K thu t tr ng và chăm sóc rau an toàn
ậ ồ
ỹ
M t s nguyên t c tr ng rau an toàn ộ ố ồ ắ
I. Yêu c u đ i v i rau an toàn ầ ố ớ
1/ Không ô nhi m các ch t hóa h c v t m c cho phép: ọ ượ ứ ễ ấ
- D l ng thu c b o v th c v t. ư ượ ệ ự ậ ố ả
- Nitrat(NO3), các ch ph m d ng cây ế ẩ ưỡ
- Kim lo i n ng (th y ngân, chì, asen, đ ng, k m, thi c...) ạ ặ ủ ẽ ế ồ
t m c cho phép: 2/ Không ô nhi m sinh h c v ễ ọ ượ ứ
- Các lo i vi sinh v t gây b nh. ệ ạ ậ
Các ch t trên đ u là nh ng ch t đ c h i v i c th ng i, trong đó đáng chú ý nh t là ạ ớ ơ ể ữ ườ ấ
ấ ề thu c b o v th c v t và vi sinh v t đ c h i. ệ ự ậ ấ ộ ậ ộ ạ ố ả
ng cho phép này đ c qui đ nh cho m i lo i rau và ph i đ c các c Các m c d l ứ ả ượ ạ ỗ ị ơ
quan có ch c năng ki m tra xác nh n cho t ng lô hàng. ứ ậ ư ượ ể ượ ừ
Trong th c t s n xu t, các d l ư ượ ướ c,
không khí… ) và k thu t tr ng tr t (bón phân, t ự ế ả ỹ ấ ậ ồ ọ ng ph thu c vào môi tr ườ ộ ụ i n ố ướ ướ ấ c, phun thu c tr sâu b nh…). ừ ng canh tác (đ t, n ệ
3/ S ch và h p d n v hình th c ẫ ề ứ : ạ ấ
Rau t i, không dính b i b n, đúng đ chín, không có tri u ch ng b nh. ươ ụ ẩ ứ ệ ệ ộ
II. Bi n pháp ngăn các y u t ế ố ệ gây ô nhi m trên rau ễ
1/ Đ i v i thu c BVTV, ch t kích thích sinh tr ố ớ ấ ố ưở ồ : ng cây tr ng
- Ngu n gây nhi m: ễ ồ
ng quá cao ho c quá g n ngày thu ho ch. * Do phun thu c quá đ c, li u l ố ề ượ ộ ặ ầ ạ
- Bi n pháp ngăn ng a: ừ ệ
* Không phun, r i các lo i thu c c m ho c không dùng cho rau. ố ấ ả ạ ặ
* H n ch t ng cây tr ng. ế ố ạ i đa s d ng ch t kích thích sinh tr ấ ử ụ ưở ồ
* Chú ý s d ng các lo i thu c tr sâu sinh h c (thu c vi sinh, th o m c). ử ụ ừ ạ ả ố ọ ố ộ
* S d ng thu c đúng k thu t theo nguyên t c 4 đúng. ử ụ ậ ắ ố ỹ
* Th c hi n đúng th i gian cách ly c a thu c. ố ự ủ ệ ờ
2/ Đ i v i kim lo i n ng( th y ngân, chì, asen, đ ng, k m, thi c…): ạ ặ ố ớ ủ ẽ ế ồ
- Ngu n gây nhi m: ễ ồ
* Tr ng rau quá g n các nhà máy công nghi p. ệ ầ ồ
* T c th i t kênh m ng có n ươ ướ ả ừ các khu công nghi p, bón phân rác b ô ệ ị
i n c t ướ ướ ừ nhi m kim lo i n ng. ạ ặ ễ
* Phun nhi u thu c BVTV có ch a kim lo i n ng. ạ ặ ứ ề ố
- Bi n pháp ngăn ng a: ừ ệ
* Không t c th i c a các nhà máy công nghi p. ướ i rau b ng n ằ ướ ả ủ ệ
* Không bón phân rác.
i các khu v c đ t đã b ả ủ ạ ự ấ ị
ồ ô nhi m do quá trình s n xu t tr ự c đây gây ra. * Không tr ng rau trong khu v c có khói th i c a các nhà máy, t ễ ấ ướ ả
* Không phun quá nhi u thu c BVTV có ch a kim lo i n ng. ạ ặ ứ ề ố
3/ Đ i v i NITRAT(NO3): ố ớ
- Ngu n gây nhi m: ễ ồ
Bón phân đ m quá nhi u ho c quá g n ngày thu ho ch. ề ạ ặ ầ ạ
- Bi n pháp ngăn ng a: ừ ệ
* Không bón phân đ m hóa h c( Ure, SA) quá nhi u. ề ạ ọ
* Không bón phân đ m quá g n ngày thu ho ch. ạ ầ ạ
* Chú ý: Tùy theo t ng lo i rau mà bón phân và thu ho ch cho thích h p. ừ ạ ạ ợ
4/ Đ i v i vi trùng và ký sinh trùng: ố ớ
- Ngu n gây nhi m: ễ ồ
* Do bón phân ng hoai. ườ i, phân gia súc ho c phân rác ch a ặ ư ủ
* Ngu n n c t i nhi m b n. ồ ướ ướ ễ ẩ
- Bi n pháp ngăn ng a: ừ ệ
* Không bón phân ng i, phân gia súc ch a hoai. ườ ư ủ
* Không bón phân rác.
