BAØI TAÄP CÔ BAÛN VAØ NAÂNG VAÄT LYÙ 6 Bieân soaïn : Nguyeãn Ñöùc Hieäp – Leâ Cao Phan
CHÖÔNG II
61
BAØI TAÄP CÔ BAÛN VAØ NAÂNG VAÄT LYÙ 6 Bieân soaïn : Nguyeãn Ñöùc Hieäp – Leâ Cao Phan
SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT KHÍ
- Chaát khí nôû ra khi noùng leân, co laïi khi laïnh ñi.
- Caùc chaát khí khaùc nhau daõn nôû nhö nhau khi nhieät ñoä thay ñoåi.
- Chaát khí nôû vì nhieät nhieàu hôn chaát loûng, chaát loûng nôû vì nhieät
nhieàu hôn chaát raén.
Caâu 1: Qua baûng sau ñaây, em coù nhaän xeùt gì veà söï nôû nhieät cuûa caùc chaát ?
Möùc taêng theå tích cuûa 1000cm3 vaät chaát khi nhieät ñoä taêng töø 00C ñeán 500C
Chaát raén Chaát loûng Chaát khí
Nhoâm 3,4 cm3 Coàn 58 cm3 Khoâng khí 183 cm3
Ñoàng 2,5 cm3 EÂ-te 80 cm3 Khí OÂ-xi 183 cm3
Saét 1,8 cm3 Nöôùc 12 cm3 Khí caùc-boâ-nic 183 cm3
Caâu 2: Choïn caâu ñuùng :
A- Khi nhieät ñoä giaûm, troïng löôïng rieâng khoái khí giaûm.
B- Khi nhieät ñoä taêng, troïng löôïng rieâng khoái khí taêng.
C- Khi nhieät ñoä taêng hoaëc giaûm, troïng löôïng rieâng khoái khí khoâng thay ñoåi.
D- Khi nhieät ñoä taêng, troïng löôïng rieâng khoái khí giaûm.
Caâu 3: Khi mang ñeán moät traïm söûa xe, ngöôøi thôï söûa xe laáy caây goõ vaøo baùnh xe vaø hoûi taøi
xeá: “ Xe vöøa chaïy moät ñoaïn ñöôøng daøi, coù ñuùng khoâng ?”. Taøi xeá traû lôøi : “Vaâng, ñuùng
theá”. Theo em döïa vaøo ñaâu maø ngöôøi thôï ñoaùn ñuùng nhö vaäy ?
70
BAØI TAÄP CÔ BAÛN VAØ NAÂNG VAÄT LYÙ 6 Bieân soaïn : Nguyeãn Ñöùc Hieäp – Leâ Cao Phan
Caâu 4: Em haõy giaûi thích hieän töôïng quan saùt ñöôïc trong thí nghieäm sau ñaây :
Caâu 5: Khi söû duïng caùc bình chöùa chaát khí nhö eâte, bình ga…, ta phaûi chuù yù ñieàu gì ?
Caâu 6: Taïi sao trong cuoäc soáng haøng ngaøy, ta khoâng duøng caùc loaïi nhieät keá öùng duïng söï
daõn nôû cuûa chaát khí maëc daàu chaát khí daõn nôû nhieàu hôn chaát loûng vaø chaát raén ?
Caâu 7: Ñoå nöôùc noùng vaøo moät bình kín roài caém vaøo moät
oáng huùt. Khi nhieät ñoä taêng nöôùc daâng leân trong oáng.
- Baïn A giaûi thích : Nöôùc noùng
neân nôû ra daâng leân trong oáng huùt.
- Baïn B giaûi thích : Lôùp khoâng
khí beân trong noùng leân nôû ra roài
ñaåy nöôùc leân trong oáng.
Em coù yù kieán nhö theá naøo veà söï
giaûi thích cuûa hai baïn aáy ?
Caâu 8: ÔÛ 00C, 0,5 kg khoâng khí chieám theå tích 385 l. ÔÛ
300C 1kg khoâng khí chieám theå tích 855l.
a) Tính khoái löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû hai nhieät
ñoä treân.
b) Tính troïng löôïng rieâng cuûa khoái khí ôû hai nhieät
ñoä treân.
c) Neáu trong moät phoøng coù hai loaïi khoâng khí treân
thì khoâng khí naøo naèm ôû phía döôùi ? Giaûi thích taïi sao
khi vaøo phoøng, thöôøng ta thaáy laïnh chaân ?
