ử
Ố Ế
Ấ
S 10-BÀI 38:QU C T TH NH T VÀ CÔNG XÃ PA- Ứ RI 1871
Quang c nh bu i l ả ổ ễ thành l p Qu c t ậ th nh t ố ế ứ ấ
I. QU C T TH NH T. Ố Ế Ứ Ấ
1. Hoàn c nh ra đ i. ả ờ
- Gi a th k XIX đ i ngũ công nhân thêm đông đ o và t p trung cao. ế ỷ ữ ả ậ ộ
- Giai c p t s n tăng c t đ i v i công nhân. ấ ư ả ườ ng áp b c, bóc l ứ ộ ố ớ
ề ộ ấ ủ ễ ng, m t khác đ t ra yêu ạ t ng ưở ấ ề ặ ư ưở ề ế ả ặ ị ả ặ lãnh đ o phong trào công nhân các n ng phi vô s n,thi u th ng nh t v m t t ch c cách m ng qu c t c. - Nhi u cu c đ u tranh c a công nhân di n ra song trong tình tr ng phân tán, , ch u nh h c a nhi u khuynh h ố ướ ủ c u c n ph i có m t t ố ế ộ ổ ứ ả ầ ầ ướ ạ ạ
ự ế ấ ậ ạ t l p c a phong trào ch c qu c t đ u tranh, công nhân nh n th y tình tr ng bi ạ ấ ầ ế ậ ặ ệ ậ ủ ộ ổ ứ c k t ở ỗ ướ ế ế lãnh đ o đoàn k t m i n ạ ố ế - Th c t qu còn h n ch , m t khác đ t ra yêu c u thành l p m t t ặ ả các n phong trào công nhân qu c t c. ố ế ướ
ộ c Anh, Pháp, Đ c và nhi u n ch c t c t ớ ượ ổ ứ ạ ề ướ i Luân Đôn, 2000 ng c khác trên th gi ự ố ườ i Ngày 28 - 9 - 1864 m t cu c mít tinh l n đ ộ ề i. Nhi u tham d g m đ i bi u c a các n ứ ướ ể ủ ạ c c ngoài đang s ng nhà ho t đ ng cách m ng ượ n ở ở ướ ạ ữ m i d bu i mít tinh và tham gia đoàn ch t ch. V i ni m vui ph n kh i vô cùng song nh ng ớ ủ ị ế ớ Luân Đôn cũng tham d . C.Mác đ ở ề ự ồ ạ ộ ờ ự ổ ấ
i tham d mít tinh thông qua ngh quy t thành l p H i liên hi p lao đ ng qu c t ố ế ứ , t c ế ệ ậ ộ ộ ị ự th nh t. ng ườ Qu c t ố ế ứ ấ
ng g m 32 ng i. Vi c so n th o tuyên ươ ồ ườ ệ ạ ả H i ngh b u ra Ban Ch p hành Trung ngôn và đi u l c giao cho m t ti u ban trong đó có C.Mác. đ ộ ị ầ ề ệ ượ ấ ộ ể
- Ngày 28 - 9 - 1864 Qu c t th nh t thành l p t i Luân Đôn v i s tham gia c a C.Mác. ố ế ứ ấ ậ ạ ớ ự ủ
2. Ho t đ ng c a Qu c t th nh t. ạ ộ ố ế ứ ấ ủ
ủ ố ế ứ ấ ạ ộ ủ ế ượ ề 9 - 1864 đ n 7 c thông qua các kỳ đ i h i. (t ừ ạ ộ ế ạ ng l ch l c t i t ệ ạ ư ưở ằ ố ọ th nh t ch y u đ - Ho t đ ng c a qu c t - 1876 ti n hành 5 đ i h i)Nh m truy n bá h c thuy t Mác, ch ng l ế trong n i b , thông qua nh ng ngh quy t quan tr ng. ị ữ ạ ộ ế ộ ộ ế ọ
c tham gia ngày càng nhi u vào các ưở ướ ề ch c công đoàn ra đ i. - nh h ủ Ả cu c đ u tranh chính tr , các t ộ ấ ng c a Qu c t ị ố ế ứ ấ ổ ứ th nh t: Công nhân các n ờ
- Vai trò:
+ Truy n bá r ng rãi ch nghĩa Mác trong phong trào công nhân qu c t . ố ế ủ ề ộ
i ng n v ch nghĩa Mác. + Đoàn k t, th ng nh t các l c l ố ự ượ ế ấ ng vô s n qu c t ả d ố ế ướ ờ ủ ọ
ệ ộ ộ , thành l p 28.9.1864 t Luân ố ế ổ ứ i H i ngh công nhân ị ạ ch c cách m ng ở ủ ậ ấ ả ạ ộ QU C T I: (tên đ y đ : H i Liên hi p Lao đ ng Qu c t ), t ầ ủ Ố Ế đ u tiên c a giai c p vô s n qu c t ố ế ầ Đôn.
