YOMEDIA
ADSENSE
Nhịp điệu trong thơ Xuân Diệu
89
lượt xem 5
download
lượt xem 5
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài viết tìm hiểu và phân tích những sáng tạo về nhịp điệu trong thơ Xuân Diệu. Bên cạnh việc kế thừa cách ngắt nhịp thơ truyền thống, Xuân Diệu đã sáng tạo, biến đổi nhịp thơ để làm mới câu thơ, phù hợp với cảm xúc, điệu hồn của nhà thơ.
AMBIENT/
Chủ đề:
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Nhịp điệu trong thơ Xuân Diệu
86<br />
<br />
NGON NGC* & Ddi<br />
<br />
S6NG<br />
<br />
So 2 (244)-2016<br />
<br />
|NG6NNG0'VCtIVAN CHUONG |<br />
<br />
NHJP BI$V TRONG THO XUAN DIEU<br />
THE RYMTHS IN XUAN DIEU*S POEMS<br />
VUTHITHUHXrONG<br />
(ThS-NCS; Dai hgc KHXH & NV, DHQG Ha Ngi)<br />
Abstract: The current paper focuses on tiie creation of Poet Xuan Dieu's rhythm. Beside<br />
the inheritance of the trjulitional break of poetical rhythm, he created the new break in<br />
accordance with his feelings and emotions. His creation focuses onfliepoetical types of 4,5,<br />
7, 8 words and six - eight meter, hi conclusion, Xuan Dieu's creation is among his speacial<br />
and unique successes on his fine arts - poem.<br />
Key words: Xuan Dieu' poems; rhythm in poetry; verse.<br />
1. Mdf d^u<br />
2/2. Tho X u ^ Dieu theo thong 1? nhjp di?u<br />
Theo Tie diin thudt ngfi vdn hgc: "Nhip ky: "Dudi thuyen /mxdc trdi - Trin nude<br />
dieu la su l|p lai cdch quang deu dan v^ /thuyin chuoi - Vd nude/ vd thuyin - Xudi<br />
khoi^ thay doi cua cdc hinhfiring,ngon ngQ, ddng/di xudf* (Thai gjan).<br />
Sv chuyen dich: 1/3:<br />
hinh anh, m6 tip,...nhdm cam nhan su the<br />
May/ lung chung hdng -Ve / ngang lung<br />
hien thSm mi \h the gioi, tao ra cam giac van<br />
dOng ciia su s6ng, chong lai su don dieu, don nui (May lung chimg hang)<br />
Hoac nhip 3/1.2/1/1:<br />
nhit ciJa van bdn ngh? thuat". Nhu vay nhip<br />
Mdt sdng Dd/ rdng- Tieng ddn budm/tung<br />
di$utiiaId mOt trong nhihig yeu t6 quan trpng<br />
dh khu biSt cdi g^ Id tha va cdi g^ khong phdi<br />
Cd khuc/rpn^xa-Nghi W budm dudi<br />
Id tha. "Vcfi tiio, nhjp di^u la Unh h6n, cau<br />
^uom budim qua sdng)<br />
chft Id thdn xdc" (Ma Giang Lan). NhiSu khi<br />
Ngay trong mgt kh6 tha c6 sg chuyin dich<br />
each ngdt nhip tha con gdp phdn tao nen<br />
nhftng sac thdi tham mi trong cdch hieu khac linh ho^t gifta nhjp 3/1 vd 1/3:<br />
