Đ bài: Phân tích thân ph n ng i ph n d i ch đ phong ki n qua th ườ ướ ế ế ơ
Nguy n Du và H Xuân H ng ươ
Bài làm
Ti ng nói chung c a Nguy n Du và H Xuân H ng v thân ph n ng i ph n d iế ươ ườ ướ
ch đ phong ki n và ý nghĩa c a ti ng nói y đi v i cu c s ng hôm nay.ế ế ế
Trong xã h i phong ki n tr ng nam khinh n , ng i ph n là đi t ng c a áp b c b t ế ườ ượ
công, c a nhi u ràng bu c kh t khe đn phi lý. Th u hi u, thông c m và th ng xót h , ế ươ
không ít nhà th , nhà văn th i trung đi đã lên ti ng ca ng i và bênh v c.ơ ế
Đi thi hào Nguy n Du và n sĩ H Xuân H ng là hai tác gi có nh ng tác ph m n i ươ
ti ng vi t v thân ph n nh nhoi, b t h nh c a ng i ph n . Truy n Ki u hay còn g iế ế ườ
là đo n tr ng tân thanh (ti ng kêu đt ru t m i) mãi mãi còn làm cho ng i đc xót xa ườ ế ườ
r i l . Nguy n Du đã khái quát bi k ch ngàn đi c a phái đp qua hai câu th :ơ ơ
Đau đn thay ph n đàn bà,
L i r ng b c m nh cũng là l i chung!
Bi k ch y đc ngòi bút tài hoa c a thi hào th hi n vô cùng sinh đng qua s ph n ba ượ
chìm b y n i c a nhân v t Thúy Ki u. Đang s ng trong c nh đy đ, êm m trong gi a
vòng tay bao b c yêu th ng c a m cha; sau c n v gió tai bay b t k do th ng bán t ươ ơ ơ
vu oan gây ra, nàng đành ph i ng m ngùi trao duyên l i cho em gái đ bán mình chu c cha
và em trai ra kh i ch n ng c tù. Ng i con gái v a tu i trăng tròn v i v đp nghiêng ườ
n c nghiêng thành và tài năng có m t không hai y đã cay đng ch p nh n s b t côngướ
c a s ph n dành cho nh ng k tài hoa b c m nh. Nàng g t n c m t giã bi t gia đình ướ
đ b c chân lên c xe đnh m nh, lao đi trên con đng m t mù vô đnh. ướ ườ
M i lăm năm l u l c, Thúy Ki u b sóng gió cu c đi vùi d p bao phen đn ch t điườ ư ế ế
s ng l i. R i vào hang c a lũ qu m t ng i Mã Giám Sinh, Tú Bà, S Khanh, B c Bà, ơ ườ
B c H nh…, Thúy Ki u b chúng coi nh m t món hàng vô tri vô giác: Tho t mua v ư
tho t bán đi, Mây trôi bèo n i thi u gì là n i. Ngay lúc tên ma cô Mã Giám Sinh mua nàng ế ơ
v i danh nghĩa c i v làm v l thì h n đã Đn đo cân s c cân tài… đ r i Cò kè b t ướ
m t thêm hai nh mua m t món hàng ngoài ch . L i th c a Nguy n Du khi t c nh này ư ơ
ng m ngùi, chua xót mà cũng ai oán xi t bao. ế
Rõ ràng cái xã h i mà: Trong tay đã s n đng ti n, D u lòng đi tr ng thay đen khó gì
nh cái xã h i mà Thúy Ki u đang s ng thì nhân ph m c a ph n b coi r , b chà đpư
phũ phàng. Ma l c đng ti n khi n nh ng k x u xa s n sàng nhúng tay vào t i ác, gây ra ế
bao đau kh cho ng i dân l ng thi n.Chính s t ng ph n gay g t gi a v đp trong ườ ươ ươ
sáng, thi t tha c a m i tình đu Thúy Ki u – Kim Tr ng v i hi n th c đen t i, phũ phàngế
đã là l i t cáo đanh thép cái xã h i v n ác đc che gi u b i hình th c t ng nh thái ượ ưở ư
bình th nh tr .
M t thi u n tài s c v n toàn nh Thúy Ki u mà không đc s ng yên n, h nh phúc. ế ư ượ
T h i h n n a, nàng b xô đy vào h t c nh ng éo le này đn c nh ng éo le khác: ơ ế ế
Thanh lâu hai l t, thanh y hai l n. Mu n thoát kh i ki p s ng nh c nhã Đa ng i c aượ ế ư ườ
tr c, r c ng i c a sau, nàng đành ch p nh n thân ph n l m n S n bìm chút ph nướ ướ ườ
c n con mà lòng luôn mang n ng m c c m t i l i và lo s Khuôn thiêng bi t có vuông ế
tròn cho chăng? B i vì nàng th a hi u Gi m chua l i t i b ng ba l a n ng. Qu nhiên,
nàng đã b v c Thúc Sinh là Ho n Th đày đa đn m c c t đu ch ng lên, ph i đang ư ế
đêm b tr n kh i Quan Âm Các.
