Máy sục ozone không thể khử
mọi độc tố
Hiện, trên thị trường xuất hiện loại máy sục ozone với quảng cáo có
thể khử được mọi chất độc, vi khuẩn, virus trên thực phẩm. Tuy
nhiên, loại máy này không phải vạn năng, nó chỉ khử được phần nào
vi khuẩn, độc tố chứ không phải tất cả.
Máy ozone bày bán ngoài thị trường
Có nhiều máy tạo khí ozone đang được bán ngoài thị trường và rao trên
mạng, với nhiều loại giá. Hàng Trung Quốc, Việt Nam sản xuất giá
500.000 – 800.000 đồng/chiếc, hàng Nhật, Úc, Hàn Quốc giá 2,2 – 4,5
triệu đồng/chiếc. Hàng Đức, Pháp, Nhật trên 10 triệu đồng/chiếc.
Bề ngoài của máy tạo khí ozone gia đình giống chiếc hộp chữ nhật, có
nối một ống cao su, đầu ống cao su gắn một cục nhựa tròn nhỏ có lỗ
thoát khí gọi là đầu sục.
Theo hướng dẫn sử dụng, muốn tẩy độc thực phẩm thì bỏ rau củ, cá thịt
vào chậu nước, nhúng đầu sục vào rồi căn thời gian (có nhiều mức thời
gian từ 5 phút đến cả tiếng) và bật máy.
Sau một thời gian nhất định, khí ozone được tạo ra sẽ diệt 100% các loại
khuẩn, khử hết các độc tố như hóa chất, thuốc bảo quản… tồn dư. Ngoài
ra, hướng dẫn sử dụng cũng khẳng định, xả khí này vào phòng ngủ,
phòng làm việc, xe hơi, chuồng trại…. có thể diệt khuẩn, nấm mốc, diệt
virus rất tốt, tạo bầu không khí trong lành, sảng khoái cho sức khỏe.
Không thể khử mọi độc tố
Để kiểm tra máy tạo khí ozone có thiết bị khử ẩm hay không, có thể sục
khí ozone vào trong nước để đo độ pH.
Nếu máy có chất lượng tốt, độ pH sẽ là trung tính và ngược lại.
Cũng có thể dùng giấy quỳ để thử, nếu máy tốt (độ pH trung tính), giấy
sẽ giữ nguyên màu vàng; ngược lại giấy sẽ chuyển thành màu hồng hoặc
đỏ.
Theo GS Nguyễn Hoàng Nghị (Viện Vật lý Kỹ thuật, ĐH Bách khoa Hà
Nội), mặc dù tác dụng khử trùng, khử độc của ozone là có thật, nhưng
không thể loại bỏ hết mọi độc tố.
“Trên thế giới, máy tạo khí ozone được sử dụng rộng rãi để khử độc
thực phẩm, làm trong sạch bầu không khí. Những máy này rất đắt,
thường từ 5.000 – 10.000 USD. Với khả năng oxy hóa cực mạnh, tác
dụng diệt khuẩn, khử độc của ozone đã được chứng minh từ lâu.
Tuy nhiên, loại máy này không phải vạn năng, nó chỉ khử được phần
nào vi khuẩn, độc tố chứ không phải tất cả. Mặc dù việc chế tạo máy sục
khí ozone khá đơn giản, chỉ cần một nguồn cao áp là làm được nhưng để
có được loại khí ozone đạt yêu cầu không phải dễ.
Ngoài ra, làm thế nào để trong quá trình tạo ozone không phát sinh thêm
các chất độc mới đến nay vẫn là thách thức” – GS Nghị cho biết.
Các nhà khoa học chỉ ra rằng, khí ozone có thể tiêu diệt sạch vi khuẩn,
hoá chất độc hại bám trên bề mặt, nhưng hoàn toàn “bất lực” nếu chúng
ngấm sâu vào thực phẩm.
“Người dùng không nên coi máy tạo khí ozone là lá bùa hộ mệnh để
mua thực phẩm gì về cũng sục rồi yên tâm là an toàn tuyệt đối” - Kỹ sư
công nghệ Nguyễn Đăng Lương - nguyên cán bộ Phòng Điện tử ứng
dụng, Phân viện Vật lý Trung tâm Khoa học tự nhiên và Công nghệ
quốc gia, người từng nghiên cứu về máy tạo khí ozone từ năm 1985 -
khuyến cáo.
Có thể tạo ra khí độc
Để tạo được khí ozone, người ta cho luồng khí khô chạy qua hai điện
cực (điện thế trên 4.000 V) để tạo ra tia lửa điện khoảng 20kw (tương
đương với một tia sét loại nhỏ). Sự phóng điện này sẽ sản sinh ra 03,
chính là khí ozone.
Tuy nhiên, quá trình phóng điện này còn tạo ra oxit nitơ rất có hại cho
đường hô hấp. “Đây là điều mà không một nhà sản xuất nào mong
muốn. Người ta đã tìm mọi cách để hạ thấp lượng oxit nitơ, tiến tới loại
bỏ nó trong quá trình tạo ra khí ozone. Tuy nhiên, trên thực tế chưa nhà
khoa học nào đưa kết luận cuối cùng một cách thuyết phục nhất” – GS
Nghị nói.
Cách phổ biến nhất để khắc phục tình trạng trên là các máy sản xuất khí
ozone thường đi kèm một máy xử lý làm khô không khí (thiết bị khử
ẩm). Nhưng hiện đa số các máy tạo ozone bán trên thị trường đều không
sử dụng thiết bị này do giá thành của nó khá cao (máy khử ẩm 15 – 16
triệu đồng/chiếc).
Ngoài ra, các máy sản xuất ozone hiện đều sử dụng luồng không khí tự
nhiên có độ ẩm cao không phù hợp để tạo ra ozone.
Cũng theo kỹ sư Lương, quá trình điện phân còn tạo ra axit nitric. Chất
này bám vào rau quả có thể gây đau bụng, tiêu chảy nên việc ngâm rau
sống trong nước có sục khí ozone cần phải thận trọng.