Nhà văn Kim Lân đã nói về truyện ngắn Vợ nhặt: "Những người đói, họ không nghĩ đến cái chết, mà nghĩ đến cái sống". Hãy chứng tỏ điều đó qua các nhân vật trong Vợ nhặt của ông

ữ ợ ệ ề ắ ặ ườ ề Đ  bài: Nhà văn Kim Lân đã nói v  truy n ng n V  nh t: "Nh ng ng i đói, h ọ

ứ ỏ ề ố ế ế ế không nghĩ đ n cái ch t, mà nghĩ đ n cái s ng". Hãy ch ng t đi u đó qua các nhân

ợ ặ ủ ậ v t trong V  nh t c a ông

Bài làm

ẩ ư ủ ữ ặ ợ ộ ự   V  nh t là tác ph m  u tú c a nhà văn Kim Lân và cũng là m t trong nh ng thành t u

ấ ắ ủ ề ươ ẩ ạ ọ ờ ố xu t s c c a n n văn h c cách m ng. Tác ph m ra đ i cách đây đã trên b n m i năm,

ế ề ộ ạ ươ ử ạ ị ừ vi t v  m t giai đo n đau th ộ ng trong l ch s  dân t c: n n đói năm 1945 ­ t ả  Qu ng Tr ị

ộ ơ ị ế ư ệ ế ẩ ắ ồ ế đ n B c B , h n hai tri u đ ng bào ta b  ch t đói; th  nh ng, tác ph m không mang tính

ẽ ấ ử ớ ấ ờ ề ả ờ ở ị nh t th i và s  b t t v i th i gian b i giá tr  nhân văn cao c : ni m tin không bao gi ờ ắ    t t

ướ ề ườ ề ấ ẩ ượ ể ệ ở ữ ỗ h ng v  con ng i. Trong tác ph m, ni m tin  y đ c th  hi n ch : nh ng ng ườ   i

ế ế ế ọ ố đói, h  không nghĩ đ n cái ch t, mà nghĩ đ n cái s ng.

ư ề ẩ ướ ế ề ạ ứ ươ Nh  nhi u tác ph m tr c đó vi t v  n n đói, ngòi bút Kim Lân ch a chan th ả   ng c m

ướ ậ ươ ữ ố ệ ề ổ ế tr c nh ng s  ph n l ng thi n và cùng kh . ông không dành nhi u trang vi t mô t ả    kĩ

ự ệ ấ ố ờ ườ ư ả ạ ể ệ ủ ế hi n th c tàn kh c lúc b y gi ­ ng ẻ ẹ   i ch t đói nh  ng  r  ­ mà ch  tâm th  hi n v  đ p

ầ ẩ ủ ữ ề ấ ơ ườ ổ tinh th n  n gi u trong cái b  ngoài xác x  vì đói khát c a nh ng ng ố   i nghèo kh . C t

ậ ơ ệ ặ ả ộ ợ ổ ộ ỉ ớ   truy n V  nh t th t đ n gi n: M t anh chàng nghèo kh  ­ tên Tràng ­ đ c thân, ch  v i

ấ ơ ỡ ọ ượ ế ở ặ ợ ở m y câu "hò ch i cho đ  nh c", đã có đ ố c cô "v  nh t" ­ đang s ng d , ch t d  vì đói.

ữ ả ồ ọ ợ ố ầ ạ ủ ọ H  thành v  thành ch ng gi a cái c nh "t i s m l i vì đói khát". Đêm tân hôn c a h  âm

ầ ố ữ ủ ữ ế ờ ườ ế th m trong bóng t ỉ i, gi a ti ng h  khóc t  tê c a nh ng nhà có ng i ch t đói theo gió

ướ ủ ẻ ợ ồ ườ ẹ ỉ ư ạ đ a l ữ ơ i. B a c m c i c a đôi v  ch ng tr  và ng ố   i m  già ch  có cháo loãng, mu i

ư ừ ế ẹ ấ ố ơ ừ   ồ ố ộ h t, nh ng ăn u ng r t ngon lành, trong h i tr ng thúc thu . Ba m  con v a ăn c m, v a

ệ ệ ẫ ấ bàn chuy n Vi t Minh phá kho thóc chia cho dân nghèo. "Trong óc Tràng, v n th y đám

ườ ờ ỏ ấ ớ ng i đói và lá c  đ  bay ph p ph i".