HÖÔÙNG DAÃN
Caâu 1: Chaát loûng nôû nhieàu hôn chaát raén, chaát khí nôû nhieàu hôn chaát loûng. Caùc chaát raén vaø
chaát loûng daõn nôû khaùc nhau vì nhieät. Coøn chaát khí daõn nôû vì nhieät nhö nhau.
71
BAØI TAÄP CÔ BAÛN VAØ NAÂNG VAÄT LYÙ 6 Bieân soaïn : Nguyeãn Ñöùc Hieäp – Leâ Cao Phan
Caâu 2: D ñuùng.
Caâu 3: Sau khi chaïy moät ñoaïn ñöôøng daøi, baùnh xe noùng leân, khoái khí trong baùnh xe daõn
nôû khieán loáp xe bò caêng.
Caâu 4: Nöôùc noùng laøm khoái khí trong bình daõn nôû, ñaåy löôïng nöôùc trong bình ra ngoaøi.
Caâu 5: Caùc bình chöùa khí nguy hieåm khi ñeå gaàn löûa vì khoái khí daõn nôû coù theå laøm vôõ bình.
Caâu 6: -Nhieät keá khí seõ coù caáu taïo phöùc taïp hôn so vôùi nhieät keá chaát loûng.
-Chaát loûng vaø raén khoâng bò neùn, chaát khí deã bò neùn, vì vaäy coù khi nhieät ñoä taêng thì
aùp suaát taêng nhöng theå tích khoâng taêng.
Caâu 8: a) Khoái löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû 00C laø 1,298 kg/ l
Khoái löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû 300C laø 1,169 kg/ l
b) Troïng löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû 00C laø 12,98 N/ l
Troïng löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû 300C laø 11,69 N/ l
c) Khoâng khí laïnh coù troïng löôïng rieâng lôùn neân ôû phía döôùi, vì vaäy khi vaøo phoøng,
thöôøng ta caûm thaáy laïnh chaân.
Khoâng khí khi bò ñoát noùng thì theå tích taêng leân, troïng löôïng
rieâng giaûm neân nheï ñi bay leân cao. Caùc luoàng khí laïnh laáp
vaøo choã troáng taïo thaønh gioù.
Ban ngaøy, maët ñaát noùng hôn bieån neân coù gioù töø bieån thoåi vaøo.
Ban ñeâm, maët ñaát laïnh hôn bieån neân coù gioù töø ñaát lieàn thoåi ra
bieån.
Em haõy laøm thí nghieäm sau ñaây :
-Pha nöôùc xaø phoøng.
-Duøng oáng huùt caém vaøo bình
kín (laáy caùc bình giaáy ñöïng
thöùc uoáng ñaõ duøng treân coù moät
loã nhoû ñeå caém oáng huùt).
-Nhuùng ñaàu kia cuûa oáng huùt
vaøo nöôùc xaø phoøng.
-Ñoå nöôùc noùng leân thaønh bình.
Nöôùc noùng ñaõ laøm khoâng khí
trong bình nôû ra taïo thaønh bong
boùng xaø phoøng.
72
BAØI TAÄP CÔ BAÛN VAØ NAÂNG VAÄT LYÙ 6 Bieân soaïn : Nguyeãn Ñöùc Hieäp – Leâ Cao Phan
SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT LOÛNG
Chaát loûng nôû ra khi noùng leân, co laïi khi laïnh ñi.
Caùc chaát loûng khaùc nhau nôû vì nhieät khaùc nhau.
Caâu 1: Khi haï nhieät ñoä cuûa chaát loûng thì :
A-Khoái löôïng rieâng chaát loûng giaûm, troïng löôïng rieâng taêng.
B-Khoái löôïng rieâng chaát loûng taêng, troïng löôïng rieâng giaûm.
C-Khoái löôïng rieâng vaø troïng löôïng rieâng ñeàu taêng.
D-Khoái löôïng rieâng vaø troïng löôïng rieâng giöõ khoâng ñoåi.
Caâu 2: Em haõy ghi caùc giaù trò nhieät ñoä sau ñaây vaøo caùc hình cho phuø hôïp :
100C, 150C, 200C , 250C.
Caâu 3: Qua thí nghieäm sau, em ruùt ra keát luaän gì ?
66