeán saûn phuï vaø thai nhi thoâng qua 3 caáp ñoä nguy cô tuøy theo beänh tim maïch maø saûn phuï maéc phaûi: nguy cô thaáp (thoâng lieân nhó, thoâng lieân thaát, coøn oáng ñoäng maïch, heïp van ñoäng maïch chuû nheï vaø chöùc naêng taâm thu thaát traùi bình thöôøng, hôû van ñoäng maïch chuû vôùi chöùc naêng taâm thu thaát traùi bình thöôøng, sa van 2 laù vôùi chöùc naêng taâm thu thaát traùi bình thöôøng, hôû van 2 laù vôùi chöùc naêng taâm thu thaát traùi bình thöôøng vaø NYHA I hoaëc II, heïp van 2 laù möùc ñoä ít hoaëc nheï, khoâng taêng aùp ñoäng maïch phoåi nhieàu, heïp van ñoäng maïch phoåi nheï hoaëc vöøa, beänh tim baåm sinh coù tím ñaõ söûa chöõa vaø chöùc naêng thaát traùi bình thöôøng), nguy cô trung bình (beänh tim coù luoàng thoâng traùi phaûi lôùn, heïp eo ñoäng maïch chuû, hoäi chöùng Marfan vôùi goác ñoäng maïch chuû khoâng daõn, heïp van 2 laù möùc ñoä vöøa hoaëc naëng, heïp van ñoäng maïch chuû möùc ñoä nheï hoaëc vöøa, heïp khít van ñoäng maïch phoåi, tieàn söû maéc beänh cô tim sau ñeû nhöng chöùc naêng tim ñaõ oån ñònh), nguy cô cao (hoäi chöùng Eisenmenger, taêng aùp ñoäng maïch phoåi naëng, beänh tim baåm sinh coù tím phöùc taïp, hoäi chöùng Marfan coù toån thöông goác hoaëc van ñoäng maïch chuû, heïp khít van ñoäng maïch chuû coù hoaëc khoâng coù trieäu chöùng, beänh van 2 laù vaø/hoaëc van ñoäng maïch chuû coù giaûm naëng chöùc naêng taâm thu thaát traùi EF < 40%, suy tim NYHA III hoaëc IV do beänh van tim hoaëc beänh cô 469<br /> <br /> KHUYEÁN CAÙO 2008 VEÀ CAÙC BEÄNH LYÙ TIM MAÏCH & CHUYEÅN HOÙA<br /> <br /> tim, tieàn söû maéc beänh cô tim sau ñeû vaø suy chöùc naêng thaát traùi dai daúng). Tuy nhieân, ngöôøi thaày thuoác caàn phaûi theo doõi chaët cheõ vaø ñaùnh giaù laïi caùc möùc ñoä nguy cô moät caùch linh hoaït trong quaù trình mang thai cuûa ngöôøi phuï nöõ ñeå coù höôùng xöû trí kòp thôøi vaø chính xaùc. Loaïn nhòp tim trong thôøi kyø mang thai coù theå gaây nguy hieåm ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa caû saûn phuï vaø thai nhi. Khi loaïn nhòp khoâng gaây aûnh höôûng nhieàu ñeán huyeát ñoäng thì neân theo doõi, cho saûn phuï nghæ ngôi. Neáu loaïn nhòp gaây roái loaïn huyeát ñoäng nhieàu thì neân duøng caùc thuoác choáng loaïn nhòp. Taêng huyeát aùp khi mang thai ñöôïc xaùc ñònh khi huyeát aùp taâm thu  140mmHg hoaëc huyeát aùp taâm tröông  90mmHg, hoaëc huyeát aùp taâm thu taêng  30 mmHg hoaëc huyeát aùp taâm tröông taêng  15mmHg so vôùi quyù ñaàu cuûa thai kyø hoaëc nhöõng laàn coù thai tröôùc cuûa chính saûn phuï, hoaëc huyeát aùp taâm tröông taêng  90mmHg khi ño ngaãu nhieân (hai laàn trôû leân). Neân chæ ñònh ñieàu trò