Đ bài: Phân tích cu c đi c a Chí Phèo sau khi ra tù đn khi g p Th N ế
Bài làm:
Đ tài v ng i nông dân v n là m t ngu n c m h ng b t t n cho các nhà văn. Đc bi t ườ
là v n đ quy n s ng, quy n làm ng i c a con ng i gi a xã h i cũ đy r i ren. Tuy ườ ườ
nhiên không ph i khép l i đy b t c nh “T t đèn” c a Ngô T t T , hay bi l y nh cái ế ư ư
ch t trong “Lão H c”, v i ch nghĩa nhân văn và lòng nhân đo Nam Cao đã t o nên m tế
ki t tác mang tên “Chí Phèo”. Đây có th coi là m t bài ca v l ng thi n và khát v ng ươ
s ng mãnh li t c a con ng i trong xã h i cũ. Và di n bi n nhân v t Chí Phèo sau khi ra ườ ế
tù đn khi g p đc tình yêu đích th c c a cu c đi mình th c s khi n ng i đc xúcế ượ ế ườ
đng không nguôi.
Nam Cao đc bi t đn là m t cây vi t xu t s c c a trào l u văn h c hi n th c phê phánượ ế ế ế ư
(1930 -1945) m t nhà văn đ cao quy n s ng c a con ng i và mang trong mình ch ườ
nghĩa nhân đo sâu s c.
Chí Phèo chính là đa con tinh th n mang đm y u t nhân văn mà nhà văn mu n g i ế
g m lúc sinh th i. Chí là đi di n cho t ng l p lao đng kh n kh đang ch u s dày vò áp
b c đn cùng c c c a xã h i. S thay đi v nhân cách con ng i Chí cũng chính là do ế ườ
bàn tay c a th l c phong ki n mà ra. ế ế
Chí Phèo ch ng bi t xu t thân t đâu, cũng ch ng ai bi t ai đã sinh ra gã. Ch bi t h n ế ế ế
đc m t ng i bán c i nh t đc cái lò g ch cũ đu làng. H n l n lên nh c d i,ượ ườ ượ ư
Chí cũng t ng có m t th i tu i tr đp đy ch . Gã trai m i h n hai m i tu i đu, đp ơ ươ
mã non n t đi làm thuê cho nhà Bá Ki n. Chí đã t ng m c v m t mái nhà mà đó v ế ơ ướ
d t v i, m t ch ng cày ru ng. Ôi cái c m r t bình th ng và cũng r t đi đy ươ ơ ướ ơ ườ
nh ng t ng đã thành hi n th c thì ôi thôi nh ng bi n c b t đu p đn v i cu c đi ư ế ế
Chí. Nó nh m t d u ch m h t cho cái nhân cách r t con ng i c a gã.ư ế ườ
Ch vì ghen tuông mù quáng, mà Bá Ki n nh đy Chí Phèo vào tù. Và sau m y năm ăn ế
c m tù b n ch t con ng i gã trai ngây th l ng thi n ngày nào đã b tha hóa m t cáchơ ườ ơ ươ
không ng .
Sau nh ng ngày tù là nh ng c n say tri n miên đn b t t n c a Chí. Chí ch ng bao gi ơ ế
t nh vì h n ch bi t đn r u, d ng nh ch r u m i mang đn cho h n khoái c m ế ế ượ ư ư ượ ế
m nh m đ ti p t c s ng. H t r u h n l i đn ăn v Bá Ki n, nào thì r ch m t cho ế ế ượ ế ế
máu ch y lênh láng nào là v a đi v a ch i… H n ch i cho h d ch i cho s ng cái ướ
m m, chán thì ch i cha ch i m ch i ng i đã sinh ra gã và đy gã đn cái n c kh n ườ ế ướ
cùng này. Nh ng sâu trong tâm trí h n bi t ng i tr c ti p đy h n đn cái b v c th mư ế ườ ế ế
này ch ng ai khác đó chính là Bá Ki n. Th nên h n ch bi t tìm đn Bá Ki n đ th a ế ế ế ế ế
mãn nh ng c n say. C c ch ng đã Bá Ki n đành thuê h n làm tay sai chuyên đi đòi n ơ ế
thuê cho mình. Và nh th cái vòng qu n quanh c a s b t l ng c bao trùm l y h n.ư ế ươ
Nh ng t ng cu c đi c a Chí mãi mãi s là nh ng ngày say s n b t t n đn quên tr i ưở ế
