Luận văn Thạc sĩ Hoá học: Nghiên cứu thành phần hóa học cây Na rừng (Kadsura induta) họ Schisandraceae ở Sa pa

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LƯỜNG THỊ DUNG

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY NA RỪNG

(KADSURA INDUTA) HỌ SCHISANDRACEAE

Ở SAPA – LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SỸ HOÁ HỌC

Thái Nguyên – 2013

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LƯỜNG THỊ DUNG

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY NA RỪNG

(KADSURA INDUTA) HỌ SCHISANDRACEAE

Ở SAPA – LÀO CAI

Chuyên ngành: Hoá hữu cơ

Mã số: 60440114

LUẬN VĂN THẠC SỸ HOÁ HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. Phạm Thị Hồng Minh

Thái Nguyên – 2013

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Bản luận văn này được hoàn thành tại phòng Hoạt chất Sinh học, Viện

Hóa học - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Tôi xin chân thành bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc của mình tới

TS. Phạm Thị Hồng Minh, TS. Nguyễn Quyết Tiến, cùng tập thể các anh

chị Phòng Hoạt chất Sinh học - Viện Hóa học và PGS.TS. Phạm Văn Thỉnh

những người thầy đã chỉ ra hướng nghiên cứu, hướng dẫn tận tình, động

viên và giúp đỡ từng bước đi của tôi trong quá trình nghiên cứu thực hiện

luận văn.

Xin chân thành cảm ơn Phòng Hoạt chất Sinh học, Phòng Nghiên cứu

Cấu trúc phân tử -Viện Hóa học đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều kiện

thuận lợi để tôi hoàn thành các kế hoạch nghiên cứu.

Nhân dịp này, tôi cũng xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Ban Lãnh

đạo, các thầy cô trong Khoa Hóa, Khoa Sau đại học - Trường Đại học Sư phạm

Thái Nguyên, Ban Giám hiệu Trường THPT Quỳnh Nhai- Quỳnh Nhai- Sơn La

đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành bản luận văn này.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Bố, Mẹ tôi, những người thân

trong gia đình và các đồng nghiệp đã giúp đỡ, động viên tôi rất nhiều trong quá

trình thực hiện luận văn.

Thái Nguyên, tháng 4 năm 2013

Tác giả

Lường Thị Dung

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được ai công bố

trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả

Lường Thị Dung

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Trang

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục ......................................................................................................................i

Danh mục chữ viết tắt ...............................................................................................ii

Danh mục bảng biểu.................................................................................................iii

Danh mục hình vẽ ....................................................................................................iv

Danh mục sơ đồ ........................................................................................................v

MỞ ĐẦU..................................................................................................................1

NỘI DUNG ..............................................................................................................3

Chương 1. TỔNG QUAN CÁC THỰC VẬT CHI KADSURA VÀ

THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA NÓ ..................................................................3

1.1. Khái quát về các thực vật chi Kadsura ....................................................... 3

1.2. Những nghiên cứu hóa thực vật về chi kadsura.......................................... 5

1.2.1. Các hợp chất sesquitecpenoit ............................................................... 5

1.2.2. Các hợp chất tritecpenoit khung lanostan............................................. 6

1.2.2.1. Các hợp chất lanostan ..................................................................... 6

1.2.2.2. Các hợp chất secolanostan............................................................... 8

1.2.3. Các hợp chất tritecpenlactone ............................................................... 9

1.2.4. Các hợp chất lignan ........................................................................... 12

1.2.4.1. Hợp chất lignan............................................................................. 12

1.2.4.2. Các hợp chất cyclolignan .............................................................. 14

1.2.4.3. Các hợp chất oxocyclolignan ........................................................ 21

1.3. Những nghiên cứu hóa học loài Kadsura induta ..................................... 23

1.3.1. Các hợp chất tritecpenoit ................................................................... 23

1.3.2. Các hợp chất lignan .......................................................................... 24

1.3.3. Các hợp chất cyclolignan.................................................................... 25

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1.4. Tình hình nghiên cứu và sử dụng thực vật Kadsura induta ...................... 27

1.4.1. Những nghiên cứu về cây Kadsura induta trong nước ....................... 27

1.4.2. Cây Kadsura induta............................................................................ 27

1.4.2.1. Đặc điểm thực vật học, phân bố .................................................... 27

1.4.2.2. Đặc điểm sinh thái......................................................................... 28

1.4.3. Những ứng dụng của cây Kadsura induta trong y học cổ truyền Việt Nam28

Chương 2. PHẦN THỰC NGHIỆM ..................................................................29

2.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 29

2.1.1. Thu mẫu cây, xác định tên khoa học và phương pháp xử lý mẫu ....... 29

2.1.2. Phương pháp phân tích, phân lập các hợp chất từ dịch chiết ............... 30

2.1.3. Phương pháp khảo sát cấu trúc hoá học các chất................................. 30

2.2. Dụng cụ, hoá chất và thiết bị nghiên cứu ................................................. 30

2.2.1. Dụng cụ, hoá chất ............................................................................... 30

2.2.2. Thiết bị nghiên cứu............................................................................. 31

2.3. Thu nhận các dịch chiết từ cây Na rừng (kadsura induta) ........................ 31

2.3.1. Thu nhận các dịch chiết ...................................................................... 31

2.3.2. Khảo sát định tính các dịch chiết ........................................................ 34

2.3.2.1. Phát hiện các hợp chất sterol ......................................................... 34

2.3.2.2. Phát hiện các ancaloit.................................................................... 34

2.3.2.3. Phát hiện các flavonoid ................................................................. 34

2.3.2.4. Phát hiện các cumarin ................................................................... 34

2.3.2.5. Định tính các glucosid tim............................................................. 35

2.3.2.6. Định tính các saponin.................................................................... 35

2.4. Phân lập và tinh chế các chất ................................................................... 36

2.4.1. Cặn dịch chiết n-hexan của thân cây Kadsura induta (KlH) ............... 36

2.4.1.1. Chất (KIH 14) .............................................................................. 37

2.4.1.2. Axit schizandronic (KIH 78) ........................................................ 37

2.4.1.3. 19-methylen,1,2,3,14-tetra methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16-

cyclolignan (TKIH 180)............................................................................ 37

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.4.1.4. Schizanrin F (KIH 245) ............................................................... 38

2.4.1.5. Hợp chất (KlH 345) ..................................................................... 39

2.4.2. Cặn dịch chiết etylaxetat của thân cây Kadsura induta (KlE) ............. 39

2.4.3. Cặn dịch chiết n-hexan của lá cây Kadsura induta (KIH) ................... 40

2.4.3.1. Chất (KIH 5) ................................................................................ 40

2.4.3.2. Chất (KIH 13) .............................................................................. 40

Chương 3 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................41

3.1. Phát hiện các nhóm chất của cây Kadsura induta..................................... 41

3.2. Phân lập và nhận dạng các chất từ dịch chiết ........................................... 41

3.2.1. Các chất steroit ................................................................................... 41

3.2.2. Hợp chất tritecpenoit: axit schizandronic (KIH 78) ............................ 42

3.2.3. Hợp chất dibenzocyclooctadienlignan ................................................ 51

3.2.3.1. Schizanrin F (TKIH245) .............................................................. 51

3.2.3.2. 19-methylen,1,2 ,3,14-tetra methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-

15,16-cyclolignan (TKIH 180).................................................................. 60

3.2.4. Hợp chất flavonoit: Luteolin-7-O-β-D-glucopyranoside (TKIE46) ... 63

KẾT LUẬN............................................................................................................68

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ......................................................69

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................70

iii

PHỤ LỤC .....................................................................................................- 1-

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN

 Các phương pháp sắc ký

CC : Column Chromatography

SKLM : Sắc ký lớp mỏng

 Các phương pháp phổ

ESI-MS : Electrospray Ionization Mass Spectroscopy

FT-IR : Fourier Transform Infrared Spectroscopy

NMR 1H-NMR 13C-NMR : Nuclear Magnetic Resonance : 1H-Nuclear Magnetic Resonance : 13C- Nuclear Magnetic Resonance

DEPT : Distortionless Enhancement by Polarisation Transfer

COSY : Correlated Spectroscopy

HMQC : Heteronuclear Multiple - Quantum Coherence

HMBC : Heteronuclear multiple - Bond Correlation

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 1.1. Một số hợp chất phân lập được từ loài K. ananosma.......................... 5

Bảng 1.2. Một số hợp chất tritecpen phân lập được từ loài Kadsura ananosma...... 6

Bảng 1.3. Một số hợp chất tritecpen phân lập từ những loài khác ...................... 7

Bảng 1.4. Một số hợp chất tritecpen phân lập được dạng seco ........................... 8

Bảng 1.5. Một số hợp chất tritecpen phân lập từ cây K. heteroclita và K.

longipedunculata ............................................................................. 9

Bảng 1.6. Một số hợp chất tritecpen lacton cầu epoxide tại vị trí C19 ............... 10

Bảng 1.7. Một số hợp chất tritecpen lacton khác phân lập từ cây

K.longipedunculata ........................................................................ 11

Bảng 1.8. Một vài hợp chất cyclolignan có nhóm thế OCH3 ở vị trí C-14 ........ 15

Bảng 1.9. Một vài hợp chất cyclolignan có nhóm thế hydroxy ở vị trí C-14 .... 17

Bảng 1.10. Một vài hợp chất cyclolignan không đóng vòng tại C12-13 .............. 20

Bảng 1.11. Một vài hợp chất cyclolignan không đóng vòng tại C12-13, thế ở

vị trí C-6 và C-9 ............................................................................. 21

Bảng 1.12. Một vài hợp chất oxocyclolignan phân lập được từ loài K.coccinea.... 22

Bảng 1.13. Hợp chất oxocyclolignan phân lập từ rễ cây K.

Longipedunculata .......................................................................... 22

Bảng 1.14. Một vài hợp chất oxocyclolignan phân lập được từ cây K.

Longipedunculata ......................................................................... 23

Bảng 2.1: Khối lượng các cặn chiết thu được từ thân cây Na rừng (Kadsura

induta) ............................................................................................ 33

Bảng 2.2 : Khối lượng các cặn chiết thu được từ lá cây Na rừng (Kadsura induta) .. 33

iii

Bảng 2.3 :Kết quả định tính các nhóm chất trong thân Na rừng (Kadsura induta).. 36

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ HÌNH

Trang

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ ngâm chiết mẫu thân cây Na rừng (Kadsura induta)............32

Sơ đồ 2.2: Sơ đồ ngâm chiết mẫu lá cây Na rừng (Kadsura induta)…........... 32

Hình 2.1. Hoa và lá cây Na rừng (Kadsura induta) ......................................... 29

Hình 3.1.1. Phổ IR của KIH 78 ....................................................................... 44

Hình 3.1.2. Phổ MS của KIH 78 ..................................................................... 45 Hình 3.1.3. Phổ 1H-NMR của KlH 78............................................................. 46 Hình 3.1.4: Phổ 13C-NMR của KlH 78............................................................ 47

Hình 3.1.5: Phổ DEPT của KlH 78 ................................................................. 48

Hình 3.1.6: Phổ HMBC của KlH 78 ............................................................... 49

Hình 3.1.7: Phổ HSQC của KlH 78 ................................................................ 50

Hình 3.2.1. Phổ IR của KIH 245 ..................................................................... 53

Hình 3.2.2. Phổ MS của KIH 245 ................................................................... 54 Hình 3.2.3. Phổ 1H-NMR của KIH 245........................................................... 55 Hình 3.2.4. Phổ 13C-NMR của KIH 245.......................................................... 56 Hình 3.2.5. Phổ 13C-DEPT của KIH 245......................................................... 57

Hình 3.2.6. Phổ HMBC của KIH 245 ............................................................. 58

Hình 3.2.7. Phổ HSQC của 245 ...................................................................... 59 Hình 3.2.8. Phổ 1H-NMR của KIE 46 ............................................................. 65 Hình 3.2.9. Phổ 13C-NMR của KIE 46 ............................................................ 66 Hình 3.2.10. Phổ 13C-DEPT của KIE 46 ......................................................... 67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

Việt Nam là quốc gia thuộc vùng khí hậu nhiệt đới nên được thừa

hưởng nguồn thực vật thiên nhiên vô cùng phong phú và đa dạng sinh học với

nhiều loại dược liệu quí. Kết quả điều tra của viện Dược liệu đã cho biết nguồn

tài nguyên thực vật Việt Nam có rất nhiều loài thực vật bậc cao, bậc thấp và

nấm lớn được dùng làm thuốc. Nhiều cây thuốc có giá trị sử dụng cao, có khả

năng khai thác trong tự nhiên, nhiều loài thực vật khác đang được thị trường

dược liệu quan tâm nằm trong danh mục cây thuốc và vị thuốc thiết yếu của Bộ

Y tế. Hiện nay lĩnh vực hóa hợp chất thiên nhiên chủ yếu ứng dụng những kiến

thức y học cổ truyền trong việc phát hiện các hoạt chất có giá trị. Chính vì vậy,

việc nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt tính sinh học các cây thuốc

nhằm làm cơ sở khoa học cho việc sử dụng hợp lý, hiệu quả, tiêu chuẩn hóa cây

thuốc cũng như hiện đại hóa bài thuốc cổ truyền mang tầm quan trọng. Nhiều

hợp chất thiên nhiên có hoạt tính sinh học phân lập được từ cây cỏ ứng dụng

trong nhiều ngành công nghiệp và nông nghiệp, chúng được dùng để sản xuất

thuốc chữa bệnh, thuốc bảo vệ thực vật, làm nguyên liệu cho ngành công

nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm... Công nghệ tổng hợp hóa dược ngày nay đã phát

triển mạnh mẽ tạo ra nhiều loại biệt dược khác nhau được sử dụng trong công

việc phòng chống và chữa bệnh nhờ đó giảm tỷ lệ tử vong đi rất nhiều, song

những đóng góp của các thảo dược không vì thế mà mất đi vị thế trong Y học.

