như mét trung t©m ®iÒu phèi ma kÕt qu¶ cuèi cïng sÏ g©y nªn
cưêng
dư¬ng.
+ Trong khi phøc hîp amygdaloid (amydaloid complex) cña n·o
l¹i cã t¸c
dông ngưîc l¹i.
MÆc dÇu hÖ phã giao c¶m la yÕu tè khëi ph¸t cña sù cưêng dư¬ng
nhưng sù
chuyÓn d¹ng cña dư¬ng vËt sang thÓ cư¬ng cøng l¹i la hiÖn tưîng
cña m¹ch m¸u.
Trong t×nh tr¹ng mÒm (b×nh thưêng), c¸c ®éng m¹ch, tiÓu ®éng
m¹ch va
c¸c kho¶ng xoang trong thÓ hang cña dư¬ng vËt ®Òu co th¾t l¹i
dưíi t¸c ®éng
cña thÇn kinh giao c¶m, trong khi nh÷ng tiÓu tÜnh m¹ch gi÷a xoang
va dense
junica albuginea (xung quanh thÓ hang) l¹i më ra tù do.
253
Copyright@Ministry Of Health
Sù cư¬ng cøng chØ cã thÓ b¾t ®Çu cã sù gi·n në c¸c c¬ tr¬n cña c¸c
kho¶ng
xoang, ®iÒu nay sÏ ®ưa tíi sù gi·n në cña xoang va gi¶m kh¸ng lùc
ngo¹i vi sÏ
lam t¨ng nhanh luång m¸u ®i qua ®éng m¹ch thÓ hang va ®éng
m¹ch
pudendal. ChÝnh sù gi·n në cña c¸c hÖ xoang sÏ chÌn Ðp lªn trªn
tiÓu tÜnh
m¹ch va diÖn tÝch mÆt trong cña dense tunica albuginea g©y mét
t×nh tr¹ng
t¾c nghÏn tÜnh m¹ch. KÕt qu¶ la sù t¨ng ¸p lùc bªn trong c¸c hÖ
xoang sÏ g©y
nªn sù cư¬ng cøng.
Sù cưêng dư¬ng x¶y ra khi trư¬ng lùc cña c¸c xoang do thÇn kinh
giao
c¶m g©y ra bÞ ®èi kh¸ng bëi phã giao c¶m (xuÊt ph¸t tõ S2 - S4)
bëi v× chÝnh
nã ®· kÝch thÝch tæng hîp va phãng thÝch ra nitric oxyd tõ néi b×
c¸c m¹ch
m¸u, mét chÊt dÉn truyÒn thÇn kinh non adrenergic, non
cholinergic, ®ưa ®Õn
sù gi·n në c¸c c¬ tr¬n cña hÖ xoang.
Ngoai ra ngưêi ta cßn t×m thÊy c¸c neuro peptid như V.I.P hoÆc
calcitonin - gene - related peptid trong c¸c m« xoang cã kh¶ n¨ng
g©y c¨ng
phång dư¬ng vËt trong khi nor - epinephrin cã t¸c dông ngưîc l¹i.
NÕu thÇn kinh phã giao c¶m cã vai trß chñ yÕu trong viÖc cưêng
dư¬ng
th× hÖ giao c¶m l¹i cã vai trß trong sù xuÊt tinh va phãng tinh:
Dưíi sù ®iÒu hoa cña hÖ (cid:0) adrenergic th× c¸c phã tinh hoan, thõng
tinh,
tói tinh ®Èy tinh dÞch ®i vao niÖu ®¹o vïng prostat.
Sù ®ãng ®ång thêi cæ bang quang cïng víi sù co th¾t cña c¸c c¬ ô
hang va
hanh hang sÏ phãng tinh ra ngoai.
NÕu sù cưêng dư¬ng va phãng tinh la mét hiÖn tưîng thuéc vÒ c¬
chÕ sinh
lý th× sù kho¸i c¶m chØ la mét c¶m gi¸c t©m lý x¶y ra trong giai
®o¹n co th¾t
nhÞp nhang cña c¬ ®¸y chËu. Nã ®ưîc c¶m nhËn như la mét c¶m
gi¸c khoan
kho¸i va cã thÓ x¶y ra ngay c¶ khi kh«ng cã cưêng dư¬ng hoÆc
xuÊt tinh.
Cuèi cïng la sù x×u cña dư¬ng vËt (sau khi xuÊt tinh) cã lÏ la do
ho¹t
tÝnh trư¬ng lùc cña hÖ m¹ch m¸u ®· ®ưîc kh«i phôc (do vai trß ưu
th¾ng cña
hÖ giao c¶m trªn hÖ c¬ tr¬n m¹ch m¸u) sÏ gi¶m dßng m¸u ®Õn
dư¬ng vËt va
g©y nªn sù lam rçng c¸c kho¶ng xoang.
3. C¬ CHÕ BÖNH SINH VÒ Sù SUY SINH DôC NAM
3.1. Theo y häc hiÖn ®¹i
Th«ng thưêng chøng suy sinh dôc nam (impotence) ®ưîc ph©n
lo¹i như sau:
3.1.1. MÊt ham muèn
Nguyªn nh©n cã thÓ do thiÕu hôt androgen, do rèi lo¹n t©m lý, do
dïng
hoÆc l¹m dông thuèc g©y nghiÖn. Sù thiÕu hôt androgen cã thÓ ®o
lưêng ®ưîc
b»ng lưîng testosteron va gonadotrophin/huyÕt tư¬ng trong khi
t×nh tr¹ng
gi¶m n¨ng tuyÕn sinh dôc (hypogonadism) l¹i ®ưa ®Õn sù kh«ng
xuÊt tinh do
gi¶m tiÕt tinh dÞch tõ tói tinh va prostat.
254
Copyright@Ministry Of Health
3.1.2. Kh«ng cưêng dư¬ng
ư Do gi¶m testosteron: rÊt Ýt gÆp nhưng dÔ chÈn ®o¸n va ®iÒu trÞ,
tuy nhiªn