Trua ldng. Trin Si - Cd hai ta/ thdi ^<br />
nhau vdi mOt cdu tha.<br />
Nghe/tinhyiu min - Budi trua trin ddi<br />
Trongtiiatruy^ th6ng, cdc th^ tha tiiuong<br />
(Buoi trua trSn doi)<br />
gdn voi mot so lining chft nhit dinh, iing vdi<br />
2.2. Nhg> ^u tha 5 chit<br />
no Id nhfti^ nhip tiia on ^nh mang ddc trung<br />
Nhip<br />
di$u<br />
tha<br />
5<br />
chft<br />
von<br />
ifi c6 trong tho<br />
rieng cua thi tha d6.<br />
Xudn Di^u, b ^ c ^ vi$c kh thiia cdch ca ddn gian, nhit Id trong nhftng bdi hdt gi$m<br />
r^at nhip tha truyln th6ng, da sang t^o, biin Ngh? Tmh vd trong tha ch phong hay Iha<br />
doi nhip tha dh ldm m6i cau tha, phu hpp vdi Du6ng. Xuan DiSu cung nhu nhieu nhd tho<br />
cdm xiic, di$u bin ciia nhd tho. Trong ldiu6n khdc khSng co diic g6 b6 nhu ngu ng6n<br />
kho bdi vilt ndy, chiing t6i tap trung tim hilu Du6rng lu^t ma mach tha mij rpng, bay boi^<br />
nhftng sdng t ^ vl nhip di?u trong tha Xuan tinh ^ thiettiia,diing nhilu van bang. Cdu ttio<br />
g6m 2 nhip: 2/3 hay 3/2. Tho Xudn Di?u<br />
Dieu.<br />
2. D^c diem nhip difu trong thv XuSn chuyin nhip:<br />
Trdn ndi bSn/ vd cd - Sao anh/chdng vui<br />
Di?u<br />
di<br />
ZL Nhgt m^u tha 4 chit<br />
Tdi rdng tim/hgnhphuc - Song chdng biit/<br />
Tha ca dan gjan, thi tiia 4 chft diing trong<br />
ve hay nhflng bdi hdt dong dao dudi binb tiiiic nhd chi (Chang sau)<br />
C6 khi chiQ'en dich thdnh nhip 1 /4 hay 4/1:<br />
ke chiQ'6a Cdu c6 4 chft nen thucn^ co nhip<br />
<br />
1^1U44)-2016<br />
<br />
N G 6 N NGtr & Ddi<br />
<br />
S6NG<br />
<br />
87<br />
<br />
Hon tdi/muon cat gipng/nam cao (Tr&i bai<br />
Em!/Anh timg budc khS - Tay bung day<br />
gio suang<br />
s6r^ Hong)<br />
Hay nhip 2/2/1/2 nu6i tile, xa xoi:<br />
Em!/Anh di niii ve - Gdp mdy deo qudn<br />
Hit ngdy./hit thdng,/hit!/em di!<br />
quit (Di mii)<br />
Tim mpt dda sao - /vi - Trdi tim anh chi<br />
Sdc trdi.'/suang dpng,/non:/mdy tda<br />
mpt (Sao mgc)<br />
Khdng biet long di tdi chdn ndo ... (Hit<br />
Nhm chung tho 4 chft vd 5 chft, lupng chft ngay hit thdng)<br />
6 moi cau tiia hep nen vi|c chuyin dich nhjp<br />
Nh6 nhung trong sau mu0n:<br />
dieu chii yeu la su chuyen dich ngay trong cau<br />
Em budn,/em nhd,/chao!/em nhd<br />
tha, kho tiio. Nhip tiia Xudn Difu cung da<br />
Em ggi thdm anh sudt cd ngdy<br />
linh boat, phong phd hon. Ngodi nhip dieu<br />
^onso)<br />
quen thuOc 2/2 (tho 4 chft), c6 them nhip<br />