Những kết quả nghiên cứu khoa học trong nhiều năm qua đã cho thấy các hợp

chất thiên nhiên vẫn được coi là nguồn cấu trúc mới để tạo ra các dược phẩm

mới, chúng vẫn được coi là nguồn nguyên liệu trực tiếp hay gián tiếp cung cấp

những chất đi ban đầu, hay là một trong những định hướng cho công nghệ bán

tổng hợp nhằm tìm kiếm những dược phẩm mới cho việc điều trị các chứng

bệnh thông thường cũng như các bệnh nan y.

Hiện nay chi Kadsura đang được nhiều nhà khoa học ở Trung Quốc và

một số nước châu Á quan tâm đến vì những tác dụng và lợi ích của chúng. Tại

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Việt Nam, một số loài thực vật thuộc chi Kadsura họ Schisandraceae được sử

dụng theo kinh nghiệm của nhân dân địa phương dùng để điều trị một số bệnh

về tiêu hóa, chống viêm nhiễm, làm thuốc bổ trị bệnh suy nhược, an thần, điều

tị bệnh phong thấp….Tuy nhiên những nghiên cứu về các loài thực vật thuộc

chi này ở Việt Nam hầu như còn rất ít.

Nhằm góp phần tìm hiểu về thành phần hóa học của thực vật thuộc chi

Kadsura ở Việt Nam, đề tài: “Nghiên cứu thành phần hóa học cây Na rừng

(Kadsura induta) họ Schisandraceae ở Sa pa – Lào Cai” nhằm xác định cấu

trúc của một số hợp chất phân lập được từ cây Kadsura induta là nội dung

chính của luận văn.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

NỘI DUNG

Chương 1. TỔNG QUAN CÁC THỰC VẬT CHI KADSURA

VÀ THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA NÓ

1.1. Khái quát về các thực vật chi Kadsura

Các thực vật chi Kadsura thuộc họ Ngũ vị (Schisandraceae) trên thế giới

có khoảng 13 loài [53], gặp phổ biến ở các vùng ôn đới, nhiệt đới của Đông và

Đông Nam Á cũng như Caribe.

Theo Võ Văn Chi ở Việt Nam có 4 loài thực vật thuộc chi Kadsura [3].

Còn Phạm Hoàng Hộ đã nghiên cứu mô tả được 5 loài thuộc chi này [4]. Theo

những nghiên cứu gần đây nhất của nhà thực vật học Nguyễn Tiến Bân thì có

khoảng 6 loài thực vật thuộc chi Kadsura [1].

Mới đây các nhà thực vật học của viên sinh thái và tài nguyên sinh vật đã

phát hiện một loài Kadsura bổ sung thêm vào hệ thực vật ở Việt Nam là

Kadsura induta [5a], tuy nhiên giá trị sử dụng chưa được biết đến.

Nhiều loài cây thuộc chi Kadsura được sử dụng trong y học dân gian

nhiều dân tộc, ở các nước Châu Á và Đông Nam Á. Ở Trung Quốc đông y sử

dụng thân và rễ cây Na leo (Kadsura heteroclita) chữa phong thấp tê đau, viêm

loét dạ dày tá tràng cấp và mạn tính, phụ nữ đau bụng sau khi sinh nở. Ngoài ra

quả Na leo còn được dùng để chữa thận hư, đau lưng, ho, viêm họng, viêm phế

quản, thần kinh suy nhược [1], [5], [20].

Hạt của loài Kadsura coccinea ở Trung Quốc là một vị thuốc dân gian

được dùng để điều trị bệnh viêm dạ dày, rối loạn tiêu hóa, tê thấp, viêm khớp.

Những nghiên cứu về hóa học của hạt đã cho biết trong đó có chứa

kadsulignans A, B và các hợp chất ligan như: schisantherins L, M, N, O và

acetylschisantherin L [10]. Ngoài ra dịch chiết từ cây Kadsura coccinea được

dùng để điều trị ung thư, bệnh ngoài da và làm thuốc giảm đau [15], [19].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Ở phía nam Trung Quốc loài Kadsura interior là thực vật đặc hữu

được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị bệnh thiếu máu và rối loạn

hooc mon nữ [8].

Ở phía nam nước Nhật, nhân dân sử dụng quả của loài Kadsura japonica

để chữa ho, và còn làm thuốc bổ [35].

Thân và rễ cây Kadsura longipedunculata ở Trung Quốc được người ta

sử dụng chữa phong thấp tê đau, viêm loét dạ dày tá tràng cấp và mạn tính, phụ

nữ đau bụng sau khi sinh nở. Ngoài ra rễ và vỏ cây này còn dùng để chữa viêm

loét dạ dày, tá tràng, bệnh thấp khớp, viêm khớp, chữa kinh nguyệt không đều

và rối loạn hoocmon nữ. [25], [7].

Ở nước ta có một vài loài thuộc chi Kadsura dùng trong y học dân gian. Cây

nắm cơm hay Ngũ vị nam có tên khoa học Kadsura coccinea được nhân dân lấy

quả dùng làm thuốc an thần, gây ngủ. Rễ chữa viêm ruột mãn tính, viêm dạ dày,

ruột cấp tính và hành tá tràng, chữa phong thấp, tổn thương do ngã và chữa sản hậu,

phần vỏ, thân, rễ dùng làm thuốc bổ, kích thích tiêu hóa, giảm đau [5].

Loài Kadsura roxburghiana với tên gọi Dây răng ngựa cũng thuộc chi

Kadsura được nhân dân sử dụng rễ và thân chữa cam sài trẻ em, kích thích tiêu

hóa, làm mạnh gân cốt, chữa động kinh, tê thấp. Phần dây trị kiết lỵ, lá chữa

mụn bắp chuối [5].

Cây ngũ vị nam có tên khoa học Kadsura longipedunculata được nhân

dân dùng làm thuốc bổ như: quả làm thuốc trị suy nhược và liệt dương, hạt

được dùng thay vị Ngũ vị [4], [5].

Từ vỏ cây Kadsura induta người ta đã phân lập và xác định cấu trúc của

11 chất bao gồm 8 lignan và 3 tritecpenoit [51]. Còn từ quả loài này đã phân

lập và xác định cấu trúc của 10 chất chủ yếu là các hợp chất lignan. Gần đây

một số nhà khoa học nước ngoài công bố về kết quả nghiên cứu hoạt chất các

chất phân lập được từ loài Kadsura induta cho biết có tác dụng chống virus

viêm gan B và virus HIV. Kadsulignan L, neokadsuranin phân lập từ vỏ cây

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Kadsura induta được chứng minh ở nồng độ 100µg/ml có tác dụng chống virus

viêm gan B invitro [51].

1.2. Những nghiên cứu hóa thực vật về chi kadsura

Cho đến nay đã có khoảng hầu hết các loài thực vật thuộc chi Kadsura

được nghiên cứu hoá thực vật [7], đã phân lập và nhận dạng được 233 chất, chủ

yếu là các hợp chất tritecpenoit, lignan cùng với các dẫn xuất của lignan.

1.2.1. Các hợp chất sesquitecpenoit

Một vài sesquitecpenoit tìm thấy trong thực vật chi Kadsura có kiểu

khung eudesmen và guaiane.

Sesquitecpenoit khung eudeusmen (1)

OR1

OR2 (1)

Hợp chất eudesmanetriol phân lập được từ loài K. ananosma

Bảng 1.1. Một số hợp chất phân lập được từ loài K. ananosma

Vị trí nhóm thế Tên chất Nguồn Ký hiệu Tài liệu dẫn R1 R2

1,4,6-eudesmanetriol H H [7] 1.1 K. ananosma

1,4,6-eudesmanediol-6- Gluc [7] 1.2 K. ananosma H O--D-glucopyranoside

1,4,6-eudesmanetriol-1-

[7] 1.3 K. ananosma benzoyl-6-O--D- C6H5COO Gluc

Ngoài ra còn một vài sesquitecpen khác phân lập được từ loài K.

glucopyranoside

Japonica như

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(1.5) (1.4)

1,3,6-Elematrien-9-ol 1(10),4,6-Gemacratriene

1.2.2. Các hợp chất tritecpenoit khung lanostan

1.2.2.1. Các hợp chất lanostan

Trong số các chất đã phân lập được từ 13 loài thuộc chi Kadsura thì có 21 hợp

chất tritecpen phân lập chủ yếu từ 2 loài Kadsura heteroclita và Kadsura ananosma.

(2) Bảng 1.2. Một số hợp chất tritecpen phân lập được

từ loài Kadsura ananosma

Vị trí nhóm thế Nguồn Tên chất Ký hiệu R1 R2 Tài liệu dẫn

OH 2.1 K. ananosma [6], [7] CH2 3-hydroxylanosta- 7,12(18),24Z-trien-26-oic axit

2.2 K. ananosma [6], [7] OCOCH3 CH2

O 2.3 K. ananosma [6], [7] CH2 3-axetoxylanosta- 7,12(18),24Z-trien-26-oic axit 3-oxolanosta-7,12(18),24Z- trien-26-oic axit

OH 2.4 K. ananosma [6], [7] CH3 3-hydroxylanosta- 7,13(17),24Z-trien-26-oic axit

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.3. Một số hợp chất tritecpen phân lập từ những loài khác

Vị trí nhóm thế

Tài

Ký

Tên chất

Nguồn

liệu

hiệu

R1

R2

dẫn

S. sphenanthera

3-hydroxylanosta-8,24Z-

[7],

2.5

K. ananosma

dien-26-oic axit

[24]

K.longipedunculata

S. propinqua

[7],

3-oxolanosta-8,24Z-dien-

K. heteroclita

2.6

[49]

26-oic axit

K. longipedunculata

3-oxolanosta-8,24E-dien-

[7]

2.7 K. ananosma

26-oic axit

[7],

3-hydroxylanosta-

2.8 K. heteroclita

[49]

9(11),24Z-dien-26-oic axit

12-hydroxy-3-oxolanosta-

[7]

2.9 K. heteroclita

8,24-dien-26-oic axit

[7],

12-axetoxy-3-oxolanosta-

OCOCH3 2.10 K. heteroclita

[49]

8,24-dien-26-oic axit

12-hydroxy-3-oxolanosta-

[7],

2.11 K. heteroclita

9(11),24-dien-26-oic axit

[49]

12-axetoxy-3-oxolanosta-

[49]

OCOCH3 2.12 K. heteroclita

9(11),24-dien-26-oic axit

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

OR1

1.2.2.2. Các hợp chất secolanostan

Bảng 1.4. Một số hợp chất tritecpen phân lập được dạng seco

Tài

Vị trí nhóm thế

Ký

Tên chất

Nguồn

liệu

hiệu

R1

R2

R3

dẫn

12-hydroxy-3,4-

secocycloarta-4(28),24-

[7]

2.14

H OCOCH3

polysperma

dien-26,22-olid-3-oic axit

15-hydroxy-3,4-

[7],

secocycloarta-4(28),24-

OCOCH3 2.15 K. heteroclita

[49]

dien-26,22-olid-3-oic axit

15-methyl ester-3,4-

[7],

secocycloarta-4(28),24-

CH3

OCOCH3 2.16 K. heteroclita

[49]

dien-26,22-olid-3-oic axit

15-ethyl ester-3,4-

[7],

secocycloarta-4(28),24-

C2H5

OCOCH3 2.17 K. heteroclita

[49]

dien-26,22-olid-3-oic axit

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

OR1

Bảng 1.5. Một số hợp chất tritecpen phân lập từ cây K. heteroclita

và K. longipedunculata [7], [49]

Tên chất

Ký hiệu

Nguồn

R1

K. heteroclita

2.18

CH3

K. heteroclita

2.19

C2H5

3-methyl ester-3,4-secocycloarta- 4(28),24-dien-26,22-olid-3-oic axit 3-ethyl ester-3,4-secocycloarta-4(28),24- dien-26,22-olid-3-oic axit (4-isomer)

K. logipedunculata

2.20

3,4-secocycloarta-4(28),24-dien-26,22- olid-3-oic axit

K. logipedunculata

2.21

3,4-secocycloarta-4(28),6,24-trien-26,22- olid-3-oic axit

1.2.3. Các hợp chất tritecpenlactone

Một vài hợp chất lactone khác phân lập từ loài K.heteroclita [49]

(3.2)

(3.1) Heteroclitalactone D Heteroclitalactone E

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(3.3) Polysperlactone A (6,7-didehydro)

Bảng 1.6. Một số hợp chất tritecpen lacton cầu epoxide tại vị trí C19

Vị trí nhóm thế Tên chất Ký hiệu R1 R2

Longipelactone A; 10,19-epoxide H 3.4 H

Longipelactone A; 6-hydroxy,10,19-epoxide OH H 3.5

LongipelactoneA; 16,17-dihydro,6,17- OH OH 3.6 dihydroxy,10,19-epoxide

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.7. Một số hợp chất tritecpen lacton khác phân lập từ cây

K.longipedunculata [23]

Vị trí nhóm thế Tên chất R1 R2 R3

H Longipelactone A; 16,17-dihydro CH3 H

OH H Longipelactone A; 6-hydroxy CH3

H OH Longipelactone A; 16,17-dihydro,17-hydroxy CH3

OH OH LongipelactoneA; 16,17-dihydro,6,17-dihydroxy CH3

H LongipelactoneA; 23-hydroxy H CH2OH

Một số hợp chất tritecpenlacton phân lập được từ loài K.

longipedunculata với các nhóm thế khác nhau ở vị trí C16 [7], [21].

Tên chất R

Kadlongilactone A H

Kadlongilactone C CH3

Kadlongilactone B O

Tritecpenlacton khác cũng phân lập từ K. Longipedunculata [18].

Kadlongilactone F

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

OAc

Từ loài K.coccinea cũng phân lập được một số triterpenlactone [34]:

Kadcoccilactone F

Kadcoccilactone D

Tên chất R1 R2

Kadcoccilactone A αMe-28 OH

Kadcoccilactone B βOH H

Kadcoccilactone C αCH2OH-28 H

1.2.4. Các hợp chất lignan

Phần lớn các chất phân lập được từ chi Kadsura là các lignan, trong đó

các hợp chất cyclolignan là thành phần chủ yếu.