đt, là nh ng bài ca ch i không có h i k t th nh ng m t cu c g p g đnh m nh đã làm ế ế ư
thay đi cu c đi gã. Cho gã bi t th nào là “nhân cách” và “l ng thi n” ế ế ươ
Có th g i cu c g p g gi a Chí Phèo và Th N là ánh sáng cu c đi h n cũng ph i mà
là b c h t sâu vào tăm t i cũng không sai. Nh ng chính s g p g đó đã khi n conướ ư ế
ng i Chí có nh ng thay đi đáng đ chúng ta suy ng m.ườ
Chí g p Th vào m t đêm trăng thanh gió mát và nh th ng l Chí l i say. Và cái đa ư ườ
con gái x u ma chê qu h n x u nh t cái làng Vũ Đi y đã dìu Chí vào l u. Đp l i cho
y cái manh chi u rách và cũng t cái đêm đnh m nh y Chí đã thành con ng i khác.ế ườ
Sáng d y Chí nh tr thành m t con ng i khác. L n đu tiên Chí t nh sau bao ngày dài ư ườ
chìm đm trong c n say. Y l ng nghe cái nh p đp c a cu c s ng c a con ng i sao mà ơ ườ
thân th ng đn th , ti ng m y ch bán hàng rong k chuy n rau d a mu i cà, ti ng máiươ ế ế ế ư ế
chèo khua vào nhau nh th c t nh con ng i gã. L n đu tiên h n nh h n cũng t ng cóư ườ
c m bình d nh th m t gia đình bình th ng ch ng c y cày, v d t v i. Hình nhướ ơ ư ế ườ
Th N b ng bát cháo hành vào chính là m t b c ngo t khi n Chí khao khát l ng thi n ư ướ ế ươ
và tính ng i.ườ
L n đu tiên Chí c m nh n đc trên đi này hóa ra v n còn có ng i th ng h n quan ượ ườ ươ
tâm h n. Cũng là l n đu tiên h n đc ăn món ăn ngon đn th nó không ph i là cao ượ ế ế
l ng mĩ v ch là m t bát cháo tr ng thêm vài c ng hành v i vài h t mu i nh ng nó ch aươ ư
đng c tình th ng. D u r ng nó đn t cái ng i đàn bà đen đúa x u nh t làng b y ươ ế ườ
gi . Th nh ng v i Chí ch a bao gi h n th y Th N đp nh lúc này, Th đp quá, v ế ư ư ư
đp r t đi l ng thi n mà h n h ng ao c. Ph i chăng đó chính là v đp c a s giác ươ ướ
ng c a l ng tri tình ng i. ươ ườ
Đ Chí Phèo m t k đã t ng nghĩ mình mãi mãi bên cái d c kia c a l ng thi n b ng ươ
“h i sinh” và khát s ng, khát khao l ng thi n h n bao gi h t. Đây cũng chính là m t ươ ơ ế
d ng ý ngh thu t, m t khát v ng nhân đo mà Nam Cao g i g m vào trong tác ph m
c a mình.
Th nh ng d ng nh cái ch m chân đn l ng thi n c a Chí m i v a hé m đã b đóngế ư ườ ư ế ươ
l i b i nh ng đnh ki n tr trêu c a xã h i. Đn c ng i đàn bà x u đng x u cay, nhà ế ế ườ
l i có m h i nh Th N mà cũng ch ng thèm l y Chí b i b bà cô ngăn c n. Ch ng ai ư
l i g n bó v i m t k su t ngày ch bi t r ch m t ăn v nh Chí. Và th là nh m t vòng ế ư ế ư
lu n qu n, l ng thi n ch ng h i sinh đc bao lâu l i ch t y u. Cu c đi Chí l i r i ươ ượ ế ơ
vào m t h đen c a s túng qu n, c a s kì th và t k t li u b ng cái ch t. ế ế
Không ph i đn Chí Phèo Nam Cao m i b c l đc tuyên ngôn nhân đo trong văn h c ế ượ
c a mình. Mà t tr c đn nay các tác ph m c a ông luôn nh m đn tình yêu th ng con ướ ế ế ươ
ng i v i con ng i. Chí Phèo chính là đi di n cho m t t ng l p con ng i d i sườ ườ ư ướ
giày xéo c a th l c phong ki n. Hi n thân c a Chí cùng nh ng di n bi n tâm lí c a gã ế ế ế