ừ ầ ượ ệ ệ ắ ươ ử Ngay t đ u, câu chuy n đã hi n lên đ m màu s c tang th ng t khí: "Cái đói đã tràn

ự ừ ữ ế ộ ị ế đ n xóm này t ữ  lúc nào. Nh ng gia đình t nh ng vùng Nam Đ nh, Thái Bình đ i chi u lũ

ế ắ ư ữ ằ ổ ượ ồ l ắ   t b ng b , d t díu nhau lên xanh xám nh  nh ng bóng ma, và n m ng n ngang kh p

ườ ả ạ ư ế ổ ườ ợ ợ ề l u ch . Ng i ch t nh  ng  r . Không bu i sáng nào ng i trong làng đi ch , đi làm

ặ ằ ố ườ ẩ ồ đ ng không g p ba b n cái thây n m còng queo bên đ ẩ   ng. Không khí v n lên mùi  m

ố ủ ưở ủ ườ ự ứ ạ ơ th i c a rác r i và mùi gây c a xác ng ả i". Th c không còn gì  m đ m h n b c tranh

ấ ướ ụ ư ồ ề ề ỗ quê  y. Trong khi tr c đó không lâu, m i chi u Tràng đi làm v , "cái xóm ng  c  t i tàn

ượ ộ ờ ỗ ườ ấ ạ y l i xôn xao lên đ c m t lúc" còn bây gi ặ , cái đói đã đè n ng lên vai m i ng i; ngay

ữ ẻ ồ ư ự ự ấ ấ ứ ả ọ c  b n tr  ­ nh ng đ a bé h n nhiên, vô t nh t cũng m t đi s  t ơ ủ    nhiên, ngây th  c a

ủ mình, chúng ồ  rũ, không bu n nhúc nhích...

ữ ả ố ầ ạ ề ấ ộ ổ ườ ỗ "Gi a cái c nh t i s m l i vì đói khát  y, m t bu i chi u, ng ấ   i trong xóm b ng th y

ộ ườ ữ ẫ ườ ề ợ ề ớ Tràng v  v i m t ng i đàn bà n a". Tràng d n ng ự   i đàn bà này v  làm v , xây d ng

ố ự ố ậ ồ ể ế ẻ ọ ả   gia đình, sinh con đ  cái đ  ti p n i s  s ng. Gi ng văn lúc này th t d n nén và gây c m

ặ ắ ẻ ạ ạ ộ ố ở ơ ườ ỉ xúc m nh, m c m c mà lôi cu n: "M t h n có v  gì ph n ph  khác th ắ ủ ng. H n t m t m

ườ ụ ộ ọ ế ể ấ ắ c i n  m t mình và hai m t thì sáng lên l p lánh". Đ c đ n đây, ta không th  không nghĩ

ữ ủ ị ị ở ế đ n nh ng trang bi k ch c a sêcxpia, Môlie hay Xtăngđan. Tuy nhiên, bi k ch đây đã

ượ ự ườ ủ ự ệ ả ẫ ố v t lên s  thông th ng v n có; nó cũng không ph i là "hi n thân c a s  ngu d t" nh ư

ự ả ở ể Mác nói, mà tr  nên s  cao c  "đ p t ẹ ươ ạ ườ i l th ệ ng". Đó là bi u hi n cao nh t c a s ấ ủ ự

ế ắ ượ ự ạ ế ớ ự ố ề chi n th ng, v t lên trên th c t i ch t chóc, đen t ố ể ướ i đ  h ng t i s  s ng, ni m tin, ánh

ế ủ ề ạ ợ ọ ướ ớ sáng. V i chi ti t Tràng cùng v  đi v  nhà, ch  nghĩa nhân đ o trong văn h c n c nhà

ộ ế ứ ạ ớ cũng có thêm m t ti ng nói m i, có s c m nh.

ệ ấ ợ ủ ướ ế ệ ạ ế ị Chuy n l y v  c a Tràng, tr ộ c h t là m t chuy n l ề ấ  mà thú v . Đi u  y đã khi n ng ườ   i

ở ừ ọ ế ấ ả ườ ẻ dân ụ ư ế ứ  xóm ng  c  h t s c tò mò, t b n tr  con cho đ n t t c  ng ọ i làng: "H  bàn tán...