1.2.4.1. Hợp chất lignan

Từ thân loài K. Heteroclita đã phân lập được hai hợp chất lignan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(4.1) (4.2)

2,3',4,4',5-Pentahydroxylignan-9,9'-olide 3' ,4' :4,5-Bis(methylene) ether, 2-O-

-D-glucopyranoside (Rubrifloside A)

3,3’,4,4’-tetrahydroxylignan (3,4-

2,7-dihydroxy-11,12-dehydrocalamenene

methylene, 3’-methyl ether)

H3CO

OCH3

Otobaphenol

Kadsuralignan C

H3CO

OCH3

H3CO

OCH3

H3CO

OCH3

Kadlongirin A

Kadlongirin B

Từ loài K.longipedunculata phân lập được các hợp chất lignan [7], [22]:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

H3CO

OCH3

H3CO

OCH3

H3CO

OCH3

Grandisin

Fragansin B

OGluc

4',7-Dihydroxy-3'-methoxy-3,4-

4'-hydroxy-3'-methoxy-9-O--D-

methylenedioxy-9,9'-epoxylignan

glucopyranoside -3,4-methylenedioxy-9,9'-

epoxylignan

Hợp chất lignan khác là 3,7-Dihydroxy-3',4,4',5-tetramethoxylignan

(Kadangustin H) phân lập được từ thân loài Kadsura angustifolia [6].

(4.3)

Kadangustin H

1.2.4.2. Các hợp chất cyclolignan

Từ rễ loài K. coccinea đã phân lập được 3-Hydroxy-3',4,5-trimethoxy-

4',5'-methylenedioxy-2,7'-cyclolignan. (Kadsuralignan H)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(4.4)

Kadsuralignan H

Các hợp chất cyclolignan rất đa dạng được phân thành từng nhóm như

các hợp chất nhóm thế ở vị trí C-14 là nhóm thế OCH3, hydroxy (OH) , hay vị

trí C-12 và C-13 có cầu peoxide (-O-CH2-O-).

Dưới đây là đại diện một số hợp chất cyclolignan có vị trí nhóm thế ở C-

14 là nhóm -OCH3

(5)

Bảng 1.8. Một vài hợp chất cyclolignan có nhóm thế OCH3 ở vị trí C-14

Vị trí nhóm thế

Tài liệu

Ký

Tên chất

Nguồn

dẫn

hiệu

R1

R2 R3

R4

[7], [16],

Kadsuralignan A

5.1 K. coccinea

CH3 CH3 H

[33]

Acetylbinankadsurin

[7], [45]

CH3 CH3 CH3COO 5.2 K. japonica

A. Norkadsurin

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Acetylbinankadsurin

[7], [45]

OH CH3 CH3 CH3COO 5.3 K. japonica

B (7-Ac)

Butyrylbinankadsurin

[7]

CH3 CH3 C3H7COO 5.4 K.sp

Capreylbinankadsurin

[7], [45]

OH CH3 CH3 C5H11COO 5.5 K. japonica

A (7-hexanoyl)

[7], [16],

Kadsuralignan I

5.6 K. coccinea

CH3 CH3

[33]

Kadsuralignan E

[7]

5.7 K. coccinea

CH3 CH3 H

[7], [16],

Kadsuralignan K

5.8 K. coccinea

CH3 CH3

[49]

Kadsuphilol A

[7]

5.9

CH3 CH3

philippinesis

Heteroclitin C (7-

[7], [41],

tigloyl)

5.10 K. heteroclita

CH3 CH3 CH3

[40]

[7], [41],

Heteroclitin A 7-O-

CH3 CH3 CH3 C4H9COO 5.11 K. heteroclita

[40]

(2-methylbutanoyl)

Kadsuphilin A (7-O-

[7]

5.12 K. phillipines

CH3 CH3 CH3

E-cinnamoyl)

Một số hợp chất cyclolignan có nhóm thế ở vị trí C-14 là OH

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.9. Một vài hợp chất cyclolignan có nhóm thế hydroxy ở vị trí C-14

T

Vị trí nhóm thế

Ký

ài

Tên chất

Nguồn

hiệu

liệu

R1 R2 R3

R4

dẫn

Kadsutherin A

[7]

5.13 K. sp

OH CH3 CH3

[7],

Schizanrin B (7-O-(2-

5.14 K. matsudai

CH3 CH3 CH3

[31]

methylbutanoyl))

Schizanrin C (7-

[7],

CH3 CH3 CH3 C5H11COO 5.15 K. matsudai

hexanoyl)

[31]

[7],

5.16 K. matsudai

Schizanrin D (7-tigloyl) CH3 CH3 CH3

[31]

Schizanrin E (7-

[7],

5.17 K. matsudai

CH3 CH3 CH3

benzoyl)

[31]

Schizanrin N

[7]

5.18 K. japonica

CH3 CH3 CH3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Kadsutherin A (7-

[7]

5.19 K. spp

OH CH3 CH3

angeloyl)

[36]

Binankadsurin A

5.20

H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

Isobutyrylbinankadsurin

[36]

5.21

H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

Benzoyl-binankadsurin

[36]

5.22

H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

[36]

5.23

Acetyl-binankadsurin A H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

[36]

Longipedunin A

5.24

H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

[36]

Longipedunin B

H CH3 CH3 C2H5COO 5.25

longipedunculata

[23]

[36]

Longipedunin C

5.26

H CH3 CH3

longipedunculata

[23]

Heteroclitin C (7-

[36]

tigloyl)

5.27

CH3 CH3 CH3

longipedunculata

[23]

Heteroclitin A 7-O-(2-

[36]

CH3 CH3 CH3 C4H9COO 5.28

methylbutanoyl)

longipedunculata

[23]

Kadsuphilin A (7-O-E-

[36]

5.29

CH3 CH3 CH3

cinnamoyl)

longipedunculata

[23]

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Một vài lignan phân lập từ loài Kadsura interrior, Schisandra propinqua

H3CO

OCH3

có hoạt tính anti virus và anti-HIV như interiotherin A-D [8], [9], [39].

Interiorin Interiotherins D

R

Hợp chất

H3CO

H3C

Interiotherin A

CH3

Interiotherin B

Một số hợp chất cyclolignan không đóng vòng tại vị trí C12-13.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.10. Một vài hợp chất cyclolignan không đóng vòng tại C12-13

Vị trí nhóm thế

Tên chất

Nguồn

Ký hiệu

R3

R2

R1

Tài liệu dẫn

Deangeloylschizantherin F

[7]

5.20 K. japonica

Schizantherin F

[7]

5.21 K. spp

Acetylbinankadsurin B

[7]

5.22 K. japonica

CH3

H CH3COO

(7-Ac)

[7]

5.23 K. japonica

CH3

Angeloylbinankadsurin B (7-angeloyl)

[7]

5.24 K. japonica

CH3

Schizanrin L (7- benzoyl)

R2O

H3CO

HO R1O

H3CO

R2O

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.11. Một vài hợp chất cyclolignan không đóng vòng tại C12-13,

thế ở vị trí C-6 và C-9 [7]

Renchangianin A

Vị trí nhóm thế Ký Tên chất Nguồn hiệu R1 R2 R3 R4

5.25

CH3 CH3COO

renchangiana

Renchangianin B

5.26

H CH3

renchangiana

5.27 K. spp

Schizantherin I CH3 H

C5 H11COO

Kadsuphilin E

5.28

CH3 CH3 CH3COO

philippinesis

H3CO

OCH3

1.2.4.3. Các hợp chất oxocyclolignan

(6)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 1.12. Một vài hợp chất oxocyclolignan phân lập được từ loài K.coccinea

Vị trí nhóm thế Tên chất Nguồn Tài liệu dẫn Ký hiệu R

Acetoxyoxokadsurane [7] 6.1 K.coccinea CH3COO

Propoxyoxokadsurane [7] 6.2 K.coccinea C2H5COO

OR1

H3CO

OR2

H3CO

Kadlongilactone B [7] 6.3 K.coccinea

Bảng 1.13. Hợp chất oxocyclolignan phân lập từ rễ cây

K. Longipedunculata [7], [18], [25],[26]

R2 Tên chất R1 Ký hiệu Tài liệu dẫn

H3C

CH3

Kadsulignan C [7] 6.4

CH3

Kadsulignan D [7] 6.5

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

OR1

H3CO

OR2

Bảng 1.14. Một vài hợp chất oxocyclolignan phân lập được từ cây

K. Longipedunculata [27]

Tên chất R1 Ký hiệu R2

H3C

Kadsulignan E 6.6

CH3

H3C

Kadsulignan F 6.7

CH3

Kadsulignan G 6.8

1.3. Những nghiên cứu hóa học loài Kadsura induta

Các nhà khoa học Trung Quốc nghiên cứu vỏ cây, thân, quả cho biết các

chất phân lập được chủ yếu là các tritecpenoit, lignan cùng với các dẫn xuất

lignan [50], [51].

1.3.1. Các hợp chất tritecpenoit

Từ cây K. induta người ta đã phân lập được một số tritecpenoit như:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Axit kadindutic

Axit anwuweizonic

Axit epianwuweizic

1.3.2. Các hợp chất lignan

Một vài hợp chất lignan phân lập được từ K. induta.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

OCH3

OMe

MeO

OCH3

Kadsurindutin C Axit mesodihydroguaiaretic

(+)-anwulignan Axit 2-transabscisic

1.3.3. Các hợp chất cyclolignan

H3CO

Một số cyclolignan phân lập được từ quả và thân cây K.induta [30]:

Kadsurindutin A Kadsurindutin B

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

H3CO

H3CO H3CO

H3CO

Kadsurindutin H 5,8-epoxy-6,7-dimethylenedioxy-

4’,1”-dimethoxy-1,2:3,4-dibenzo-

H3CO

1,3-cyclooctadiene [12]

H3CO

Schisantherin L Schisantherin P

Neokadsuranin Kadsulignan L

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1.4. Tình hình nghiên cứu và sử dụng thực vật Kadsura induta

Ở mục 1.2 đề cập đến những nghiên cứu hoá thực vật của chi Kadsura đã chỉ

ra thành phần hóa học bao gồm các tritecpenoit, lignan và dibenzocyclooctadienlignan

với cấu trúc rất phong phú và đa dạng [15], [45].

Các nhà khoa học Trung quốc đã phân lập và xác định được cấu trúc của

11 hợp chất từ thân cây K.induta trong đó có 08 lignan và 03 tritecpenoit. Từ

quả loài K.induta người ta cũng đã phân lập và nhận dạng được cấu trúc của 10

hợp chất. Trong đó kadsulignan L và neokadsuranin có hoạt tính chống lại

virus viêm gan B in vitro với hiệu quả ức chế lần lượt ở khoảng 36,5% và

32,6% tại nồng độ 100g/ml, còn kadsurindutin A cũng chỉ ra kết quả có tác

dụng ức chế virus viêm gan B với hiệu quả ức chế khoảng 35,4% tại nồng độ

200g/ml hơi cao hơn so với chất chuẩn lamivudin [51].

1.4.1. Những nghiên cứu về cây Kadsura induta trong nước

Cây Na rừng (Kadsura induta ) là loài thực vật có ở Việt Nam, nhân dân

hay dùng thân, rễ cây này để chữa một số bệnh.

Cho đến nay ở Việt Nam chưa có tài liệu nghiên cứu nào công bố về

thành phần hóa học của cây này.

1.4.2. Cây Kadsura induta

1.4.2.1. Đặc điểm thực vật học, phân bố

Cây Ngũ vị nam có tên khoa học là Kadsura induta thuộc họ Ngũ vị

Schisandraceae. Ngoài ra cây còn tên khác theo địa phương là cây Na rừng,

nắm cơm, Ngũ vị tử nam [3].

Cây mọc ở rải rác ở các ven rừng, dựa suối, ở độ cao khoảng 700-1500m

ở một số tỉnh phía bắc nước ta.

Cây được phân bố ở các vùng Lạng Sơn, Sa pa – Lào Cai. Trên thế giới

cây này chỉ có ở phía Nam Trung Quốc [5].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1.4.2.2. Đặc điểm sinh thái

1. Dạng cây: Là loại cây dây trườn nhánh thòng, không lông.

2. Lá: Lá đơn, mọc so le, dài 7-11cm, rộng 2,5-5,5cm, đầu nhọn, mép có răng

thưa, cứng, dai, mặt trên màu lục xám, mặt dưới màu trắng sáng, có chấm vàng.

3. Hoa:Hoa đơn tính, mọc ở nách lá; cuống hoa dài. Bao hoa 8-17 bản

hình chuỳ tròn, màu trắng và vàng nhạt. Trong hoa đực, nhị họp lại thành hình

cầu; trong hoa cái, các lá noãn rời dính trên một trục hoa ngắn thành hình đầu.

4. Quả: Quả kép hình cầu tròn gồm nhiều quả thịt nom giống quả Na, khi

chín màu vàng phớt hồng.

1.4.3. Những ứng dụng của cây Kadsura induta trong y học cổ truyền Việt Nam

Cây Na rừng, Dây nắm cơm hay còn gọi là ngũ vị tử nam, có tên khoa

học (Kadsura induta) được sử dụng làm thuốc bổ, trị suy nhược và liệt dương.

Phần rễ cây dùng trị bệnh viêm ruột, viêm loét dạ dày và hành tá tràng, phong

thấp, đòn ngã xưng đau. Dây lá và quả còn dùng làm thuốc hoạt huyết, tiêu

thũng [3].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Chương 2

PHẦN THỰC NGHIỆM

Cây Na rừng, hay cây Nắm cơm thuộc họ Ngũ vị , có tên khoa học Kadsura

induta họ Schisandraceae là loài mới được phát hiện thấy ở phía Bắc Việt Nam

nên chưa có tài liệu nào đề cập về tác dụng của loại này.

Nhiệm vụ của luận văn là phân lập và xác định cấu trúc hoá học của các

chất phân lập được trong thân cây Na rừng bằng các phương pháp vật lý, hoá

học hiện đại.

