110
PHU THUT U THÂN NÃO BẰNG ĐƯỜNG M NP S
I. ĐẠI CƯƠNG
- U phát trin trc ca thân não (gm cung não, cu não, hành não)
- U thân não đưc chia thành bn loi (theo Choux, 1999): type 1- u trong thân
não dng lan ta; type II u trong thân não khu trú; type III u dng li ra ngoài type
IV u hành não và ty c cao.
II. CH ĐỊNH PHU THUT
- Ch định ly u vi type III, IV. Mt s trưng hp type II.
- Ch định sinh thiết u vi type I và II.
III. CHNG CH ĐỊNH
Không có chng ch định tuyt đi vi các u vùng này
IV. CHUN B
1. Ngưi thc hin:
- Kíp m:
+ Bác s: 1 phu thut viên chính + 2 bác s ph m
+ Điều dưỡng: 2 điều dưỡng:1 điều ng dng c (chun b tr giúp dng c
phu thuật) + 1 điều dưng chy ngoài phc v cho ca m.
- Kíp gây mê: 1 bác s gây mê + 1 điều dưỡng ph
2. Phương tiện:
- Ngưi bnh đưc mê ni khí qun, nên phòng m phải đảm bảo đủ trang thiết b
để tiến hành mê ni khí qun.
- B dng c m s thông thường.
- Kính vi phu, h thống định v thn kinh, dao hút siêu âm.
- Vật tư tiêu hao:
+ 100 gc con; 20 gói bông s; 5 si ch prolen 4.0; 5 si ch prolen 5.0; 5 si ch
vicryl 2.0 (3.0 đối vi tr em); 1 gói cm máu surgicel; 1 gói spongel; 2 gói sáp s.
+ Keo sinh hc và các miếng vá màng cng nhân to.
+ Cht liu cm máu (Floseal)
+ B dẫn lưu não thất ra ngoài (nếu cn)
+ B dẫn lưu kín đặt dưới da.
3. Ngưi bnh:
Ngưi bnh được co tóc sch s, v sinh vùng m.
4. H sơ bệnh án:
- Đủ th tc hành chính
- Phn chuyên môn: c thể, đủ các triu chng, din biến, tin s, các phim chp
cộng hưởng t, các xét nghim phc v phu thut. Ch định m, giải thích gia đình
và viết cam kết m.
V. CÁC BƯỚC TIN HÀNH
111
1. Kim tra h sơ: 10 phút đảm bảo đủ các th tc và đề mc
2. Kim tra người bnh: đúng tên, tui, chun b m trưc 10 phút (co tóc, làm v
sinh…).
3. Thc hin k thut:
- Gây mê ni khí qun
- Ngưi bnh nm sp, cúi tt
- Lắp đặt h thống định v thn kinh
- Rạch da đưng giữa dưi chm hoặc đường bên dưới chm
- Bóc tách cân cơ, bc l xương sọ
- Khoan xương sọ, m np s dưới chẩm,dưới xoang ngang, th phi m c l
chm hoc cung sau C1
- M màng cng, hút dch não ty để làm xp não
- Tùy thuc ch định mà:
+ U phát trin mt sau của thân não: đi vào giữa hai amydal và n não tht IV,
m thân não để ly u.
+ U phát trin ra mặt bên, đi vào vùng góc cầu tiểu não để ly u
+ U phát trin ra mặt trước trên cao: thưng phu thut bằng đường thái dương
nền, qua đỉnh xương đá để ly u.
- Cm máu: bằng dao đt lưng cc và cht cm máu Floseal
- Đóng màng cng: th cn dùng miếng màng cng nhân to, cân s, cân
đùi (tùy từng trường hp)
- C định xương sọ
- Đóng vết mổ: cân, cơ, dưới da, da
VI. THEO DÕI VÀ X TRÍ TAI BIN
1. Theo dõi:
- Sau m người bnh cn phải được điều tr theo dõi ti phòng hi tnh sau m
để cai máy, rút ng ni khí qun
- Theo dõi chy máu vết m, tình trạng tri giác, cơn co git.
2. X lý tai biến:
- Chy máu: tùy thuc vào mức độ chy máu nhiu hay ít th điều tr ni
hoc m lại để cm máu.
- Giãn não tht: dẫn lưu não thất ra ngoài.
- dch não ty qua vết m: chc dẫn lưu dịch não ty thắt lưng để gim áp
và dùng thuc hoc m li đ đóng ch h màng cng.
- Phù não tiến trin: chp ct lớp để m nguyên nhân, điều tr theo nguyên
nhân. - Suy hô hp: th máy, m khí qun với trường hp hi sc kéo dài.
- Lit dây thần kinh IX: ăn qua sonde dạy, hoc m thông d dày nuôi ăn.