
Ngày nhận bài: 02-06-2025 / Ngày chấp nhận đăng bài: 25-06-2025 / Ngày đăng bài: 27-06-2025
*Tác giả liên hệ: Lê Quốc Hùng. Khoa Bệnh Nhiệt Đới – Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. E-mail:
hung64vien@gmail.com
© 2025 Bản quyền thuộc về Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh.
https://www.tapchiyhoctphcm.vn 1
ISSN: 1859-1779
Nghiên cứu Y học
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh; 28(7):01-08
https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.07.01
Ngộ độc cấp Glufosinate ammonium tại một bệnh viện
tuyến cuối ở Việt Nam: Đặc điểm lâm sàng và các yếu tố
dự đoán biến chứng nặng
Lê Quốc Hùng1,2,*, Võ Thị Thanh Hiền3
1Khoa Bệnh Nhiệt Đới – Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
2Bộ môn Nhiễm – Khoa Y – Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
3Khoa Khám Xuất Cảnh – Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Glufosinate ammonium là thuốc diệt cỏ không chọn lọc được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam sau khi paraquat
bị cấm năm 2019. Mặc dù đã có một số ca ngộ độc được báo cáo, dữ liệu về diễn tiến lâm sàng và yếu tố tiên lượng vẫn
còn hạn chế.
Mục tiêu: Mô tả các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và bước đầu khảo sát các yếu tố liên quan đến biến chứng nặng
ở bệnh nhân ngộ độc cấp Glufosinate ammonium.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hồi cứu trên các bệnh nhân ngộ độc cấp Glufosinate nhập viện tại
bệnh viện Chợ Rẫy từ năm 2022–2023.
Kết quả: Tổng cộng 77 bệnh nhân được ghi nhận. Tuổi trung vị là 42 (IQR: 33–52), nam giới chiếm 67,5%. Hầu hết là
uống thuốc tự tử (97,4%). Các triệu chứng tiêu hóa xuất hiện sớm (1–6 giờ), sau đó là giai đoạn tiềm ẩn, rồi xuất hiện
biến chứng thần kinh sau 20 giờ: hôn mê (42,9%), suy hô hấp (40,3%), co giật (28,6%). Tỷ lệ tử vong là 3,9%, và 2,6%
có di chứng thần kinh. Phân tích đa biến xác định hai yếu tố nguy cơ độc lập của bệnh nặng: uống ≥200 mL (OR = 2,25;
KTC 95%: 1,07–4,7; p = 0,033) và tăng amoniac huyết thanh ngày 1 (OR = 1,02; KTC 95%: 1,00–1,03; p = 0,043).
Kết luận: Ngộ độc cấp Glufosinate thường diễn tiến hai pha, với các biến chứng thần kinh xuất hiện muộn. Việc theo dõi
sát các bệnh nhân có nguy cơ cao, đặc biệt trong 48 giờ đầu, là cần thiết để phát hiện và xử trí kịp thời.
Từ khóa: ngộ độc cấp Glufosinate; thuốc diệt cỏ; amoniac huyết thanh; biến chứng thần kinh