M i lăm năm tha ph ng c a Thúy Ki u là m i lăm năm s ng trong đa ng c. Ch đnườ ươ ườ ế
khi g p đc ng i anh hùng T H i thì s ph n nàng m i đt ng t đi thay nh b i ượ ườ ư
m t phép màu kì l . T H i đã c u Thúy Ki u ra kh i ch n bùn nh , đa nàng lên đa v ơ ư
c a m t b c phu nhân quy n quý. T ng ch ng nh sau bao đau kh , ly tan, gi đây ưở ư
h nh phúc đã m m c i tr l i v i nàng; nh ng ng đâu phút vui không dài, tên t ng đc ườ ư
tr ng th n H Tôn Hi n đã dùng m u ch c thâm hi m đy T H i vào ch ch t và ế ư ướ ế
Thúy Ki u bu c ph i nh y xu ng sông Ti n Đng đ r a m i h n, m i nh c mà nàng ườ
vô tình m c ph i. Màn đêm đen đc l i ph ch p xu ng đi nàng nh tr c và h n ư ướ ơ
tr c. Dù đc vãi Giác Duyên c u s ng, đc đoàn t v i gia đình v i ng i yêu nh ngư ượ ượ ườ ư
đi u quý giá nh t c a con ng i là tình yêu và h nh phúc thì Thúy Ki u đã b t c đo t ườ ướ
tàn nh n. Nàng còn s ng mà nh đã ch t. Đo n vĩ thanh c a Truy n Ki u là m t khúc ca ư ế
bu n làm cho bao ng i n c n . Chính vì th mà giá tr hi n th c, giá tr t cáo c a tác ườ ế
ph m càng thêm sâu s c.
Vi t v n i đau thân ph n c a ph n , thi hào Nguy n Du mu n thông qua đó gióng lênế
h i chuông c nh t nh m i ng i hãy quan tâm đn quy n s ng, quy n t do h nh phúc ườ ế
c a m t n a nhân lo i. Tính nhân đo đc bi t đã khi n Truy n Ki u c a ông tr thành ế
m t ki t tác b t h c a Vi t Nam và th gi i. ế
N sĩ H Xuân H ng, ng i đc nhà th Xuân Di u trân tr ng và kính ph c đt cho ươ ườ ượ ơ
danh hi u là “bà chúa th Nôm” cũng r t n i ti ng v i nh ng bài th vi t v đ tài ph ơ ế ơ ế
n . M n hình nh chi c bánh trôi n c quen thu c trong dân gian, n sĩ g i g m nh ng ượ ế ướ
suy ng m c a mình v thân ph n nh bé và ph thu c c a ng i ph n : ườ
Thân em thì tr ng ph n em tròn,
B y n i ba chìm v i n c non. ướ
R n nát m c d u tay k n n,
Mà em v n gi t m lòng son.
Nh ng dù có ph i s ng ki p ba chìm b y n i chín lênh đênh thì ng i ph n v n giư ế ườ
đc nguyên v n ph m ch t t t đp v n có. Trong nh ng l i t thán đy xót xa, cayượ
đng v n n ch a ni m t hào chính đáng c a h .
bài th T tình, n sĩ Xuân H ng đã b c b ch tâm tr ng b c xúc cao đ c a b n thân ơ ươ
và cũng là tâm tr ng c a bao ph n cùng c nh ng trong xã h i phong ki n: ế
Đêm khuya văng v ng tr ng canh d n,
Tr cái h ng nhan v i n c non.ơ ướ
Chén r u h ng đa say l i t nh,ượ ươ ư
V ng trăng bóng x khuy t ch a tròn. ế ế ư
Xiên ngang m t đt rêu t ng đám,
Đâm to c chân mây đá m y hòn.
Ngán n i xuân đi xuân l i l i,
M nh tình san s tí con con.
Nh ng c m , khao khát tình yêu, h nh phúc c a ng i ph n cũng đc H Xuân ướ ơ ườ ượ
H ng th hi n qua bài th M i tr u:ươ ơ
Qu cau nho nh mi ng tr u hôi, ế
Này c a Xuân H ng m i qu t r i. ươ
Có ph i duyên nhau thì th m l i,
Đng xanh nh lá, b c nh vôi! ư ư
Gi a cu c đi xanh lá b c vôi, ng i ph n ch c u mong đc h ng nh ng tình nghĩa ườ ượ ưở
chân thành, m áp đ có thêm ngu n vui, ngu n an i. L i c nh t nh nh nhàng mà th m
thía n ch a trong bài th có s c lay đng lòng ng i. ơ ườ
Đi m t ng đng l n nh t gi a Nguy n Du và H Xuân H ng chính là m i quan tâm ươ ươ
th c s t i bi k ch c a ng i ph n kéo dài qua bao th k . Th Nguy n Du, th Xuân ườ ế ơ ơ
H ng mãi mãi là ti ng kêu th ng đt ru t xé lòng, nh c nh m i ng i nên tôn tr ngươ ế ươ ườ
quy n s ng t do và bình đng c a ph n nh ng ng i duy trì s s ng trên trái đt ườ
này. đâu mà ng i ph n ch a đc th c s gi i phóng và th c s tôn tr ng thì ti ng ườ ư ượ ế
kêu kh n thi t hãy bênh v c và b o v ph n v n còn tính th i s nóng h i c a nó, cho ế
dù nó đã đc các thi sĩ c t lên cách đây đã m y trăm năm.ượ