taêng huyeát aùp khi huyeát aùp taâm thu treân 140-170 mmHg vaø huyeát aùp taâm tröông treân 90-110 mmHg. Ñoái vôùi taêng huyeát aùp naëng  170/110 mmHg, baét buoäc phaûi ñieàu trò. Muïc tieâu ñieàu trò laø haï soá huyeát aùp trung bình < 125 mmHg (töông ñöông huyeát aùp khoaûng 150/100 mmHg). Caùc thuoác haï aùp neân ñöôïc löïa choïn laø Methyldopa (Aldomet), cheïn beâta giao caûm (Atenolol, Metoprolol), cheïn alpha vaø beâta giao caûm (Labetalol), cheïn kôønh canxi (Nifedipine), thuoác daõn maïch tröïc tieáp (Hydralazine) truyeàn tónh maïch ñeå ñieàu trò côn taêng huyeát aùp caáp. Khoâng duøng thuoác öùc cheá men chuyeån, öùc cheá thuï theå AT1-angiotensin II. Ñoái vôùi saûn phuï mang van nhaân taïo cô hoïc, 3 thaùng ñaàu cuûa thôøi gian mang thai neân duøng thuoác choáng ñoâng laø Heprin. Coù theå duøng Heparin thöôøng hoaëc Heparin phaân töû löôïng thaáp. Thuoác choáng ñoâng khaùng vitamin K coù theå duøng töø thaùng thöù 4 ñeán nöûa giöõa cuûa quyù 3 trong thôøi gian mang thai, sau ñoù thay theá baèng Heprin. Ñeå traùnh tai bieán huyeát khoái van vaø phoøng ngöøa bieán chöùng chaûy maùu cho saûn phuï, caùc thuoác choáng ñoâng khi duøng ñeàu phaûi ñaït lieàu ñieàu trò coù hieäu quaû, caên cöù vaøo ñònh löôïng noàng ñoä antiXa (ñoái vôùi heparin phaân töû löôïng thaáp) hoaëc thôøi gian APTT (ñoái vôùi heparin thöôøng) vaø INR (ñoái vôùi thuoác choáng ñoâng loaïi khaùng vitamin K). Vôùi nhöõng saûn phuï coù nguy cô hình thaønh huyeát khoái cao (rung nhó, thaát traùi daõn, chöùc naêng taâm thu thaát traùi giaûm, mang 2 van nhaân taïo trôû leân, tieàn söû ñaõ coù tai bieán huyeát khoái, taéc maïch…) neân duøng theâm moãi ngaøy 75 - 162 mg Aspirin. 1. MÔÛ ÑAÀU Theo thoáng keâ cuûa Toå chöùc Y teá Theá giôùi, haøng naêm treân toaøn theá giôùi coù khoaûng 200 trieäu phuï nöõ coù thai, trong soá ñoù coù khoaûng nöûa trieäu saûn phuï bò töû vong do haäu quaû cuûa caùc bieán chöùng coù lieân quan ñeán thai ngheùn. Nguyeân nhaân töû vong do caùc beänh tim maïch gaây ra thöôøng gaëp laø: taêng huyeát aùp (12%) vaø caùc beänh tim khaùc (20%). 86% soá phuï nöõ coù thai vaø 99% soá saûn phuï töû vong laø ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù Vieät Nam. Trong nghieân cöùu cuûa Boä Y teá nöôùc ta naêm 1992, öôùc tính soá saûn phuï töû vong laø 220/100.000 tröôøng hôïp sinh ñeû,. Nguyeân nhaân do caùc beänh tim maïch, taêng huyeát aùp (saûn giaät vaø tieàn saûn giaät) gaây töû vong khoaûng 35%. Trong quaù trình mang thai, cô theå ngöôøi phuï nöõ coù nhieàu söï thay ñoåi. Ñoù laø nhöõng thay ñoåi veà taâm lyù, giaûi phaãu, sinh lyù, sinh hoïc, huyeát hoïc, noäi tieát, tuaàn