Nhiệt đ của nước và s ảnh hưởng ca
nó đối vi cá rng
Thông thường đây là một thông s mà rt ít người chơi cá rồng quan
tâm . Nht là vi các bn sinh sng trong min nam của Vietnam, nơi
mà khí hu ch có 2 mùa mua nng, và không có 4 mùa r rt . Nhân
tiện mùa đông đang sắp xa kéo v ti các thành ph/tnh phía bc ti
VN, và nhiệt độ ca thi tiết đang giảm sút, xin có đôi dòng tn mc vê
tm quan trng ca nhiệt độ của nước và các tác hi của nó đối vi cá
rng .
Ảnh hưởng ca nhiệt độ đối vi cá rng s xy ra ti 3 nơi :
1. H thng min dch ca cá
H thng min nhim ca các loài sinh vật trong đó có cá nói chung, và
cá rồng nói riêng là cơ quan được giao phó chức năng phòng chng li
các tác nhân gây bnh có thể gây ra trong môi trường sng ca cá . Mt
trong các "yếu nhân" cc k quan trng trong h thng min nhim ca
cá rng là các kháng th và quá trình to nên các kháng th này
trong cơ thể ca cá . Theo các nghiên cu cho các loi cá vùng nhit
đới, thì kháng th của cơ thể cá s phát trin mnh nht nhiệt độ 28.3
độ C, và khi nhiệt độ của môi trường nước mà cá đang sinh sng tăng
hay gim mc nhiệt độ này .. thì s lượng kháng th trong cơ thể
sẻ theo đó mà gim theo .
S tác hi ca nhiệt độ nước s thy rõ rt khi cá vùng nhiệt đới , mà
trong đó có cá rồng, khi nhiệt độ của nước nm mc 19 độ C tr
xung . T hại hơn nữa là khi nhit độ của nước tt hn xuống ~ 12 độ
C, thì kh năng sản xut kháng th ca cá gần như hoàn toàn chấm dt .
Đây là nguyên nhân chính tại sao khi nhit độ trong b hrng ca
các bn gim sút, thì các mm mng bnh cũng theo đó mà gia tăng
vy !
Ảnh hưởng đến khả năng chuyển hoá của cơ thể
Ảnh hưởng ca nhiệt động quan trng đối vi cơ thể ca cá rng .
Tt c các cht xúc tác (enzymes) trong cơ thể cho các quá trình
chuyn hoá, phân hu các thành phn hu cơ phức tp của cơ thể, cùng
vi việc phóng thích năng lượng cn thiết cho các tiến trình hoá hc
trong cơ thể, cũng như việc to lp các hp cht phc tp t các cht
hoá học đơn giản hơn trong vc to lp các vt liu cn thiết cho các
mô tế bào và các h thống cơ quan trong cơ thể cá hoạt động, phn ln
ph thuộc vào trong môi trường có nhiệt độ thích hp . . Các cht
xúc tác rt cn thiết sẻ ngưng hoạt động khi nhiệt độ của nước gim ra
khi tm nhiệt độ thồng thường mà cá rng đòi hi , nếu tình trng tiếp
tc kéo dài . Nếu quá nóng .... thì các cht xúc tác s bị đẩy vào tình
trng b biến tính và không th hot động hu hiệu được . Quan trng
hơn hết là cơ quan có chức năng điu tiết nồng độ ca các khoáng cht ,
và các điện phân trong cơ thể là thn s vn đề .
Mt thí dụ điển hình là khi thận, là cơ quan được trao phó chức năng
loi b và thải đi những phần dư thừa ca dung dch, cũng trong cơ t
như khoáng chất và các điện phân dư tha không còn làm vic hu hiu
vì có sự thay đổi đột ngt v nhiệt độ, thì lp tức nước sm nhp vào
cơ thể cá nhanh hơn là cá rồng ca các bn có th thải nước trngược
ra ngoài . Khi xâm nhập được vào các mô tế bào s to nên tình trng b
phù . Chính áp xut ca phn dung dịch dư thừa này trong cơ thể to
nên áp xuất và đẩy ngược ra vào thành ca các tế bào ===> to nên
hiệntượng xù vy . Vì thế xù vy không th gi là chng bệnh được,
mà xù vy là triu chng ca mt nguyến lý bệnh sâu xa hơn ... và đó là
s gim hiệu năng của thn khi thc thi chức năng của cơ quan này
vây . Đâylý do ti sao c mi ln sự thay đổi đột ngt v nhiệt độ,
thì cá rng ca các bn thường hay có hin tung b xù vy xut hin .
Nguyên nhân to ra hin tượng xù vy không chi tron quanh qun
trong việc thay đổi nhiệt độ, vì ngoài thn ra, đường rut và mang cá
cũng có khả năng hổ tương loại b phần dung dích dư thừa như thận ...
va` khi các cơ quan này bị nhim trùng, thì cơ thể cũng có thể b hin
tượng xù vẩy . Đây cũng chính là lý do khi b nhim trùng toàn thân
(systemic infection), thì xù vẩy thường sẻ đi đôi .
Hy vng là các bn giờ đây đã thy rõ ràng hơn tầm quan trng ca
nhiệt độ đối voi' cá rồng, mà điển hình là các nguyên lý dẩn đưa đến
tình trng xù vy . Mt khi ta thông hiu nguyên lý to bnh và có
phương cách can thiệp kp thời và đúng mức ... thì bnh lý phi thuyên
gim thôi .
3. Ảnh hưởng ca nhiệt độ lên dưỡng khí oxygen và độc t
ammonia
a. Khi nước có nhiệt độ cao, thì hàm lượng ca dưỡng khí oxygen hoà
tan trong nước s có s liên h t l nghch . Nhiệt đ cao, hàm lượng
oxygen hoà tan trong nước s giảm ... Đc bit là trong các h cng
đồng có nhiu cá rng sinh sng . Ch vi bao nhiêu đấy oxygen h
tan trong nước, giơ đây có nhiu cá hơn .. thì số lượng dưỡng khi' có đ
cho các con cá tiêu th trong h s giảm sút đi khá nhiều .
b. Khi nước có nhiệt độ cao, nước cùng với độ pH cao s chuyển độc t
ammnia đã hoà tan trong nước t dng ít nguy hiểm hơn là NH4+
(ammonium) ----> NH3- (cc kỳ độc hi) .
Alright, tôi va liêt kê tht nhanh quá các tác hại /tác động ca nhiệt độ
nước khi cao và thp . Hy vng là các bn tv ca din đàn sẻ để ý thêm
chút v tm quan trng ca nhiệt độ . Tuy rt dể để điều chỉnh và điều
khiển, nhưng nếu lo là trong mt thoi` gian dài s có nhng tác hi rt
nghiêm trọng đến sc kho ca các con cá rng yêu ca các bn vây !