ặ ọ ỗ ọ ể ỡ ẳ ư ừ ạ ẳ ầ ồ   H  hi u đôi ph n, khuôn m t h  b ng d ng r ng r  h n lên". T  trong sâu th m tâm h n

ữ ườ ề ộ ọ ị ớ ệ nh ng ng i dân làng, le lói lên m t chút ni m vui. H  thú v  nghĩ t i chuy n Tràng có

ể ề ặ ố ớ ợ ợ v . Có th  nói, trong phút ch c, khi Tràng cùng v i cô "V  nh t" đi v  làng, cái ch t, s ế ự

ả ụ ư ượ ạ ụ ư ẩ ộ ở ơ m đ m âm u n i xóm ng  c  đ c đ y sang m t bên. Xóm ng  c  đang ệ    trên mi ng

ế ỗ ộ ố ự v c cái ch t, b ng hé lên m t thoáng s ng.

ừ ế ư ề ả ườ ự ỗ Nh ng, ni m vui v a đ n, đã ph i nh ng ch  cho s  âu lo. Dân làng lo thay cho Tràng:

ờ ấ ướ ủ ợ ờ ề ế ổ ố ượ "Gi i đ t này còn r c cái c a n  đ i v . Bi t có nuôi n i nhau s ng qua đ c cái thì này

ự ế ệ ọ ả ỗ ố không". Tuy nhiên, đó không ph i là n i lo tuy t v ng, mà là lo cho cái s ng. S  ch t chóc

ọ ự ố ự ố ư ẫ ả ượ ế ặ ạ ứ c  ám  nh, đe d a s  s ng, nh ng s  s ng v n v ỡ   t lên cái ch t. Khuôn m t "r ng r "

ườ ắ ủ ọ ự ề ớ ủ c a ng i dân làng, ánh m t c a h  th c ý nghĩa, nói v i chúng ta bao đi u.

Ở ướ ườ ườ ự ề ề ắ c đ b ng cùng, ng ộ   i ta sinh ra li u lĩnh ­ đi u đó th c đúng l m thay! Hành đ ng

ậ ủ ề ế ộ ộ ề   nhân đùa làm th t c a cô gái theo chân Tràng v  nhà, xét đ n cùng, là m t hành đ ng li u

ặ ườ ấ ấ ả ầ ở ỉ ị ỉ lĩnh. Tràng g p ng i đàn bà  y t ớ   t c  ch  có hai l n vào các d p ch  thóc lên t nh. V i

ể ạ ẳ ị ộ ấ ượ ặ ạ ứ ở Tràng, ch  ta ch ng đ  l i trong anh m t  n t ế ầ ng gì. B i th , l n th  hai g p l i, Tràng

ư ề ậ ả ấ ậ ờ ớ ộ ph i m t m t th i gian m i nh n ra và cũng nh  nhi u nhân v t khác trong các sáng tác

ế ắ ạ ố ị ượ ị ủ c a Nam Cao, cái d  dày ch  đã chi n th ng kh i óc và con tim: đ c Tràng đãi, ch  ăn

ứ ề ệ ẩ ậ ố ộ li n m t ch p b n bát bánh đúc. Cái đói đã đ y lùi ý th c nhân cách, sĩ di n. Quên c ả

ẹ ườ ệ ấ ắ ầ th n thùng, ng i đàn bà không tên  y c m đ u ăn "không chuy n trò gì". Khi Tràng ng ỏ

ễ ầ ộ ị ư ự ờ l i, không c n suy nghĩ, ch  cũng đi theo m t cách d  dàng, "vô t ế ớ  l ". Th  m i hay, cái

ớ ế ừ ề ặ ạ ộ ờ đói ghê g m bi t ch ng nào. Và hai cái "li u" g p nhau đã t o nên m t gia đình th i tao

ề ạ ở ườ ề ặ ợ ỏ lo n. Đi u đáng chú ý là đây, khi cùng ng i "V  nh t" v  nhà, Tràng b  ra hai hào đ ể

ộ ố ọ ử ề ắ ầ ộ ộ mua m t chai d u, đi u này có nghĩa là anh đã th p lên m t ng n l a trong cu c s ng tăm

ạ ư ề ố ủ t i c a mình, đem l ố   i chút ánh sáng cho gia đình cũng nh  dân làng. Đi u này chi ph i

ẩ ộ ừ ữ ộ ườ ờ toàn b  văn ph m. Cũng t ủ  cu c "hôn nhân" c a Tràng, nh ng ng ớ i đ i m i th c s ự ự

ế ế ố ế không nghĩ đ n cái ch t, mà nghĩ đ n cái s ng.

