Đề bài: Phân tích bài thơ Sóng để làm nổi bật rõ quan điểm về tình yêu của Xuân <br />
Quỳnh<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
Sóng là bài thơ tình nổi tiếng của Xuân Quỳnh. Bài thơ được trích trong tập thơ Hoa dọc <br />
chiến hào (1968). Bài thơ này được in lại trong Tuyển tập thơ Việt Nam năm 1945 1985 <br />
của NXB Giáo dục 1985. Bài thơ đã bộc lộ một tâm hồn đắm say tha thiết và hồn nhiên, <br />
trong sáng, chung thủy và cao vời trong tình yêu của Xuân Quỳnh. Hay nói một cách khác, <br />
bài thơ đã bộc lộ khá rõ quan điểm về tình yêu của Xuân Quỳnh.<br />
<br />
"Sóng" là một hình tượng đẹp của thiên nhiên. Các thi nhân thường mượn hình tượng <br />
sóng để biểu đạt những sắc thái tình cảm của mình. Sóng có khi gợi lên một nỗi buồn <br />
mênh mang bất tận, "Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp" Huy Cận, có khi nó vừa gợi <br />
lên niềm vui, vừa gợi lên nỗi buồn "Ta nghe ý sóng từ thơ bé Một nửa tràn vui, nửa quặn <br />
đau" Huy Cận, có khi sóng là hình ảnh tượng trưng cho tình yêu ào ạt của người con trai:<br />
<br />
Anh xin làm sóng biếc<br />
<br />
Hôn bãi cát vàng em<br />
<br />
Hôn thật khẽ, thật êm<br />
<br />
Hôn êm đềm mãi mãi<br />
<br />
Đã hôn rồi hôn lại<br />
<br />
Cho đến mãi muôn đời<br />
<br />
Đến tan cả đất trời<br />
<br />
Anh mới thôi dào dạt<br />
<br />
(Biển Xuân Diệu)<br />
Có khi sóng là nhân vật trung gian, ngàn cách giữa hai kẻ yêu nhau: "Sắp gặp em rồi sóng <br />
lại đẩy xa thêm" Chế Lan Viên. Còn sóng trong bài thơ này của Xuân Quỳnh là hình <br />
tượng biểu hiện cho một tình yêu nồng nàn, dào dạt, thiết tha, cao vời, bền bỉ và vĩnh <br />
hằng. Sóng và em trong bài thơ có mối quan hệ mật thiết với nhau. Sóng chính là biểu <br />
tượng tình yêu của em người con gái đang yêu nồng nàn, say đắm.<br />
<br />
Hai đối cực của sóng và cũng là hai hai đối cực của tình yêu: Xuân Quỳnh trong bài thơ <br />
Sóng đã mượn hình tượng sóng, chính là một hình tượng ẩn dụ để nói lên tính chất của <br />
tình yêu. Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã đưa ra hai tính chất đối lập của sóng:<br />
<br />
Dữ dội và dịu êm<br />
<br />
Ồn ào và lặng lẽ<br />
<br />
Thật vậy, những khi biển động, sóng trào lên một cách dữ dội, biển lặng thì sóng lại dịu <br />
êm và lặng lẽ. Hai tính chất đối lập này của sóng cũng chính là hai tính chất đối lập của <br />
tình yêu. Tình yêu cũng như sóng, có lúc khát khao cháy bỏng, mãnh liệt, ào ạt nhưng có <br />
lúc lại dịu êm, lặng lẽ, mơ màng đi vào chiều sâu của sự trân trọng, lòng nhớ thương <br />
mong đợi.<br />
<br />
Ta nhận thấy ở đây tâm hồn đang yêu của nhà thơ đã tự nhận thức về những biến động <br />
khác thường của lòng mình và khát khao vượt ra khỏi những cái tầm thường nhỏ bé của <br />
tình yêu để tìm đến những niềm bao la, vô tận, vĩnh cửu giữa cuộc đời như con sóng kia <br />
từ những dòng sông chật chội, giới hạn bởi đôi bờ tìm về với biển cả mênh mông:<br />
<br />
Sông không hiểu nổi mình<br />
<br />
Sóng tìm ra tận bể<br />