Vd nhihig doi hdi ham mu6n:<br />
2/1/1, nhip 1/3 vd 3/1. Ngodi nhip di?u 2/3<br />
i/ay tudn duyim, lua man trdn<br />
ho|c 3/2 (tho 5 chft) cda thgm nhip 1/4 vd 4/1.<br />
Sdng mdt,/ldi mdi,/nhiiu -/that nhiiu<br />
2.3. Nh^ di^u tha 7 chit<br />
(V6 biSn)<br />
Nhip ^?u tha 7 chft truyln thfing la 4/3, dpc<br />
Lgi chuyin din nhip 2/1/1/3:<br />
cham c6 thi Id 2/2/3. Xuan Dieu tudntiiutiieo<br />
Vai anh khi di ddu em t\ea<br />
nhip di$u truyln thSng:<br />
Cdn cd buon,/vui/cua cupc ddi<br />
Anh tgng cho em hoa ngpc trdm<br />
Hoa nhu dnh sdng, /ngpc nhu mdm<br />
Phdi chdng^chim,/gid/mdi qua deo<br />
(Hoa ngpc tram)<br />
Hay sudi, hay thdng dang hpa theo?<br />
Co khi chuyintiidnh4/1/2:<br />
(Tinh yeu san se)<br />
Thu Ignh cdng them nguyft td ngdi<br />
Nhip 2/5 c6 khi hoan dli thdnh nhip 5/2,<br />
Ddn ghe nhu nudc,/lgnh,/trdi oi ...<br />
chii dpng, dinh d^:<br />
(Nguyet cam)<br />
Mpt chiic thuyin bdng di lgi di<br />
Nhihig trdi xa ldm,/xua,/xua qud<br />
Anh Id ngudi thuyin chdi/Truang Chi<br />
Den ndi trong long sdc da phai<br />
Mpt khuc me ddi ca lgi ca<br />
(Nb6 mung lung)<br />
Anh la ngudi gdy ddn/Bd Nha (Bd Nha Xudn Dieu hodn d6i nhip 4/3 thdnh 3/4. Truong Chi)<br />
Nhip 3/4 Id nhip cua tho song thdt lyc bdt vd<br />
Cuoi cung Id nhip di?u 1/3/3 vd 1/1/2/3 ciia<br />
khi chuyin nhu thi, nhip di§u tha nhanh hon, cdu tho 7 chft, nhu difp khiic ciia nSi nhd:<br />
gap ban:<br />
Nhd,/nhdldmchi!/JSnnguyen! (Gid tii<br />
Ld liiu ddi/nhu mpt net mi (Nhi h6)<br />
tiian thi)<br />
Che Sudi Gidng -/xanh trin non cao<br />
Vd noi nhd xa x6i, hodi vpng, c6 phdn<br />
Id day nhua mpng dnh nhu reo<br />
ngin ngo, nuoi tile:<br />
(Ch6 Suoi Gidng)<br />
Nhieng budn xua cii m^ ddu mdt<br />
Dip cdu nhd nhd, rupng sdu sdu<br />
Oi!/phupng/bao gid/lgi nd hoa (Ngdn ngo)<br />
Mgt ngd ba/y hgp tdm ddu (Mpt nga ba)<br />
Nhip ^f u cdu tho 7 chu cda Xudn Di?u<br />
Nhip 3/4 CO khi chia nho thdnh nlup thdt phong phu, khdng theo mpt quy lu$t nao.<br />
3/1/1/i/l, the hi?n sy an h|in va day dm:<br />
Nhftng cdch ngdt nhip mdi la gdp phin ddc<br />
Qud tkfc thd nin hda dgi khd<br />
lyc vdo vifc chuyin tdi cdm xiic vd thi hiing<br />
Bdt ddu ngudi -/chi -/biit -/yeu/lo (Gioi ciia nha tho, rlt da dgng vd dOc ddo. D I tao<br />
cdch ngit nhip dd, chiing ta tiiay vai tr6 ciia<br />
hi?u)<br />
, , .'<br />