ộ ố ướ ắ ọ ầ ả ạ ợ ề Khi Tràng cùng v  v  nhà, cu c s ng tr c m t h  không kém ph n th m h i: căn nhà

ợ ướ ừ ấ ố ộ ề ồ ắ v ng teo, rúm ró; niêu bát, áo x ng b a b n... ôi, l y v  c ấ   i ch ng, yên b  gia th t!

ọ ị ủ ộ ờ ệ ớ ở ự ạ ế   ậ Vi c l n m t đ i, h nh phúc trăm năm! V y mà, h  b  b a vây b i s  nghèo đói ch t

ự ố ư ấ ệ ẳ ờ ế ự ố ả chóc. Nh ng, s  s ng là b t di t, ch ng bao gi ẫ    chán n n. Trong cái ch t, s  s ng v n

ở ấ ả ậ ữ ộ ự ố ả ỗ ớ ồ ạ t n t i, tìm ch  sinh sôi n y n . T t c  th t d  d i, mà ý nghĩa thì l n lao: s  s ng luôn

ế ấ ấ ồ ạ t n t i, b t ch p cái ch t...

ệ ườ ạ ỗ ứ ắ ớ ơ ỏ ế Vi c hai ng i xa l b ng g n bó v i nhau trong c n đói kém, ch ng t quy t tâm nghĩ

ủ ố ườ ạ ọ ướ ế ề ớ ế đ n cái s ng c a hai ng i, đem l i cho h  ­ tr ộ c h t là Tràng m t ni m vui l n lao.

ươ ầ ắ ế ụ ườ ệ ề ắ ơ ườ Trong truy n ng n, h n hai m i l n nhà văn nh c đ n ni m vui và n  c i th ự   ng tr c

ủ ườ ứ ả ậ ớ ế ợ ủ c a Tràng, khi đã có v . Tình yêu c a hai ng i, có s c c i bi n th t l n.

ư ữ ế ề ả ộ ố ố "Trong m t lúc, Tràng nh  quên h t nh ng c nh s ng ê ch , tăm t i hàng ngày, quên c ả

ắ ọ ớ ỉ ườ cái đói khát đang đe d a... Trong lòng h n, lúc này ch  còn tình nghĩa v i ng i đàn bà đi

ẻ ạ ắ ấ ở ớ ộ ườ ấ ậ bên. M t cái gì m i m , l ư ừ  l m, ch a t ng th y ng ề   i đàn ông  y...". Đúng v y. Ni m

ự ự ấ ờ ẻ ớ ợ ớ ạ ẫ ấ ầ vui l n nh t đ i anh đã thành s  th c: có v . Cái "m i m ", "l l m"  y là tinh th n trách

ệ ộ ườ ủ ẽ ề ả ờ ủ nhi m c a m t ng ể   i ch  gia đình s  ph i lèo lái con thuy n nhà ­ gia đình qua th i đi m

ươ ắ ả ệ ể ự ỏ khó khăn, v n lên trên hoàn c nh kh c nghi ộ ố t đ  xây d ng cu c s ng. Tràng b  sau

ấ ả ữ ế ế ạ ờ ư l ng t t c  nh ng ti ng h  khóc, ti ng qu  kêu...

ự ổ ấ ợ ồ ộ ỉ ườ Ch  sau m t đêm "nên v , nên ch ng", Tràng th y mình có s  đ i khác: "Trong ng i êm

ơ ợ ế ệ ắ ấ ẫ ấ ơ ử ái l ng l ư  nh  ng ườ ở i trong gi c m  đi ra. Vi c h n có v  đ n hôm nay h n v n còn

ư ệ ả ỡ ượ ủ ư ư ặ ợ ỡ ạ ng  nh  không ph i...". Chuy n đ c "v  nh t" c a Tràng ng  nh  đùa nh ng l i là s ự

ở ạ ớ ậ ớ ợ ự ố th t; bao nhiêu s  s ng, sinh khí tr  l i v i Tràng, v i gia đình sau khi anh có v . Và cũng

ổ ườ ư ấ ả ự ự ế ừ t bu i "sáng hôm sau đó", d ng nh  t t c  s  th c ch t chóc không còn t n t ồ ạ ữ   i n a,