2.1. Đối tượng nghiên cứu

2.1.1. Thu mẫu cây, xác định tên khoa học và phương pháp xử lý mẫu

Hình 2.1. Hoa và lá cây Na rừng (Kadsura induta)

Nguyên liệu để nghiên cứu là thân Na rừng. Mẫu tươi được thu hái vào

tháng 8/2012 ở Sa Pa – Lào Cai được rửa sạch.

Mẫu cây đem nghiên cứu được ThS. Bùi Văn Thanh Viện Sinh thái và

Tài nguyên Sinh vật, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam giám định tên

khoa học là Kadsura induta thuộc họ Ngũ vị (Schisandraceae).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bộ phận mẫu được thái nhỏ sau đó hong khô ở nơi thoáng mát hoặc sấy

ở nhiệt độ 500C - 600C tới khi khô giòn. Mẫu khô đem nghiền nhỏ, cho vào

bình ngâm chiết với metanol ở nhiệt độ phòng cho đến khi nhạt màu.

Sau khi cất loại dung môi dưới áp suất giảm, cặn chiết thu được đem

chiết lần lượt bằng dung môi có độ phân cực tăng dần (n-hexan, điclometan,

etyl axetat, metanol).

Việc phân lập các chất ra khỏi hỗn hợp của chúng được kết hợp những

phương pháp khác nhau: dùng dung môi có độ phân cực tăng dần để phân ly

các chất có độ phân cực gần như nhau làm cho hỗn hợp ban đầu đơn giản hơn,

sau đó dùng cách kết tinh phân đoạn hoặc tách trên sắc ký cột lặp lại nhiều lần

v.v...để được chất tinh khiết.

2.1.2. Phương pháp phân tích, phân lập các hợp chất từ dịch chiết

Để phân tích và phân tách hỗn hợp các chất cũng như phân lập các hợp

chất cần sử dụng phối hợp các phương pháp sắc ký như:

- Sắc ký lớp mỏng (SKLM)

- Sắc ký cột thường

2.1.3. Phương pháp khảo sát cấu trúc hoá học các chất

Các chất phân lập được ở dạng tinh khiết là đối tượng để khảo sát các đặc

trưng vật lý: màu sắc, dạng thù hình, Rf, điểm nóng chảy, đo hoạt tính quang

học v.v.. khi các chất đủ sạch sẽ tiến hành ghi các phổ hồng ngoại (FT-IR), phổ cộng hưởng từ hạt nhân proton (1H-NMR), cacbon-13 (13C-NMR), HSQC,

HMBC, DEPT với các kỹ thuật một chiều (1D-NMR) và hai chiều (2D-NMR)

tuỳ theo chất cụ thể.

2.2. Dụng cụ, hoá chất và thiết bị nghiên cứu

2.2.1. Dụng cụ, hoá chất

Các dung môi để ngâm chiết mẫu đều dùng loại tinh khiết (pure), khi

dùng cho các loại sắc ký cột, sắc ký bản mỏng, sắc ký lớp mỏng điều chế phải

sử dụng loại tinh khiết phân tích (PA).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Sắc ký lớp mỏng tự chế với các kích thước khác nhau đã dùng loại

silicagel G60 của hãng Merck tráng trên tấm thuỷ tinh và hoạt hoá ở nhiệt độ

120C thời gian từ 1,5 giờ đến 2 giờ. Sắc ký lớp mỏng đế nhôm tráng sẵn

Kieselgel 60F254 độ dày 0,2 mm (Art. 5554).

Các hệ dung môi triển khai SKLM:

1. n-Hexan - EtOAc (4 : 1) hệ A

2. n-Hexan - EtOAc (2 : 1) hệ B

3. Cloroform - metanol (9 : 1) hệ C

4. Cloroform - metanol (7 : 1) hệ D

Các sắc ký lớp mỏng (SKLM) được soi dưới đèn tử ngoại ở 254 nm (cho

loại kieselgel 60F254) rồi phun thuốc thử vanilin - H2SO4 5% và sấy ở trên 100oC để phát hiện các hợp chất.

Các giá trị Rf trong hệ dung môi triển khai hiển thị là Rf A (B, C) x 100.

Sắc ký cột thường sử dụng silicagel Merck 60, cỡ hạt 70 - 230 mesh

(0,040 - 0,063 mm) và 230-400 mesh (0,063 - 0,200 mm).

2.2.2. Thiết bị nghiên cứu

- Nhiệt độ nóng chảy đo trên kính hiển vi Boëtus hoặc trên máy

Electrothermal IA-9200.

- Phổ hồng ngoại ghi trên máy IMPACT - 410 (Viện Hoá học - Viện

Khoa học và Công nghệ Việt nam) dưới dạng viên nén KBr.

- Phổ 1H, 13C-NMR, HSQC, HMBC ghi trên máy Bruker 500MHz

AVANCE, dung môi CDCl3, DMSO.

Phổ khối ghi trên máy sắc ký lỏng ghép khối phổ với đầu dò MSD (LC-

MSD-Trap-SL) sử dụng mode ESI và đầu dò DAD.

2.3. Thu nhận các dịch chiết từ cây Na rừng (kadsura induta)

2.3.1. Thu nhận các dịch chiết

Mẫu cây tươi mới thu hái được sấy khô đem nghiền nhỏ rồi ngâm kiệt với

metanol ở nhiệt độ phòng cho đến khi nhạt màu. Dịch chiết được cất loại dung

môi ở áp suất giảm. Cặn dịch chiết metanol được chiết lần lượt với n-hexan,

điclometan, etyl axetat, metanol rồi làm khan bằng Na2SO4, cất loại dung môi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

dưới áp suất giảm thu được các cặn chiết tương ứng. Việc thu nhận các dịch chiết

từ thân, lá cây Na rừng (Kadsura induta) được tóm tắt trong sơ đồ 2.1, 2.2.

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ ngâm chiết mẫu thân cây Na rừng (Kadsura induta)

Mẫu khô (1,5 kg)

nghiền nhỏ

1. MeOH

2. Cất loại dung môi dưói áp suất giảm

3. Cặn

Cặn tổng Metanol (103,5 g)

chloroform ( 15,5 g ) Etyl axetat ( 8,4 g ) n- hexan ( 18,0 g ) Metanol ( 28.2 g)

KlH KIC KlE KlM

Sơ đồ 2.2: Sơ đồ ngâm chiết mẫu lá cây Na rừng (Kadsura induta)

Mẫu khô (0,5 kg)

nghiền nhỏ

1. MeOH

2. Cất loại dung môi dưói áp suất giảm

3. Cặn

Cặn tổng Metanol (40,0 g)

Clorofom ( 21,0 g ) n- hexan ( 9,2 g ) Etylaxetat ( 7,7 g)

KlH KIC KlE

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Các phân đoạn dịch chiết nói trên được làm khan bằng Na2SO4 , lọc rồi

cất kiệt dung môi dưới áp suất giảm, cặn được sấy khô và cân đến khối lượng

không đổi. Như vậy từ thân cây Na rừng (Kadsura induta) sẽ có 4 loại cặn chiết

được ký hiệu là: KlH, KIC, KlE, KlM.

Ký hiệu:

KlH: Cặn chiết n-Hexan của thân cây Na rừng (Kadsura induta)

KIC: Cặn chiết Clorofom của thân cây Na rừng (Kadsura induta)

KlE: Cặn chiết EtOAc của thân cây Na rừng (Kadsura induta)

KlM: Cặn chiết MeOH của thân cây Na rừng (Kadsura induta)

Kết quả thu nhận các dịch chiết từ thân, lá cây Na rừng (Kadsura induta)

ở Sa Pa – Lào Cai được nêu trong bảng 2.1, 2.2.

Bảng 2.1: Khối lượng các cặn chiết thu được từ thân cây Na rừng

(Kadsura induta)

Thời Khối lượng cặn chiết thu được (g) Khối

gian thu lượng

mẫu mẫu khô n-hexan MeOH EtOAc CH2Cl2

8/2012 (g)

18,0g 15,5 g 8,4 g 28,2 g Thân 1500g KlH KIC KlE KlM

Bảng 2.2 : Khối lượng các cặn chiết thu được từ lá cây Na rừng

(Kadsura induta)

Thời Khối Khối lượng cặn chiết thu được (g)

gian thu lượng

mẫu mẫu khô n-hexan EtOAc CH2Cl2

8/2012 (g)

21,0 g 7,7 g 9,2 g Lá 500g KIC KlE KlH

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.3.2. Khảo sát định tính các dịch chiết

2.3.2.1. Phát hiện các hợp chất sterol

Lấy 0,01g cặn của các phân đoạn, thêm 2ml dung dịch NaOH 10% đun

cách thuỷ đến khô. Hoà tan cặn trong 3ml cloroform - lấy dịch cloroform để

làm phản ứng định tính các sterol và thuốc thử Lieberman - Bourchardt (gồm hỗn hợp 1ml anhydric acetic + 1ml cloroform để lạnh ở 00C, sau đó cho thêm 1

giọt H2SO4 đậm đặc). Lấy 1ml dịch cloroform rồi thêm 1 giọt thuốc thử, dung

dịch xuất hiện màu xanh trong 1 thời gian là phản ứng dương tính.

Ống (3): 3 - 5 giọt thuốc thử Mayer, nếu xuất hiện tủa trắng là phản ứng

dương tính.

2.3.2.2. Phát hiện các ancaloit

Lấy 0.01g cặn các phân đoạn, thêm 5ml HCl, khuấy đều, lọc qua giấy

lọc, lấy vào 3 ống nghiệm, mỗi ống 1ml nước lọc axit.

ống (1): 1 - 2 giọt dung dịch silicostungtic axit 5%, nếu có tủa trắng và

nhiều là phản ứng dương tính.

ống (2): 1 - 2 giọt thuốc thử Dragendorf, nếu xuất hiện màu da cam là

phản ứng dương tính.

ống (3): 3 - 5 giọt thuốc thử Mayer, nếu xuất hiện tủa trắng là phản ứng

dương tính.

2.3.2.3. Phát hiện các flavonoid

Lấy 0,01g cặn của các phân đoạn, thêm 10ml metanol, đun nóng cho tan

và lọc qua giấy lọc. Lấy 2ml nước lọc vào ống nghiệm, thêm một ít bột magiê

(Mg) hoặc Zn, sau đó cho vào 5 giọt HCl đậm đặc, đun trong bình cách thuỷ

vài phút. Dung dịch xuất hiện màu đỏ, hoặc màu hồng là phản ứng dương tính

với các flavonoid.

2.3.2.4. Phát hiện các cumarin

Dịch để thử định tính được chuẩn bị như mục 2.3.2.1. Lấy vào 2 ống

nghiệm, mỗi ống 2ml dịch thử cho vào một trong 2 ống đó 0,5ml dung dịch

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

NaOH 10%. Đun cách thuỷ cả hai ống trên đến sôi, để nguội rồi mỗi ống cho

thêm 4ml nước cất. Nếu chất lỏng ở ống có kiềm trong hơn ở ống không kiềm

có thể xem là phản ứng dương tính, nếu đem axit hoá ống có kiềm bằng một vài

giọt HCl đậm đặc sẽ làm cho dịch đang trong mất màu vàng xuất hiện vẩn đục

và có thể tạo ra tủa là phản ứng dương tính.

Ngoài ra có thể làm phản ứng điazo hoá với axit sulfanilic trong môi

trường axit, nếu cho màu da cam đến cam nhạt, sẽ là dương tính cho cumarin.

2.3.2.5. Định tính các glucosid tim

Chuẩn bị dịch thử định tính cũng làm như mục 2.3.2.1.

+ Phản ứng Legal: cho vào ống nghiệm 0,5ml dịch thử, thêm vào 1 giọt

dung dịch natri prussiat 0,5% và 2 giọt NaOH 10% nếu xuất hiện màu đỏ là

phản ứng dương tính với vòng butenolid.

+ Phản ứng Keller - Kilian: Thuốc thử gồm 2 dung dịch.

Dung dịch 1: 100ml axit axetic loãng + 1ml FeCl3 5%

Dung dịch 2: 100ml axit H2SO4 đậm đặc + 1ml FeCl3 5%

Cách tiến hành: lấy 0,01g cặn các dịch chiết cho vào ống nghiệm thêm

vào 1ml dung dịch 1, lắc đều cho tan hết, nghiêng ống nghiệm và cho từ từ 1ml

dung dịch 2 theo thành ống nghiệm, quan sát sự xuất hiện của màu đỏ hay nâu

đỏ, giữa hai lớp chất lỏng. Nếu không xuất hiện màu là phản ứng âm tính với

các glucosit tim.

2.3.2.6. Định tính các saponin

Chuẩn bị dịch thử như ở mục 2.3.2.1. lấy 2 ống nghiệm mỗi ống cho

2ml dịch thử. Ống 1 cho 1ml HCl loãng, ống 2 cho 1 ml NaOH loãng rồi bịt

miệng ống nghiệm, lắc trong vòng 5 phút theo chiều dọc, quan sát sự xuất hiện

và mức độ bền vững của bọt. Nếu bọt cao quá 3 - 4 cm và bền trên 15 phút là

phản ứng dương tính.