ậ t đ chính quy n t ề ệ s n và thi c ghi trong “Tuyên ngôn” thành l p và “Đi u l ” do ậ ổ ề ư ả ượ ấ ế ạ ả ấ Mac ế ậ t l p M c đích chung đ ụ so n th o là đoàn k t giai c p công nhân, đ u tranh l chính quy n c a giai c p vô s n. ề ủ ấ ả
ớ ệ ậ ấ ợ ướ ạ ọ ố ọ t thành cu c đ u tranh anh dũng c a các chi n sĩ ộ ộ ấ ủ ủ ộ c Châu Âu và B c ắ ế ể ư i các h c thuy t ti u t Công xã ế ủ Có vai trò to l n trong vi c t p h p giai c p công nhân các n Mĩ, ti n hành đ u tranh b o v ch nghĩa xã h i khoa h c, ch ng l ả ệ ủ ấ ế s n c h i ch nghĩa, ng h nhi ệ ả ơ ộ Pari 1871.
Philađenphia (Philadelphia, Hoa ọ ở ế i các n c. Sau th t b i c a Công xã Pari, đ n 1876, QT I đã h p ấ ạ ủ gi Kì), thông qua ngh quy t t ị ế ự ả tán đ thành l p các chính đ ng công nhân ể ậ ả ở ướ
II.CÔNG XÃ PA-RI 1871.
L c đ Công xã Pa ri . ượ ồ
1. Cu c cách m ng ngày 18 - 3 - 1871 và s thành l p Công xã ự ộ ậ ạ
*Nguyên nhân:
-Mâu thu n c a xã h i t ẫ ủ ộ ư ả b n ngày càng sâu s c, t o đi u ki n cho công nhân đ u tranh. ề ắ ạ ệ ấ
ộ ớ ự ấ ạ ủ t đ đ ch II. -Cu c chi n tranh Pháp - Ph ( 19-7-1870),v i s th t b i c a Pháp làm cho nhân dân căm ghét ch đ th ng tr d n đ n cu c kh i nghĩa ngày 4 - 9 - 1870 l ộ ế ế ộ ố ậ ổ ế ế ổ ế ị ẫ ở
s n Pháp c p đo t thành qu cách m ng c a qu n chúng, ấ ư ả ướ ủ ả ạ ầ ạ -S ph n đ ng c a giai c p t ủ ộ ự ả đ u hàng Đ c đ đàn áp qu n chúng. ầ ứ ể ầ
- D n đ n cu c cách m ng ngày 18 - 3 - 1871. ạ ế ẫ ộ
*Di n bi n: ế ễ
ủ ệ ở ủ ả ch c thành các đ n v ổ ứ ố ơ ướ vũ trang và xây d ng phòng tuy n b o v th đô. ở ử -Khi quân Ph ti n vào Pa-ri, "Chính ph v qu c" đã tr thành chính ph ph n qu c, m c a ổ ế ố cho quân Đ c ti n vào n ị ứ ế Qu cố dân quân, t c Pháp. Trong khi đó, nhân dân Pa-ri t ệ ủ ự ự ế ả
sáng ngày 18 - 3 - 1871, Chính ph V qu c ờ ồ ố cho quân đánh chi m đ i Mông- ỗ ủ ệ ầ ế ờ ế ạ ố ị -Kho ng 3 gi ả mác n i t p trung đ i bác c a quân qu c dân. Qu n chúng nhân dân đã k p th i kéo đ n h ủ ơ ậ tr , bao vây quân chính ph . ủ ợ
ế ở -Ngày 18 - 3 - 1871 Qu c dân quân chi m các c quan chính ph và công s , làm ch thành ơ ố ph , thành l p công xã. L n đ u tiên trên th gi ế ớ ủ i chính ph thu c v giai c p vô s n. ộ ề ủ ả ủ ậ ầ ầ ấ ố
-Toán quân chính ph ch y v Véc-xai, chính quy n giai c p t s n b l ủ ạ ấ ư ả t đ ị ậ ổ ề ề
S đ bô máy ơ ồ H i đ ng Công xã (tháng 4-1871) ộ ồ
2. Công xã Pa-ri - Nhà n c ki u m i. ướ ớ ể
ộ ồ ượ ơ c b u ượ ầ c thành l p, c quan cao nh t là H i đ ng Công xã đ ấ ề ủ ộ ủ ế ồ c công nhân và có th b bãi mi n. - Ngày 26 - 3 - 1871 công xã đ theo nguyên t c ph thông đ u phi u. H i đ ng g m nhi u y ban là m t y viên công xã, ắ ầ ch u trách nhi m tr ệ ậ ộ ồ ể ị ổ ướ ễ ị
- Nh ng vi c làm c a công xã: ủ ữ ệ
i tán, thay vào đó là các l c l ng vũ trang nhân dân. + Quân đ i c nh sát cũ b gi ộ ả ị ả ự ượ
ng h c. + Nhà th tách kh i tr ờ ỏ ườ ọ
c làm ch nh ng xí ề ộ ượ ủ ữ ệ ạ ng, gi m lao đ ng ban đêm, c m cúp ph t ả ấ ộ + Công xã còn thi hành nhi u chính sách ti n b khác: Công nhân đ ế nghi p có ch b tr n, ki m soát ch đ ti n l ể ế ộ ề ươ ng giáo d c b t bu c... công nhân, đ ra ch tr ộ ụ ắ ủ ươ ủ ỏ ố ề
*Nh n xét: ậ
- Công xã Pa-ri là m t nhà n c ki u m i do dân và vì dân. ộ ướ ể ớ
i nhi u bài h c kinh nghi m quý báu : v t ể ạ ự ề ệ ạ ọ - Công xã d l đoàn k t gi a các t ng l p nhân dân trong cu c đ u tranh ch ng áp b c. ế ch c lãnh đ o, s liên minh và ề ổ ứ ố ộ ấ ứ ữ ầ ớ
CHI N PHÁP.Ý NGHĨA L CH S C A CÔNG XÃ PA RI . 3.N IỘ Ế Ở Ử Ủ Ị
*N i chi n : ộ ế
ng chi n phí cho Đ c , Đ c ườ ồ ứ ứ ế * Chie ký hi p tr l i 10 v n tù binh i Công xã (đ u tháng 5/1871). l c c t d t( An dát và Lo ren ) và b i th ệ ướ ắ ấ đ ch ng ể ố ả ạ ạ ầ ạ
* T 20 -5 đ n i ngã xu ng “Tu n l đ m máu”. ế 28/5 chi n s di n ra ác li ế ự ễ ừ ệ t nhi u ng ề ườ ầ ễ ẫ ố
*Ý nghĩa:
-Là cu c cách m ng vô s n đ u tiên trên th gi t đ chính quy n t s n . i l ế ớ ậ ổ ề ư ả ầ ả ạ ộ
-L p nhà n c vô s n. ậ ướ c ki u m i – nhà n ớ ể ướ ả
*Nguyên nhân th t b i: ấ ạ
-Do kém chu n b và thi u kiên quy t tr n áp ph n cách m ng. ế ấ ế ẩ ả ạ ị
-Vô s n Pa ri còn y u.. ế ả
b n -Ch nghĩa t ủ ư ả Pháp còn m nhạ
-Thi u m t chính đ ng Mác- xít ế ả ộ lãnh đ o.ạ
-Ch a liên minh v i nông dân ư ớ
*Bài h c kinh nghi m: ọ ệ
Mu n th ng l i c n: ắ ố ợ ầ
+ Ph i có đ ng cách m ng chân chính lãnh đ o. ả ạ ạ ả
+ Ph i liên minh v i nông dân. ả ớ
+ Ph i kiên quy t tr n áp k thù ế ấ ẻ ả
Tham kh o :ả
V ũ khí c a v qu c quân trên đ i Mông Mác
ủ ệ ố
ồ
đ i Mông Mác Nh ng kh u đ i bác ẩ ữ ạ ở ồ
Ch ng ph ướ ng ng i v t trên đ ạ ậ ườ ố
Ph n Paris l p chi n lũy ng Tr ng ụ ữ ế ậ ở qu ng tr ả ườ ắ
Chi n sĩ Công xã b đàn áp ế ị
Chi n sĩ Công xã b d n vào chân t ị ồ ế ườ ng nghĩa đ a Cha La de ị
T ượ ng đài k ni m chi n sĩ Công xã Paris ế ỉ ệ
Hình :Các chi n sĩ công xã b x t ị ử ử ế
Đoàn th H ng Đi p s u t m và biên t p. ệ ư ầ ị ồ ậ