ế ự ộ ố ự ỉ ướ ề ự ố ạ ậ ạ Tràng ch  nghĩ đ n s  gây d ng cu c s ng, h ng v  s  s ng mà t o l p h nh phúc:

ấ ươ ủ ắ ạ ắ ớ ắ ộ "Tràng th y th ng yêu g n bó v i cái nhà c a h n l ắ    lùng. H n đã có m t gia đình. H n

ẻ ợ ở ấ ư ổ ấ ư ắ ộ ẽ s  cũng v  sinh con đ  cái đ y. Cái nhà nh  cái t ồ     m che m a, che n ng. M t ngu n

ướ ậ ấ ấ ộ ộ ờ ắ ắ ớ vui s ng, ph n ch n đ t ng t tràn ng p trong lòng. Bây gi ấ  h n m i th y h n nên

ườ ả ắ ấ ắ ậ ổ ợ ng i, h n th y h n có b n ph n ph i lo cho v  con sau này"...

ấ ủ ể ể ầ ướ ề ự ố ệ Có th  nói, đó là bi u hi n cao nh t c a tinh th n h ế   ng v  s  s ng, quên đi cái ch t

ủ đang b a vây.

ặ ậ ộ ộ ợ ổ ể   ị V  Tràng là m t nhân v t khá đ c đáo. Ch  không có tên, không tu i, không đ c đi m

ậ ạ ưở ớ ự ằ ị nh n d ng và quê quán. T ỏ   ề ng r ng, khi ch  theo Tràng đi v  nhà, v i s  chao chát, ch ng

ọ ệ ạ ậ ộ ườ ư ỏ l n, văn h c Vi t Nam l i có thêm m t nhân v t "không bình th ng". Nh ng không, ngòi

ư ờ ể ấ ế ậ ủ ộ ấ ế bút Kim Lân ch a bao gi đ  nhân v t c a mình tha hóa, bi n ch t đ n đ   y. Khi v ề

ườ ậ ủ ị ớ ị ứ ớ ở ủ ệ ầ ồ ế đ n nhà Tràng, con ng i th t c a ch  m i hi n lên đ y đ . Ch  c  "ng i m m mép

ườ ồ ụ ư ư ế ậ gi ấ   ng, hai tay ôm kh  kh  cái thúng". Vì sao v y? Cái th  ng i r t rè, chông chênh  y

ế ủ ồ ấ ệ ả ố ổ ỗ ị ỗ ủ   cũng là cái th  c a lòng ch , trăm m i ng n ngang. Li u ch  ng i  y có ph i là ch  c a

ể ị ố ị ả ch  không? Nhà này có ph i ch n đ  ch  dung thân?

ổ ẳ ư ộ ợ ị ị Và cũng nh  Tràng, sau m t đêm làm v , ch  đã thay đ i h n: "Trông ch  hôm nay khác

ườ ự ề ậ ộ ượ ắ l m, rõ ràng là ng i đàn bà hi n h u, đúng m c...". Cái đói m t khi đ c xua đi, thì s ự

ư ả ở ạ ớ ế ự ố ị Ấ ề ấ ị ố ẹ t t đ p đúng nh  b n ch t hi n tr  l i v i ch .  y cũng là lúc ch  nghĩ đ n s  s ng, lo

ẽ ạ ọ ị ướ ổ ầ cho gia đình mình. Ch  quét d n sân nhà s ch s , gánh n c đ  đ y ang... Có bàn tay săn

ở ề ớ ự ố ủ ủ ở ọ ị ườ ớ ả sóc c a ch , căn nhà tr  nên g n gàng, sáng s a. S  s ng tr  v  v i ng i v i c nh...

ụ ứ ể ạ ườ ọ ữ ệ ả ố ẹ ấ ấ ợ Bà c  T  càng đ  l i cho ng i đ c nh ng thi n c m t t đ p. Th y con l y v  trong

ả ỏ ươ ườ ự hoàn c nh khó khăn, bà không kh i bùi ngùi, th ng xót: "Chao ôi, ng i ta d ng v  g ợ ả

ữ ẻ ồ ở ổ ch ng cho con là lúc trong nhà ăn nên làm n i, nh ng mong sinh con đ  cái, m  mày m ở

ư ừ ề ặ ấ   ự ự m t sau này. Còn mình thì...". Nh ng, bà th c s  vui m ng khi con trai đã yên b  gia th t:

ươ ỉ ườ ặ ủ ủ ạ ẹ "Bà lão nh  nhõm, t i t nh khác ngày th ng, cái m t b ng beo, u ám c a bà r ng r ỡ

ữ ơ ự ề ệ ả ồ ẹ ẳ h n lên...". R i trong b a c m, c  ba m  con đ u quên đi hi n th c đau lòng đ  h ể ướ   ng

ộ ươ ươ ẹ ơ ế đ n m t t ng lai t i đ p h n:

ạ ỗ ầ ề ế ấ ằ "Tràng . Khi nào có ti n ta mua l y đôi gà. Tao tin r ng cái ch  đ u b p kia làm cái

ệ ả ả ồ ạ ả ấ chu ng gà thì ti n quá. Này, ngo nh đi ngo nh l i, ch  m y mà có ngay đàn gà cho mà

xem...".

ế ế ế ố ở ỗ ấ ự ạ "Nghĩ đ n cái s ng, không nghĩ đ n cái ch t là ố ắ  ch  đ y. Bà c  g ng xua đi th c t i hãi

ộ ố ể ề ắ   hùng, đ  nhen nhóm ni m tin vào cu c s ng cho các con. Tuy nhiên, món chè cám đã nh c

ự ạ ứ ế ả ộ ườ ọ ề ớ h  v  v i th c t i. Chao ôi, chè cám! Ph i đói đ n m t m c nào đó, ng ớ   i ta ăn cám m i

ộ ố ấ ắ ệ ộ ố ắ ọ ọ ả c m th y ngon! Cu c s ng kh c nghi ậ   ả ố t, đày đ a, b t h  ph i s ng cu c s ng loài v t,

ư ậ ƯỜ ỗ ườ nh ng  nào có  d p  t ắ ượ t  đ ầ c   ph n  NG I  đáng  quý trong  m i con  ng ầ   i.   Cái  ph n

ƯỜ ấ ọ ượ ẽ ạ NG I  y, s  giúp h  v t qua giai đo n khó khăn này.

ữ ẽ ế ế ả ớ ườ ộ ỏ S  là thi u sót l n n u b  qua hình  nh nh ng ng i nông dân trên đê S p cùng nhau đi

ẻ ấ ế ố ử ị ướ ớ ữ phá kho thóc, khi nói đ n nh ng k  h p h i trong vòng t ẫ  đ a v n h ng t ộ ố i cu c s ng.

ả ẫ ượ ẩ ề Đó là hình  nh không h  ng u nhiên chút nào, đ c nhà văn chu n b  t ị ừ ướ  tr ấ   c. Nó là d u

ả ậ ệ ủ hi u c a "b ướ ườ c đ ấ   ự ố ng cùng", không còn cách giành s  s ng nào khác, ph i vùng d y đ u

ướ ớ ộ ố ộ ố ẹ ế ẻ ẩ ấ ậ ơ tranh, h ng t i m t cu c s ng t t đ p h n. Tràng th y "ân h n, ti c r ơ  v n v , khó

ư ắ ượ ể ở ạ ạ ồ ướ ườ ọ hi u" b i anh ch a b t đ c m ch ngu n cách m ng. Tr ắ c m t ng i đ c lúc này, s ự

ụ ủ ở ọ ườ ệ ứ ọ ấ ạ ớ ố s ng tr  thành m c đích chung c a m i ng i; h  đ u tranh, đo n tuy t d t khoát v i cái

ẽ ế ẹ ế ắ ắ ố ườ ch t. Và ch c ch n, m  con Tràng s  ti p n i dòng ng ự ố i kia, giành s  s ng cho mình.

ấ ắ ủ ề ệ ắ ạ ặ ợ ớ ọ V  nh t là thành công xu t s c c a n n văn h c cách m ng. V i truy n ng n này, Kim

ỏ ữ ệ ả ớ ườ ư ổ Lân bày t ắ  thi n c m sâu s c v i nh ng ng i nghèo kh , nh ng giàu lòng nhân ái. ông

ể ế ế ẳ ị ộ ố ề ế luôn kh ng đ nh cái đói khát, ch t chóc không th  gi t ch t ni m tin vào cu c s ng. Năm

ả ủ ệ ạ ấ ờ ớ ộ tháng qua đi, còn mãi v i th i gian là ch t nhân văn cao c  c a m t ngh  sĩ nhân đ o.