hoaøn… Söï thay ñoåi huyeát ñoäng laø laâu daøi vaø taêng daàn gaùnh naëng leân heä thoáng tuaàn hoaøn. Ñoái vôùi nhöõng phuï 470<br /> <br /> Khuyeán caùo 2008 cuûa Hoäi Tim maïch hoïc Vieät Nam veà chaån ñoaùn vaø ñieàu trò BEÄNH TIM VAØ THAI SAÛN<br /> <br /> nöõ, sinh ñeû laø moät thieân chöùc töï nhieân. ÔÛ nhöõng ngöôøi khoûe maïnh thì heä thoáng tim maïch cuûa hoï coù theå thích öùng ñöôïc vôùi nhöõng söï thay ñoåi khi coù thai, nhöng nhöõng saûn phuï bò beänh tim maïch thì thai ngheùn trôû thaønh moät gaùnh naëng vaø coù theå phaùt sinh nhöõng tai bieán, nhöõng bieán chöùng hay töû vong cho caû meï vaø thai nhi. Ñeå haïn cheá caùc tai bieán xaûy ra ôû caùc baø meï bò beänh tim maïch khi coù thai, caàn phaûi coù söï tö vaán, theo doõi, ñieàu trò cuûa caùc thaày thuoác chuyeân khoa tim maïch vaø chuyeân khoa saûn. Quyeát ñònh cuûa caùc thaày thuoác chuyeân khoa xöû lyù caùc nguy cô, can thieäp caùc toån thöông beänh lyù, ñình chæ thai ngheùn ñuùng thôøi ñieåm laø raát quan troïng. Tuy nhieân ñeå ñöa ra ñöôïc quyeát ñònh quyeát lieät, hôïp lyù, hôïp tình ôû beänh nhaân Vieät Nam, khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã daøng. Maëc duø quan ñieåm cuûa caùc thaày thuoác thì öu tieân soá moät laø baûo veä tính maïng baø meï, nhöng mô öôùc haïnh phuùc cuûa ngöôøi meï (thaäm chí laø caû gia ñình, hoï toäc) coù luùc coù nôi laïi ñaët vaøo ñöùa con. Ngoaøi ra coøn coù nhöõng raøo caûn veà taâm lyù, ñaïo ñöùc, toân giaùo… buoäc caùc thaày thuoác phaûi caân nhaéc moät caùch thaän troïng. Theo döøi, ñieàu trò, tieân löôïng vaø quyeát ñònh caùc can thieäp ñoái vôùi beänh nhaân bò beänh tim maïch ñang mang thai khoâng chæ laø traùch nhieäm cuûa caùc baùc syõ tim maïch, maø phaàn quan troïng caàn phoái hôïp, chia seû laø traùch nhieäm cuûa caùc baùc syõ saûn khoa. Bôûi vì caùc bieán coá coù theå xaûy ra ôû taát caû caùc giai ñoaïn cuûa thai kyø: 25% trong quaù trình mang thai; 25% luùc ñeû; 25% trong 24 giôø sau ñeû vaø 25% trong thôøi kyø haäu saûn (PGS. Traàn Haùn Chuùc). 2. TAÙC ÑOÄNG CUÛA THAI SAÛN DOÁI VÔÙI TIM MAÏCH Ñeå chuû ñoäng xöû trí sôùm nhöõng baát thöôøng ôû saûn phuï, caùc thaày thuoác caàn hieåu roõø baûn chaát nhöõng thay ñoåi huyeát ñoäng trong quaù trình thai saûn. 2.1. Nhöõng thay ñoåi cuûa heä tuaàn hoaøn ôû phuï nöõ khi coù thai  Löu löôïng tim taêng daàn töø 30 - 50% (4 - 4,5 lít/phuùt taêng leân 6 lít/phuùt), roõ reät nhaát laø töø thaùng thöù ba ñeán thaùng thöù baûy vaø trôû laïi bình thöôøng nhanh sau khi ñeû.  Taàn soá tim taêng trong voøng 10 - 15%.  