diu cau (diu phiy, dau cham, chim than,...),<br />
}^i0t sdm mai thanh rat ngpt ngao<br />
<br />
88<br />
<br />
NG6N NGC & B(n S6NG<br />
<br />
So 2 (244)-2016<br />
<br />
hay cdch ddo ngft, phep so sdnh. Su sang tao<br />
Vln nhip 3/5 chuyin thdnh nMp 1/2/5:<br />
cii phdp (cdc kieu cau tho) va each sii dung tu<br />
Em,/em ai,/tinh non da gid rdi (Giyc gja)<br />
ciing gdp phdn doi mdi nhip difu tha.<br />
Trdng/vd mpng/dd mudn ddi thi si (Ca<br />
14. Nhjp di^u tha 8 chit<br />
ning)<br />
Cdu tho 8 chft thudng ngdt lam 2 hay 3<br />
Yeudd chit/a trong long mgt it (Yeu)<br />
nhip. Lo^ cau tho nay cd trong hdt nd/xen lan<br />
Oi/nhOng thdng/sdng ciing Thanh Ngh<br />
vdi cdc cdu tho dai ngdn khac, cung thudng vitng (NhOng dem hanh qudn)<br />
ngdt ldm 3 nhip nhung khong thanh dogn, khi<br />
C6 tmdng hpp nhip 3/5 chuyin thdnh nhip<br />
tho d0c l$p. So vdi hdt ndi, cdu tho 8 chft tft 1/1/1/5:<br />
phong trao Tba'mdi 1932 - 1945 vl sau trd<br />
Rai,/roi,/rai ...chim Ign xudng hu khdng<br />
thdnh mpt till tho rieng, gidu tinh sdng tao.<br />
(Slu)<br />
Nhip tha 8 chft Id 3/5 bo|ic 5/3 nhung tiiuemg<br />
Ddn,/ngon,/ddm - Thich cudi nhu ndc n<br />
Id 3/3/2, 3/2/3 cd khi 2/3/3. Tho Xudn Difu, (M0t vudi xodi)<br />
trong mpt bdi dd cd sy chuyin nhip lign tuc.<br />
Vd nhip 3/5 hodn dli, ngit thdnh 3 nhip<br />
Nhip 5/3 va 3/5:<br />
5/1/2, nhanh hon:<br />
Ddi mdt ciia ngudi yiu, di vyx: thdm!<br />
Dun khdi nggt vi ddy,/em,/gid lg (Sdu<br />
Oi trdi xa,/vung trdn cua ngudi yeu<br />
Trd vl vdi nhip 4/4 cdu tho 8 chft ung<br />
dimg, thu thd:<br />
(Xacdch)<br />
Nhip 3^/3 va 3/3/2 dan xen tao ngn nhjp<br />
Tdi Id con nai/bj chiiu ddnh ludi<br />
nhanh, manh, mang am hudng giyc gia;<br />
Khdng biit di ddu,/dung sdu bdng tdi<br />
Em phdi ndi/phdi ndi,/vdphdi ndi<br />
(Khi chieu giang ludi)<br />
Bdng ldi rieng/nai cudi mdt./ddu mdy<br />
Mdt khac sdng Ld,/ddi bdxanh mudt<br />
Bdng ddu ngd,/bdng mi^ng cudi,/t^ riit<br />
Ngd khi lay cd,/n^a ken Id sdc.<br />
Bdng im Idng./bdng chi/anh cd biit<br />
(Vl Tuygn)<br />
(Phdi ndi)<br />
Ngodi ra tho 8 chft cua Xudn Difu cdn co<br />
Sy dan xen ve nhip difu d bai Chdo Hg nhftng nhip ^ hift:<br />
Long phong phu vd dSc sdc hon:<br />
Nhip 1/3/4: Sdng,/tdt cd sdng,/chdng ba<br />
Ta chdo nguoi./Hg Long n^dn vgn ddo giddu (Thanh nidn)<br />
Vgn hdn gieo/trin sdng biin/trdp trung<br />
Nhip 2/6: Ngd ra.Vrung rinh 1$ ngpc h<br />