chính là s khát s ng, khát l ng thi n mà ai cũng t ng ao c. ươ ướ
Bài làm 2
Nam Cao là nhà văn c a nh ng ng i nông dân lao đng. B ng ngòi bút nhân đo sâu s c ườ
c a mình ông sáng t o nên truy n ng n "Chí Phèo". Chí Phèo là hi n thân cho s đau kh
kh n cùng c a ng i nông dân tr c cách m ng tháng Tám. Cu c đi Chí là m t chu i bi ườ ướ
k ch b t h nh, đc bi t là th i gian sau khi ra tù đn khi g p Th N . ế
Chí Phèo là m t đa tr đáng th ng v i tu i th đy b t h nh. H n không cha, không ươ ơ
m , không ng i thân thích, không t c đt c m dùi, b b r i “tr n tru ng và xám ng t ườ ơ
trong m t cái váy đp” cái lò g ch cũ b không. Chí b v , h t đi cho nhà này đn ơ ơ ế ế
nhà khác nh ng đc l n lên trong s yêu th ng c a nh ng ng i dân nghèo. Năm haiư ượ ươ ườ
m i tu i, h n làm canh đi n cho nhà lí Ki n. Khi y, h n là m t anh canh đi n kh eươ ế
m nh, hi n lành nh đt, làm vi c chăm ch qu n qu t. Nh ng vì c n ghen tuông vu v , ư ư ơ ơ
vô lý, bá Ki n (khi y là lý) đy Chí vào tù. ế
Nhà tù th c dân đã ti p tay cho tên c ng hào ác bá, tàn nh n nhào n n, bi n anh nông ế ườ ế
dân hi n lành, kh e m nh, l ng thi n và t tr ng thành tên l u manh hóa. B y tám năm ươ ư
sau, Chí r i kh i nhà tù. Nhà tù th c dân đã làm méo mó đi nhân d ng c a Chí, phá h y c
nhân tính đp đ. Tr v làng Vũ Đi, ng i ta đã không nh n ra hình d ng con ng i ườ ườ
c a anh canh đi n ngày y. Tr c m t h ch là m t tên l u manh v i m t nhân hình g m ướ ư
ghi c “cái đu thì tr c lóc, cái m t thì đen mà l i r t câng câng, hai m t g m g mế ườ ườ
trông g m ch t… cái ng c phanh, đy nh ng nét ch m tr r ng ph ng v i m t ông ế ượ
t ng c m chu , c hai cánh tay cũng th ”. ướ ế
Nh ng ng i t ng yêu th ng nuôi n ng h n l n lên ngày x a l i l a ch n quay l ng ườ ươ ư ư
v i h n hôm nay. C xã h i ru ng b h n. Tên tu i h n cũng không có trong s làng,
ng i ta v n ch khai h n vào h ng dân l u tán, lâu năm không v làng. T t c m i ng iườ ư ườ
đu s h n, “tránh m t h n m i l n h n qua”. Ngày nào h n cũng ch i, nh ng ai cũng ư
nghĩ “m c thây cha nó “ch c nó ch a mình ra”, ai cũng ch ng thèm nghe. H n khác nào
“nh ng ng i say r u hát”. S xu t hi n c a ti ng ch i cùng cái dáng “v a đi v a ườ ượ ế
ch i” c a Chí gây cho ng i đc n i ám nh khôn nguôi v bi k ch c a m t ng i b tha ườ ườ
hóa đang g m nh m n i cô đn tuy t v ng. H n ch i tr i, ch i đi, ch i c làng Vũ Đi, ơ
ch i t t c nh ng ai không ch i nhau v i h n, ch i c đa nào đ ra chính h n”. Chí
Phèo c ch i, “ch i r i l i nghe”. “H n thèm đc ng i ta ch i, ch i h n có nghĩa là ượ ườ
còn công nh n h n là ng i”. Th nh ng h n c ch i, đáp l i h n ch là “s im l ng ườ ế ư
đáng s ”, ch có 3 con chó d v i 1 th ng say r u”. Ra tù, Chí hoàn toàn b xã h i c ượ
tuy t quy n làm ng i m t cách tuy t đi. ườ
Nhân hình méo mó bi n d ng, nhân tính cũng tha hóa b i nhà tù th c dân. Nhà tù th c dânế
b t nh t m t anh canh đi n hi n lành kh e m nh r i tr v cho xã h i m t k l u manh ư