Theå tích maùu taêng khoaûng 50%, trong ñoù theå tích huyeát töông (plasma) taêng khoaûng 40% (töø 2.600ml leân 3.000ml) vaø theå tích hoàng caàu taêng ít hôn (khoaûng 25-35%), vì theá taïo neân hieän töôïng “thieáu maùu sinh lyù” thai ngheùn do giaûm “töông ñoái” hematocrit vaø ñoä taäp trung hemoglobin.  Toác ñoä tuaàn hoaøn taêng töø thaùng thöù ba ñeán thaùng thöù chín.  Huyeát aùp cuûa saûn phuï khi coù thai bình thöôøng haàu nhö ít thay ñoåi (trong 3 thaùng ñaàu khoâng thay ñoåi, 3 thaùng tieáp theo huyeát aùp taâm thu giaûm nheï 5-10mmHg, trong 3 thaùng cuoái trôû laïi trò soá ban ñaàu hoaëc taêng nheï 5-10mmHg.  Tieâu thuï oxy taêng 15-25% vaø chuyeån hoùa cô baûn taêng 5-25%. Do nhu caàu phaùt trieån cuûa thai nhi, cô theå saûn phuï khoâng chæ taêng khoái löôïng maùu, taêng löu löôïng tim, thoâng khí taêng caû luùc nghæ vaø luùc gaéng söùc. Nhöng coù moät nghòch lyù laø khi theå tích töû cung to leân, ñaåy cô hoaønh leân treân laøm dieän tích thoâng khí phoåi giaûm, khaû naêng trao ñoåi oxy phoåi giaûm, gaây ra toan chuyeån hoùa, saûn phuï keùm thích nghi khi gaéng söùc. 471<br /> <br /> KHUYEÁN CAÙO 2008 VEÀ CAÙC BEÄNH LYÙ TIM MAÏCH & CHUYEÅN HOÙA<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Coâng cô tim taêng: theo coâng thöùc A=P x Q trong ñoù A laø coâng cô tim; P laø huyeát aùp trung bình ñoäng maïch, Q laø löu löôïng tim. Caû thôøi kyø coù thai, huyeát aùp trung bình haàu nhö khoâng thay ñoåi, coøn löu löôïng tim thì taêng daàn leân 30-50% ,vì vaäy coâng cô tim cuõng taêng leân 30-50%. Nguy cô ñoâng maùu, taéc maïch taêng: khi coù thai tyû leä prothrombin vaø proconvectin taêng, fibrinogen coù theå taêng khoaûng 50% (töø 2-4g/l leân 3-6 g/l).<br /> <br /> 2.2. Nhöõng thay ñoåi tuaàn hoaøn khi ñeû Söï thay ñoåi ñoät ngoät khoâng chæ xaûy ra ôû ngöôøi ñeû thöôøng maø caû ôû saûn phuï bò can thieäp ñeû theo ñöôøng töï nhieân hay moå laáy thai.<br /> <br /> <br /> Thôøi kyø chuyeån daï: Söï thay ñoåi huyeát ñoäng phuï thuoäc vaøo taàn soá vaø cöôøng ñoä côn co töû cung. Moãi côn co töû cung, maùu töø töû cung doàn vaøo tuaàn hoaøn meï, maùu töø caùc tónh maïch veà tim taêng, taàn soá tim taêng, löu löôïng tim taêng (15-25%) vaø huyeát aùp taêng. Do ñoù coâng cô tim taêng cao, ñoät ngoät, lieân tuïc, neáu tim khoâng thích nghi ñöôïc seõ daãn ñeán suy tim, phuø phoåi. Neáu saûn phuï ñöôïc gaây meâ, khoâng bò phaûn öùng vôùi ñau ñôùn vaø lo sôï, khoâng bò taùc ñoäng bôûi côn co töû cung thì löu löôïng tuaàn hoaøn khoâng taêng. Thôøi kyø soå rau: Söï thay ñoåi tuaàn hoaøn töùc thôøi, sau khi soå rau, tuaàn hoaøn töû cung - rau ngöøng hoaït ñoäng, khi bong rau soá löôïng maùu bò maát nhieàu (trung bình khoaûng 200ml). ÔÛ ngöôøi bò moå ñeû laáy thai, löôïng