NHÀ XUẤT BẢN TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG
VÀ BẢN ĐỒ VIỆT NAM
ISBN: 978-604-952-560-5
Sách không bán
Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP)
Số 304, phố Kim Mã, Hà Nội, Việt Nam
ĐT: +8424. 38500100; Fax: +8424. 37265520
Website: http://www.vn.undp.org
Tổng cục Môi trường
Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học
Số 10, Tôn Thất Thuyết, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
ĐT: +8424. 37956854; Fax: +8424. 39412028
Email: cucbtddsh@vea.gov.vn
Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường
Số 479, đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội, Việt Nam
ĐT: +8424. 37931627; Fax: +8424. 37931730
Email: pmu.wetland@gmail.com
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TỔNG CỤC MÔI TRƯỜNG
TÀI LIỆU TẬP HUẤN
VỀ QUẢN LÝ VÀ BẢO TỒN ĐẤT NGẬP NƯỚC
Ban biên soạn:
Nguyễn Thị Thu Hà
Trương Quang Học
Nguyễn Chu Hồi
Lê Văn Hưng và cộng sự
Mai Trọng Nhuận
Ban biên tập:
Trần Ngọc Cường
Nguyễn Chu Hồi
Trần Mạnh Hùng
Hoàng Thị Thanh Nhàn
Nguyễn Thị Nhung
Trần Thị Kim Tĩnh
Trích dẫn: Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, 2020. Tài liệu tập huấn về quản lý và bảo tồn đất ngập nước,
NXB Tài nguyên Môi trường và Bản đồ Việt Nam, Hà Nội.
4
CHỮ VIẾT TẮT
BĐKH Biến đổi khí hậu
BVMT Bảo vệ môi trường
CBD Công ước Đa dạng sinh học
DTSQ Dự trữ sinh quyển
ĐBSCL Đồng bằng sông Cửu Long
ĐBSH Đồng bằng sông Hồng
ĐDSH Đa dạng sinh học
ĐNN Đất ngập nước
GEF Quỹ Môi trường toàn cầu
HCBVTV Hóa chất bảo vệ thực vật
HST Hệ sinh thái
IUCN Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế
(International Union for Conservation of Nature)
KBTTN Khu bảo tồn thiên nhiên
KT-XH Kinh tế- xã hội
LHQ Liên Hợp Quốc
NLTS Nguồn lợi thủy sản
NN&PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
NTTS Nuôi trồng thủy sản
PTBV Phát triển bền vững
SDBV Sử dụng bền vững
SDKK Sử dụng khôn khéo
RNM Rừng ngập mặn
RSH Rạn san hô
TN&MT Tài nguyên và Môi trường
TW Trung ương
UNCLOS Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển
UNESCO Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc
(United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
UNDP Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc
VBQPPL Văn bản quy phạm pháp luật
VQG Vườn quốc gia
WWF Tổ chức quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên
(World Wide Fund for Nature)
5
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1: Hệ thống phân loại ĐNN của Công ước Ramsar 20
Bảng 2: Hệ thống phân loại ĐNN của Việt Nam (2016) 22
Bảng 3: Tổng giá trị kinh tế vùng ĐNN huyện Thái Thụy, Thái Bình 57
Bảng 4: Các cách tiếp cận đánh giá tổn thương ĐNN 59
Bảng 5: Hướng dẫn sử dụng các công cụ của Công ước Ramsar 61
Bảng 6: So sánh SDKK và sử dụng bền vững ĐNN 62
Bảng 7: Các cơ quan quản lý ĐNN ở nước ta hiện nay 79
Bảng 8: Tóm tắt thông tin về các khu Ramsar đã công nhận ở Việt Nam 108
Bảng 9: Tác động của BĐKH tới các đối tượng ĐNN ở các vùng, miền 115
Bảng 10: Tác động của BĐKH tới các hệ sinh thái và ĐDSH của ĐNN 117
Bảng 11: Ước tính phát thải / hấp thụ KNK các năm 2020 và 2030 trong lĩnh vực LULUCF 118
Bảng 12: Ví dụ về lồng ghép các cân nhắc/vấn đề ĐNN vào chu trình chính sách 141
Bảng 13: Kim kê diện tích ĐNN trên thế giới 143
Bảng 14: Kim kê diện tích các loại hình ĐNN theo khu vực 144
DANH MỤC HỘP
Hộp 1: Cá chết hàng loại tại Hồ Tây (Hà Nội) 34
Hộp 2: Kim soát cây Mai dương tại Vườn Quốc gia Tràm Chim 35
Hộp 3: Mô hình nuôi trồng thủy sản dưới tán rừng ngập mặn - thích ứng BĐKH dựa vào hệ
sinh thái ở xã Phù Long, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng
119
Hộp 4: Quan niệm về sử dụng khôn khéo đất ngập nước 134