li u m ng. Chí xông th ng đn nhà Bá Ki n, ch i “m m t tiên đn l n lên m t”, h n ế ế ế
đp v v chai, r ch m t cho máu ch y r i kêu tr i ăn v . Chí Phèo h n Bá Ki n và hành ế
đng nh m t tên đu bò ngang ng c tr c c ng nhà lão ta. Nh ng Bá Ki n là ng i ư ượ ướ ư ế ườ
m u mô x o quy t, ch b ng m t b a r u, vài câu m n tr n, vài đng b c đãi thêm Báư ượ ơ
Ki n đã làm “Chí Phèo vô cùng h hê”. Th m chí, h n còn m h v chuy n “có h v iế ơ
lý C ng. Sau đó, Chí l i d trò l u manh đt quán m bán r u, vác dao đn nhà c Báườ ư ượ ế
xin đi tù "b m qu đi tù s ng quá!”. ướ
Trong sáu ngày sau khi ra tù, h n đn nhà Bá Ki n gây s hai l n. H n không s hãi Bá ế ế
Ki n mà dám nghi n răng hăm d a: “con ph i đâm ch t vài ba th ng r i c b t con gi iế ế ế
huy n”. Bá Ki n đâu ph i k đa ch bình th ng, th đo n c a h n làm Chí nhanh ế ườ
chóng tr thành “đy t chân tay m i” c a Bá Ki n. Chí đã bán linh h n mình cho qu d , ế
đ r i sau đó, chính h n l i tr thành con qu d ghê t m c a làng Vũ Đi. H n d n
chìm vào vũng bùn tăm t i, đy t i ác. Ý ni m v th i gian m t d n, h n không bi t đã ế
dài bao nhiêu năm r i”, h n “ba m i tám hay ba m i chín? B n m i hay ngoài b n ươ ươ ươ
m i?’’. Khuôn m t Chí Phèo lúc b y gi gi ng nh “cái m t c a con v t l v i baoươ ư
nhiêu s o “v n d c v n ngang”, v t m nh chai r ch m t ăn v ! Cu c đi h n d n d n ế
ch ng ch t t i l i l n t i ác “bao nhiêu vi c c hi p, phá phách đâm chém, ng i ta giao ế ườ
cho h n làm”; “H n bi t đâu h n đã phá bao nhiêu c nghi p, đp nát bao nhiêu c nh yên ế ơ
vui, đp đ bao nhiêu h nh phúc, làm ch y máu và n c m t c a bao nhiêu ng i l ng ướ ườ ươ
thi n”. H n đâm thuê chém m n đ ki m ti n mà u ng r u, đ đm mình trong nh ng ướ ế ư
c n say t ngày này qua ngày khác. Và bán đi linh h n mình, bi n thành con qu d c aơ ế
làng Vũ Đi.
Ng r ng, Chí đã tr t dài trên con đng l u manh hóa không cách nào quay l i. Nh ng, ượ ườ ư ư
t m lòng nhân đo c a Nam Cao v n phát hi n ra cái ti m n trong Chí, đ cho Chí g p
Th N và th c t nh l ng tâm, linh h n mình. Cu c g p g vô tình v i Th N đã gây ra ươ
nhi u bi n đng trong tâm lý c a Chí Phèo. Gi a ngã r c a s th c t nh nhân tính, c a ế
khát khao đc s ng làm ng i bi k ch l i xu t hi n, cu c đi Chí l i ti p t c b c sangượ ườ ế ướ
trang khác...
Có th nói, quãng th i gian t sau khi ra tù đn khi g p Th N là quãng th i gian đau kh , ế
đy bi k ch c a Chí Phèo. V i ngòi bút hi n th c xu t s c, cách miêu t tâm lý nhân v t
tinh t và logic, Nam Cao đã kh c h a thành công nhân v t Chí Phèo - k l u manh thaế ư
hóa do t i ác c a xã h i th c dân. Ngôn ng truy n đc bi t t nhiên, sinh đng, s d ng
kh u ng qu n chúng m t cách tri t đ, nh ng mang đm h i th đi s ng, văn hoá đi ư ơ
s ng. Ngôn ng k chuy n v a là ngôn ng c a tác gi , đng th i cũng là ngôn ng c a
nhân v t, gi ng đi u đan xen, t o nên m t th ngôn ng đa thanh đc s c. Qua đó, Nam
Cao đã tái hi n chân th c b n ch t c a xã h i đng th i, h y ho i con ng i, đy ươ ườ