maùu maát nhieàu hôn. Ngay sau khi ñeû, löu löôïng tim baét ñaàu taêng (khoaûng 20%), nhôø söï giaûi thoaùt aùp löïc tónh maïch chuû döôùi do töû cung co laïi vaø söï thaám dòch ngoaïi baøo (tích tuï trong thôøi gian mang thai) vaøo heä tuaàn hoaøn: hieän töôïng naøy coøn ñöôïc goïi laø truyeàn töï thaân (autotransfusion). Nhö vaäy löu löôïng tim taêng do theå tích taâm thu taêng coøn nhòp tim thì chaäm laïi nhö luùc bình thöôøng hoaëc döôùi möùc bình thöôøng. Söï thay ñoåi nhanh löu löôïng maùu qua tim gaây nguy hieåm cho caùc saûn phuï bò beänh tim nhö: heïp hai laù, suy tim… Caàn löu yù: neáu taàn soá tim vaãn nhanh sau khi ñeû, coù theå saûn phuï bò maát maùu, bò soác hay taéc ñoäng maïch phoåi, hoaëc hít phaûi dòch vò…<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Thôøi kyø haäu saûn: Löu löôïng tim sau khi ñeû seõ giaûm nhanh trong voøng 2 tuaàn, löôïng nöôùc tieåu taêng vaø theå tích maùu giaûm. ÔÛ ngöôøi ñeû thöôøng, huyeát aùp vaø nhòp tim trôû laïi bình thöôøng töø tuaàn thöù hai. Vaäy neáu saûn phuï bò beänh tim, coøn buø toát, coù theå seõ khoâng bò tai bieán khi chuyeån daï hoaëc ngay sau khi ñeû. Neáu saûn phuï bò suy tim tröôùc khi chuyeån daï, thì suy tim seõ taêng naëng daàn leân hoaëc coù theå xaûy ra tai bieán nguy hieåm (ñaëc bieät laø thôøi gian chuyeån daï, thai ra vaø thôøi gian 24-48 giôø sau ñeû). Moät ñieåm caàn löu yù laø nguy cô taéc maïch vaø nhieãm khuaån taêng trong thôøi gian sau ñeû do saûn phuï ít vaän ñoäng vaø veä sinh, voâ khuaån khoâng ñöôïc quan taâm ñuùng möùc.<br /> <br /> 2.3. Moät soá daáu hieäu vaø trieäu chöùng thöôøng gaëp ôû phuï nöõ coù thai - Phuø hai chaân: do troïng löïc vaø töû cung to ñeø eùp vaøo tónh maïch phía döôùi. - Hoäi chöùng haï huyeát oûp do naèm ngöûa (supine hypotensive syndrome): khi saûn phuï naèm ngöûa hay naèm ôû tö theá Trendelenbourg 45 ñoä, töû cung to meàm ñeø moät phaàn 472<br /> <br /> Khuyeán caùo 2008 cuûa Hoäi Tim maïch hoïc Vieät Nam veà chaån ñoaùn vaø ñieàu trò BEÄNH TIM VAØ THAI SAÛN<br /> <br /> -<br /> <br /> hay toaøn boä leân tónh maïch chuû döôùi, laøm giaûm doøng maùu ñoå veà tim, löu löôïng tim giaûm, huyeát aùp tuït. Saûn phuï xuaát hieän khoù thôû, da taùi, maïch nhanh, vaõ moà hoâi, ngaát, co giaät. Neáu xoay beänh nhaân veà beâøn traùi, coù theå laøm taêng nhanh löu löôïng tim ñeán 13%. Ñoù laø ñoäng taùc caàn thieát, ñôn giaûn giuùp laøm taêng nhanh huyeát ñoäng khi xöû lyù hoäi chöùng naøy. Tieáng thoåi tónh maïch (venous hum): tieáng thoåi nheï, taàn soá thaáp, coù theå nghe ñöôïc khi eùp tónh maïch caûnh. Tieáng thoåi cuûa vuù (mammary souffle): coù theå thoåi taâm thu hay thoåi