<br />
Xuân Quỳnh nói nhiều đến nỗi nhớ của người con gái trước hình tượng sóng:<br />
<br />
Trước muôn trùng sóng bể<br />
<br />
Em nghĩ về anh, em<br />
Em nghĩ về biển lớn<br />
<br />
Từ nơi nào sóng lên.<br />
<br />
Nỗi nhớ của nhà thơ được khơi đi từ những cái cao cả, lớn lao mà không hề tủn mủn, <br />
tầm thường, nhỏ nhặt chút nào. Nhà thơ như muốn đi tìm căn nguyên của tình yêu, tìm ta <br />
nơi khởi đầu của sóng: "Từ nơi nào sóng lên" để tìm ra nơi khởi đầu của tình yêu, nhưng <br />
quy luật của sóng là quy luật của tự nhiên nên có thể giải thích được, còn đi tìm căn <br />
nguyên của tình yêu và tìm câu giải đáp cho thật thỏa đáng thì thật là vô cùng khó khăn bởi <br />
tình yêu thuộc phạm trù tình cảm, mà chiều sâu lòng người và chiều sâu trái tim của mỗi <br />
con người làm sao hiểu hết được. Vì thế, trong tình yêu thì muôn đời có những câu hỏi mà <br />
ta không bao giờ ta trả lời được: "Vì sao ta yêu nhau?", "Khi nào ta yêu nhau?" cho nên nhà <br />
thơ cảm thấy lo lắng, thảng thốt:<br />
<br />
Sóng bắt đầu từ gió<br />
<br />
Gió bắt đầu từ đâu<br />
<br />
Em cũng không biết nữa<br />
<br />
Khi nào ta yêu nhau?<br />
<br />
"Em cũng không biết nữa", câu thơ vừa chứa đựng một sự ngây thơ, bối rối, vừa chứa <br />
đựng đôi chút bất lực của nhà thơ trước câu hỏi: "Khi nào ta yêu nhau?". Câu hỏi mà <br />
muôn đời các thế hệ thi nhân vẫn chưa trả lời được. Ngay cả Xuân Diệu, một nhà thơ <br />
được mệnh danh là nhà thơ của tình yêu cũng đành bất lực:<br />
<br />
Con nào cũng tới bờ<br />
<br />
Dù muôn vời cách trở<br />
<br />
Đó chính là một niềm tin mãnh liệt vào một tình yêu chân chính, đích thực của Xuân <br />
Quỳnh. Thật vậy, một tình yêu chân chính, đích thực, cao cả sẽ giúp con người vượt qua <br />
bao sóng gió của cuộc đời để đưa "thuyền yêu" cập bến bờ hạnh phúc, yêu thương. Và nó <br />
như là một chân lý hiển nhiên:<br />
<br />
Cuộc đời tuy dài thế<br />
<br />
Năm tháng vẫn đi qua<br />
<br />
Như biển kia dẫu rộng<br />
<br />
Mây vẫn bay về xa<br />
<br />
Và cũng chính là từ sự khái quát ấy, niềm tin mãnh liệt ấy mà tình yêu ở đây không mang <br />
màu sắc vị kỉ, tầm thường, nhỏ hẹp mà thật lớn lao và cao thượng. Cái niềm hạnh phúc <br />
riêng của nhà thơ như hòa chung vào cái niềm hạnh phúc của cuộc đời rộng lớn, cái riêng <br />
tồn tại trong cái chung bao la, rộng lớn ấy nên trở thành vĩnh cửu:<br />
<br />
Làm sao được tan ra<br />
<br />
Thành trăm con sóng nhỏ<br />
<br />
Giữa biển lớn tình yêu<br />
<br />
Để ngàn năm còn vỗ<br />
<br />
Sóng là một trong những bài thơ tình nổi tiếng của Xuân Quỳnh. Bài thơ đã bộc lộ một <br />
tình yêu tha thiết, trong sáng, thủy chung, cao thượng với bao nỗi nhớ thương, niềm khao <br />
khát, sự tin yêu đầy hi vọng và khát khao. Đó cũng chính là lòng yêu đời, yêu cuộc sống và <br />
là niềm tin vào những gì tốt đẹp của cuộc đời, sở dĩ có được một tình yêu như vậy là vì <br />
lúc này Xuân Quỳnh chưa gặp những nỗi đau, niềm bất hạnh trong tình yêu như sau này.<br />
<br />
<br />