Kết quả phân tích định tính các nhóm chất trong thân cây Na rừng

(Kadsura induta) được nêu trong bảng 2.2.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 2.3 :Kết quả định tính các nhóm chất trong thân Na rừng

(Kadsura induta)

Màu xanh vàng

STT Nhóm chất Thuốc thử Hiện tượng Thân

Sterol Lieberman-Bourchard 1 +

Ancaloit Dragendorff Vàng da cam 2 -

Dung dịch nhạt

Zn(Mg) + HCl

màu dẫn đến màu +

đỏ nhạt

3 Hồng nhạt + H2SO4 đặc Flavonoit

NaOH đặc Vàng +

Xanh thẫm + FeCl3 5%

Phản ứng tạo kết tủa 4 Cumarin Có kết tủa - bông

Glycosit trợ FeCl3 trong CH3COOH + Nâu đỏ rõ 5 - tim H2SO4đ

6 Saponin Phản ứng tạo bọt Bọt bền trong HCl +

Chú giải : + : Phản ứng dương tính

─ : Phản ứng âm tính

2.4. Phân lập và tinh chế các chất

2.4.1. Cặn dịch chiết n-hexan của thân cây Kadsura induta (KIH)

Lấy 18,2 g cặn chiết hexan đem tách trên cột silica gel, rửa giải cột bằng

hệ dung môi etylaxetat-hexan theo tỷ lệ tăng dần từ 0-100%. Dịch rửa giải thoát

ra từ cột được thu ở những khoảng cách nhỏ (5-10 ml/ phân đoạn). Kiểm tra

cặn thu được bằng sắc ký lớp mỏng và hiện màu bằng thuốc thử vanilin-H2SO4

5%, sau đó các phân đoạn giống nhau được dồn lại rồi đem cất loại dung môi

thu được 5 chất.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.4.1.1. Chất (KIH 14)

Ở hệ rửa giải cột theo tỷ lệ dung môi n-hexan - etyl axetat (20:1), thu

được khối chất rắn vô định hình, tách lặp lại trên cột silicagel và kết tinh lại

trong n-hexan đã thu được tinh thể hình kim không màu (22,2 mg), Rf = 0,60.

2.4.1.2. Axit schizandronic (KIH 78)

Thay đổi hệ dung môi rửa giải cột bằng hệ n-hexan – etyl axetat theo

tỷ lệ (15:1) thu được khối chất vô định hình. Đem kết tinh lại trong dung

môi n-hexan thu được chất sạch có khối lượng 30,2mg, nóng chảy ở 166- 167 oC, RfA = 0,54.

FI-IR: (νmax cm-1): 3250, 2961, 1712, 1680, 1620, 1465, 1263. ESI-MS, m/z: 455,0 [M+H]+ ứng với công thức phân tử là C30H46O3. 1H-NMR (500 MHz, CDCl3, TMS,  ppm): 0,57 (1H, d, J=4,0 Hz, H-

19a); 0,78 (1H, d, J=4,0 Hz, H-19b); 0,89 (3H, s, 18-CH3); 0,90 (3H, d, J=

2,0Hz, 21-CH3); 0,99 (3H, s, 30-CH3); 1,04 (3H, s, 28-CH3); 1,10 (3H, s, 29-

13C-NMR (125 MHz, CDCl3, TMS,  ppm) 35,57 (t, C-1); 37,45 (t, C-2);

CH3) và 1,92 (3H, s, 27-CH3); 6,1 (1H, t, J = 7,0 Hz, H-14).

216,5 (s, C-3); 50,23 (s, C-4); 48,44 (d, C-5); 21,51 (t, C-6); 28,14 (t, C-7);

47,88 (d, C-8); 21,08 (s, C-9); 25,97 (s, C-10); 26,73 (t, C-11); 35,82 (t, C-12);

45,36 (s, C-13); 48,74 (s, C-14); 33,42 (t, C-15); 26,87 (t, C-16); 52,20 (d, C-

17); 18,13 (q, C-18); 29,55 (t, C-19); 36,00 (d, C-20); 18,08 (q, C-21); 32,78 t,

(C-22); 25,87 (t, C-23); 147,15 (d, C-24); 125,86 (s, C-25); 172,5 (s, C-26);

20,54 (q, C-27); 19,29 (q, C-28); 22,18 (q, C-29); 20,76 (q, C-30).

2.4.1.3. 19-methylendioxi,1,2,3,14-tetra methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16-

cyclolignan (TKIH 180)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ

(1:1) thu được khối chất rắn dạng tủa bông. Tách lặp lại trên cột silica gel dung

hệ dung môi rửa giải chloroform-methanol tỷ lệ 95:5 thu được chất kết tinh

hình kim không màu có khối lượng 8,8mg, RfB = 0,36.

FI-IR: (νmax cm-1): 3565, 2960, 1726, 1465, 16218.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1H-NMR (500 MHz, CDCl3, TMS,  ppm): 7,46 (2H, m, H-3” và H-7”);

7,32 (2H, t, J = 8.0Hz, H-4” và H-6”); 7,50 (1H, m, H-5”); 6,85 (1H, s, H-4);

6,53 (1H, s, H-11); 5,88 (1H, s, H-6); 5,77 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19); 5,77 (1H,

s, H-9); 5,63 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19); 3,95 (3H, s, 3-OCH3); 3,86 (3H, s, 2-

OCH3); 3,61 (3H, s, 1-OCH3); 3,31 (3H, s, 14-OCH3); 2,32 (1H, d, J = 7,0 Hz,

H-8); 1,39 (3H, s, H-17); 1,30 (3H, d, J = 7,0 Hz, H-18); 1,70 (3H, s, H-2’);

1,90 (1H, dd, J = 7,5; 17,5Hz, H-3’A); 1,75 (1H, dd, J = 7,5; 17,5Hz, H-3’B);

13C-NMR (125 MHz, CDCl3, TMS,  ppm): 151,39 (s, C-1); 141,15 (s,

1,31 (3H, d, J = 7,0Hz, 2’-CH3); 0,86 (3H, t, J = 7,5; 15,0Hz, H-4’).

C-2); 151,94 (s, C-3); 110,34 (d, C-4); 129,64 (s, C-5); 85,23 (d, C-6); 74,01 (s,

C-7); 43,20 (d, C-8); 83,38 (d, C-9); 132,92 (s, C-10); 101,73 (d, C-11); 148,77

(s, C-12); 135,49 (s, C-13); 141,50 (s, C-14); 120,20 (s, C-15); 121,84 (s, C-

16); 28,72 (q, C-17); 17,07 (q, C-18); 100,81 (t, C-19); 60,54 (q, 1-OCH3);

60,39 (q, 2-OCH3); 56,01 (q, 3-OCH3); 58,65 (q, 14-OCH3); 164,71 (s, C-1”);

129,32 (s, C-2”); 129,43 (s, C-3”); 127,86 (s, C-4”); 132,77 (s, C-5”); 127,86

(s, C-6”); 129,43 (s, C-7”); 172,33 (s, C-1’); 26,81 (s, C-2’); 26,81 (t, C-3’);

8,40 (q, C-4’); 28,78 (q, 2’-CH3);.

2.4.1.4. Schizanrin F (KIH 245)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ

(10:1) thu được khối chất rắn hạt tròn, nặng, màu trắng kết tinh lại trong axeton

thu được chất kết tinh hình kim có khối lượng 29,13mg, nóng chảy ở 183-184 oC, RfB= 0,45.

FI-IR: (νmax cm-1): 3568, 2961, 1722, 1620,1465, 1380, 1237. ESI-MS, m/z: 534 [M-CH3COOH]+ và 412 [M-CH3COOH-C6H5COOH]+

1H-NMR (500 MHz, CDCl3, TMS,  ppm): 7,46 (2H, m, H-3” và H-7”);

ứng với công thức phân tử là C32H34O11.

7,32 (2H, t, J = 8.0Hz, H-4” và H-6”); 7,50 (1H, m, H-5”); 6,84 (1H, s, H-4);

6,52 (1H, s, H-11); 5,78 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19); 5,88 (1H, s, H-6); 5,75 (1H,

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

s, H-9); 5,63 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19); 3,95 (3H, s, 3-OCH3); 3,87 (3H, s, 2-

OCH3); 3,63 (3H, s, 1-OCH3); 3,32 (3H, s, 14-OCH3); 2,30 (1H, d, J = 7,0 Hz,

13C-NMR (125 MHz, CDCl3, TMS,  ppm): 151,35 (s, C-1); 141,16 (s,

H-8); 1,39 (3H, s, H-17); 1,31 (3H, d, J = 7,0 Hz, H-18); 1,60 (3H, s, H-2’)

C-2); 151,92 (s, C-3); 110,26 (d, C-4); 129,69 (s, C-5); 85,19 (d, C-6); 74,01 (s,

C-7); 43,22 (d, C-8); 83,40 (d, C-9); 132,63 (s, C-10); 101,67 (d, C-11); 148,77

(s, C-12); 135,50 (s, C-13); 140,52 (s, C-14); 120,0 (s, C-15); 121,87 (s, C-16);

28,80 (q, C-17); 17,05 (q, C-18); 100,8 (t, C-19); 60,47 (q, 1-OCH3); 60,47 (q,

2-OCH3); 56,01 (q, 3-OCH3); 58,68 (q, 14-OCH3); 164,71 (s, C-1”); 129,33 (s,

C-2”); 129,44 (s, C-3”); 127,87 (s, C-4”); 132,93 (s, C-5”); 127,87 (s, C-6”);

129,44 (s, C-7”); 168,85 (s, C-1’); 20,47 (s, C-2’).

2.4.1.5. Hợp chất (KlH 345)

Tiếp tục rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan : etyl axetat (3: 1) cặn

thu chất kết tinh mầu trắng, có khối lượng 7 mg được kiểm tra bằng sắc kí lớp

mỏng trong cho Rf C = 24.

2.4.2. Cặn dịch chiết etylaxetat của thân cây Kadsura induta (KlE)

Dịch chiết etylaxetat làm khan bằng Na2SO4, sau đó cất loại dung môi

dưới áp suất giảm, thu được 8,4 g cặn chiết, đem tách trên cột silicagel. Rửa

giải cột bằng hệ dung môi chloroform-metanol tăng dần theo độ phân cực (0-

100%), dịch rửa giải thoát ra từ cột được thu ở những khoảng cách nhỏ

(510ml/phân đoạn). Kiểm tra cặn thu được bằng sắc ký lớp mỏng và hiện màu

bằng thuốc thử vanilin - H2SO4 5% sau đó các phân đoạn giống nhau được dồn

lại rồi đem cất loại dung môi.

Chất (KlE 46)

Rửa giải cột bằng hệ dung môi chloroform-metanol theo tỷ lệ (5: 1) thu

được chất bột vô định hình, làm sạch khối chất rắn này trong dung môi etyl

axetat rồi kết tinh lại trong metanol thu được chất bột màu vàng nhạt có khối lượng 10 mg, nóng chảy ở 256-258 oC, RfD= 0,67.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1H-NMR (500 MHz, MeOD, TMS,  ppm): 7,46 (1H, dd, J= 2,5 và

8,0Hz, H-2’); 7,43 (1H, d, J = 2,0Hz, H-6’); 6,93 (1H, d, J = 8,5Hz, H-3’);

6,83 (1H, d, J = 2,5Hz, H-8); 6,63 (1H, s, H-3); 6,52 (1H, d, J = 2,5Hz, H-1”);

5,09 (1H, dd, J = 3,5 và 7,5Hz, H-6); 3,94 (1H, dd, J = 2,5Hz và 12,5Hz, HA-

6”); 3,73 (1H, dd, J = 6,0 và 12,5Hz, HB-6”); 3,56 (1H, m, H-3”); 3,51 (2H, m,

13C-NMR (125 MHz, MeOD, TMS,  ppm): 164,84 (s, C-2); 104,18 (d, C-

H-5”); 3,51 (2H, m, H-2”); 3,42 (1H, m, H-4”).

3); 184,07 (s, C-4); 162,91 (s, C-5); 101,68 (d, C-6); 166,90 (s, C-7); 96,07 (d, C-

8); 158,98 (s, C-9); 107,10 (s, C-10); 121,50 (s, C-1’); 114,29 (d, C-2’); 147,11 (s,

C-3’); 151,22 (s, C-4’); 116,80 (d, C-5’); 120,52 (s, C-6’); 100,53 (d, C-1”); 74,74

(d, C-2”); 78,41 (d, C-3”); 71,28 (d, C-4”); 77,87 (d, C-5”); 62,47 (t, C-6”).

2.4.3. Cặn dịch chiết n-hexan của lá cây Kadsura induta (KIH)

Lấy 9,2 g cặn chiết hexan đem tách trên cột silica gel, rửa giải cột bằng

hệ dung môi etylaxetat-hexan theo tỷ lệ tăng dần từ 0-100%. Dịch rửa giải thoát

ra từ cột được thu ở những khoảng cách nhỏ (5-10 ml/ phân đoạn). Kiểm tra

cặn thu được bằng sắc ký lớp mỏng và hiện màu bằng thuốc thử vanilin-H2SO4

5%, sau đó các phân đoạn giống nhau được dồn lại rồi đem cất loại dung môi.

2.4.3.1. Chất (KIH 5)

Rửa giải cột bằng hệ dung môi n-hexan - etyl axetat (50:1), thu được

khối chất rắn vô định hình, tách lặp lại trên cột silicagel và kết tinh lại trong n-

hexan đã thu được tinh thể hình kim không màu (4,3 mg), Rf = 48.

2.4.3.2. Chất (KIH 13)

Thay đổi hệ dung môi rửa giải cột bằng hệ n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ

(50:1) thu được khối chất vô định hình. Đem kết tinh lại trong dung môi

n-hexan thu được chất kết tinh, có khối lượng 10,2mg, Rf = 82.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Chương 3

THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Phát hiện các nhóm chất của cây Kadsura induta

Để xác định sự có mặt của các nhóm chất trong cây, điều cần thiết là ưu

tiên ngâm chiết mẫu theo độ phân cực của dung môi, việc này được thực hiện

theo sơ đồ 2.1.

Những cặn chiết thu được đem thử nghiệm với các phản ứng hoá học đặc

hiệu sẽ cho biết những lớp chất nào có mặt trong đó. Kết quả xác định thành

phần định tính một số nhóm chất cơ bản cho biết trong thân cây Na rừng có

phản ứng dương tính với sterol, flavonoit và saponin.

Các cặn chiết thu được từ thân cây Kadsura induta được thực hiện trên

cột silicagel với các hệ dung môi rửa giải thích hợp và thường phải lặp lại một

vài lần để thu được các chất ở dạng tinh sạch, đáp ứng yêu cầu cho việc xác

định cấu trúc hóa học.

3.2. Phân lập và nhận dạng các chất từ dịch chiết

3.2.1. Các chất steroit

Thông thường với hầu hết các loài thực vật nhóm chất steroit thường hay

có mặt trong cặn chiết hexan và phần không phân cực của cặn etylaxetat. Từ

thân và lá cây Na rừng (K.induta) bằng phương pháp sắc ký trên cột silica gel

đã phân lập và xác định được 02 sterol quen thuộc đó là -sitosterol và

sitosterol-3-O--D-glucopyranosid. Dựa vào các đặc trưng hoá lý của 2 chất

phân lập được đối chiếu với chất chuẩn như: đo nhiệt độ nóng chảy, được thực

hiện trên sắc ký lớp mỏng trong cùng điều kiện hệ dung môi phân tích: chất

chuẩn, chất thực nghiệm cùng với hỗn hợp chất chuẩn và chất thực nghiệm đều

cho kết quả như nhau và có cấu trúc sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

20 17

H (1) -sitosterol

(2) -sitosterol-glucosid Gluc

3.2.2. Hợp chất tritecpenoit: axit schizandronic (KIH 78)

Hợp chất này phân lập được từ dịch chiết hexan trong thân cây Na rừng. Từ

18,2g cặn thô n-hexan đem tách trên cột silicagel. Rửa giải cột bằng hệ dung môi n-

hexan – etyl axetat tăng dần theo độ phân cực (0-100%). Ở hệ dung môi rửa giải cột

hệ n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ (15:1) thu được khối chất vô định hình. Đem kết

tinh lại trong dung môi n-hexan thu được chất sạch có khối lượng 30,2mg, nóng chảy ở 166-167 oC, RfA = 0,54.

Phổ IR cho biết có hấp thụ của nhóm CH tại vùng 2961cm-1, tại vùng 1712, 1680cm-1 đặc trưng cho hấp thụ của nhóm C=O, ở vùng 1620cm-1 đặc trưng cho

hấp thụ của liên kết C=C.

Phổ ESI-MS positive, m/z cho pic giả phân tử: 455,0 [M+H]+ ứng với công

thức phân tử M = C30H46O3.

Phổ 1H-NMR (CDCl3): 500MHz, δ (ppm) cho biết có một tín hiệu proton

olefin đặc trưng ở H 6,1 (1H, dt, J=14,0 và 7,0 Hz, H-24) và tín hiệu của 6 nhóm

metyl ở các H 0,89 (3H, s, 18-Me); 0,90 (3H, d, J=2,0Hz, 21-Me); 1,92 (3H, s, 27-

Me); 1,04 (3H, s, 28-Me); 1,10 (3H, s, 29-Me); 0,99 (3H, s, 30-Me). Ngoài ra, phổ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1H-NMR của 1 còn cho biết thêm một số tín hiệu proton khác như 2 proton H-2 ở

H 2,70 (1H, dt, J= 6,5 và 14,0 Hz, H-2) và 2,3 (1H, dt, J = 4,0 và 6,5 Hz, H-2);

proton H-5 ở H 1,70 (1H, dd, J= 4,5 và 12,5 Hz, H-5); proton H-19a,b thuộc vòng

cyclopropan ở H 0,78 (1H, d, J=4,0 Hz, H-19a) và 0,58 (1H, d, J=4,0 Hz, H-19b).

Phổ 13C-NMR và DEPT (CDCl3) 125MHz, δ (ppm) của 1 cho biết trong

phân tử có tổng cộng 30 nguyên tử C gồm 8 cacbon bậc 4 với 2 cacbon carbonyl, 1

nhóm oxocarbonyl ở C 216,5 (C-3) và 1 nhóm carboxycarbonyl ở C 172,5 (C-26);

1 cacbon olefin ở C 125,86 (C-25); 5 cacbon bậc 4 còn lại ở các C 50,23 (C-4);

21,08 (C-9); 25,97 (C-10); 45,36 (C-13) và 48,74 (C-14); 5 cacbon bậc 3 ở các C

147,15 (cacbon olefin C-24); 48,44 (d, C-5); 47,88 (C-8); 52,20 (C-17), và 36,00

(C-20); 11 cacbon bậc 2 ở các C 35,57 (C-1); 37,45 (C-2); 21,51 (C-6); 28,14 (C-

7); 26,73 (C-11); 35,82 (C-12); 33,42 (C-15); 26,87 (C-16); 29,55 (C-19); 32,87 (C-

22); 25,87 (C-23); và 6 cacbon metin ở các C 18,13 (C-18); 18,08 (C-21); 20,54

(C-27); 19,29 (C-28); 22,18 (C-29) và 20,76 (C-30). Phân tích phổ HMBC của 1 và

kết hợp so sánh với số liệu phổ của axit schisandronic (axit 3-oxocycloart-24Z-en-

26-oic) trong tài liệu [29], [37], [42], [46] cho thấy chất TKIH 78 hoàn toàn phù

hợp với cấu trúc của axit schizandronic.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.1. Phổ IR của KIH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.2. Phổ MS của KIH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.3. Phổ 1H-NMR của KlH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.4: Phổ 13C-NMR của KlH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.5: Phổ 13C-DEPT của KlH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.6: Phổ HMBC của KlH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.1.7: Phổ HSQC của KlH 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3.2.3. Hợp chất dibenzocyclooctadienlignan

3.2.3.1. Schizanrin F (TKIH245)

Chất này cũng được phân lập từ cặn chiết hexan. Thay đổi hệ dung môi

rửa giải cột n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ (10:1) thu được khối chất rắn hạt

tròn, nặng, màu trắng kết tinh lại trong axeton thu được chất kết tinh hình kim có khối lượng 29,13mg, nóng chảy ở 183-184 oC, RfB= 0,45.

Phổ FI-IR cho biết hấp thụ tại vùng 3568cm-1 đặc trưng cho nhóm OH, tại vùng 2961cm-1 đặc trưng cho nhóm CH, hấp thụ tại 1722cm-1 đặc trưng cho nhóm C=O, tại 1620cm-1 và 1465cm-1 đặc trưng cho liên kết C=C.

Phổ 1H-NMR (CDCl3): 500 MHz, δ (ppm) của KIH245 cho biết hai

tín hiệu proton olefin đặc trưng ở H 6,84 (1H, s, H-4) và 6,52 (1H, s, H-11),

và tín hiệu của các proton thuộc vòng thơm ở H 7,50 (1H, m, H-5″); 7,46

(2H, m, H-3″,7″); 7,32 (2H, m, H-4″,6″). Ngoài ra, còn có tín hiệu của 2

proton thuộc nhóm metilen liên kết với oxy ở H 5,87 (1H, s, H-6); 5,75 (1H,

s, H-9), cặp tín hiệu của proton thuộc nhóm methylen (O-CH2-O) có H 5,78 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19a) và 5,63 (1H, d, J = 1,5 Hz, H-19b). Trên phổ 1H-

NMR cho biết tín hiệu của các proton thuộc 4 nhóm methoxy dạng singlet ở

H 3,95 (3H s, 3-OCH3); 3,87 (3H, s, 2-OCH3); 3,62 (3H, s, 1-OCH3); 3,32 (3H, s, 14-OCH3). Ngoài những tín hiệu đặc trưng nói trên, trên phổ 1H

NMR cũng quan sát thấy proton của 02 nhóm methyl dạng singlet ở H 1,60

(3H, s, H-1'); 1,39 (3H, s, H-18) và proton của nhóm methyl dưới dạng

doublet 1,31 (3H, d, J = 7,0 Hz, H-17).

Phổ 13C-NMR và DEPT (CDCl3) 125 MHz, δ (ppm) của KIH245 cho

biết trong phân tử có tổng số 32 nguyên tử cacbon gồm có 7 nhóm metyl, 1

nhóm metylen, 10 nhóm metin và 14 nguyên tử cacbon bậc 4. Trong đó có 2

cacbon carbonyl ở C 164,71 (C-1″) và 168,85 (C-1′), 4 nhóm metoxy ở C

60,47 (1-OCH3); 60,47 (2-OCH3); 58,68 (14-OCH3); 56,01 (3-OCH3), 3 cacbon

metyl ở C 17,05 (C-17); 28,8 (C-18); 20,47 (C-3′), 6 cacbon metin thuộc vòng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

thơm (C nằm trong khoảng 127,87 – 132.64), 3 cacbon metin no ở C 43,22

(C-8); 83,40 (C-9); 85,19 (C-6) và 1cacbon metin khác C 101,67 (C-11). Đặc

biệt ở vùng trường thấp xuất hiện cacbon metylen đặc trưng cho liên kết O-

CH2-O ở C 100,8 (C-19).

Phổ khối LC-ESI-MS của KIH245 thu nhận được cho pic ion giả phân tử [M-CH3COOH]+ = 534 và [M-CH3COOH-C6H5COOH]+ = 412, kết hợp các

dữ kiện phổ nói trên cho thấy chất KIH245 có công thức phân tử là C32H34O11.

Việc phân tích các số liệu phổ của KIH245 cùng với phổ HMBC được

tổng kết trong bảng 3.1. Kết hợp so sánh với số liệu phổ của schizanrin F trong

H3CO H3CO

H3CO

1''

2''

H3CO

7''

3''

4''

6''

5''

tài liệu [32] cho thấy hoàn toàn phù hợp với cấu trúc của schizanrin F.

Schizanrin F

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.1. Phổ IR của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.2. Phổ MS của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.3. Phổ 1H-NMR của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.4. Phổ 13C-NMR của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.5. Phổ 13C-DEPT của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.6. Phổ HMBC của KIH 245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.7. Phổ HSQC của KIH245

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3.2.3.2. 19-methylendioxi,1,2,3,14-tetra methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16-

cyclolignan (TKIH 180)

Chất này thu được ở cặn chiết hexan, khi thay đổi hệ dung môi rửa giải

cột n-hexan – etyl axetat theo tỷ lệ (10:1) thu được khối chất rắn dạng tủa bông.

Tách lặp lại trên cột silica gel dung hệ dung môi rửa giải chloroform-methanol

tỷ lệ 95:5 thu được chất kết tinh hình kim không màu có khối lượng 8,8mg,

RfB = 0,36. Phổ FI-IR cho biết hấp thụ của nhóm OH tại vùng 3565cm-1, đặc trưng cho nhóm CH tại 2960cm-1, tại vùng 1726cm-1 đặc trưng cho hấp thụ của nhóm C=O, tại vùng 1465cm-1 đặc trưng cho liên kết C=C.

Các phổ 1H-NMR, 13C-NMR và kết hợp với phổ DEPT đã cho biết trong

phân tử của chất KIH180 có tổng số 33 nguyên tử cacbon trong đó có 7 nhóm

CH3, 2 nhóm metylen (CH2), 10 nhóm metin (CH) và 14 nguyên tử cacbon bậc 4. Cũng tương tự như TKIH 245, phổ 1H-NMR và 13C-NMR của KIH180 cho

thấy ở vùng trường thấp có tín hiệu cộng hưởng của hai proton thuộc các vòng

benzen ở H 6,85 (1H, s, H-4) và H 6,53 (1H, s, H-11) với cacbon tương ứng có

C 110,34 (C-4) và 101,73 (C-11). Các tín hiệu của cacbon thơm ở C 151,39

(C-1); 141,15 (C-2); 151,94 (C-3); 110,34 (C-4); 129,64 (C-5); C 121,84 (C-

16); 132,92 (C-10); 101,73 (C-11); 148,77 (C-12); 135,49 (C-13); 141,15 (C- 14) và 120,20 (C-15). Trên phổ 1H-NMR cũng quan sát thấy cặp tín hiệu của

proton thuộc nhóm methylen (O-CH2-O) có H 5,77 (1H, overlap) và 5,63 (1H,

d, J = 1,5 Hz, H-19b) với cacbon tương ứng C 100,81 và 4 nhóm methoxy ở

H 3,95 (3H, s, 3-OCH3); 3,86 (3H, s, 2-OCH3); 3,61 (3H, s, 1-OCH3); 3,31

(3H, s, 14-OCH3). Tín hiệu của nhóm methyl ở H 1,30 (3H, d, J = 7,0Hz) với

cacbon tương ứng tại C 17,07 (C-17) là điểm rất đặc trưng của vòng

cyclooctadien có gắn nhóm này. Ngoài ra, còn có tín hiệu của nhóm methyl ở

dạng singlet tại H 1,39 (3H, s, H-18) với C 28,72 (C-18) chứng tỏ C-7 là các

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

bon bậc 4 được liên kết với nhóm hydroxy với C 73,89. Trên phổ 13C-NMR

cũng xuất hiện tín hiệu của 2 cacbon cacbonyl (C=O) tại C 164,71(C-1″);

172,33 (C-1′).

Khác so với hợp chất KIH245, ở hợp chất KIH180 tín hiệu của nhóm metyl liên kết với C-1' được thay thế bởi nhóm metylen. Phổ 1H-NMR cho thấy

có tín hiệu của 2 proton thuộc nhóm metylen ở H 1,90 (1H, m) và 1,75 (1H, m) phù hợp với phổ 13C-NMR xuất hiện tín hiệu đặc trưng của cacbon metylen

tương ứng ở C 26,81 (C-3′). Ngoài ra còn thấy tín hiệu của proton thuộc nhóm

metyl tại H 0,86 (3H, s, H-4') với cacbon tương ứng tại C 8,4 (C-4').

Kết quả phân tích phổ HSQC và HMBC của KIH180 cho thấy hợp chất

này cũng có khung tương tự như KIH245, chỉ có điều khác biệt là trong phân

tử KIH180 có nhóm propanoyl thay cho nhóm axetyl và 1 nhóm benzoyl trong

KIH245.

Từ các số liệu phổ của KIH180 và phân tích nêu trên, cho thấy KIH180

phù hợp hoàn toàn với cấu trúc của 19-methylendioxi,1,2,3,14-tetra

H3CO H3CO

H3CO

1''

2''

H3CO

7''

3''

4''

6''

5''

methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16-cyclolignan.

19-methylendioxi,1,2,3,14-tetra methoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16- cyclolignan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bảng 3.1: Các dữ kiện phổ 1H và 13C-NMR của các chất KIH245 và KIH180

2 3

TT δC δC δH (ppm) δ H (ppm) (ppm) (ppm)

151,39 151,35 1

141,15 141,16 2

151,94 151,92 3

110,26 6,84 (1H, s) 110,34 6,85 (1H, s) 4

129,64 129,69 5

85,19 5,88 (1H, s) 85,23 5,88 (1H, s) 6

74,01 74,01 7

43,22 2,30 (1H, d, J = 7,0 Hz) 43,20 2,32 (1H, d, J = 7,0 Hz) 8

83,40 5,75 (1H, s) 83,38 5,77 (1H, s) 9

132,92 132,63 10

101,67 6,52 (1H, s) 101,73 6,53 (1H, s) 11

148,77 148,77 12

135,49 135,50 13

141,50 140,52 14

120,20 120,0 15

121,84 121,87 16

17 28,80 1,39 (3H, s) 28,78 1,39 (3H, s)

18 17,05 1,31 (3H, d, J = 7,0 Hz) 17,07 1,31 (3H, d, J = 7,0Hz)

100,8 5,63 (1H, d, J = 1,5 Hz) 100,81 5,63 (2H, d, J = 1,5 Hz) 19

5,78 (1H, d, J = 1,5 Hz) 5,77 (1H, chồng lấp)

60,54 3,61 (3H, s) 1-OCH3 60,47 3,63 (3H, s)

60,39 3,86 (3H, s) 2-OCH3 60,47 3,87 (3H, s)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

56,01 3,95 (3H, s) 3-OCH3 56,01 3,95 (3H, s)

58,65 3,32 (3H, s) 14-OCH3 58,68 3,32 (3H, s)

164,71 164,71 1″

129,33 129,32 2″

129,44 7,46 (2H, m) 129,43 7,46 (2H, m) 3″

127,87 7,32 (2H, t, J = 8.0Hz) 127,86 7,32 (2H, t, J = 8.0Hz) 4″

132,93 7,50 (1H, m) 132,77 7,50 (1H, m) 5″

127,87 7,32 (2H, t, J = 8.0Hz) 127,86 7,32 (2H, t, J = 8.0Hz) 6″

129,44 7,46 (2H, m) 129,43 7,46 (2H, m) 7″

168,85 172,33 1'

20,47 1,60 (3H, s) 26,81 1,90 (1H, m) 2'

1,77 (1H, m)

3' 8,40 0,86 (3H, t, J = 7,5Hz)

3.2.4. Hợp chất flavonoit: Luteolin-7-O-β-D-glucopyranoside (TKIE46)

Chất này thu được từ cặn chiết etyl axetat của thân cây Na rừng, ở hệ

dung môi rửa giải cột cloroform –metanol theo tỷ lệ 5:1 thu được chất bột vô

định hình, làm sạch khối chất rắn này trong dung môi etyl axetat rồi kết tinh lại

trong metanol thu được chất bột màu vàng nhạt có khối lượng 10 mg, nóng chảy ở 256-258 oC, RfD= 0,67.

Phổ 1H và 13C-NMR cho biết có tổng số 21 cacbon. Trong đó có 9

cacbon bậc 4, 11 cacbon metin (CH) và 1 nhóm metylen (CH2). Đặc biệt trên phổ 13C-NMR cũng quan sát thấy tín hiệu của nhóm cacbonyl (C=O) ở C

184,47ppm.

Phổ 1H-NMR cho biết sự có mặt của các proton thơm ở H 7,45 (dd, J=

2,0 và 8,0Hz, H-2’), 7,43 (d, J= 2,0Hz, H-6’), 6,92 (d, J= 8,5Hz, H-5’) với

cacbon CH tương ứng tại C 120,52 (C-2’), 114,29 (C-6’), và 116,80 (C-5’).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Ngoài ra ở vùng trường thấp còn quan sát thấy tín hiệu các proton thơm tại H

5,09 (d, J=4,5Hz, H-6) và 6,82 (d, J = 2,5Hz, H-8) với cacbon lần lượt ở C 101,68 (C-6) và 96,07 (C-8). Đáng chú ý là trên phổ 1H-NMR cũng nhận thấy

tín hiệu đặc trưng của proton liên kết với vòng B trong cấu trúc flavonoit tại H

6,63 (1H, s, H-3) với cacbon tương ứng tại C 104,18 (C-3). Ngoài ra là tín hiệu

của proton ở vùng trường thấp đặc trưng cho phần đường O-gluc ở H 6,52 (1H, d, J = 2,5Hz, H-1’’) với cacbon C 101,17 (C-1’’).

Kết quả phân tích các phổ HSQC và HMBC cũng đã xác định các proton

gốc đường có H 3,56 (1H, m, H-3’’), 3,51 (2H, m, H-5’’), 3,51 (2H, m, H-2’’), 3,42 (1H, m, H-4’’) với C tương ứng 78,41 (C-3’’), 78,87 (C-5’’), 74,74 (C-2’’) và 71,28 (C-4’’), tín hiệu của proton thuộc nhóm CH2 của đường gluco rất rõ tại

H 3,94 (1H, dd, J =2,5 và 12,5Hz, H-6”) và 3,73 (1H, dd, J = 6,0 và 12,5Hz,

H-6”) với C tại 62,47 (C-6”) và như vậy phần đường gắn với flavonoit là

đường glucoopyranoside. Cũng dựa vào kết quả phân tích trên phổ HMBC đã

xác định nhóm hydroxyl của vòng B liên kết tại vị trí C-3’ và C-4’.

Từ các số liệu phổ thực nghiệm TKIE46 kết hợp với những tài liệu thu

thập được cho thấy hoàn toàn phù hợp với cấu trúc của

3’,4’,5,7-tetrtahydroxyflavon-7-O-β-D-glucopyranoside hay Luteolin-7-O-

β-D-glucopyranoside [52].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.8. Phổ 1H-NMR của KIE 46

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.9. Phổ 13C-NMR của KlE 46

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hình 3.2.10. Phổ 13C-DEPT của KlE 46

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

KẾT LUẬN

1. Lần đầu tiên phân tích sàng lọc hóa thực vật một số nhóm chất của cây Na

rừng (Kadsura induta) ở Sapa – Lào Cai đã chỉ ra sự có mặt của sterol,

flavonoit, và saponin.

2. Nghiên cứu hoá thực vật cây Na rừng (Kadsura induta) ở Sapa – Lào Cai,

đã phân lập 8 hợp chất, trong đó đã xác định được các tính chất hóa lý của 8

hợp chất.

3. Đo và phân tích các phổ IR, MS và NMR các chất nói trên đã nhận dạng

được 4 chất: axit schizandronic (TKIH78), schizanrin F (TKIH245), 19-

methylendioxi,1,2,3,14-tetramethoxy,6-benzoyl,9-propanoyl-15,16-cyclolignan

(TKIH180), glucoluteolin hay luteolin-7-O--D-glucopyranosid (TKIE46).

Dựa vào đặc trưng hóa lý xác định được 2 sterol là -sitosterol và sitosterol-3-

O--D-glucopyranosid.

4. Cây Na rừng (Kadsura induta) là loài mới phát hiện thấy ở Sapa-Lào Cai bổ

xung cho hệ thực vật ở Việt Nam.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN

Phạm Thị Hồng Minh1, Nguyễn Ngọc Tuấn1, Lường Thị Dung2, Đỗ Tiến Lâm1, Nguyễn Quyết Tiến1, Bùi Văn Thanh3, Phan Văn Kiệm4. “Một số kết quả nghiên

cứu ban đầu về thành phần hóa học của cây Na rừng (Kadsura induta) ở Việt

Nam”. Bài báo đăng trên Tạp chí Hóa học số 51 (2AB) 135-137 năm 2013.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

TÀI LIỆU THAM KHẢO

A. TIẾNG VIỆT

1. Nguyễn Tiến Bân và cs (2003), “Danh lục các loài thực vật Việt Nam”,

NXB Nông nghiệp, Hà Nội, Tập II, tr. 135.

2. Đào Hữu Bích và cs (2004), “Những cây thuốc và động vật làm thuốc”,

NXB KHKT, Tập II, tr. 416-423.

3. Võ Văn Chi (1997), “Từ điển cây thuốc Việt Nam”, Nxb Y học –

TPHCM, p. 851.

4. Phạm Hoàng Hộ (2000), “Cây cỏ Việt Nam”, NXB Trẻ Tp HCM, Quyển

3,Tập 2, tr. 603-613.

5. Đỗ Tất Lợi (1999), “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”, NXB Y

học, Hà Nội, tr. 135-137.

5a Bùi Văn Thanh, Ninh Khắc Bản, Đỗ Ngọc Đài, Bổ xung loài Kadsura

induta A.C. Smith (họ Ngũ vị tử -Schisandraceae) cho hệ thực vật Việt

Nam. Tạp chí Sinh học, 34(2), 194-196 (2012).

B. TIẾNG ANH

6. Byouyng-Mog Kwon, Hyun-Ju Jung, Jung-Hee Lim, Yuon-Soo Kim, Mi-

Kiung Kim, Young-Kook Kim, song –Hae Bok, Ki-Hwan Bae, and Ihn-

Rhan Lee (1999). “Acyl-CoA: Cholesterol Acyltransferase Inhibitory

Activity of Lignans Isolated from Schsandra, Machilus and Magnolia

Species”, Planta Med, 65, p.74-76.

7. Chapman & Hall/CRC, DNP on CD – ROM, 1982-2009, Version 18:1.

8. Dao-Feng Cheng, Shun-Xiang Zhang, Ke Chen, Bing-Nan Zhou, Pei

Wang, L. Mark Cosentino and Kuo-Hsiung Lee (1996). “Two New

Lignans, Interiotherin A and B, as Anti-HIV Principles form Kadsura

interior”, J.Nat. Prod, 59, p. 1066-1068.

9. Dao-Feng Cheng, Shun-Xiang Zhang, Mutsuo Kozuka, Quan-Zhong Sun, Ju

Feng, Qiang Wang, Teruo Mukainaka, Yoshitaka Nobukuni, Harukuni

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Tokuda, Hoyoku Nishino, Hui-Kang Wang, Susan L. Morris-Natschke, and

Kuo-Hsiung Lee.(2002), “Interriotherins C and D, two new lignans from

Kadsura interrior and Antitumor-promoting effects of related neolignans on

epstein-Barr virus activation”. J.Nat. Prod, 65, p. 1242-1245.

10. Jia- Sen liu and Liang Li (1993), “Schisantherins L-O and Acetylschisantherin

L from Kadsura coccinea”, Phytochemistry, 32 (5), p. 1293-1296.

11. F. Filleur, J. C. Le Bail, J. L. Duroux, A. Simon, A. J. Chulia (2001)

“Antiproliferative, Anti-Aromatase, Anti-17-HSD and Antioxxidant

Activities of Lignans Isolated from Myristica argantea”, Planta Med, 67,

p. 700-704.

12. Gayland F. Spencer and Judith L. Flipen-Anderson (1981). “Isolation and

X-Ray structure determination of a neolignan form Clerodendron inerme

seeds”. Phytochemistry, 20 (12), p. 2757-2759.

13. Goal, L. J., and Akihisa, T. (1997), “Analysis of sterol”, Chapman & Hall,

p. 324-333.

14. Han-Dong Sun, Sheng-xiang Qiu, Long-ze Lin, Zong-yu Wang, Zhong-wen

Lin, Thitima Pengsuparp. Jhon M.Pezzuto, Harry H.S.Fong, Geoffrey A.

Cordell, and Norman R. Farnsworth (1996), “”. J. Nat.Prod, 59, p. 525-527.

15. He- Ran Li, Yu-Lin Feng, Zhi-Gang, Jue Wang, Akihiro Daikonya,

Susumu Kitanaka, Li-Zhen Xu and Shi-Lin Yang (2006), “New Lignans

form Kadsura coccinea and Their Nitric Oxide Inhibitory Activities”,

Chem. Pharm. Bull, 54 (7), p. 1022-1025.

16. Heran Li, Liyan Wang, Zhiang Yang and Susumu Kitanaka (2007).

“Kadsuralignans H−K from Kadsura coccinea and Their Nitric Oxide

Production Inhibitory Effects”, J. Nat. Prod, 70 (12), p. 1999-2002.

17. Hua Lu and Geng-Tao Liu (1992). “Anti- Oxidant Activity of

Dibenzocyclooctadiene Lignans Isolated from Schisandraceae”, Planta

Med, 58, p.311-313.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

18. Jia Sen Liu, Mei-Fen Huang, and Hong-Xing Zhou (1991), “Kadsulignan

C And D, two novel lignans from Kadsura longipedunculata ”. Can.J.

Chem, 69, p.1403-1407.

19. Jian sun, Jynian Yao, Shaoxi Huang, Xing Long, Jubing Wang and Elena

Garcia. (2009). “Antioxidant activity of polyphenol and anthocyanin

extracts from fruits of Kadsura coccinea”, Food Chemistry, 117 (2), p.

276-281.

20. Jian- Xin Pu, Liu- Meng Yang, Wei-Lie Xiao, Rong- Tao Li, Chun Lei,

Xue- Mei Gao, Sheng- Xiong Huang, Sheng- Hong Li, Yong- Tang zheng,

Hao Huang, Han- Dong Sun (2008), “Compounds from Kadsura heteroclita

and related anti-HIV activity”, Phytochemistry, 69, p. 1266-1272.

21. Jian-Xin Pu, Sheng-Xiong Huang, Jie Ren, Wei-Lie Xiao, Li-Mei Li, Rong

Tao Li, Liang-Bo Li, Tou-Gen Liao, Li-Quang Lou, Hua-Jie Zhu and Han-

Dong Sun (2007), “Isolation and Structure Elucidation of Kadlongilactones

C-F from Kadsura longipedunculata by NMR Spectroscopy and DFT

Computation Methods”, J. Nat. Prod. 70, p. 1706-1711.

22. Jian-Xin Pu, Xue-Mei Gao, Chun Lei, Wei-Lie Xiao, Rui-Rui Wang, Li-

Bin Yang, Yong-Zhao, Li-Mei Li, Sheng-Xiong Huang, Yong-Tang

Zheng and Han-Dong Sun (2008), “Three new compounds from Kadsura

longipedunculata”. Chem. Pharm. Bull, 56 (8), p. 1143-1146.

23. Jian-Xin Pu, Rong-Tao Li, Wei-Lie Xiao, Ning-Bo Gong, Sheng-Xiong

Huang, Yang Lu, Qi-Tai Zheng, Li-Guang Lou, Han-Dong Sun (2006),

“Longipedlactones A-I, nine novel triterpen diactones possessing a unique

skeletone from Kadsura longipedunculata”, Tetrahedron, 62 (25), p.

6037-6081.

24. Jian – Hong Yang, Jian- Xin Pu, Jin Wen, Xiao-Nian Li, Fei He, Yong-

BoXue, Yuan- Yuan Wang, Yan Li, Wei-Lie Xiao and Han- Dong Sun

(2010). “Cytotoxic Triterpene Dilactones from the Stems of Kadsura

ananosma”, J. Nat. Prod, 73 (1), p. 12-16.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

25. Li-Liang Niang and Chen Yong (1986), “Furthe dibenzocyclooctadienlignan

from root and sterm of Kadsura longipedunculata”. Plant. Med, p.410.

26. Liang-Niang Li, Hong Xue and Xia Li (1991), “Three new

dibenzocyclooctadienlignan from Kadsura longipedunculata”. Planta

Med, 57, p.169-171.

27. Liu Jia-Sen, Huang Mei-Fen (1992) “Kadsuralignan E-G from Kadsura

longipedunculata”, Phytochemistry, 31 (3), p. 957-960.

28. Liu, J et al, Huaxue Xuebao, 1991, 49, 308-312 (1991).

29. Lei Chun, PU Jian-Xin, Xiao Wei-Lie, Yang Li-Bin, Liu Jing-Ping,

Propinic lactones A and B, two new Triterpenoids from Schisandra

propinqua var. propinqua and Significance in Biosynthesis Pathway,

Chinese Journal of Natural Medicines, 8 (1), 1-5 (2010).

30. Ma W, Ma X, Huang H, Zhou P, Chen D (2007). “Dibenzocyclooctane

lignans from the sterms of K.induta and their antiviral effect on hepatitis

B virus”. Chem.Biodivers. 4 (5), 966-972.

31. Ming- Der Wwu, Ray-Ling Huang, Li-Ming Yang Kuo, Chia-Cheng

Hung, Chi-Wi Ong and Yao-Haur Kuo (2000), “A novel Anti-HBeAg

Homolignan, Taiwanschirin D from Kadsura matsudai”, Chem. Pharm.

Bull, 48 (2), p. 1992-1993.

32. Ming-Der Wu, Ray-Ling Huang, Li-Ming Yang Kuo, Chia-Cheng Hung,

Chi-Wi Ong, and Yao-Haur Kuo(2003), “The Anti-HbsAg (Human Type

B Hepatitis, Surface Antigen) and Anti-HbeAg (Human Type B Hepatitis,

e Antigen) C18 Dibenzocyclooctadiene Ligans from Kadsura matsudai

and Schisandra arianensis”, Chem.Pharm. Bull, 51 (11), p. 1233-1236.

33. Ninh Khac Ban, Bui Van Thanh, Phan Van Kiem, Chau Van Minh,

Nguyen Xuan Cuong, Nguyen Xuan Nhiem, Hoang Thanh Huong, Ha

Tuan Anh, eun-Jeon Park, Dong Hwan Sohn, Young Ho Kim. (2009),

“Dibenzocyclooctadiene Lignans and Lanostane Derivatives from the

Roots of Kadsura coccinea and their Protective Effects on Primary Rat

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Hepatocyte Injury Induced by t-Butyl Hydroperoxide”, Planta Med, 69

(11), p. 1266-1272.

34. Nan Wang, Zhanlin Li, Dandan Song, Wei Li, Hongwei Fu, Kazuo Koike,

Yuechu Pei, Yuongkui Jing, and Huiming Hua (2008), “Lanostane-Type

triterpenoids from the Roots of Kadsura coccinea”, J. Nat. Prod, 73 (1),

p. 12-16.

35. Noriyuki Ookawa, Yukinobu Ikeya, Ko Sugama, Heihachiro Taguchi and

Masao Maruno(1995) “Dibenzocyclooctadiene lignans from Kadsura

Japonica”, Phytochemistry, Vol 39 (5), p. 1187-1191].

36. Quan-Zhong Sun, Dao-Feng Chen, Pei-Lan Ding, Chao-Mei Ma and

Hiroko Kakuda (2006). “Three New Lignans, Longipedunins A-C, from

Kadsura longipedunculata and Their Inhibitory Activity against HIV-1

Protease”, Chem.Pharm. Bull, 54 (1), p. 129-132.

37. Rong-Tao Li, Quan-Bin Han, Ai-Hua Zhao, and Han -Dong Sun,

Micranoic acids A and B: Two new Octanortriterpenoids from Schisandra

micrantha, Chem. Pharm. Bull., 51(10), 1174-1176 (2003).

38. Su Youn Yim, Yuon Jin Lee, Yuen Kyung Lee, Seun Geun Jung, Ji Ha

Kim, Ji Kim, Hak Jin Kim, Beung Gu Son, Yuong Hoon Park, Yuong

Guen Lee, Yuong Whan Choi and Dae Yuon Hwan Park (2009),

“Gomisin N isolated from Schisandra chinensis significantly induces anti-

proliferative and pro-apoptotic effects in hepatic carcinoma”, Molecular

Medicine Reports 2: p. 725-732.

39. Xiao-Nian Li, Jian-Xin Pu, Xue Du, Liu-Meng Yang, Hui-Mei An,

Chun Lei, Fei He, Xiao Luo, Yong-Tang Zheng, Yang Lu, Wei-Lie Xiao,

and Han-Dong Sun (2009), “Lignans with Anti-HIV Activity from

Schisandra propinqua var. sinensis”, J. Nat.Prod, 72 (6), p. 1133-1141.

40. Xiu- Wei Yang, Masao Hattori, Tsueno Namba, Dao-Feng Cheng and

Guo-Jun Xu (1992), “Anti-lipid peroxidative Effect of an Extract of the

Stems Kadsura heteroclita and Its Major Constituent, Kadsurin, in Mice”,

Chem.Pharm. Bull, 40 (2), p. 406-409.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

41. Xiu- Wei Yang, Hirotsugu Miyashiro, Masao Hattori, Tsueno Namba,

Yasuhiro Tezuka, Tohru Kikuchi, Dao-Feng Cheng, Guo-Jun Xu,

Toshihiko Hori, Michael Extine and Hiroshi Mizuno (1992). “Isolation of

Novel Lignans, Heteroclitins F and G, from the Stems of Kadsura

heteroclita and Anti-lipid peroxidative Actions of Heteroclictins A-G and

Related Compounds in the in vitro Rat Liver Homogenate System”,

Chem. Pharm. Bull, 40 (6), p. 1510-1516.

42. Xue-Mei Gao, Jian-Xin Pu, Wei-Lie Xiao, Sheng-Xiong Huang,

Kadcoccilactones K-R, triterpenoids from Kadsura coccinea,

Tetrahedron, 64, 11673-11679 (2008).

43. Xue- Mei Gao, Jian- Xin Pu, Sheng-Xiong Huang, Liu- Meng Yang, Hao

Huang, Wei-Lie Xiao, Yong-Tang zheng, and Han- Dong Sun. (2008).

“Lignans from Kadsura angustifolia”, J. Nat. Prod, 71 (4), p. 558-563.

44. Yao-Haur Kuo, Ming- Der Wu, Ray-Ling Huang, Li-Ming Yang Kuo,

and Chie-Fu Chen (1999). “A new Anti-HBeAg Lignan, Kadsurin A,

from Kadsura matsudai and Schizandra arianensis”, Chem. Pharm. Bull,

47 (7), p. 1047-1048.

45. Yao-Haur Kuo, Ming- Der Wu, Ray-Ling Huang, Li-Ming Yang Kuo,

Ya-Wen Hsu, Chia-Ching Liaw, Chia-Cheng Hung, Ya-Ching Shen, Chi-

Wi Ong. (2005). “Antihepatitics Activity (Anti-HbsAg and Anti-HBeAg)

of C19 Homolignans and Six Novel C18 Dibenzocyclooctadiene Lignans

from Kadsura Japonica”, Planta Med, 71 (2), p. 646-653.

46. Ye-Gao Chen, Guo-Wei Qin, Lin Cao, Ying Leng, Yu-Yuan Xie, Triterpenoid

acid from Schisandra propinqua with cytotoxic effect on rat luteal cells

and human decidual cells in vitro, Fitoterapia, 72, 435-437 (2001).

47. Ye-Gao Chen, Zheng-Cai Wu1, Yu-Ping Lv, Shi-Hong Gui, Jin Wen,

Xin-Rong Liao1, Li-Ming Yuan, and Fathi Halaweish2 (2003).

“Triterpenoids from Schisandra henryi with Cytotoxic Effect on Leukemia and Hela Cells In Vitro”, Arch Pharm Res, Vol 26, No11, 912-916.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

48. Wei-Lie Xiao, Ren-Rong Tian, Jian-Xin Pu, Xian Li, Li Wu, Yang Lu,

Sheng-Hong Li, Rong-Tao Li, Yong-Tang Zheng, Qi-Tai Zheng, and

Han-Dong Sun (2006). “Triterpenoids from Schisandra lancifolia with

Anti-HIV-1 Activity”, J. Nat.Prod, 69, p. 277-279.

49. Wei Wang, Jinzhi Liu, Jian Han, Zhengren Xu, Rongxia Liu, Peng Liu,

Weixing Uwang, Xiaochi Ma, Shuhong Guan, and Dean Guo (2006),

Planta Med. 72, p.450-457.

50. Wenhui Ma, Xiaolin Ma, Yan Lu, Daofeng Chen (2009). “Lignans and

triterpenoids from the sterms of K.induta”. Helvetica Chimica Acta. 92

(4), 709-715.

51. Antiviral Chemical Constituents of Kadsura induta and Schisandra

wilsoniana. Tumor Research Center (2011).

52. “Carbon – 13 NMR of flavonoids”. P.K. Agrawal, Elservier 1989.

Central Institute of Medicinal and Aromatic Plants, Lucknow, India p.

297, 320-321.

http://en.wikipedia.org/wiki/Cyclooxygenase

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

PHỤ LỤC

Trang

Phụ lục 1: Các phổ của KIH 78.................................................................- 3 - Phổ 1H-NMR ..........................................................................................- 3 - Phổ 1H-NMR ..........................................................................................- 4 - Phổ 13C-NMR .........................................................................................- 5 - Phổ 13C-NMR .........................................................................................- 6 -

Phổ HSQC ..............................................................................................- 7 -

Phổ HMBC .............................................................................................- 8 -

Phổ HMBC .............................................................................................- 9 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 10 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 11 -

Phụ lục 2: Các phổ của KIH 245.............................................................- 12 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 12 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 13 - Phổ 13C-NMR .......................................................................................- 14 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 15 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 16 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 17 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 18 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 19 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 20 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 21 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 22 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 23 -

- 1 -

Phụ lục 3: Các phổ của KIH 180.............................................................- 24 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 24 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 25 - Phổ 13C-NMR .......................................................................................- 26 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR .......................................................................................- 27 - Phổ 13C-NMR .......................................................................................- 28 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 29 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 30 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 31 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 32 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 33 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 34 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 35 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 36 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 37 -

Phụ lục 4: Các phổ của KIE 46 ...............................................................- 38 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 38 - Phổ 1H-NMR ........................................................................................- 39 - Phổ 13C-NMR .......................................................................................- 40 -

Phổ DEPT.............................................................................................- 41 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 42 -

Phổ HSQC ............................................................................................- 43 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 44 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 45 -

- 2 -

Phổ HMBC ...........................................................................................- 46 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phụ lục 1 : Các phổ của KIH 78

Phổ 1H-NMR

- 3 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 1H-NMR

- 4 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 5 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 6 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 7 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 8 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 9 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

- 10 -

Phổ HMBC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 11 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phụ lục 2 : Các phổ của KIH 245

- 12 -

Phổ 1H-NMR

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 1H-NMR

- 13 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 14 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 15 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 16 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 17 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 18 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 19 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 20 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 21 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 22 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 23 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phụ lục 3 : Các phổ của KIH 180

Phổ 1H-NMR

- 24 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 1H-NMR

- 25 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 26 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 27 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 28 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 29 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 30 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 31 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 32 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 33 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 34 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 35 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 36 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 37 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phụ lục 4: Các phổ của KIE 46

Phổ 1H-NMR

- 38 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 1H-NMR

- 39 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ 13C-NMR

- 40 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ DEPT

- 41 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 42 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HSQC

- 43 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 44 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 45 -

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Phổ HMBC

- 46 -

Luận văn Thạc sĩ Hoá học: Nghiên cứu thành phần hóa học cây Na rừng (Kadsura induta) họ Schisandraceae ở Sa pa – Lào Cai

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn nhằm phân lập và xác định cấu trúc hoá học của các chất phân lập được trong thân cây Na rừng bằng các phương pháp vật lý, hoá học hiện đại. Mời các bạn cùng tham khảo!

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY NA RỪNG

(KADSURA INDUTA) HỌ SCHISANDRACEAE

Ở SAPA – LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SỸ HOÁ HỌC

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY NA RỪNG

(KADSURA INDUTA) HỌ SCHISANDRACEAE

Ở SAPA – LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SỸ HOÁ HỌC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ HÌNH

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

NỘI DUNG

Chương 1. TỔNG QUAN CÁC THỰC VẬT CHI KADSURA

VÀ THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA NÓ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Vị trí nhóm thế

Tài

Ký

Tên chất

Nguồn

liệu

hiệu

R1

R2

dẫn

2.5

2.6

2.7 K. ananosma

2.8 K. heteroclita

2.9 K. heteroclita

2.11 K. heteroclita

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Tài

Vị trí nhóm thế

Ký

Tên chất

Nguồn

liệu

hiệu

R1

R2

R3

dẫn

2.14

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Tên chất

Ký hiệu

Nguồn

R1

2.18

2.19

2.20

2.21

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

(4.3)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn