BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
…………/………… ……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN VĂN TUẤN
QUYỀN KHIẾU NẠI VỀ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ -
TỪ THỰC TIỄN CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
TỈNH QUẢNG BÌNH
Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60 38 01 02
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
THỪA THIÊN HUẾ- NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. NGUYỄN QUANG THÁI
Phản biện 1: PGS.TS. Vũ Trọng Hách
Phản biện 2: TS. Lê Vệ Quốc
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành Chính Quốc gia
Địa điểm : Phòng họp B.204, nhà B – Hội trường bảo vệ luận
văn thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia
Số : 201 –Đường Phan Bội Châu – Thành phố Huế
Thời gian : vào hồi 08 giờ ngày 21 tháng 9 năm 2018
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính
Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành
chính Quốc gia
1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trải qua lịch sử đấu tranh, xây dựng và phát triển đất nước
của dân tộc ta, gắn với mỗi giai đoạn lịch sử là sự ra đời các bản
Hiến pháp 1946, 1959, 1980, 1992 và 2013. Trong mỗi giai đoạn
lịch sử, các bản Hiến pháp đã ghi dấu lại sự tôn trọng và bảo vệ
quyền con người. Trên cơ sở nhận thức pháp lý ngày càng sâu sắc
và thực hiện công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã
ký kết hoặc tham gia. Hiến pháp 2013 một lần nữa lại khẳng định
việc thừa nhận, tôn trọng và bảo vệ quyền con người một cách
mạnh mẽ, rõ ràng và hiện đại nhất.
Một trong những nội dung quan trọng của Hiến pháp 2013 là
tiếp tục phát huy dân chủ, bảo đảm thực hiện tốt hơn quyền con
người, quyền công dân, trong đó có vấn đề khiếu nại. Đây là quyền
cơ bản của công dân được Hiến pháp ghi nhận. Giải quyết khiếu nại
là một lĩnh vực hết sức quan trọng trong hệ thống quản lý nhà nước
và điều hành xã hội. Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại của
nhân dân sẽ củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân vào chủ
trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước,
thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Đối với lĩnh vực thi hành án dân sự (THADS), đây là hoạt
động phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội,
trực tiếp ảnh hưởng đến quyền cơ bản của con người. Việc tổ chức
thi hành bản án, quyết định của Tòa án sẽ làm phát sinh, thay đổi
hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ về tài sản của các bên đương sự.
Do tính chất công việc phức tạp nên khiếu nại trong quá trình tổ chức
THADS là điều khó trách khỏi. Trong các giai đoạn tố tụng, nếu các
cơ quan tiến hành tố tụng tiến hành điều tra, truy tố và xét xử công
minh, khách quan, đúng pháp luật, kịp thời ngăn chặn việc tẩu tán tài
2
sản của đương sự, thì quá trình thi hành án sẽ thuận lợi, hạn chế được
rất nhiều việc khiếu nại của các bên đương sự và người có liên quan.
Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy nhiều đương sự có điều kiện thi hành
án nhưng vẫn cố tình chây ỳ, không tự nguyện thi hành án, thậm chí
có trường hợp còn chống đối quyết liệt hoặc lợi dụng quyền tự do
dân chủ của công dân làm đơn khiếu nại không đúng, khiếu nại vượt
cấp nhằm để trì hoãn việc thi hành án. Nhiều trường hợp khiếu nại,
cơ quan THADS đã giải quyết khiếu nại hết thẩm quyền nhưng các
đương sự vẫn tiếp tục khiếu nại gửi đến nhiều ngành, nhiều cấp,
thậm chí có trường hợp còn tổ chức tụ tập đông người, kéo đến các
cơ quan Đảng, nhà nước, gây rối trật tự, làm ảnh hưởng đến hoạt
động bình thường của cơ quan, đơn vị hoặc ảnh hưởng đến an ninh
chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Bên cạnh đó, vẫn còn
có những trường hợp cá nhân, tổ chức có thẩm quyền không quan
tâm, chú trọng đến công tác giải quyết khiếu nại trong THADS, làm
ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên.
Xuất phát từ vai trò và tầm quan trọng của công tác giải quyết
khiếu nại nên thời gian qua, Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS, các cơ
quan THADS địa phương đã quan tâm, chú trọng đối với việc giải
quyết khiếu nại thi hành án, xem công tác giải quyết khiếu nại là một
nhiệm vụ trọng tâm của công tác THADS.
Đối với tỉnh Quảng Bình, thời gian qua công tác giải quyết
khiếu nại về THADS trên địa bàn tỉnh đã thu được những kết quả
nhất định, tuy nhiên, so với yêu cầu thì công tác này vẫn còn có
những hạn chế, chưa đáp ứng được đòi hỏi của công tác THADS
trong tình hình mới, một số cơ quan THADS chưa coi trọng công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo, còn đùn đẩy né tránh; việc phân công, bố
trí người làm công tác tham mưu giải quyết khiếu nại còn chưa tương
3
xứng; có nơi việc giải quyết khiếu nại còn chậm, thiếu chặt chẽ làm
cho đương sự bức xúc khiếu nại nhiều lần, vượt cấp.
Tất cả những vấn đề nêu trên cho thấy cần phải nghiên cứu một
cách toàn diện cả về lý luận, pháp lý và thực tiễn công tác giải quyết
khiếu nại về THADS là rất cần thiết. Từ đó đưa ra những giải pháp
để điều chỉnh cho phù hợp đảm bảo quyền công dân trong thực hiện
quyền khiếu nại về THADS. Với tính cấp thiết đó, tác giả chọn đề tài
“Quyền khiếu nại về thi hành án dân sự - Từ thực tiễn các cơ quan
thi hành án dân sự tỉnh Quảng Bình” làm luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài của luận văn
Những năm gần đây, trước những đòi hỏi khách quan của
công tác THADS, đã có nhiều đề tài, công trình khoa học nghiên cứu
liên quan đến công tác THADS. Cụ thể là:
- Hoàng Thế Anh (2013), Giám sát thi hành án dân sự, mã số
62380101, Luận án Tiến sĩ Luật học tại Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao hiệu quả công tác giải quyết
khiếu nại tại Tổng cục Thi hành án dân sự” của tác giả Lê Thị Kim
Dung, năm 2009.
- Luận văn thạc sĩ “Khiếu nại và giải quyết khiếu nại thuộc thẩm
quyền của Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự” của tác giả Nguyễn
Công Toàn, năm 2012.
- Luận văn thạc sĩ “Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực thi
hành án dân sự ở Việt Nam hiện nay” của tác giả Nguyễn Thanh
Tuấn, năm 2016.
- Nguyễn Quang Thái (2008), Pháp chế xã hội chủ nghĩa
trong hoạt động thi hành án dân sự ở Việt Nam hiện nay, Luận án
Tiến sĩ Luật học – Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí
Minh.