382
KỸ THUẬT LÀM NẸP VAI-CÁNH-CẲNG-BÀN TAY
KHÔNG NẮN CHỈNH
I. ĐẠI CƢƠNG
Định nghĩa: nẹp vai - cánh - cẳng - bàn tay là dụng cụ trợ giúp cố định phần khớp
vai bị tổn thương của người bệnh.
Nẹp vai-cánh-cẳng-bàn tay được làm từ tấm nhựa PP 4mm bao quanh từ bả vai,
cẳng tay tới bàn tay.
II. CHỈ ĐỊNH
Cố định khớp vai, khớp khuỷu và cổ tay.
Chỉnh tư thế của của khớp vai về vị trí tự nhiên.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Dị ứng với nhựa, tổn thương da cũng như phù nề.
Co cứng quá mức.
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
Bác sĩ phục hồi chức năng, kỹ thuật viên vật lý trị liệu, kỹ thuật viên chỉnh hình.
2. Phƣơng tiện
Máy móc và dụng cụ chuyên dụng.
3. Nguyên vật liệu và bán thành phẩm làm nẹp
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
Bƣớc 1. Thăm khám, lượng giá và tư vấn cho người bệnh
Hỏi bệnh và thông tin người bệnh (môi trường sống, nghề nghiệp, mong muốn
của người bệnh …).
Lượng giá người bệnh: thử bậc cơ, đo tầm vận động khớp.
Tư vấn và hướng dẫn cách sử dụng nẹp sao cho phù hợp.
Bƣớc 2. Bó bột tạo khuôn cốt âm
Chuẩn bị nước, bột thạch cao, khu vực bó bột thuận lợi và an toàn cho nhân
viên y tế và người bệnh.
Đánh dấu các điểm mốc, các điểm chịu lực và điểm tránh chịu lực, đo và ghi
lại kích thước số đo trước khi bó.
Tiến hành bó bột cho người bệnh, đợi bột khô và cắt tháo bột ra khỏi người bệnh.
Bƣớc 3. Đổ bột vào cốt âm - tạo cốt dương
Đánh dấu lại các điểm mốc, hàn kín cốt và gia cố bằng băng bột trước khi đổ bột.
383
Pha bột và đổ bột vào cốt.
Bƣớc 4. Sửa chỉnh cốt dương
Gỡ bỏ băng bột khỏi cốt dương, đánh dấu lại các điểm mốc.
Sửa chỉnh cốt dương: chỉnh sửa cốt theo tình trạng tay của người bệnh (phụ
thuộc vào từng người bệnh và từng trường hợp cụ thể).
Bƣớc 5. Ráp tấm nhựa vào cốt dương bằng phương pháp hút nhựa chân không.
Đo và cắt tấm nhựa theo kích thước dự tính cho nẹp.
Đặt tấm nhựa vào lò nhiệt nóng 220ºC theo thời gian đ định.
Ráp tấm nhựa lên cốt dương, bật máy hút chân không, uốn nẹp theo hình mong
muốn khi nhựa còn chưa cứng.
Đợi cho nhựa nguội và cứng lại.
Bƣớc 6. Xác định lại tư thế của góc độ của khớp cổ tay
Cắt nhựa khỏi cốt dương.
Bƣớc 7. Chuẩn bị cho người bệnh thử nẹp
Mài sơ qua các mép nẹp trước khi thử, vẽ đường viền nẹp, kiểm tra điểm tỳ đè.
Bƣớc 8. Hoàn thiện nẹp
Mài mịn đường viền nẹp, tán dây khoá, điều chỉnh đai theo kích thước vừa vặn
với người bệnh.
Thời gian từ 8 - 30 giờ.
VI. THEO DÕI
Kiểm tra lại góc độ của khớp, cũng như các điểm tỳ đè.
Theo dõi quá trình đang điều trị tại trung tâm.
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ LÝ
Thay đổi điểm nắn chỉnh nếu như cần thiết.
Kiểm tra các điểm nắn chỉnh có bị loét, đau tại điểm tỳ đè.
Phương pháp xử lý.
Chỉnh sửa, giảm chịu lực điểm tỳ đè.