hdng (Rieng tdy)<br />
Ta vdo vfnh Hg Long/hdn diim 1$<br />
Trdi tung ra,/qudng ludi bdt mudn trung<br />
Nhip 6/2: Vd ldng ta nhu vgy dd,/nhdn<br />
gian (Mgnhm6ng)<br />
Day bdn thdo/tgo vgt cdn ndn dd<br />
Nui,/ddo/m^-/cimg dd.,/sdng ngdn ngang<br />
Tdi di giiea budi ddu ngdy,/di giiea<br />
Budi ddu xudn - di giiea budi Su tien<br />
Mdt ngdm mai - Ldng h^ cdn kinh nggc<br />
(Xudn)<br />
Tdu ta qua rdi/d^p vdn minh mdng.<br />
Hay bai Cha d ddng ngodi m? d ddng<br />
Nhip 2/2/2/2:<br />
trong, cdch ngdt nhip "gan tao cho cau tho<br />
Ld mai,/ld cudc,/ld hgt,/ld uang<br />
"ddn 6^ ldng liu hon" nhu nhftng cdu ca dao<br />
Ong ctil ddn cdy vi trdng khdp xd<br />
(Ong cy tring cd);)<br />
cl d Bhih Dinh, que cua ma nhd tiio:<br />
Tieng ddng trong/tieng ddng ngodi/qudn Sy phong phu dpc ddo trong cdch ngdt<br />
nhjp cdu tho 8 chft ciing c6 sy gdp phin cua<br />
quit<br />
Vdo giita mdi tranh,/giudng chdng/cgt cdc diu cdu, cdc bifn phdp tu tii, ddc bift Id sy<br />
tim tdi cdch thi hifn gidu cdm xiic mdi la cua<br />
nhd,<br />
nhd tho.<br />
Rua,/md,/chu!/cha hdi dieu mudn biit<br />
2.S. Nkfff di$u thff l^c bdt<br />
Nggc nhien gi,/m? thdt:/ui chu cha!<br />
<br />
Mla44)-2016<br />
<br />
NGON NGf & Ddi S 6 N G<br />
<br />
Tho lyc bdt cd nhip difu truyln thong la<br />
2/2/2 vd 2/2/2/2 hodc cd till don 2/2 tiidnh<br />
nhip 4. Trong ca dao vd Truy?n Kiiu cd nhip<br />
3/3/va 1/5 (cdu lyc), hodc nhip 3/3/2/vd<br />
2/1/3/2 (cau bdt). Lyc bat cda Xudn Difu cung<br />
chuyin dich cdc nWp difu truyln thing. Vi<br />
dy:<br />
Nhip 2/4: Ld hdng rai ldng ngo thudn<br />
Suang trinh roi /an tit nguon yeu thuong<br />
(Chiiu)<br />
M? ai!/con den trong long (Bd cy mii 16a)<br />
Hay ddo nhip:<br />
Nhip 4/2: Ta theo gid m^h/gid nhanh<br />
Gid hung du, gid sdt sanh, gid cudng<br />
(C||} hdi van dam)<br />
Khuya khdng ngu dupc,/ra ngdi<br />
T\ra lan can, ngdm trung khoi m^t minh<br />
(Trdn^ khuya trfin HIC Hdi)<br />
Nhip 3/3: Tinh cdm dy/udc mo ndo (Dhn)<br />
- Trdi ddt nh^,/nM non xanh<br />
Cdy sa mu dieng nua hinh con thoi<br />
(SaPa)<br />
Vd cdu bat ciia Xuan Difu:<br />
Nhip 3/3/2: Ldm bao nhiiu,/chi dau<br />
ldng,/bdy nhiiu (Bd cu mii 16a)<br />
Mpt ngdy yiu,/muSn ket liin/ngdn ndm<br />
(Tinh yeu muln hda v6 bign)<br />
Cdn thanh niin,/vdn hpi ndy - /em di<br />
OHilu em Nhon)<br />
Nhip 3/4/1: Thip cdm hdn,/thep ngudi<br />