lieân tuïc, gioáng caùc tieáng thoåi ñoäng maïch (thoåi ngoaøi tim). Thoåi taâm thu nheï vaø ngaén ôû lieân söôøn 2 beân traùi do taêng löu löôïng tim, taêng doøng maùu qua ñoäng maïch phoåi, thöôøng nghe roõ töø tuaàn thöù 12-20 cuûa thai kyø. Tieáng thöù ba (T3) do doøng maùu töø nhó xuoáng thaát taêng cöôøng ñoä, laøm T3 loä ra. Xeùt nghieäm maùu: hematocrit vaø hemoglobin giaûm (töông ñoái). Ñieän taâm ñoà: taàn soá taêng, PQ vaø QT hôi ngaén laïi, truïc QRS coù theå thay ñoåi, chuyeån dòch sang traùi trung bình 40o ôû 3 thaùng cuoái. Xquang khi thai nhi vaø töû cung to, cô hoaønh bò ñaåy leân cao, boùng tim beø ngang. Sieâu aâm tim: coù theå thaáy kích thöôùc, theå tích caùc buoàng tim taêng daàn töø thaùng thöù 3 ñeán thaùng thöù 9 cuûa thôøi kyø mang thai. Chöùc naêng taâm thu thay ñoåi, cung löôïng tim vaø theå tích nhaùt boùp taêng. Phaân soá toáng maùu (EF%) khoâng thay ñoåi. Chöùc naêng taâm tröông thaát traùi giaûm (taàn soá tim taêng, ruùt ngaén thôøi gian taâm tröông).<br /> <br /> 3. NHÖÕNG YEÁU TOÁ GAÂY TAÙC ÑOÄNG KHOÂNG TOÁT ÑEÁN SAÛN PHUÏ VAØ THAI NHI Khi mang thai, nhu caàu veà dinh döôõng vaø oxy cuûa thai nhi ngaøy caøng taêng, tuy nhieân phaàn lôùn caùc saûn phuï bò beänh tim, ñaëc bieät laø caùc beänh tim baåm sinh coù tím, suy tim thì khaû naêng ñaùp öùng bò giaûm suùt. Vì vaäy, söï phaùt trieån cuûa thai nhi seõ bò aûnh höôûng ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau, tuøy theo tình traïng beänh tim maïch cuûa saûn phuï. Ña soá caùc thai nhi bò thieáu caân naëng, chaäm phaùt trieån, thaäm chí bò suy thai hay cheát löu. Coù khoaûng 30% con cuûa nhöõng phuï nöõ maéc beänh tim baåm sinh coù tim bò dò taät tim baåm sinh. Qua nghieân cöùu, ngöôøi ta thaáy coù nhöõng yeáu toá sau gaây taùc ñoäng khoâng toát ñeán saûn phuï vaø thai nhi trong thôøi gian thai ngheùn:  Tröôùc khi coù thai, saûn phuï ñaõ töøng gaëp nhöõng bieán coá tim maïch nhö suy tim, tai bieán maïch naõo thoaùng qua hoaëc chaûy maùu naõo vaø loaïn nhòp tim.  Phuï nöõ maéc beänh van tim hoaëc beänh lyù gaây taéc ngheõn ñöôøng ra thaát traùi (heïp van 2 laù vôùi dieän tích loã van < 2cm2 hoaëc heïp van ñoäng maïch chuû vôùi dieän tích loã van döôùi 1,5 cm2 hoaëc cheânh aùp qua ñöôøng ra thaát traùi treân 30 mmHg), giaûm chöùc naêng co boùp cô tim vôùi phaân soá toáng maùu thaát traùi döôùi 40%.  Tuoåi saûn phuï: saûn phuï döôùi 18 tuoåi vaø treân 40 tuoåi thöôøng coù tieân löôïng xaáu. Theo tieán trieån töï nhieân cuûa beänh tim baåm sinh cuõng nhö maéc phaûi thì tuoåi caøng cao nguy cô tai bieán caøng cao, nguy cô suy tim caøng taêng. Neáu laø con so thì khaû naêng 473<br /> <br />