* không r a rau b ng n c b n (n ử ằ ướ ẩ ướ c ao h sông r ch b ô nhi m. ạ ễ ồ ị
III. Các nguyên t c c b n trong k thu t tr ng rau an toàn ắ ơ ả ậ ồ ỹ
1/ Ch n đ t tr ng: ấ ồ ọ
- Đ t cao, thoát n c thích h p v i s sinh tr ấ ướ ớ ự ợ ưở ng c a rau. ủ
ả - Cách ly v i khu v c có ch t th i công nghi p và b nh vi n ít nh t 2km, v i ch t th i ệ ệ ệ ấ ả ấ ớ ớ
ấ ự ấ 200m. sinh ho t thành ph ít nh t ạ ố
- Đ t không đ c có t n d hóa ch t đ c h i. ấ ượ ấ ộ ạ ồ ư
2/ Ngu n n c t i: ồ ướ ướ
- S d ng ngu n n c t i không ô nhi m. ử ụ ồ ướ ướ ễ
c gi ng khoan (đ i v i rau xà lách và các lo i rau - N u có đi u ki n nên s d ng n ệ ử ụ ế ề ướ ố ớ ế ạ
gia v ).ị
- Dùng n c s ch đ pha phân bón lá và thu c BVTV. ướ ạ ể ố
3/ Gi ng:ố
- Ph i bi ả ế t rõ lý l ch n i s n xu t gi ng. Gi ng nh p n i ph i qua ki m d ch. ố ơ ả ể ấ ậ ả ố ộ ị ị
- Ch gieo tr ng các lo i gi ng t ạ ố ồ ỉ ố t và tr ng cây con kh e m nh, không mang ngu n sâu ạ ồ ỏ ồ
b nh.ệ
- H t gi ng tr c khi gieo c n đ c x lý hóa ch t t ngu n sâu b nh. ạ ố ướ ầ ượ ử ấ ho c nhi ặ t đ di ệ ể ệ ệ ồ
4/ Phân bón:
- Tăng c ng s d ng phân h u c hoai m c bón cho rau. ườ ữ ơ ử ụ ụ
- Tuy t đ i không bón các lo i phân chu ng ch a hoai, không dùng phân t i pha ư ủ ạ ồ ươ
i. loãng n ệ ố c đ t ướ ể ướ
ầ ủ ừ ừ ủ ế ạ ầ ọ
ử ụ c khi thu ho ch bón tr - S d ng phân hoá h c bón thúc v a đ theo yêu c u c a t ng lo i rau. C n k t thúc ướ ạ ít nh tấ 7 ngày.
5/ Phòng tr sâu b nh: ừ ệ
Áp d ng các bi n pháp qu n lý d ch h i t ng h p IPM ả ạ ổ ụ ệ ợ ị
- Luân canh cây tr ng h p lý. ồ ợ
- S d ng gi ng t ử ụ ố ố t, ch ng ch u sâu b nh và s ch b nh. ệ ệ ạ ố ị
- Chăm sóc theo yêu c u sinh lý c a cây (t o cây kh e). ủ ầ ạ ỏ
- Th ng xuyên v sinh đ ng ru ng. ườ ệ ồ ộ
- S d ng nhân l c b t gi t sâu. ự ắ ử ụ ế
- S d ng các ch ph m sinh h c tr sâu b nh. ử ụ ừ ế ệ ẩ ọ
- Ki m tra đ ng ru ng phát hi n và k p th i có bi n pháp qu n lý thích h p đ i v i sâu, ố ớ ể ệ ệ ả ồ ộ ờ ợ ị
b nh.ệ
- Ch s d ng thu c b o v th c v t t và theo các yêu c u sau: ệ ự ậ khi th t c n thi ỉ ử ụ ố ả ậ ầ ế ầ
* Không s d ng lo i thu c c m s d ng cho rau. ố ấ ử ụ ử ụ ạ
* ch n các thu c có hàm l ọ ố ượ ậ ng ho t ch t th p, ít đ c h i v i thiên đ ch, các đ ng v t ạ ớ ạ ấ ấ ộ ộ ị
khác và con ng i.ườ
* u tiên s d ng các thu c sinh h c (thu c vi sinh và th o m c). ử ụ Ư ả ố ọ ố ộ
* Tùy theo lo i thu c mà th c hi n theo h ng d n v s d ng và th i gian thu ho ch. ự ệ ạ ố ướ ề ử ụ ạ ẫ ờ
6/ Thu ho ch và bao gói : ạ
ạ ỏ ủ ừ ạ ạ ầ ộ
trái b sâu b nh và d d ng. - Thu ho ch rau đúng đ chín, đúng theo yêu c u c a t ng lo i rau, lo i b lá già héo, ị ị ạ ệ
- R a k rau b ng n c s ch, dùng bao túi s ch ử ỹ ằ ướ ạ ạ đ ch a đ ng. ể ứ ự
7/ S d ng m t s bi n pháp khác: ộ ố ệ ử ụ
i đ che ch n: nhà l ướ ệ ỏ ạ ươ ng
ng c a rau, ít dùng thu c b o v th c v t. ử ụ nhà l - S d ng ướ ể giá, rút ng n th i gian sinh tr ờ ắ i có tác d ng h n ch sâu, b nh, c d i, s ế ạ ệ ự ậ ụ ố ả ắ ủ ưở
ỏ ạ ế ệ ế t ki m n ệ ướ ướ c t i,
- S d ng màng nilon đ ph đ t s h n ch sâu, b nh, c d i, ti ủ ấ ẽ ạ ử ụ ế ử ụ h n ch s d ng thu c b o v th c v t. ạ ể ệ ự ậ ố ả
- Tr ng rau trong dung d ch ho c trên đ t s ch là nh ng ti n b k thu t đang đ c áp ấ ạ ộ ỹ ữ ế ặ ậ ị ượ
d ng đ b sung cho ngu n rau an toàn. ụ ồ ồ ể ổ
Theo VNG