han thip,/ddng (Hieu em Nhon)<br />
NMp 3/5: Khuyu tay do/gai hlnh xuong<br />
toy gdy (Ao em)<br />
Nhd em ddn,/nhd hdn thanh cdy ddn<br />
ODdn)<br />
Hay ddo nhip 5/3: Soy sua anh ciing ddn<br />
tinh<br />
Yeu anh mdi mdi nghel/Minh yiu anh<br />
(Mdi mdi)<br />
Nhip 3/2/3: Tren ddu tdc Bdc suong ghi<br />
Chdc ddi soi/dd bgc/ vi chung con<br />
(Tho ddng Bdc Hi)<br />
Nhip 2/6: Em xa -/mua cd bay vi chdn<br />
em? '<br />
(*^"a)<br />
<br />
89<br />
<br />
Nhip 2/4/2: Ddi ta/dd mdi mdi ngdi/bin<br />
nhau (Mdi mai)<br />
Nhip 1/1/6: Ludi,/nam/ng^di dd ngdm<br />
ngodi rudng chiim (Tdng lang Cdng)<br />
Nhu v|iy cau tnic nhip ^?n on ^nh ciia<br />
tho luc bdt tgo cho luc bdt uyIn chuyin nhip<br />
nhang bdng khudng luu luyin, ^ n Xuan Difu<br />
da cd thfim nhihig nhip difu mdi Unh hoat,<br />
cdng cap hon. Thyc tgi tiiyc tl cd nhftng<br />
chuy&i d0ng ldn, chiec do lyc bdt xua nin na,<br />
bdy gid cd thfim dudng ngang nip gip cua ddi<br />
sing thyc.<br />
3. Kit l u ^<br />
Cd till khdng dinh, sdng tao nlup difu tho<br />
Id mOt trong nhihig thdnh cdng ^ sic vl<br />
nghf thudt cua Xudn Difu, g6p phin ldm cho<br />
tho dng vlin song mai, "nhung van difu vin<br />
ph$p phing mditiieohai thd cupc ddi". Trong<br />
bdi ndy, chiing tdi t$p trung trinh bdy nhftng<br />
sdng tao vl nhip difu tho ciia Xudn Difu d<br />
cdc till tho chii ylu: 4 chft, 5 chft, 7 chft, 8<br />
chft vd lyc bdt. Dli vdi tho ty do, hpp thi,<br />
nhat la nhftng bdi tho, cau tho cd tft 9,10 chft<br />
trd len cua Xuan Difu, chiing toi sS trinh bdy<br />
d mpt bai viet khdc.<br />
TAl LI|;U THAM KHAO<br />
1. Xuan Difu (1986), Tuyin tdp Xudn<br />
Di$Uy Tgp I, Nxb Vdn hpc. Ha Npi.<br />
2. Xudn Difu (1984), Cdng vi$c ldm tha,<br />
Nxb Vdn hpc, HdNOi.<br />
3. Lg Bd Hdn, Tran EHnh Sft, Nguyen<br />
Khdc Phfi (1992) (chii bifin). Tie diin thugt<br />
ngie vdn hpc, Nxb Giao dye, Hd Nfi.<br />
4. Tran Thifn Khanh (2008), Nguyen li<br />
cdu trdc nhfp tha. Tap chl Tha, Hpi Nhd vdn<br />
Vift Nam, sl 4,2008.<br />
5. Md Giang Lan (2011), Nhieng cdu true<br />
cua tha, Nxb Dgi hpc Quoc gia Hd Nfi, Hd<br />
Npi.<br />
6. Thi LG (1938), Tua tap 'Tha tha", Nxb<br />
Ddi nay.<br />
7. Hodi Thanh - Hodi Chan (1988), Thi<br />
nhdn Vi^t Nam, Nxb Vdn hpc, Hd Nfi.<br />
<br />
ADSENSE
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
AANETWORK
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn