Elnino
Ậ
NGÀNH LU T HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
1. Khái quát chung
1.1 Khái ni mệ • Là ngành lu t đ c l p ậ ộ ậ • G m các QPPL do NN ban hành • Đi u ch nh các quan h hôn nhân và
ồ ề
ệ
ỉ
gia đình v nhân thân và tài s n
ề
ả
1.2 Đ i t
ng đi u ch nh
ố ượ
ề
ỉ
• Quan h nhân thân ệ
• Quan h tài s n ệ
ả
1.3 Ph
ng pháp đi u ch nh
ươ
ề
ỉ
• Là nh ng cách th c, bi n pháp mà các ứ
ữ
ệ
ủ
ộ
QPPL hôn nhân gia đình tác đ ng lên các ộ ng đi u ch nh c a nó, QHXH thu c đ i t ỉ ố ượ phù h p ý chí c a nhà n ủ
ề c ướ
ợ
• Ph
ng pháp m nh l nh
ươ
ệ
ệ
ng pháp th a thu n
ươ
ậ
ỏ
• Ph
ng đi u ch nh
ặ
ể
ủ
ề
Đ c đi m c a đ i t ậ
ỉ ố ượ c a Lu t Hôn nhân và gia đình ủ
ệ
Chủ th :ể luôn là cá nhân
ế
Quy nề và nghĩa v làụ b nề v ng, ữ lâu dài
i khác
ng
Các QH tài s nả không mang tính đ n ề bù ngang giá
Quy n và ề nghĩa vụ g n li n ề ắ v i ớ nhân thân, không thể chuy nể giao cho ườ
Căn c làmứ phát sinh quan h : ệ Nh ng ữ s ki n Plý ự ệ đ c bi t: ặ Hôn nhân Huy t th ng ố ngưỡ Nuôi d
Ch đ nh : ế ị
ế
ế ị
ề ề
ị ủ ụ
ế
ế
• Ch đ nh k t hôn: quy đ nh v đi u ki n ệ đăng ký k t hôn và th t c đăng ký k t hôn.
Đi u ki n đăng ký k t hôn
ệ
ề
ế
ệ
ườ
ợ
ế
c có th m
ng h p c m k t hôn ấ ẩ ướ
• Đ tu i ộ ổ • T nguy n ự • Không thu c tr ộ • Đăng ký t i c quan nhà n ạ ơ quy nề
ị
ư ợ
ồ ị
ố ấ
ớ ớ
ị
ợ
ờ
ậ
ị
ệ
ề
ế
ừ ủ ổ ế ợ ư ệ
ế
c tính t
ả ượ
ừ
Trong tr
ờ
ợ
• Anh A chung s ng nh v ch ng v i ch B t ừ 1/1/1998. Khi y anh A và ch B m i 18 tu i. ổ Ngày 31/12/2002, anh A và ch B đăng kí k t hôn. ế V y thì th i kì hôn nhân h p pháp c a h đ c ọ ượ ủ ậ tính t khi anh A ngày xác l p (1/1/2001) hay t ừ đ tu i k t hôn (2/1/2000). NQ35/2000 quy đ nh h p pháp hoá cho nh ng quan h hôn nhân ữ ch a đăng kí n u nh ư không vi ph m các đi u ạ nên th i kì hôn nhân h p ki n k t hôn khác ợ ờ khi h ọ không còn vi pháp ph i đ ph m nào khác ngoài vi ph m không đăng kí ạ ạ c tính ng h p này, ngày đ k t hôn. ượ ợ ườ ế b t đ u th i kỳ hôn nhân h p pháp là t ừ ắ ầ 2/1/2000.
ế
Th t c đăng ký k t hôn CQ đăng ký Đ i t
ủ ụ ng
ố ượ
t Nam k t
ệ
t Nam
Công dân Vi ế hôn v i nhau, đăng ký ớ Vi k t hôn ở ệ ế
UBND c p xã (xã, ấ ng, th tr n) n i c ph ơ ư ị ấ ườ trú c a m t trong hai bên ủ
ộ
ơ
ệ
c
ớ
ự
Công dân VN đăng ký k t hôn v i nhau n ở ướ ế ngoài
ơ c ngoài
C quan đ i di n ngo i ạ ạ giao, c quan lãnh s VN n ở ướ
Công dân VN k t hôn ế v i ng c ngoài i n ườ ướ ớ
ỉ ơ ư
UBND c p t nh (t nh, TP ấ ỉ tr c thu c TW) n i c trú ộ ự c a công dân VN ủ
.Ch đ nh v và ch ng ợ
ế ị
ồ
ệ ợ
ể ừ
khi k t ế
ợ
Quan h v ch ng phát sinh k t ồ hôn h p pháp . .quan h nhân thân ệ .quan h tài s n ệ
ả
• Ch đ nh cha m và con:
ế ị
ẹ
– Quy đ nh v các quy n, nghĩa v pháp lý
ề
ề
ụ
qua l
ữ ẹ
i ích h p pháp c a con cái.
ị i gi a h v i nhau. ọ ớ ạ ng yêu * Cha m có quy n và nghĩa v th ề ụ ươ ng, giáo d c, b o v ệ ả ụ ưỡ ợ
chăm sóc, nuôi d quy n và l ề
ủ
ợ
*Con có b n ph n yêu quí, kính ậ
ổ
tr ng, bi
ọ
ế ơ
t n, hi u th o v i cha m . ẹ ả
ế
ớ
• Ch đ nh nuôi con nuôi:
ế ị
ị
ậ
ệ
i nh n nuôi con
ẹ
c
ng đ
Quy đ nh vi c xác l p quan h ệ cha m và con gi a ng ậ ữ ườ c nh n làm con nuôi, i đ nuôi và ng ậ ườ ượ b o đ m cho ng i đ ượ ậ ườ ượ ả ả c giáo d c . nuôi d ượ ưỡ
c nh n nuôi đ ụ
• Ch đ nh ch m d t hôn nhân: ấ
ế ị
ứ
Quy đ nh quan h hôn nhân có
ị
ấ
ể
ợ
ệ ườ
th ch m d t trong hai tr ứ ế
.Ch ng ho c v ch t ho c có tuyên ợ
ặ
ồ
ng h p ặ
ố
. V ch ng ly hôn theo quy t đ nh c a
ế ị
ủ
ế ồ
b là đã ch t. ợ tòa án.
Tình hu ngố
ị
ệ
ớ
ượ
ồ ứ
ố
ồ ụ
ư ậ
ầ ử ớ
ỉ
ị
ẹ ẻ
ấ
ươ
ượ
ố
ớ
ấ
ặ ủ
ậ
ơ ữ ị ườ
ượ ợ
ư
ệ
Ch Giang l y ch ng đ c 2 năm và hi n nay m i đang ấ có thai 5 tháng đ a con chung đ u tiên nh ng vì ch ng u và ch i b i, đánh đ p, s nh c ch su t ngày say r ượ ị ch nên ch đã nhi u l n b v nhà m đ và đòi ly hôn ề ầ ỏ ề ị nh ng anh y không đ ng ý. Vì không th ti p t c ể ế ụ ồ ư ng g i đ n ly c v i anh y n a nên đ n ph s ng đ ử ơ ữ hôn lên Tòa án mà không c n ch ký cũng nh s có ư ự ầ c ch p thu n i Tòa. Li u ch có đ m t c a anh y t ấ ệ ấ ạ ng h p ch không đòi ly hôn c a Tòa không? (trong tr ủ ị chia tài s n cũng nh không c n đ n trách nhi m chu ế ầ ả c p ti n nong v đ a con sau này s sinh ra)
ề ứ
ề
ẽ
ấ
Gi
ả
i quy t ế
• ị ạ
ị ế ậ ầ i quy t vi c ly hôn. ệ
ị ả ầ ệ ở ơ ể ự
ng nuôi ả ả ữ ế
ả ế ề ở i quy t v tài s n, c p d ệ ơ
ả ầ ợ ưỡ ỉ ầ ấ ấ i ch c n ghi tài ạ ng ồ ưỡ
i quy t v án Tòa án s ti n hành hòa gi i theo quy ả ẽ ề ả
ế ụ ậ
i Đi u 88 Lu t Hôn nhân và Gia đình. ứ ẽ ề ề
i quy t. ể ả
i, vì v y Tòa án s ph i tri u i không thành Tòa án s căn c vào Đi u 89 và Đi u 91 ế ả ẽ ế ẽ ậ
ệ c Tòa tri u t p i. tr ả ệ ậ ườ ạ
ng h p đã đ ợ đ n l n th hai mà ch ng ch v n c tình v ng m t thì Tòa án ố ị ẫ ượ ắ ả ồ
c và ế
t ng dân ế ị ề ả
ư ụ ị ẫ ồ
ợ ệ ế ầ ế ị ượ ặ
i Đi u 85 Lu t Hôn nhân và Gia đình năm 2000 thì - Theo quy đ nh t ề ch hoàn toàn có quy n yêu c u Tòa án gi ả ề mình làm đ n kh i ki n ly hôn mà không c n ph i có - Ch có th t ch ký c a ch ng. ồ ủ - N u không yêu c u Tòa án gi ầ con chung thì ph i ghi rõ trong đ n kh i ki n. tóm l s n chung, n chung không có gì; không yêu c u ch ng c p d nuôi con. - Quá trình gi đ nh t ề ạ ị N u hòa gi ả ế Lu t Hôn nhân và Gia đình đ gi ậ Nh đã nói Tòa án s ti n hành hòa gi ư t p b n, ch ng ch đ hòa gi ậ ồ ị ể h p l ợ ệ ế ầ ặ ứ s l p biên b n n i dung v án không ti n hành hòa gi i đ ả ượ ụ ộ ả ẽ ậ quy t đ nh đ a v án ra xét x (kho n 1 Đi u 182 B lu t t ộ ậ ố ụ ử ư ụ s ).ự khi quy t đ nh đ a v án ra xét x n u ch ng ch v n ti p t c v ng ế ụ ắ ử ế c Tòa án tri u t p tham gia phiên tòa h p l đ n l n th m t khi đ ệ ậ ứ t ng dân s ). hai thì Tòa s x v ng m t anh ta (Đi u 200 B lu t t ặ ẽ ử ắ ộ ậ ố ụ ự ề